Ai Chịu Trách Nhiệm Trước Khoản Thua Lỗ Nghìn Tỷ Tại Jetstar Pacific?

Tái cơ cấu thất bại?

Jetstar Pacific Airlines (Jetstar) thành lập năm 1991, trở hãng hàng không giá rẻ đầu tiên ở Việt Nam. Tuy nhiên, kể từ khi cất cánh, kết quả kinh doanh của Jetstar chỉ là một màu ảm đạm, thua lỗ triền miên.

Sau nhiều năm Jetstar làm ăn thua lỗ, Công ty mẹ Vietnam Airlines (VNA- Cổ đông nắm 68,85% cổ phần của Jetstar) đã tiến hành cơ cấu lại Jetstar. Một số lãnh đạo của VNA đã được điều động sang làm Chủ tịch HĐQT và Tổng giám đốc Jestar Pacific.

Vậy nhưng, việc đưa cán bộ sang để giải cứu Jetstar của Vietnam Airlines đã không mang lại tín hiệu khả quan gì. Tình hình kinh doanh sau cải tổ giai đoạn 2012- 2016 vẫn mờ mịt, Jetstar vẫn tiếp tục điệp khúc báo lỗ.

Cụ thể, từ thời điểm SCIC bàn giao cho Vietnam Airlines từ năm 2012, Jetstar Pacific lỗ ròng 2.400 tỉ đồng, âm vốn chủ sở hữu 600 tỉ đồng. Năm 2014, Jetstar Pacific lãi 8 tỉ đồng và năm 2015 là 112 tỉ đồng. Năm 2016, Jetstar Pacific lỗ 901 tỉ đồng.

Tái cơ cấu bất thành, hai lãnh đạo chủ chốt của Jestar là Chủ tịch HĐQT và Tổng Giám đốc được điều chuyển về lại VNA làm Tổng giám đốc, Phó Tổng giám đốc của VNA và Trưởng ban đầu tư của VNA.

Như vậy, kế hoạch sản xuất kinh doanh Vietnam Airlines xây dựng ở Jetstar là đến năm 2020 sẽ giảm lỗ và không lỗ đã gần như phá sản, bởi khoản lỗ lũy kế tại Jetstar đã lên đến hơn 4000 tỉ đồng, cùng lùm xùm về việc khó thu hồi máy bay đã cho Pan Pacific Airlines thuê.

Trách nhiệm thuộc về ai

Việc Jetstar lỗ nặng đã trở thành gánh nặng đối với VNA. Điều này đồng nghĩa với việc Nhà nước gián tiếp phải gánh chịu khoản lỗ ngàn tỷ từ Jetstar.

Tại kết quả Kiểm toán Nhà nước số 1074/TB-KTNN ngày 18/12/2019, Kiểm toán Nhà nước đã nêu rõ: “Khoản đầu tư vào Công ty Cổ phần Hàng không Jetstar Pacific Airlines thua lỗ, tiềm ẩn rủi ro mất vốn: Số vốn góp của Tổng công ty Hàng không Việt Nam (TCT) vào Jetstar Pacific là 2.424 tỷ đồng (chiếm 68,85% vốn điều lệ).

Theo báo cáo tài chính năm 2018 của Jetstar Pacific, lợi nhuận sau thuế thu nhập doanh nghiệp là 34 tỷ đồng nhưng lỗ lũy kế đến ngày 31/12/2018 là 4.252 tỷ đồng, vốn chủ sở hữu là 180 tỷ đồng; Các chỉ tiêu tài chính trong tình trạng mất cân đối nghiêm trọng, tiềm ẩn rủi ro ảnh hưởng đến tính hoạt động liên tục”, kết quả Kiểm toán Nhà nước số 1074/TB-KTNN thể hiện.

Do đó, Kiểm toán Nhà nước cho rằng: Tăng cường giám sát đặc biệt và kiểm tra đối với đơn vị có kết quả sản xuất kinh doanh thua lỗ kéo dài, có dấu hiệu mất an toàn về tài chính, không bảo toàn được vốn Nhà nước theo quy định của pháp luật.

Đồng thời, làm rõ nguyên nhân, trách nhiệm của cá nhân, tập thể có liên quan, có giải pháp phù hợp và xin ý kiến của cơ quan nhà nước có thẩm quyền trong việc đầu tư vào Jetstar Pacific và phương án tái cơ cấu tại K6 (K6 – Hãng hàng không Campuchia Angkor Air - PV) đảm bảo tính khả thi, hiệu quả, bảo toàn và phát triển được vốn Nhà nước.

Tuy nhiên đến nay, ngoài thông tin về việc Jetstar Pacific sẽ đổi tên, tái cơ cấu, chuyển đổi thương hiệu thành Pacific Airlines, vẫn chưa thấy VNA có động thái nào về việc truy trách nhiệm với các khoản thua lỗ theo từng thời kì của JPA.

Minh Quang