Quá Trình Tiêu Hóa Thức ăn ở Ruột Non Diễn Ra Cụ Thể Như Thế Nào?

2.9/5 - (28 bình chọn)

Quá trình tiêu hóa thức ăn ở ruột non diễn ra như thế nào? là vấn đề mà nhiều bạn đọc thắc mắc hiện nay. Vậy quá trình này diễn ra như thế nào thì hãy cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đấy.

Tại sao tiêu hóa ở ruột non quan trọng nhất?

Ruột non là một trong những cơ quan trong hệ thống tiêu hóa cực kỳ quan trọng, tại đây diễn ra quá trình hấp thụ các chất dinh dưỡng và khoáng chất từ thức ăn. Ruột non nằm giữa dạ dày và ruột già, tại đây sẽ nhận một lượng lớn dịch mật và dịch tụy đổ vào để hỗ trợ cho quá trình tiêu hóa thức ăn.

Tiêu hóa ở ruột non được coi là quan trọng trong quá trình tiêu hóa thức ăn của cơ thể bởi vì:

• Ở ruột non có chứa rất nhiều loại dịch tiêu hóa khác nhau như: dịch tụy, dịch mật và dịch ruột. Trong ruột non cũng có chứa nhiều loại men tiêu hóa với hoạt tính cao giúp phân hủy thức ăn thành những chất đơn giản để hấp thụ được.
• Thành phần niêm mạc của ruột non cũng được cấu tạo đặc biệt để giúp cho giúp việc hấp thụ các chất dinh dưỡng một cách chọn lọc và chủ động từ những phản ứng sinh học và phức tạp của quá trình phân hủy thức ăn.

Ngoài ra, một số bác sĩ cũng cho rằng quá trình tiêu hóa ở ruột non quan trọng nhất vì khi thức ăn ở miệng và dạ dày chỉ mới biến đổi về mặt cơ học và tạo điều kiện cho sự chuyển hóa chủ yếu ở ruột. Do ở ruột non có chứa rất nhiều enzim có thể biến đổi tất cả thức ăn chưa được biến hoặc mới chỉ biến đổi một phần thành những phần tử tương đối đơn giản giúp cơ thể hấp thụ tốt.

Quá trình tiêu hóa thức ăn ở ruột non

Để giúp bạn đọc hiểu hơn về sự quan trọng của ruột non trong quá trình tiêu hóa thức ăn. Dưới đây là cách tiêu hóa được thực hiện ở ruột non mà bạn nên biết.

Ruột non được chia thành 3 phần riêng biệt là tá tràng, hỗng tràng và hồi tràng. Với mỗi phần lại đảm nhiệm một chức năng khác nhau. Quá trình tiêu hóa thức ăn ở ruột non sẽ thông qua 3 phần này.

Đầu tiên, khi thức ăn tới được ruột non để tiến hành tiêu hóa thì đã thông qua một số quá trình tiêu hóa khác như: Miệng – Nuốt – Dạ dày rồi mới tới ruột non.

Khi thức ăn tới ruột non đã tạo thành dưỡng trấp, nó chứa protein, tinh bột và chất béo. Dưỡng Trấp mất khoảng 3 đến 6 giờ để đi hết các vòng và khúc quanh của ruột non. Khi đó tiêu hóa bắt đầu được gia tăng. Khi dưỡng trấp đi đến cuối của ruột non thì quy trình tiêu hóa đã được khoảng 80%.

Dưỡng trấp có trong tá tràng đã kích thích dịch ruột tiết ra, đồng thời một số tế bào của niêm mạc tá tràng cũng kích thích tiết ra hormon và các hormon này cũng kích thích tuyến tụy tiết ra dịch tụy, gan cũng sản xuất mật.

Khi 2 loại dịch này đi vào tá tràng và kết hợp với dịch ruột sẽ tham gia vào quá trình phân ra protein, tinh bột và chất béo khó tiêu.

Nhu động ruột non xuất hiện để trộn các dưỡng chất với dịch ruột và di chuyển dọc theo chiều dài của ruột. Nước và thức ăn sẽ được hấp thụ dần theo chiều dài của ruột non, đặc biệt là ở hổng tràng. Chất béo, protein, vitamin, tinh bột và nhiều khoáng chất có trong thức ăn sẽ được hấp thụ nhiều ở hổng tràng. Những chất này sẽ đi qua thành của nhung mao để vào mao mạch và mạch bạch huyết.

Các mao mạch sẽ chuyển về tĩnh mạch kết nối với tĩnh mạch cửa để di chuyển máu giàu chất dinh dưỡng trở về gan. Mạch bạch huyết nhỏ cũng dẫn các loại chất béo về các mạch bạch huyết lớn hơn kết nối với hệ thống tĩnh mạch.

Khi thức ăn được chuyển vào hồi tràng, đây chính là đoạn cuối của ruột non thì chúng còn một chút nước, thức ăn không tiêu hóa được và vi khuẩn. Những chất này sẽ được chuyển tới quá trình tiêu hóa của ruột già qua một van hồi manh tràng, van này sẽ được đóng lại để ngăn chất không di chuyển ngược về kết thúc quá trình tiêu hóa ở ruột non và chuyển sang quá trình tiêu hóa ở ruột già.

Như vậy, quá trình tiêu hóa thức ăn ở ruột non đóng vai trò cực kỳ quan trọng, thức ăn sau khi tới ruột non sẽ được hấp thụ các chất dinh dưỡng cao để đưa vào cơ thể. Nhưng chất khó tiêu hóa sẽ được vận chuyển xuống ruột già.

Các loại enzyme tiêu hóa ở ruột non

Do quá trình tiêu hóa ở ruột non cực kỳ quan trong nên ở đây sẽ có rất nhiều enzyme cần cho quá trình tiêu hóa chất dinh dưỡng: nhóm enzyme tiêu hóa protein, nhóm enzyme tiêu hóa carbohydrate, nhóm enzyme tiêu hóa lipid và nhóm enzyme tiêu hóa acid nucleic.

Trong đó mỗi nhóm sẽ đảm nhiệm một nhiệm vụ khác nhau như:

Nhóm enzyme tiêu hóa protein

Nhóm enzyme này có các thành phần chính như:

• Chymotrypsin: được bài tiết dưới dạng enzyme là chymotrypsinogen. Chymotrypsinogen sẽ được chuyển hóa thành Chymotrypsin dưới tác động của trypsin. Loại enzyme này có tác dụng giúp phân giải các liên kết peptit thuộc về các acid amin có nhân thơm.
• Carboxypeptidase: hoạt chất này được bài tiết dưới dạng enzyme procarboxypeptidase. Sự bài tiết này có được là do sự tác động của trypsin. Loại hoạt chất này có tác dụng cắt rời các acid amin đứng ở đầu của chuỗi polypeptid thành từng acid amin riêng lẻ.
• Trypsin: là loại enzyme điều khiển 2 chức năng là phân giải các liên kết peptit có phần (-CO-) là acid kiềm và hoạt hóa 2 tiền enzyme chymotrypsinogen và procarboxypeptidase.

Ngoài ra, enzyme trypsin còn hoạt hóa chính tiền enzym trypsinogen dưới tác dụng của 3 cơ chế:

• Enteropeptidase của dịch ruột
• Trypsin mới 
• Cơ chế tự động hoạt hóa.

Nhóm enzym tiêu hóa lipid

Đây là nhóm hoạt chất hoàn tan trong nước và có thể tấn công và các hạt mỡ xuất hiện ở trên bề mặt. Chính vì vậy, việc tiêu hóa lipid cần phải có nhũ tương hóa.

• Lipase dịch tụy: đây là enzym có tác dụng phân giải hoạt chất triglyceride được như tương hóa thành acid béo và monoglycerid.
• Phospholipase: có tác dụng cắt các acid béo ra khỏi phần tử phospholipid

Nhóm enzym tiêu hóa carbohydrate

• Dịch tụy Amylase: có tác dụng phân giải tinh bột chín và sống thành đường đôi maltose.
• Một lượng nhỏ enzym này được hấp thụ vào máu.
• Maltase: có tác dụng phân giải đường đôi maltose thành đường glucose.

Đây là những nhóm enzym tiêu hóa có trong ruột non giúp phân hủy thức ăn được tốt nhất. Đồng thời hỗ trợ hấp thụ chất dinh dưỡng có trong thức ăn.

Hy vọng với những thông tin ở trên có thể giúp bạn hiểu được quá trình tiêu hóa thức ăn ở ruột non và các nhóm enzym có trong ruột non. Cảm ơn các bạn đã quan tâm tới bài viết này.

Bác sĩ Phạm Thị Phương Thúy 12 Tháng Mười, 2020