Bà Dương Thị Bạch Diệp Lãnh án Chung Thân, ông Nguyễn Thành ...

Các bị cáo tại phiên tòa - Ảnh: TL

Sau 2 lần xét xử, chiều 19-11, HĐXX TAND TP.HCM đã tuyên các mức án cho 10 bị cáo trong vụ án lừa đảo chiếm đoạt tài sản, thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng xảy ra tại TP.HCM.

Dùng đất đã thế chấp cho ngân hàng để hoán đổi đất khác

Theo hồ sơ vụ án, Công ty Diệp Bạch Dương của bà Dương Thị Bạch Diệp sở hữu quyền sử dụng thửa đất 57 Cao Thắng (TP.HCM), còn Trung tâm Ca nhạc nhẹ TP.HCM (thuộc Sở Văn hóa - thể thao và du lịch) sở hữu quyền sử dụng đất tại 185 Hai Bà Trưng.

Do không có tiền để xây mới lại trụ sở, cơ sở tại 185 Hai Bà Trưng lại xuống cấp nên Trung tâm Ca nhạc nhẹ TP.HCM đã thỏa thuận với Công ty Diệp Bạch Dương để hoán đổi 2 lô đất với nhau. Bù lại, Công ty Diệp Bạch Dương sẽ xây lại nhà cửa, phòng ốc, công năng cho trung tâm sử dụng.

Đề xuất này đã được ông Nguyễn Thành Tài - phó chủ tịch thường trực UBND TP.HCM lúc đó - chấp thuận vào tháng 8-2009.

Tuy nhiên, trước khi việc hoán đổi được chấp thuận thì thửa đất 57 Cao Thắng đã được Công ty Diệp Bạch Dương thế chấp cho Ngân hàng Agribank (hợp đồng công chứng ký ngày 31-12-2008) để vay 8.700 lượng vàng. Đây chính là hành vi xác định bà Diệp lừa đảo chiếm đoạt tài sản khi mang một tài sản đã thế chấp đi đổi lấy một tài sản khác.

Tuy nhiên, theo diễn biến phiên tòa (cả lần 1 và lần 2), bà Diệp khẳng định rằng bà không ký thế chấp thửa đất đó vào ngày 31-12-2008, toàn bộ hồ sơ thế chấp này đều là giả mạo. Trong phiên tòa lần 1 diễn ra tháng 3-2008, HĐXX đã triệu tập công chứng viên lên làm việc và vị này khẳng định việc ký hợp đồng thế chấp này diễn ra tại Phòng công chứng số 1.

Tuy nhiên, bà Diệp và luật sư luôn cho rằng bà chưa bao giờ đặt chân đến Phòng công chứng số 1 bởi ngày 31-12-2008 bà Diệp đi Quy Nhơn đến chiều muộn mới về TP.HCM. Bằng chứng là bà di chuyển bằng máy bay và hoàn toàn có thể kiểm tra được các chuyến bay và danh sách hành khách ngày hôm đó.

Sau 5h chiều 31-12-2008, khi về tới TP.HCM thì bà Diệp tới trụ sở Ngân hàng Agribank tại TP.HCM để ký một loạt hợp đồng khác để thế chấp nhiều tài sản cho Agribank, vay 67.000 lượng vàng. Theo bà Diệp, việc làm giả hồ sơ thế chấp nhà tại 57 Cao Thắng nằm trong việc ký hợp đồng này.

Tại phiên tòa lần 2, bà Diệp khẳng định, trước năm 2008 bà có vay 67.000 lượng vàng của Seabank và thế chấp nhiều nhà đất có giá trị tại đó. Bản chất của việc ký hợp đồng vay này chính là lấy tiền từ Agribank để đảo nợ tại Seabank.

Sau ngày 31-12-2008, chỗ bà Diệp trả xong nợ cho Seabank thì các tài sản thế chấp được lấy về và chuyển sang cho Agribank giữ. Thời điểm đó, số tài sản thế chấp không có 57 Cao Thắng vì giá trị các tài sản mà ngân hàng đang giữ nhiều hơn số vàng bà vay.

Bị cáo sử dụng thủ đoạn tinh vi

Tại phiên tòa, luật sư bào chữa cho bà Diệp cũng đưa ra nhiều bằng chứng cho thấy việc ký hợp đồng thế chấp 57 Cao Thắng có vấn đề: lệch ngày hoàn tất hồ sơ (đến 16-1-2009 hệ thống mới ghi nhận hoàn tất hồ sơ); lời khai của cán bộ ngân hàng giống với lời khai của bà Diệp là địa điểm ký hợp đồng công chứng là ở trụ sở Agribank chứ không phải tại phòng công chứng.

Do đó, luật sư đề nghị phải làm rõ sự thật của vụ án, bản chất của việc ký hợp đồng là gì, kể cả đó là chữ ký của bà Diệp thì ý chí của bà Diệp có phải là thế chấp nhà đất 57 Cao Thắng không...

Tuy nhiên, trong phần đối đáp, VKS khẳng định có nhiều tài liệu, chứng cứ thu thập được trong quá trình điều tra vụ án thể hiện bà Diệp đã thế chấp nhà đất 57 Cao Thắng trước khi làm thủ tục hoán đổi với 185 Hai Bà Trưng. Kết luận giám định chữ ký trên các hợp đồng của bà Diệp ký là chữ ký của bà Diệp. Do đó, lời khai của bị cáo tại phiên tòa là không có căn cứ.

HĐXX nhận định quá trình hoán đổi 2 tài sản trên, bị cáo Diệp bằng những thủ đoạn tinh vi, chỉ cung cấp bản photo giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tại 57 Cao Thắng cho Trung tâm Ca nhạc nhẹ TP.HCM.

Sau đó đốc thúc cán bộ để được cấp nhanh giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tại 185 Hai Bà Trưng cho Công ty Diệp Bạch Dương, thế chấp cả 2 thửa đất để cơ quan chức năng không thể thu hồi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã cấp.

Việc thế chấp nhà 57 Cao Thắng của bà Diệp đã thể hiện qua nhiều tài liệu. Dù cơ quan chức năng còn thiếu sót, chưa thực hiện đúng quy chuẩn quy định nhưng việc thế chấp là sự thật.

Hợp đồng thế chấp phù hợp với các tài liệu tại Phòng công chứng số 1, chữ ký trên hợp đồng được giám định là do bị cáo Diệp ký. Việc bị cáo cho rằng hợp đồng là giả là không phù hợp với chứng cứ khách quan. Đến nay nhà 57 Cao Thắng vẫn chưa được giải chấp, đang được Agribank quản lý.

Với thủ đoạn tinh vi, bị cáo dùng giấy photo để đổi lấy nhà đất có giá trị tương đương. Sự việc xảy ra là sự thiếu trách nhiệm của nhiều cán bộ nhà nước, từ Sở Văn hóa - thể thao và du lịch đến Sở Tài nguyên - môi trường và lãnh đạo thành phố.

Do đó, trong vụ án này, Nhà nước đã bị mất quyền kiểm soát đối với nhà đất 185 Hai Bà Trưng. Hành vi của các bị cáo là rất nghiêm trọng, làm ảnh hưởng đến niềm tin của nhân dân đối với Nhà nước nên cần phải có hình phạt tương xứng.

Do đó, tòa tuyên phạt bị cáo mức án trên.

Ngoài ra, HĐXX cũng tuyên án đối với bị cáo Nguyễn Thành Tài 5 năm tù cho tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.

Các bị cáo còn lại cùng tội danh với bị cáo Tài như: Vy Nhật Tảo, Nguyễn Thanh Nhàn: 4 năm 6 tháng tù; Nguyễn Thành Rum: 4 năm tù; Lê Văn Thanh: 2 năm 6 tháng tù; Đào Anh Kiệt: 4 năm tù.

Các bị cáo còn lại: Huỳnh Kim Phát, Trần Nam Trang, Lê Tôn Thanh: 3 năm tù cho hưởng án treo.

Đối với phần dân sự, HĐXX tuyên nhà đất 185 Hai Bà Trưng là vật chứng vụ lừa đảo nên cần phải thu hồi, yêu cầu Ngân hàng Sài Gòn thương tín (Sacombank) hoàn trả giấy chứng nhận cho Trung tâm Ca nhạc nhẹ.

Quan hệ tín dụng giữa đất 185 Hai Bà Trưng là quan hệ pháp luật khác, nếu có thì xử lý trong vụ án khác.

Không buộc bà Diệp phải bồi thường số tiền thiệt hại như cáo trạng nêu.

Việc cho thuê quyền sử dụng đất 185 Hai Bà Trưng, không xem xét giải quyết do thuộc quan hệ pháp luật khác. Yêu cầu Phan Thành thu hồi các tài sản trên đất và bàn giao lại quyền sử dụng đất cho Trung tâm Ca nhạc nhẹ như đúng quy định.

Đối với nhà đất 57 Cao Thắng, do việc hoán đổi là không phù hợp, tài sản này bản chất là của Công ty Diệp Bạch Dương nên hủy bỏ các xác lập quyền sử dụng đất đối với Trung tâm Ca nhạc nhẹ. Yêu cầu trả nhà đất này cho Công ty Diệp Bạch Dương.

Bị cáo Dương Thị Bạch Diệp nói cáo trạng biến bà thành kẻ lừa đảo chuyên nghiệp

TTO - Sau phần luận tội và đề nghị mức án của viện kiểm sát, bị cáo Dương Thị Bạch Diệp đã có phần tự bào chữa. Bà Diệp tiếp tục khẳng định mình bị oan, và cáo trạng đã mô tả bà như một kẻ lừa đảo chuyên nghiệp.