2 Lý Thuyết Ba Não Của Paul MacLean - Tài Liệu Text - 123doc

Có thể bạn quan tâm

Trang chủ >
Kỹ Năng Mềm >
Kỹ năng tư duy >

2 Lý thuyết Ba não của Paul MacLean

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.87 MB, 67 trang )

TÂM VIỆT GROUP – ĐÀO TẠO & TƯ VẤNLàm Tâm người Việt sáng hơn - Nâng Tầm người Việt cao hơnWebsite: http://www.tamviet.edu.vnnghiệm tư duy trừu tượng. Suy luận logic, tư duy trừu tượng và ngôn ngữ là mộttrong những chức năng đặc biệt phân biệt con người với các loài động vật khác.1.2.2 Cơ chế hoạt động của bộ nãoTheo chức năng sinh học của cơ thể, năng lượng sẽ theo tủy sống, hệ hô hấp, hệtuần hoàn đi từ dưới lên trên đảm bảo cho sự hoạt động của bộ não chúng ta.Điều đó co nghĩa là, năng lượng sẽ được điều chỉnh đi từ não bò sát, đến nào thúvà lên não người theo cơ chế lấp đầy. Khi đó, phần não thú sẽ có thêm một chứcnăng mới là “Chiếc van điều chỉnh năng lượng” quyết định năng lượng sẽ được đixuống não bò sát hay lên não người.Nhưng những thông tin mà chúng ta thu nhận hàng ngày qua các giác quan nhưthị giác, thính giác, xúc giác… sẽ có xu hướng di chuyển hơi khác dòng nănglượng. Khi thông tin qua các giác quan nó sẽ đi vào não thú đầu tiên mà khôngphải não người hay não bò sát. Minh chứng cho điều này chúng ta thấy rất rõ,chúng ta đã đôi lần gặp trương hợp khi tiếp xúc, giao tiếp với một người nhưngchẳng hiểu sao từ ngay từ giây phút ban đầu chúng ta đã có cảm tình với họ vàngược lại có những người không hiểu sao chúng ta lại có những ác cảm với họnhư vậy? Rõ ràng ở đây mọi quyết định mà chúng ta đưa ra ở đây đầu tiên là donão thú với chức năng cảm xúc quyết định chứ không phải khả năng tư duy suyluận của não người. Hay trong chuyện tình cảm những “tiếng sét ái tình” chính làminh chứng rõ nhất cho nhận định thông tin đầu tiên đi vào não thú. Trên phươngdiện nghiên cứu tâm lý học các nhà khoa học đã phát hiện rằng, não thú có miềnLimbic là bảng điều khiển trung ương. Là cơ quan nhập thông tin từ thị giác, thínhgiác (hai giác quan thu nhận 87% thông tin của bộ não) và trong một số trươnghợp từ vị giác và khứu giác. Sau đó hệ thống này sẽ phân tích thông tin và đưalên não người xử lý hoặc đẩy xuống não bò sát để phản ứng. Những thông tin màchúng ta thu nhận và học hỏi được hàng ngày sẽ chia làm 2 loại: thông tin tíchcực và thông tin tiêu cực. Chính tính chất thông tin kết hợp với chứng năng điềukhiển của miền Limbic sẽ quyết định đến cách thức giải quyết vấn đề của bộ não.Khi thông tin đầu vào là tiêu cực. Ví dụ như, có một nhân viên vào một buổi sángdo đêm qua thức khuya nên dạy muộn, đi vệ sinh cá nhân thì nhà hết nước,xuống ăn sáng thì tủ lạnh không còn gì, vừa đi ra đường thì bị xe đâm, đến cơquan thị bị Sếp phạt. Thì cả ngày hôm đó anh ta sẽ rơi vào trạng thái căng thẳngvà bò sát. Khi thông tin mà không tốt, não thú với chức năng của hệ thống Limbicvà chiếc van điều khiển năng lượng sẽ đóng lại đẩy năng lượng xuống não bò sát.Khi đó não bò sát thừa năng lượng và các chức năng bảo vệ, phản ứng của nóđược khởi động tối đa. Bởi vậy mối khi chúng ta bực tức, cáu giận hay phản ứngthấy gáy mình nóng ran, chân tay co cứng, các cơ giật liên hồi, máu sôi sùng sục.Khi đó cũng giống như con Thạch sùng, thấy đối tượng nhỏ hơn thì “Chiến”ngược lại thấy đối tượng to hơn thì “Biến”.Văn phòng: 902 HITTC, 185 Giảng Võ, Hà Nội - 04. 201 8758 / 04. 217 9022 office@tamviet.edu.vnTrụ sở: Tầng 4 nhà B, số 347 Đội Cấn, Hà Nội - 04. 762 8758 / 095 334 9886 vuonuom@tamviet.edu.vnThái Nguyên: Số 296/1 Đường Bắc Kạn, Tp Thái Nguyên - 0280 203 986 thainguyen@tamviet.edu.vn080121 Ky nang tu duy - TL hoc vien6TÂM VIỆT GROUP – ĐÀO TẠO & TƯ VẤNLàm Tâm người Việt sáng hơn - Nâng Tầm người Việt cao hơnWebsite: http://www.tamviet.edu.vnKhi thông tin đầu vào là tích cực. Ví dụ vẫn nhân viên đó, sáng nay dạy sớm từ6h00, được vợ chuẩn bị bữa ăn sáng ngon miệng, đến cơ quan được Sếp khenvà tăng lương thì cả ngày đó nhân viên đó sẽ có tâm trang vui vẻ, thoải mái vàsung sướng. Khi đầu vào lànhững thông tin tích cực, hệthống Limbic được khởi động,van năng lượng của não thú mởra đưa dòng năng lượng lên nãongười. Não người được cungcấp ôxi và chất dinh dưỡng sẽkích hoạt các dây thần kinh hoạtđộng, phân tích xử lý thông tinvà đưa ra giải pháp cho vấn đề.Có rất nhiều các ví dụ tâm lýhọc hành vi, chứng minh chonhứng kết quả nghiên cứu trêncủa các Nhà tâm lý học. Điểnhình là tất cả chúng ta đã đôi lần đi thi, chúng ta cũng thường gặp phải tìnhhuống: ở nhà ôn rất kỹ nên nhớ hết bài, nhưng vào phòng thi thì lại quên hết, rakhỏi phòng thi lại nhớ bài. Lý do của hiện tượng này rất đơn giản. Ở nhà môitrường thoải mái, chúng ta học ở trạng thái não người và không gian hưng phấnnên chức năng Limbic được phát huy tối đa giúp chúng ta học tập và nhớ bài tốt.Nhưng khi vào phòng thi do không khí căng thẳng, van năng lượng não thú bịđóng lại, chúng ta rơi vào trạng thái của não bò sát phản ứng nên quên hết kiếnthức. Nhưng khi ra khỏi phòng thi, môi trường thoải mái hơn, não người đượckích hoạt và chúng ta lại nhớ hết những kiến thức đã quên. Hay tương tự là các vídụ trong phỏng vấn, khi báo cáo hay thi vấn đáp cũng vậy.Hoặc trong cuộc sống gia đình, mỗi khi chúng ta mắng con cái hoặc gây áp lựcvới con cái thì chúng lại làm những điều ngược lại. Càng cầm thì trẻ con lại cànglàm, không phải chúng bướng mà do chúng ta không hiểu chức năng và cơ chếhoạt động của bộ não mà thôi.1.2.3 Ứng dụng và phát huy cơ chế ba nãoNhững kết quả nghiên cứu trên đã cho chúng ta thấy rằng, thông tin đầu tiên sẽ đivào não thú, nếu như thông tin là tích cực thì não thú sẽ mở van năng lượng đểnão người hoạt động, nếu thông tin là tiêu cực thì van năng lượng đóng và chúngta hoạt động ở trạng thái não bò sát chỉ là “Chiến hay Biến”. Vậy chúng ta sẽ ứngdụng như thế nào để phát huy tối đa tiềm năng của con người để sống hạnh phúcvà thành đạt.Điều đó có nghĩa là khi chúng ta bắt đầu làm việc hay giải quyết vấn đề, chúng taphải chuẩn bị các yếu tố bên ngoài thật thoải mái. Nhiệt độ, ánh sáng, môi trườnglàm việc và khu vực tư duy, giải quyết vấn đề phải thoả mãn não bò sát. Bạn nênđi vào giải quyết vấn đề với một tâm trạng thoải mái trung khu cảm xúc của bộnão được thoả mãn. Khi hai phần não đó thoải mái thì não tư duy sẽ hoạt độngtốt. Đây là một kinh nghiệm không chỉ với các nhà quản lý mà còn là một bài họcVăn phòng: 902 HITTC, 185 Giảng Võ, Hà Nội - 04. 201 8758 / 04. 217 9022 office@tamviet.edu.vnTrụ sở: Tầng 4 nhà B, số 347 Đội Cấn, Hà Nội - 04. 762 8758 / 095 334 9886 vuonuom@tamviet.edu.vnThái Nguyên: Số 296/1 Đường Bắc Kạn, Tp Thái Nguyên - 0280 203 986 thainguyen@tamviet.edu.vn080121 Ky nang tu duy - TL hoc vien7TÂM VIỆT GROUP – ĐÀO TẠO & TƯ VẤNLàm Tâm người Việt sáng hơn - Nâng Tầm người Việt cao hơnWebsite: http://www.tamviet.edu.vncủa mỗi người lao động. Để nâng cao hiệu quả công việc, thúc đẩy quá trình hợptác giữa các thành viên điều quan trọng nhất vẫn là tạo ra môi trường làm việc antoàn, thoải mái, vui vẻ cho mối thành viên.Trong công tác bán hàng hay dịch vụ khách hàng, cơ chế ba não thực sự rất quantrọng khi chúng ta biết áp dụng. Trong giao tiếp, dịch vụ chúng ta không có cơ hộithứ 2 để gây ấn tượng cho đối tác, không có cơ hội thứ hai để bán một dịch vụhay một sản phẩm. Bởi vậy ấn tượng đầu tiên khi tiếp xúc với khách hàng phảiđược các nhân viên bán hàng và dịch vụ khách hàng đặc biệt quan tâm. Cái ấntượng đó chỉ đơn giản là ánh mắt và nụ cười thân thiện, là cái bắt tay hay một lờichào, một câu hỏi thăm thể hiện sự quan tâm đến đối tác. Các cụ nhà ta xưa đãdạy “Một bồ cái lý không bằng một tý cái tình” hay ngạn ngữ Trung Hoa cũng cócâu “Không biết cười đừng mở cửa tiệm”, “Không biết cười đừng đi bán hàng haylàm dịch vụ”.Trong gia đình, trong cuộc sống hàng ngày chúng ta cũng cần tạo ra cho gia đìnhmình một môi trường thoải mái, thân thiện, các thành viên đều được tôn trọng vàthể hiện ý kiến của mình một cách bình đẳng. Trong giáo dục con cái không nênđể con trẻ vào não bò sát bằng cách quát mắng mà nên tạo cho trẻ sự đam mê vàý nghĩa của công việc và học tập.Trong học tập với các bạn học sinh, sinh viên cũng cần biết tạo ra một không gianhọc tập vui vẻ, thoải mái và an toàn. Phải biết tìm ra được mục đích và đinhhướng cũng như động lực học tập. Nếu bạn làm được điều đó sẽ giúp bạn sửdụng tối đa chức năng học tập và ghi nhớ của hệ thống Limbic của não thú giúpbạn có những kết quả xuất sắc trong học tập.Chúng ta tiếp cận việc tư duy hay phương pháp giải quyết một vấn đề cũng có thểtạo nên sự thay đổi. Nếu chúng ta thấy có một vấn đề và tự hỏi: "Có trục trặc gìnhỉ?" bạn sẽ thấy tiêu cực. Ngược lại, nếu chúng ta tiếp cận vấn đề với suy nghĩchắc chắn phải có giải pháp nào đó, não của bạn sẽ đưa ra được các giải phápsáng tạo. Vấn đề ở đây là: "Làm thế nào tôi có thể lạc quan hơn". Đừng chú ý quávào những gì chúng ta không có, thay vì đó chúng ta phát huy tối đa những gìchúng ta đang có. Thay đổi cách nhìn, hướng vào điểm tích cực của vấn để cũnglà một giải pháp nâng cao hiệu quả công việc của mối người.Trong công tác quản lý, lãnh đạo thì chìa khoá nâng cao hiệu quả công việc, thayđổi nhận thức của người lao động, chuẩn hoá quy trình quản lý chính là việc: tạora một môi trường lao động an toàn, thoải mái cho tư duy mỗi cá nhân, tạo điềukiện để mối người phát huy toàn bộ ưu thế cá nhân của mình. Quản lý nhân sự,quản lý công việc không phải bằng hình phạt, bằng sự chỉ trích hay đẩy người laođộng vào nỗi sợ hãi mà phải bằng chính việc tạo ra động lực bên trong của mốingười, bằng cơ chế điều tiết quá trình tư duy của họ, hướng họ tập trung vào mụctiêu chung của tổ chức. Kỷ luật, chuyên nghiệp không thể bằng roi vọt mà chỉ cóthể bằng cách thay đổi thái độ, nhận thức và tư duy người lao động trong tổ chức.Ngoài ra để phát huy cơ chế ba não tốt hơn trong cuộc sống và công việc chúngta cũng cần thay đổi tư duy của mình theo chiếu hướng tích cực tỏng giao tiếp.Trước hết phải biết nhìn nhận những điểm tốt của mình sau đó là ứng xử tích cựcVăn phòng: 902 HITTC, 185 Giảng Võ, Hà Nội - 04. 201 8758 / 04. 217 9022 office@tamviet.edu.vnTrụ sở: Tầng 4 nhà B, số 347 Đội Cấn, Hà Nội - 04. 762 8758 / 095 334 9886 vuonuom@tamviet.edu.vnThái Nguyên: Số 296/1 Đường Bắc Kạn, Tp Thái Nguyên - 0280 203 986 thainguyen@tamviet.edu.vn080121 Ky nang tu duy - TL hoc vien8TÂM VIỆT GROUP – ĐÀO TẠO & TƯ VẤNLàm Tâm người Việt sáng hơn - Nâng Tầm người Việt cao hơnWebsite: http://www.tamviet.edu.vnvới người khác. Bởi bạn tìm gì thì bạn sẽ được nấy. Bạn tìm điểm xấu bạn sẽ rơivào trạng thái của não bò sát, bạn nhìn nhận và ứng xử tích cực bạn sẽ khai tháctốt nhất chức năng của não người. Tóm lại, “Cười thì nên não người còn quát/tátxuống não bò sát”1.3Tạo lập và thay đổi chuẩn mực tư duy“Bạn nghĩ bạn có thể hay không thể bạn đều đúng” (Henry Ford – Chủ tịch & Sánglập Tập đoàn Ôtô Ford). Bạn nghĩ bạn là ai, số phận sẽ tạo bạn là con người nhưvậy nếu bạn biết hành động. Suy nghĩ con người tạo ra tất cả nhưng cái gì điềukhiển tất cả điều đó, câu trả lời là chuẩn mực tư duy hay còn gọi bằng khái niệm“Chuẩn nền”.Vậy làm thế nào để thay đổi và tạo dựng một chuẩn nền tư duy tốt. Đó là một câuhỏi thông minh và câu hỏi của sự thành công. Ngoài cách phân chia bộ não làm 3phần theo cách của Paul MacLean, các nhà tâm lý học cũng phân chia bộ não làm4 miền tư duy: miền ý thức, miền tiềm thức, miền chuẩn nền và miền vô thức. Căncứ váo chức năng hoạt động mỗi miến chúng ta thấy có sự tương ứng như: miếný thức tương ứng với não người, miền tiềm thức và chuẩn nền tương ứng với nãothú và miền vô thức tương ứng với não bò sát.Như chúng ta đã biết, thông tin đầu vào sẽ qua não thú. Và ở não thú hệ thốngLimbic sẽ tiến hành đánh giá thông tin. Xét theo sự tương ứng thì chức năng đánhgiá thông tin chính là nhiệm vụ của miền chuẩn nền. Miền chuẩn nền là nơi lưugiữ những giá trị, niềm tin và chuẩn mực của mỗi cá nhân. Khi thông tin đưa vàomà phù hợp với những giá trị và niềm tin của chuẩn nền thì sẽ được chuẩn nềnđưa lên não người và ở đây não người sẽ có nhiệm vụ đánh giá lại thông tin, phântích xử lý và đưa ra phương án giải quyết.Ngược lại, khi thông tin đầu vào không phù hợp với hệ thống giá trị, niềm tin củamiền chuẩn nền sẽ được miền chuẩn nền đưa xuống não bò sát và ở đây sẽ diễnra quá trình phản ứng “Chiến hoặc Biến”.Hệ thống giá trị, niềm tin của miềnchuẩn nền là một loại phản ứng cóđiều kiện do quá trình tập luyện đểhình thành. Ví dụ như ngạn ngư Ngacó câu “Nếu bạn gọi một người làcon heo, lần thứ nhất anh ta khôngtin nhưng đến lần thứ 100 anh ta sẽăn cám thật”. Hay nếu như khi bạncòn nhỏ, bạn bị mọi người xung quanđánh giá là kẻ thất bại, người có vấnđề về trí tuệ thì cuộc sống sau nàycủa bạn bạn sẽ luôn tin mình làngười như vậy. Để có một chuẩn nềntốt, một cuộc sống hạnh phúc và thành đạt bạn phái bắt đầu xây dựng và hìnhthành những suy nghĩ tích cực, những thói quen tích cực.Văn phòng: 902 HITTC, 185 Giảng Võ, Hà Nội - 04. 201 8758 / 04. 217 9022 office@tamviet.edu.vnTrụ sở: Tầng 4 nhà B, số 347 Đội Cấn, Hà Nội - 04. 762 8758 / 095 334 9886 vuonuom@tamviet.edu.vnThái Nguyên: Số 296/1 Đường Bắc Kạn, Tp Thái Nguyên - 0280 203 986 thainguyen@tamviet.edu.vn080121 Ky nang tu duy - TL hoc vien9TÂM VIỆT GROUP – ĐÀO TẠO & TƯ VẤNLàm Tâm người Việt sáng hơn - Nâng Tầm người Việt cao hơnWebsite: http://www.tamviet.edu.vnQuá trình hình thành chuẩn nền tư duy của mọi người là giống nhau. Chuẩn nềnđược hình thành không phải ở miền ý thức mà được tạo ra bởi miền tiềm thức.Miền tiềm thức giống như một cái kho chứa đựng những dữ kiện của mỗi cánhân. Theo nghiên cứu thì 95% những hành động của chúng ta thực hiện hàngngày là do miền tiềm thức chi phối. Những hành động hay suy nghĩ lặp đi lặp lạihàng ngày sẽ tạo nên những vết hằn tư duy và được nổi lên trên trong miền tiềmthức và được chuyển lên miền chuẩn nền tư duy. Những suy nghĩ hay hành vikhông được lặp lại thường xuyên sẽ được chuyển lại và lặn sâu xuống miền tiềmthức. Nhưng tạo lập và thay đổi chuẩn nền tư duy lại phải bắt đầu từ ý thức. Miềný thức sẽ điều khiển và tác động đến sự chuyển dịch những giá trị, niềm tin từmiền tiềm thức lên miền chuẩn nền.Ví dụ như ước mơ của bạn là năm 40 tuổi bạn sẻ trở thành Tổng Giám đốc mộtTập đoàn Quốc tế. Muốn làm được điều đó bạn phải biết vẽ ra cho mình một tầmnhìn, một viến cảnh và cách thức để đạt được điều đó. Hàng ngày bạn phải liêntục nghĩ và hành động theo nó. Quá trình hình thành chuẩn nền tư duy cũng giốngnhư quá trình hình thành thói quen, đầu tiên là đặt chuẩn mực và duy trì chuẩnmực trong thời gian tối thiểu 6 tháng.Chuẩn mực tạo ra suy nghĩ, suy nghĩ tạo hành vi, hành vi tạo thói quen và thóiquen tạo ra chính số phận của mỗi người.Văn phòng: 902 HITTC, 185 Giảng Võ, Hà Nội - 04. 201 8758 / 04. 217 9022 office@tamviet.edu.vnTrụ sở: Tầng 4 nhà B, số 347 Đội Cấn, Hà Nội - 04. 762 8758 / 095 334 9886 vuonuom@tamviet.edu.vnThái Nguyên: Số 296/1 Đường Bắc Kạn, Tp Thái Nguyên - 0280 203 986 thainguyen@tamviet.edu.vn080121 Ky nang tu duy - TL hoc vien10

Xem Thêm