Nguyên Nhân Xoắn Tinh Hoàn - Bệnh Viện Việt Đức

Nguyên nhân Xoắn tinh hoàn

13/11/2020 07:28

I. Giải phẫu tinh hoàn

​Tinh hoàn là một cơ quan hình trứng nằm trong bìu. Có hai tinh hoàn, tinh hoàn trái thường thấp hơn tinh hoàn phải khoảng 1 cm. Màng tinh hoàn và bao trắng bên trong bao phủ toàn bộ tinh hoàn.

​2/3 phía trước của tinh hoàn là tự do, không có cấu trúc bám vào cơ bìu. Có 1 khoang ảo giữa màng tinh hoàn và bao trắng tinh hoàn. Từ đó tinh hoàn có thể di động trong vùng bìu.

​Mào tinh hoàn có hình chữ C, dài khoảng 4cm, nằm dọc theo bờ sau của tinh hoàn.

Thừng tinh bao gồm các thành phần sau:

​– Ống dẫn tinh và bó mạch thần kinh.

​– Động mạch tinh hoàn.

​– Đám rối tĩnh mạch hình dây leo.

​– Thần kinh sinh dục.

​Sự di chuyển của tinh hoàn: Để đảm bảo sự phát triển và tối ưu cho quá trình sản sinh tinh trùng, tinh hoàn phải di chuyển từ trong ổ bụng tới vùng bìu. Trong các yếu tốảnh hưởng đến quá trình di chuyển của tinh hoàn, dây chằng bìu tinh hoàn và áp lực của ổ bụng là yếu tố quan trọng nhất, các hormone nội tiết trong trục dưới đồi – tuyến yên – tinh hoàn cũng có vai trò quan trọng với quá trình này.

​Vào khoảng tuần thứ 23 của thai kỳ, tinh hoàn bắt đầu di chuyển từ ổ bụng xuống lỗ bẹn sâu và dừng tại đó. Từ tuần 28 tinh hoàn tiếp tục di chuyển xuống bìu và hoàn tất quá trình này từ tuần 30 đến 32.

II. Sinh lý bệnh xoắn tinh hoàn

​Ở trẻ sơ sinh, tinh hoàn thường chưa xuống hẳn bìu và di động nhiều. Do sự di động này mà tinh hoàn có thể bị xoắn (thường là xoắn ngoài màng tinh hoàn). Thường phát hiện muộn sau 7 đến 10 ngày.

​Ở nam giới có màng tinh hoàn bám cao hơn so với bình thường cũng như sự cố định bất thường với cơ và cấu trúc bên ngoài thừng tinh. Trục của tinh hoàn nằm ngang, khi đó tinh hoàn có thể xoay tự do quanh thừng tinh ở phía trong màng tinh hoàn. Bất thường này gặp ở 12% nam giới. Xoắn xảy ra khi tinh hoàn xoay từ 90 đến 180 độ, ảnh hưởng đến lưu lượng máu đến và đi từ tinh hoàn. Xoắn hoàn toàn thường xảy ra khi tinh hoàn xoay 360 độ, có thể đến 720 độ. Xoắn không hoàn toàn hoặc một phần xảy ra với mức độ quay ít hơn.

​Xoắn tinh hoàn gây tắc nghẽn hệ thống mạch máu của tinh hoàn (động mạch và tĩnh mạch), hậu quả dẫn đến thiếu máu và nhồi máu tinh hoàn.

​Có 2 yếu tố ảnh hưởng đến tiên lượng của xoắn tinh hoàn là mức độ xoắn (xoắn  hoàn toàn hay không hoàn toàn) và thời gian xoắn (yếu tố đặc biệt quan trọng tới khả năng cứu được tinh hoàn hay không?). Thời gian vàng để cứu được tinh hoàn là sau 6 giờ. Sau 24 giờ, gần như tất cả tinh hoàn xoắn đều hoại tử.

III. Nguyên nhân của xoắn tinh hoàn

​Xoắn tinh hoàn ngoài màng: Thường xảy ra ở thai nhi hoặc trẻ sơ sinh do tinh hoàn có thể xoay tự do và di động nhiều trong bìu. Bình thường tinh hoàn được treo và cố định bởi cấu trúc tinh hoàn – mào tinh hoàn ở phía sau. Trong trường hợp bất thường với dị tật “hình cái kẹp chuông” tinh hoàn dễ bị xoắn do thiếu sự cố định trong bìu và thường là xoắn tinh hoàn trong màng.

​Sự phát triển không tương xứng giữa tinh hoàn và thừng tinh, sự co cơ bìu cũng có thể nguyên nhân gây xoắn tinh hoàn.

 

 

A: Xoắn tinh hoàn ngoài màng

B: Xoắn tinh hoàn trong màng

 

IV. Dịch tễ học xoắn tinh hoàn

​Xoắn tinh hoàn ngoài màng chiếm khoảng 5%. Trong đó, 70% xảy ra trước sinh và 30% xảy ra sau sinh. Tình trạng này liên quan đến thai nhi có cân nặng lớn. Xoắn 2 bên thường rất hiếm gặp.

​Xoắn tinh hoàn trong màng chiếm khoảng 16% các trường hợp. Thường gặp ở nam giới dưới 30 tuổi, hay gặp nhất ở độ tuổi từ 12-18. Tỷ lệ mắc xoắn ở nam giới dưới 25 tuổi là khoảng 1/4000. Tinh hoàn bên trái hay gặp hơn bên phải. Xoắn 2 bên chiếm 2% tổng số trường hợp xoắn.

​Một số trường hợp báo cáo xoắn tinh hoàn có tính chất gia đình. Trong một nghiên cứu trên 70 bé trai bị xoắn tinh hoàn thì 11,4% người bệnh có tiền sử gia đình ít nhất 1 thành viên bị xoắn tinh hoàn trước đó.

Chương trình Tư vấn trực tuyến với chủ đề “PHÁT HIỆN SỚM VÀ ĐIỀU TRỊ XOẮN TINH HOÀN” vào 15h00 ngày 18 tháng 11 năm 2020 (thứ Tư). Chương trình sẽ phát trực tiếp trên các kênh truyền thông của bệnh viện: Fanpage: facebook.com/bvvietduc; Youtube:youtube.com/benhvienvietduc1906.

Quý khán giả quan tâm có thể đặt câu hỏi trên Fanpage và kênh Youtube của bệnh viện để được chuyên gia tư vấn trực tiếp hoặc gọi điện đến Tổng đài CSKH 19001902.

PGS.TS Nguyễn Quang – Giám đốc Trung tâm Nam học

Tagged in: Tags:

Share this:

• 

  Chơi pháo tự chế, 3 thiếu niên bị thương nặng

  27/11/2024 07:57

• 

  Ung thư phổi di căn não nguy hiểm như thế nào?

  16/09/2024 05:48