Bách Khoa Toàn Thư Về Kỳ Nhông Mexico (Axolotl) - Miao Lands

Chắc hẳn đâu đó trên mạng xã hội hoặc internet bạn đã bắt gặp chú kỳ nhông mexico với toàn thân trắng và 6 chiếc sừng màu hồng khá lạ ngộ nghĩnh nên đã lên mạng và bắt đầu tìm kiếm về chúng đúng không. Nếu vậy thì bạn đã tìm đúng bài viết rồi đấy

Trong bài viết này, mình sẽ giới thiệu đến bạn một cách chi tiết về kỳ nhông mexico từ cách nuôi, giá bán, nơi mua và những lời khuyên tốt nhất nếu bạn có ý định chọn nuôi giống vật nuôi khá thú vị này, nào cùng tìm hiểu ngay thôi!

1️⃣ Axolotl là con gì?

Axolotl là một tên gọi tiếng anh của kỳ nhông mexico, theo wikipedia thì đây là một giống động vật lưỡng cư khá đặc biệt nó có thể lưu giữ các đặc điểm ngoại hình khi còn non cho đến lúc chúng trưởng thành. Nói cách khác, khi trưởng thành chúng vẫn mang đậm đặc điểm hình dáng của ấu trùng kỳ nhông bao gồm mang ngoài và vây kéo dài từ phần đầu đến đuôi

Chắc hẳn một số anh em lần đầu tìm hiểu về giống này sẽ có một số thắc mắc về tên sao mà mỗi người gọi một tên rối quá làm sao nhớ hết được đúng không?

Vậy thì tiện đây, trước khi bắt đầu vào bào viết mình sẽ liệt kê luôn một số tên mà người ta thường sử dụng để gọi giống động vật này. Để có gì khi ra tiệm mua hay lên các diễn đàn thảo luận có lỡ gặp phải thì đỡ bối rối nhé

Một số tên gọi phổ biến của kỳ nhông mexico như

– Kỳ nhông mexico (Kỳ giông mêxico) – Kỳ nhông axolotl – Khủng long 6 sừng (cá khủng long 6 sừng) – Cá kỳ nhông mexico (mặc dù chúng không phải cá) – Cá axolotl

10 sự thật thú vị về kỳ nhông Mexico 1. Axolotl có thể mọc lại các cơ quan bị tổn thương và các bộ phận cơ thể bị cắt cụt. Chúng thậm chí có thể mọc lại các bộ phận quan trọng như não và tim.2. Đôi khi nó được gọi là ‘cá đi bộ Mexico’.3. Một số bạn nhầm lẫn đây là một loài cá nhưng không phải, đây thật ra là động vật lưỡng cư sống ở trạng thái giống như ấu trùng cả đời. Động vật lưỡng cư thường di chuyển từ mặt nước lên mặt đất khi chúng đạt đến một mức độ trưởng thành nhất định, tuy nhiên kỳ nhông axolotl cũng không lên bờ :v

4. Tuy có khả năng mọc lại các chi, tuy nhiên khả năng này cũng có những giới hạn nhất định. Chúng chỉ có thể mọc cùng một chi tối đa 5 lần. Sau đó, chi hoặc cơ quan sẽ không bao giờ mọc lại.

5. Kỳ nhông Axolotl có nguy cơ phát triển ung thư thấp hơn 1000 lần so với chúng ta

6. Bởi vì kỳ nhông mexico không nhai thức ăn của chúng, do đó trong bểc cần có một thứ gì đó có thể giúp nghiền nát thức ăn (thông thường là cát). Khi ăn, chúng hút cả thức ăn và cát vào cơ thể, cát đóng vai trò như ‘răng’ nhai và nghiền thức ăn cho chúng.

7. Con đực thường dùng mũi huých con cái khi chúng “đang tán tỉnh” nhau. Nếu con cái đồng ý, cô ấy sẽ cho phép con đực dẫn cô ấy đến bọc tinh trùng để tiến hành quá trình thụ tinh

8. Những chiếc lông mọc ra từ đầu của kỳ nhông mexico thực ra không phải là lông mà chính là mang của chúng.

9. Axolotl có thể ăn được và từng là một món ăn khoái khẩu ở Xochimilco . Theo lịch sử, nó có vị giống như thịt lươn. Ngày nay, khó có thể tìm thấy chúng trên thực đơn của quốc gia này hoặc bất cứ đâu vì chúng hầu như đã tuyệt chủng trong tự nhiên

10. Trong tự nhiên, axolotl có màu tối, rất hiếm khi phát hiện ra một con có màu sáng đặc biệt là mày hồng như bạn thường thấy trên mạng

2️⃣ Nguồn gốc và môi trường sống tự nhiên

Có thể nhiều bạn sẽ không quan tâm đến nguồn gốc của vật nuôi vì nghĩ nó là không cần thiết. Tuy nhiên, nếu muốn nuôi bất cứ loại động vật nào, biết được nguồn gốc và môi trường sống tự nhiên của chúng là một yếu tố quan trọng để có thể tạo môi trường nuôi phù hợp, giúp thú cưng phát triển tốt nhất

Đúng với tên gọi của chúng, giống này có nguồn gốc từ mexico, thường được tìm thấy ở các khu vực ao hồ nơi có vùng nước mát. Đây là một quốc gia nằm ở vùng xích đạo nên có khí hậu khá tương đồng với Việt Nam. Do đó, nếu muốn nuôi giống cá kỳ nhông mexico này ở Việt Nam cũng khá dễ dàng

Đến những năm 2010, kỳ nhông axolotl hoang dã gần như tuyệt chủng do quá trình đô thị hóa, ô nhiễm nguồn nước sự khai thác quá mức của con người, cũng như do sự xâm nhập của nhiều loại sinh vật khác gây ảnh hưởng đến môi trường sống tự nhiên của chúng

Bạn có biết? Các cuộc khảo sát bảo tồn kỳ nhông mexico vào những năm 1998, 2003 và 2008 đã tìm thấy lần lượt 6.000, 1.000 và 100 cá thể/1km² số lượng sụt giảm rất trầm trọng. Cuộc tìm kiếm tiếp theo vào 4/2013 đã không tìm thấy cá thể nào còn trong tự nhiên và trở thành động vật có nguy cơ tuyệt chủng

3️⃣ Đặc điểm ngoại hình và tập tính sống của Axolotl

Cá kỳ giông Mexico trưởng thành có thể sinh sản sẽ có độ tuổi trung bình ở khoảng 18-24 tháng, chiều dài thường ở mức 20 – 25cm là phổ biến nhưng, trong tự nhiên vẫn ghi nhận những con có kích thước lên đến hơn 30cm nhưng khá hiếm.

Phần đầu của chúng rộng và đôi mắt của chúng không có mí. Các chi kém phát triển và có các ngón dài và mỏng.

Điểm nhấn lớn nhất chính là 3 cặp sừng (mang của kỳ nhông mexico) ở phía sau đầu của chúng và được sử dụng để hấp thụ oxy. Các rãnh mang bên ngoài được lót bằng các sợi lông tơ giúp tăng diện tích bề mặt trao đổi khí. Bốn khe mang được lót bằng các rãnh mang được giấu bên dưới các khe mang bên ngoài.

Màu sắc thường thấy của cá kỳ nhông mexico

Kỳ giông Mexico có bốn gen sắc tố và khi bị đột biến chúng có thể tạo ra các biến thể màu sắc khác nhau. Màu sắc của chúng trong môi trường hoang dã thường là màu nâu/rám nắng với những đốm vàng và màu ô liu.

Bốn màu đột biến là bạch thể (hồng nhạt với mắt đen), bạch tạng (vàng với mắt vàng), axanthic (xám với mắt đen) và melanoid (tất cả đều đen không có lốm đốm vàng hoặc tông màu ô liu).

Do các nhà lai tạo vật nuôi thường xuyên lai tạp các màu khác nhau nên các con là đột biến lặn kép rất phổ biến trong buôn bán vật nuôi, đặc biệt là các con có màu trắng/hồng với mắt hồng là đột biến đồng hợp tử kép cho cả tính trạng bạch tạng và bạch thể.

Ngoài ra thì giống này cũng có thể thay đổi nhẹ màu sắc cơ thể để ngụy trang tốt hơn, bằng cách thay đổi kích thước và độ dày tương đối của tế bào sắc tố đen/nâu.

4️⃣ Hướng dẫn chăm sóc kỳ nhông mexico sinh sản

Làm sao để phân biệt kỳ nhông mexico đực và cái

Nếu bạn muốn nuôi sinh sản cá axolotl, bạn sẽ cần xác định giới tính của chúng. Axolotls, giống như hầu hết các vật nuôi dưới nước, phát triển theo tốc độ riêng của chúng và bạn sẽ gặp khó khăn để phân biệt một con đực với một con cái khi chúng chưa trưởng thành hoàn toàn.

Ngay cả những người nuôi có kinh nghiệm đã chuẩn bị mọi trong bể sinh sản đúng cách, bể  hoàn hảo, nước vừa phải, chất nền có độ dày phù hợp, nhưng vẫn nuôi sinh sản được đa phần là do xác định sai giới tính của giống này

Để xác định giới tính của axolotl, bạn sẽ cần nhìn vào bộ phận sinh dục của chúng (hay còn gọi là Cloaca) nằm ở phía sau kỳ nhông. Ở con đực, bộ phận này rất to và sưng lên, còn ở con cái sẽ nhỏ hơn nhiều, hoặc thậm chí hoàn toàn bằng phẳng (nên nhớ là phân biệt khi chúng đạt độ tuổi trưởng thành nhé)

Ngoài ra thì, con đực được xác định bằng các rảnh phồng lên với các nhú gai sau đầu, trong khi con cái có cơ thể rộng hơn và chứa đầy trứng.

Mẹo hay – Một mẹo khác để bạn nhận biết cá kỳ nhông mexcio của bạn có phải là con cái và đã sẵn sàng giao phối hay chưa, đó lá nhìn vào hình dạng cơ thể của chúng. Nếu thấy phần bụng có vẻ phình lên (có trứng) rất có thể đây là con cái và đã sẵn sàng giao phối.

Kỳ nhông mexico có thay đổi giới tính không?

Đây là một chủ đề gây tranh cãi khá nhiều. Có một luồng tin từ cộng đồng nuôi kỳ nhông mexico trên thế giới cho rằng thú cưng họ đã thay đổi giới tính sau một quá trình nuôi, tuy nhiên có nhiều ý kiến đã bác bỏ luận điểm này

Lời giải thích khả dĩ nhất là do khi được xác định giới tính, exolotl còn quá nhỏ, do đó có thể chưa phát triển đầy đủ, đã gây ra một số nhầm lẫn.

Như ở phần trên bài viết đã đề cập, chỉ nên xác định giới tính và bắt đầu ép cặp cho chúng khi đã đạt được độ tuổi trưởng thành, có nghĩa là khoảng 18 – 24 tháng tuổi, để tránh những nhầm lẫn như trên

Sinh sản ở kỳ nhông mexico

Kỳ nhông mexico là động vật lưỡng cư đẻ trứng. khi sinh sản, con đực đặt các túi tinh trùng (hoặc phun tinh trùng) trên một bề mặt phẳng. Sau đó, con cái sẽ thu nhận nguồn tinh trùng và bắt đầu quá trình thụ tinh, toàn bộ quá trình từ phóng đến thụ tinh này có thể mất khoảng một hoặc hai giờ.

Trứng đã thụ tinh sẽ được đẻ vài giờ sau đó. Chúng thường được đẻ trứng trên cây hoặc các đồ trang trí trong bể cá do đó, hãy đảm bảo hồ sinh sản không quá trống trải vì con cái có thể không cảm thấy đủ thoải mái để tham gia vào quá trình giao phối.

Khi nào thì kỳ nhông axolotl đủ tuổi sinh sản?

Axolotls đã có thể bắt đầu kỳ động dục vào khoảng 12 tháng tuổi. Nhưng tương tự như các loài khác, bạn không nên giao phối chúng quá sớm, tốt nhất là nên đợi khoảng 18 tháng, lúc này các cơ quan và sức khỏe của chúng đã phát triển đầy đủ để có thể tham gia giao phối một cách tốt nhất

Một dấu hiệu khá tốt khác để đảm bảo thú cưng của bạn đã đủ điều kiện để tham gia giao phối đó là kích thước của chúng, kích thước phù hợp và an toàn nhất thường là từ 17cm trở lên

Do đó, điều cần làm là không nên quá nôn nóng, mà hãy giúp thú cưng phát triển thật tốt bằng việc cho ăn đúng cách, giữ chúng trong một hồ nuôi phù hợp và đảm bảo nhiệt độ và ánh sáng hoàn toàn phù hợp

Bể nuôi kỳ nhông mexico

Vì đây là giống vật nuôi rất dễ bị stress và sức khỏe yếu nên hãy đảm bảo bạn đã set up hồ nuôi phù hợp nhé. Tất cả kiến thức dưới đây đều được sưu tầm từ những Website uy tín ở nước ngoài, để chắc chắn hơn hãy tham khảo thêm ý kiến của những anh em có kinh nghiệm trong nước để có thể tạo nên một hồ nuôi an toàn và phù hợp

a. Nhiệt độ

Mỗi giống thủy sinh đều có sự khác biệt trong cách nuôi, đặc biệt là sinh sản. Kỳ nhông axolotl cũng có những yêu cầu riêng khi nói đến điều kiện bể nuôi. Đây là một loài sống ở khu vực nước mát như đã đề cập, do đó nhiệt độ nước hiệu quả để nuôi chúng thường ở khoảng 18 – 21°C.

Nhiệt độ cao hơn 24°C có thể làm tăng quá trình trao đổi chất trong cơ thể, có thể gây stress và dẫn đến tử vong

b. Chất lót nền

Chất nền của bể cũng rất quan trọng khi nuôi kỳ nhông mexico do chúng là động vật sống ở tầng đáy bể nên việc chọn loại lót nền phù hợp là rất quan trọng, việc chọn sai có thể khiến lót nền bị kẹt trong cơ thể chúng nếu lỡ ăn phải

Lấy ví dụ: như sỏi, nó có độ bám và kết cấu mà axolotl mong muốn, nhưng với các loại sỏi quá nhuyễn khi vô tình ăn phải, nó sẽ không đi qua hệ thống tiêu hóa đúng cách, gây ra tắc nghẽn lớn. Cát là chất nền tốt nhất cho để nuôi, nó đủ mịn để dễ dàng đi qua cơ thể chúng và là kết cấu hoàn hảo để chúng bám vào.

c. Nơi đặt bể nuôi

Bể sinh sản kỳ nhông axolotl nên được giữ trong một căn phòng không bị ảnh hưởng bởi nhiệt độ hoặc điều kiện tự nhiên theo mùa. Điều này đồng nghĩa với việc bạn có thể đặt nó ở trong phòng và không cần ánh sáng mặt trời cũng được, miễn là nơi mà bạn có thể kiểm soát nhiệt độ sao cho phù hợp để chúng sinh sản

Bên cạnh đó, thì con đực cũng có một số yêu cầu sinh sản như đã đề cập ở phần bên trên, chúng yêu cầu một tảng đá phẳng cho túi tinh trùng của mình. Nếu không mặt phẳng, tinh trùng sẽ không ở yên một chỗ và gây ảnh hưởng sự thành công của quá trình sinh sản.

d. Sự thay đổi của môi trường

Kỳ nhông axolotl đặc biệ nhạy cảm với sự thay đổi nước trong mùa sinh sản và do đó tốt nhất là bạn nên chuẩn bị thật chuẩn từ đầu và không nên thay nước khi chúng giao phối. Giữ nhiệt độ bể thấp và nhất quán trong khi phối giống là rất quan trọng.

e. Cây thủy sinh

Môi trường sống và sinh sản tự nhiên của kỳ nhông mexico là khu vực ao hồ, suối nơi có nhiều bóng râm và nơi trú ẩn. Do đó, môi trường nuôi và sinh sản tốt nhất cũng đảm bảo điều kiện tương tự, các loại cây thủy sinh trong bể sẽ giúp tạo những khu vực ẩn nấp giúp chúng cảm thấy an toàn và quá trình giao phối có thể diễn ra tốt đẹp hơn và đẻ nhiều hơn

Sau khi đã tìm hiểu qua các thông tin trên, trước khi bắt đầu thiết lập bể sinh sản cho axolotl hãy tự đặt cho mình những cây hỏi dưới đây xem có đáp ứng đầy đủ chưa nhé

1. Bể đã đủ rộng hay chưa? (Yêu cầu 20L cho mỗi con)
2. Chất nền có kết cấu phù hợp không (cát hồ cá hơi thô là hoàn hảo)
3. Bể có hệ thống lọc có tốt không? (axolotl tạo ra rất nhiều chất thải, đặc biệt là trong quá trình sinh sản)
4. Nhiệt độ nước là bao nhiêu, đã phù hợp hay chưa?
5. Bạn đã set up một số tảng đá phẳng lớn trong bể chưa?
6. Có đủ cây cảnh không? (cây giả hoặc thật đều ổn

Lưu ý – Máy bơm không nên chọn công suất quá lớn và có thể tạo tiếng ồn lớn, động nước gây stress cho kỳ nhông mexico cả khi nuôi bình thường và nuôi sinh sản

Cách nuôi kỳ nhông mexico con

Ấu trùng của giống này không có quá nhiều sự khác biệt đối với con trưởng thành. Chúng có chiều dài khoảng 1.2 – 1.5cm khi nở và thường sẽ không di chuyển trong 2 đến 3 ngày đádầu tiên.

Trong thời gian này, bạn không cần phải cho ấu trùng ăn, vì trong cơ thể chúng vẫn còn chất dinh dương của trứng và có thể giúp chúng phát triển trong vòng 46-72 giờ

Một khi ấu trùng bắt đầu cử động đây là dấu hiệu cho thấy chúng đã sẵn sàng đi tìm mồi. Bo bo và Atermia là thức ăn lý tưởng cho ấu trùng mới nở. Chúng có thể khó bắt được bất cứ thứ gì khác cho đến khi chúng bắt đầu phát triển chân.

Khi chúng phát triển đến kích thước lớn hơn và bắt đầu mọc chân hãy chuyển sang một số loại thức ăn tươi sống khác, nếu quá đói ấu trùng có thể ăn thịt lẫn nhau

Thức ăn của kỳ nhông mexico trưởng thành

Loài này bắt mồi bằng cách hút mồi vào cơ thể, hơn nữa khả năng di chuyển của chúng cũng hạn chế. Do đó, chúng khó lòng bắt được các loài động vật có kích thước lớn và tốc độ di chuyển nhanh

Cá axolotl là loài ăn thit, thức ăn của chúng thường là những con mồi nhỏ như giun, sâu, trùng chỉ, dế, cào cào, cá nhỏ hoặc một số loại thức ăn tươi sống khác. Để cho chúng ăn thì bạn có thể sử dụng một kẹp dài, kẹp con mồi rồi “dâng đến tận miệng” chúng là được, cách ăn rất là quý tộc phải không nào 😀

Kỳ nhông mexico phù hợp nuôi chung với các loài cá nào?

Như đã đề cập rất nhiều lần trong bài viết, kỳ nhông mexico là một loài khá hiền lành do đó chúng sẽ dễ bị “ăn hiếp” ngay cả bởi những loài cá hiền hòa như cá ông tiên

Và khi bị “ăn hiếp” thường là rỉa phần sừng (mang) của cá kỳ nhông sẽ khiến chúng bị stress và dẫn đến tử vong. Do đó, chỉ nuôi giống này với những loài cá cực kỳ hiền lành như cá bảy màu, cá lau kiếng, ốc, những loài cá không có đặc tính sở hữu lãnh thổ… hoặc tốt nhất là cứ nuôi riêng để cho chúng cảm giác thoải mái hơn

5️⃣ Kỳ nhông mexico giá bao nhiêu?

Sau khi đã tìm hiểu tất tần tật những thông tin về loại cá axolotl này rồi thì chắc chắn cũng đến phần quan trọng nhất rồi phải không, đó là phải trả một mức giá thế nào để có thể mua một bé kỳ nhông mexico về để nuôi?

Có một điều khá nghịch lý ở đây đó là tuy là đây là một giống sinh vật đang đứng trước nguy cơ tuyệt chủng nhưng giá bán của chúng rất rẻ, chỉ khoảng 120.000 vnđ – 150.000 vnđ là bạn đẽ có thể sở hữu một bé với kích thước mini

Và từ 180.000 vnđ – 200.000 vnđ là bạn đã có thể sở hữu một bé từ 7 – 10cm có sức khỏe tốt hơn để nuôi rồi

Shop nào bán kỳ nhông mexico?

Về việc tìm kiếm những shop bán thì có vẻ khá khó vì giống này rất dễ bị stress nên hầu như người bán rất ít khi bán chúng online nên bạn sẽ rất khó tìm shop trên mạng và mình cũng không khuyên bạn mua chúng theo hình thức online, ship đi quá xa

Thông thường, để mua bán axolotl bạn có thể ra những cửa hàng cá cảnh để mua trực tiếp, tốt nhất là cứ đế những khu tập trung đông các cửa hàng cá cảnh thì kiểu gì cũng tìm được. Việc mua trực tiếp cũng giúp bạn dò giá dễ dàng hơn, tránh tình trạng mua hố

Như vậy là trong bài viết sau đây, mình đã giới thiệu cho các bạn hầu hết những thông tin về giống kỳ nhông mexico khá là cute này rồi. Nếu có thắc mắc hoặc góp ý cho bài viết, vui lòng bình luận ở phần bên dưới để mọi người cùng thảo luận nhé

Đánh giá tổng quan

Kỳ nhông mexico

70% Điểm

Là một loài vật khá hiền lành và nhút nhát, giống này có vẻ ngoài khá ngộ nghĩnh trông như một chú khủng long có 6 chiếc sừng. Ngoài ra, thì chúng cũng khá khó nuôi nên anh em cân nhắc khi mua nhé

Ưu điểm

• Khá hiền lành và thân thiện
• Thức ăn khá dễ kiếm
• Ngoại hình độc đáo, nuôi không sợ đụng hàng

Nhược điểm

• Dễ bị căng thẳng và dễ chết nên khá khó nuôi

Các tiêu chí

• Độ độc lạ 0%
• Di chuyển 0%
• Săn mồi 0%
• Dễ ăn 0%