Ảo Tưởng Có Phải Là Dấu Hiệu Của Bệnh Tâm Thần Không?

Chào bác sĩ, tôi là Hùng, năm nay 30 tuổi. Tôi có một thắc mắc mong bác sĩ giải đáp giúp tôi, đó là một số người thường hay bị ảo tưởng, vậy họ có phải đang mắc bệnh tâm thần nào đó không. Cảm ơn bác sĩ.

Trả lời:

Chào bạn Hùng, trước tiên xin cảm ơn bạn đã quan tâm và gửi câu hỏi về cho chúng tôi. Về câu hỏi của bạn, chúng tôi đã hỏi thêm ý kiến của các bác sĩ chuyên khoa và xin đưa ra một số thông tin về triệu chứng ảo tưởng cho bạn tham khảo.

1. Ảo tưởng là gì

2. Phân loại ảo tưởng

3. Nguyên nhân gây ra ảo tưởng

4. Khi nào nên đi khám bác sĩ?

===

Bác sĩ tham vấn thông tin và hỗ trợ khám bệnh:

✍ Sài Gòn: Các bác sĩ Bv Tâm Thần HCM, Đại Học Y Dược, Đại học Phạm Ngọc Thạch

✍ Hà Nội: Viện Tâm Thần Bạch Mai- Đại Học Quốc Gia (khoa Y) - Đại Học Y Hà Nội.

✍ Đà Nẵng: Bệnh viện tâm thần Đà Nẵng.

☎ Gọi điện tư vấn miễn phí và hẹn khám Bác sĩ: 19001246

⌨ CHAT FACEBOOK

Tư vấn qua CHAT ZALO

===

1. Ảo tưởng là gì?

Ảo tưởng (tên tiếng Anh là Illusion) là một tri giác không chính xác về một sự vật, hiện tượng. Thuật ngữ này cũng được dùng rộng rãi cho niềm tin hay nhận thức không chính xác. Tuy nhiên, trong ứng dụng khoa học, ảo tưởng là tình trạng không rõ ràng về cảm giác.

Nói cách khác, ảo tưởng là một tri giác xảy ra khi có kích thích cảm giác nhưng được nhận thức sai và giải thích sai, chẳng hạn như nghe tiếng gió mà nghĩ là tiếng ai đó khóc. Con người đôi khi có thể trải nghiệm một ảo tưởng nào đó. Tuy nhiên, ảo tưởng xảy ra phổ biến ở những người mắc các bệnh lý về tâm thần như: bệnh tâm thần phân liệt, bệnh hoang tưởng hoặc bệnh ảo giác.

Các ảo tưởng cho biết các manh mối rõ ràng về việc não bộ xử lí thông tin như thế nào. Hầu hết mọi người có thể bị lừa bởi những ảo ảnh thị giác và các nhà khoa học có thể sử dụng các thông tin về hiện tượng thị giác này để hiểu rõ hơn về nhận thức và tổ chức của bộ não. Một số tình trạng ảnh hưởng não bộ có thể cũng gây ảo tưởng. Ví dụ, người trải qua bệnh đau đầu Migraine thường than phiền thấy các tiền triệu về thị giác, bao gồm các chuyển động hay màu sắc dọc theo các cạnh ngoài của thị trường mắt người đó.

2. Phân loại ảo tưởng

Các ảo tưởng có thể xảy ra ở bất kì 5 loại giác quan nào. Một số ví dụ gồm có:

• Ảo tưởng thị giác, được nhìn thấy khi một hình ảnh được xây dựng theo cách nào đó khiến nó dẫn thông tin sai lên não. Ví dụ, hai người với hai chiều cao khác nhau đứng trên một sàn nhà không bằng phẳng được phủ bởi những điểm mốc có thể được thấy như là đang đứng trên sàn phẳng và như vậy thấy hai người có chiều cao bằng nhau.
• Ảo tưởng thính giác, xảy ra khi một người nghe được những âm thanh không thật sự được tạo ra hay những âm thanh không giống với tiếng thật của nó. Một ví dụ điển hình là giai điệu Shepard, nghe như giai điệu đang đi lên liên tục hay đi xuống nhưng thật ra là không có.
• Ảo tưởng xúc giác, xảy ra khi não nhận kích thích sờ chạm nhưng nó không thực sự tồn tại, hay nó không hiện diện như cách mà não nhận được. Hội chứng Phantom, một trải nghiệm cảm giác về chi đã bị đứt, là một ví dụ của ảo tưởng xúc giác.
• Ảo tưởng khứu giác và vị giác, không phổ biến như các loại ảo tưởng khác. Tuy nhiên, một số người có thể cảm nhận được mùi khác với những người khác, đặc biệt khi được nhận thông tin mâu thuẫn về kích mùi. Hiện tượng tương tự có thể xảy ra với vị giác.

3. Nguyên nhân gây ra triệu chứng ảo tưởng

Giống như các ảo giác, ảo tưởng không nhất thiết là một dấu hiệu của tình trạng tâm thần, và bất kì ai cũng có thể trải nghiệm qua chúng. Ảo tưởng khác ảo giác ở chỗ ảo giác xảy ra mà không cần có kích thích ngoại lai.

>>>Để biết ảo giác là gì, có những loại nào, bạn có thể xem tại đây.

- Nguyên nhân thực tổn:

• Chấn thương sọ não
• Nhiễm trùng nhiễm độc thần kinh
• Các bệnh mạch máu não, các tổn thương não khác (u não, teo não…)
• Các bệnh nội tiết, cơ thể có ảnh hưởng đến hoạt động của não

- Các nguyên nhân tâm lý:

• Căng thẳng tâm lý, stress, gia đình, xã hội
• Quá trình đô thị hóa nhanh, thảm họa …
• Rối loạn ở thanh thiếu niên do giáo dục không đúng, môi trường xã hội không thuận lợi

- Các nguyên nhân cấu tạo thể chất nhân cách bất thường:

• Chậm phát triển tâm thần
• Nhân cách bệnh

- Các nguyên nhân chưa rõ ràng:

Do có sự kết hợp phức tạp của nhiều nguyên nhân khác nhau (di truyền, chuyển hóa, miễn dịch, cấu tạo thể chất …) nên khó xác định được nguyên nhân chủ yếu

4. Khi nào nên đi khám bác sĩ?

Khi bệnh nhân có các biểu hiện ảo tưởng thái quá, thuộc một trong 5 loại giác quan nào thì nên đưa người bệnh đi khám để biết cách điều trị bệnh.

Bạn Hùng thân mến, ảo tưởng không nhất thiết là dấu hiệu của tình trạng tâm thần, nhưng khi ảo tưởng vượt qua mức thông thường thì rất có thể người đó đã mắc phải một rối loạn tâm thần nào đó. Hy vọng những thông tin mà chúng tôi chia sẻ trên đây sẽ khiến bạn cảm thấy hài lòng. Bạn có thể đặt khám các bác sĩ, chuyên gia Hello Doctor theo số điện thoại: 1900 1246, chúng tôi luôn sẵn lòng được hỗ trợ cho bạn.

Cảm ơn bạn đã quan tâm!