Ba Rào Cản Tư Duy | Thời Sự

Ba rào cản tư duy ĐỖ TIẾN LONG - Chủ tịch Hội đồng Chuyên gia của Công ty OD CLICK• 05/04/2022 11:00

Muốn phát triển hài hòa thì phải giữ gìn được hệ giá trị, tính tự nhiên, tính chân thực, sự tôn trọng và tin cậy.

>>Đổi mới tư duy kinh tế thị trường phải đến từ chính các doanh nghiệp

Điều gì ngăn cản các công ty và tổ chức vượt lên trong nền kinh tế cạnh tranh? Làm sao để các trường học thích ứng được với bối cảnh xã hội, nhu cầu của các gia đình, đòi hỏi của nền kinh tế số dựa trên tri thức và con người? Tại sao chúng ta thông minh có nhiều phẩm chất quí mà chưa vượt lên được?

Suy nghĩ về những vấn đề đang đặt ra, thấy có vài rào cản tư duy như sau:

1. Định hướng theo các kinh nghiệm quá khứ

Trong môi trường ổn định thì kinh nghiệm là tri thức. Trong môi trường biến động thì thói quen hay kinh nghiệm sẽ thành rào cản. Trong bối cảnh thế giới thay đổi liên tục thì kinh nghiệm thành công có thể không có giá trị với chính nó, chứ chưa nói với người khác, thế hệ khác.

Cuộc sống quá nhiều bất chắc và áp lực là do bố mẹ tin rằng chỉ có danh vọng và thành công mới đảm bảo hạnh phúc. Tình thương yêu lại vô tình tạo ra một con đường đua đầy nước mắt, tạo ra những chương trình học mất đi tính mô phạm, mất đi tính thương yêu, mất đi môi trường nuôi dưỡng. Chỉ còn chạy đua thành tích, chỉ còn luyện thi, chỉ còn đa dạng các kiểu xin xỏ, chạy chọt. Tính ganh đua rộng lớn cũng góp phần tạo ra những chương trình nặng nề, để có nhiều cơ hội luyện thi, nhiều xuất xin xuất chạy hơn. Trường học đánh mất vẻ đẹp của yêu thương và trí tuệ...

Ở doanh nghiệp, lãnh đạo dựa trên kinh nghiệm sẽ trở nên độc đoán hẹp hòi trước người trẻ tư duy khác, ngại tiếp thu học hỏi kiến thức mới. Việc thích đi tắt sao chép kinh nghiệm của người khác vô tình tạo ra áp lực thay đổi nhanh bất thường không phù hợp với năng lực tổ chức, đội ngũ con người, làm mất niềm tin và động lực của cán bộ nhân viên.

Cuộc sống và kinh doanh hôm nay là những tương lai chưa có tiền lệ. Thành công không có bố mẹ giống hệt nó. Người Israel luôn khuyến khích thế hệ trẻ sống giữa đam mê và nỗi sợ hãi, đi thật xa, ở thật lâu nhìn thật kỹ, lấy tầm nhìn thay cho kinh nghiệm. Có lẽ rằng, khi những người trả tiền từ bỏ cuộc đua trường lớp, từ bỏ những ngôi trường xin xỏ, thì cả trường học, bố mẹ và con cái sẽ có thêm nhiều sự bình an và giáo dục đích thực hơn.

Thay đổi tư duy giúp bạn tối ưu hóa bản thân và hoàn thành các mục tiêu tập trung vào tăng trưởng

2. Ưa tìm đặc quyền chạy theo thành công cá nhân thiếu niềm tin vào tính tổ chức và các giá trị

Ở đâu cũng thấy dựa vào quen biết, ai cũng muốn đặc quyền, mà không để ý rằng hôm nay mình có đặc quyền tức là tổn thương quyền lợi của người khác, thì ngày mai cũng có người như mình, cũng sẽ làm tổn thương quyền lợi của mình và mọi người. Tất cả cùng tìm đặc quyền thì hệ thống rối rắm, khó tìm thấy cơ hội phát triển.

Khi đó trong tổ chức sẽ hình thành các quan hệ nhóm mang tính đặc quyền, niềm tin tổ chức mất đi.

Nhiều người giỏi bị kích thích trở thành ngôi sao trở thành anh hùng, trở thành tỷ phú bằng mọi giá. Vô tình hay cố ý đã dẫm lên các giá trị tổ chức, thì văn hóa tổ chức không lớn được, dẫm lên các giá trị xã hội thì xã hội luôn bị kích thích sự hỗn loạn không thể phát triển. Ngược lại những lãnh đạo đó lần lượt phải trả giá.

Lợi ích thì không bao giờ là đủ, nên dễ mâu thuẫn. Hệ giá trị là cái gắn kết con người và xã hội. Muốn phát triển hài hòa thì phải giữ gìn được hệ giá trị, tính tự nhiên, tính chân thực, sự tôn trọng và tin cậy. Ví dụ trường học tốt sẽ mang giá trị nhân bản và trí tuệ, công ty mạnh giữ được sự cam kết, hợp tác, minh bạch, tin cậy.

>>Hỗ trợ phục hồi kinh tế và sự thay đổi trong tư duy chính sách

3. Ngại thay đổi thiếu đối thoại xây dựng, muốn gây áp lực cho sự thay đổi hơn là tự mình thích ứng và thay đổi

Thay vì chờ cắt giảm chương trình hay cải cách chỗ nọ chỗ kia, các gia đình có thể thay đổi được điều này thay vì kêu gào hay tiếp tục ngấm ngầm tìm đặc quyền riêng. Sự từ bỏ những con đường chật hẹp, bon chen không lối thoát. Tin vào cuộc sống tin vào tương lại. Trao quyền để thế hệ sau sống cuộc sống của chính nó.

Người thành công thấp, người thành công cao, không thể tất cả đều thành ông nọ bà kia, dù có cố đến mấy thì ở đâu cũng chỉ 1% là ưu trội. Nhưng thành công nhất là mỗi người được sống cuộc đời của chính mình, theo lựa chọn của mình, theo cách mình muốn, dù thế nào cũng không ai phải ân hận với điều đó.

Ông bà ta hay nói, sào cắm sâu khó nhổ. Không có gì đúng sai. Suy nghĩ và tự mình rút ra dần dần. Mỗi chúng ta có thể trốn tránh trách nhiệm, nhưng không ai chối bỏ được hậu quả. Tất cả là sự lựa chọn. Không lựa chọn gì cũng là lựa chọn. Chủ động lựa chọn bao giờ cũng thanh thản. Em Thông cạnh nhà tôi, bố mẹ mất, chưa đi học ngày nào cũng vẫn có thể thành ngôi sao. Dù có thể chỉ chốc lát như nhiều người nói. Nhưng căn bản là cháu nó luôn vui và tự tin từ bé. Dường như cháu luôn vui vẻ với cuộc sống của mình.

Quả trứng vỡ từ trong ra là sự sống, là sự bắt đầu. Những rào cản tâm lý chỉ chính mỗi người tự rỡ bỏ. Giống như con gà đã tự phá bỏ cái vỏ để bước ra. Không ai có thể làm thay cho con gà nhiệm vụ đó.

Có thể bạn quan tâm

• Đổi mới tư duy kinh tế thị trường phải đến từ chính các doanh nghiệp

  04:30, 03/04/2022

• Nữ doanh nhân và tư duy lãnh đạo số

  06:47, 30/03/2022

• Đổi mới tư duy về kinh tế thị trường: "Nấc thang” mới trong quá trình phát triển

  15:58, 28/03/2022

• Hỗ trợ phục hồi kinh tế và sự thay đổi trong tư duy chính sách

  04:05, 02/03/2022

• “Cách mạng tư duy” trong áp dụng án lệ

  11:00, 17/02/2022