Bài Ca Dao: Cái Cò Lặn Lội Bờ Ao

  • Cái cò lặn lội bờ ao

    Cái cò lặn lội bờ ao Hỡi cô yếm đào lấy chú tôi chăng? Chú tôi hay tửu hay tăm Hay nước chè đặc, hay nằm ngủ trưa Ngày thì ước những ngày mưa Đêm thì ước những đêm thừa trống canh

    Dị bản
    • Cái cò lặn lội bờ sông Hỏi cô má hồng lấy chú tôi chăng Chú tôi hay tửu hay tăm Hay uống trà đặc, hay nằm ngủ trưa.

    Thông tin thêm
    • Chủ đề:
      • Trào phúng, phê phán đả kích
      • Khác
    • Thẻ:
      • con cò
      • lười biếng
      • rượu
    • Người đăng: Quỳnh Mai
    • 22 January,2013
  • Bình luận
Cùng thể loại:
  • Trông xa cứ tưởng cô nàng

    Trông xa cứ tưởng cô nàng, Đến khi giáp mặt lại càng cô ta

    Thông tin thêm
    • Chủ đề:
      • Trào phúng, phê phán đả kích
    • Người đăng: Phan An
    • 7 November,2024
  • Trong tay sẵn có đồng tiền

    Trong tay sẵn có đồng tiền Tách ra rồi lại nhập liền như chơi

    Thông tin thêm
    • Chủ đề:
      • Lịch sử
      • Trào phúng, phê phán đả kích
    • Người đăng: Nguiễn Sơn
    • 15 August,2024
  • Mất mùa là tại thiên tai

    Mất mùa là tại thiên tai Được mùa bởi tại thiên tài Đảng ta

    Thông tin thêm
    • Chủ đề:
      • Trào phúng, phê phán đả kích
    • Người đăng: Nguiễn Sơn
    • 31 May,2024
  • Bài này có từ ngữ và/hoặc nội dung nhạy cảm. Hãy cân nhắc trước khi bấm xem.

    Trăng rằm mười sáu trăng lu

    Trăng rằm mười sáu trăng lu Mấy người đi cấy con cu to đùng

    Thông tin thêm
    • Chủ đề:
      • Trào phúng, phê phán đả kích
    • Người đăng: Nguiễn Sơn
    • 28 January,2024
  • Bài thơ thuốc lào

    Người Việt Nam phải lấy thuốc lào làm quốc tuý Còn thú vị nào hơn thú vị yên vân! Từ vua, quan, đến hạng bình dân, Ai là chẳng bạn thân với điếu Từ ông thừa, trở lên cụ thiếu, Đi ngoài đường, phi điếu bất thành quan. Ngồi công đường, vin xe trúc nghênh ngang, Hút mồi thuốc, óc nhà quan thêm sáng suốt. Nhà thi sĩ gọt câu văn cho chuốt, Tất phải nhờ điếu thuốc gọi hồn thơ. Lại những khi óc mỏi, mắt mờ, Nhờ điếu thuốc mới có cơ tỉnh tớm Dân thuyền thợ thức khuya, dậy sớm, Phải cần dùng điếu đóm làm vui. Khi nhọc nhằn lau trán đẫm mồ hôi, Vớ lấy điếu, kéo một hơi thời cũng khoái. Dân cày cấy mưa dầm, nắng dãi, Bạn tâm giao với cái điếu cày. Lúc nghỉ ngơi, ngồi dưới bóng cây, Rít mồi thuốc, say ngây say ngất. Rồi ngả lưng trên đám cỏ tươi xanh ngắt, Dễ thiu thiu một giấc êm đềm. Bạn nhà binh canh gác thâu đêm, Nhờ điếu thuốc mới khỏi lim dim ngủ gật. Nội các thức say sưa nghiện ngập, Ngẫm mà coi, thú nhất thuốc lào. Nghiện thuốc lào là cái nghiện thanh tao, Chẳng hại tiền của, mà chẳng hao sĩ diện. Chốn phòng khách, anh em khi hội kiến, Có thuốc lào câu chuyện mới thêm duyên. Khi lòng ta tư lự không yên, Hút mồi thuốc cũng giải phiền đôi chút. Nghe tiếng điếu kêu giòn, nhìn khói bay nghi ngút, Nỗi lo buồn theo khói vút thăng thiên. Cái điếu cùng ta là bạn chí hiền, Từ thiên cổ tơ duyên chặt kết. Cũng có kẻ muốn dứt tình khăng khít, Vùi điếu đi cho hết đa mang. Nhưng nỗi nhớ nhung bứt rứt tấm gan vàng, Chút nghĩa cũ lại đa mang chi tận tuỵ. Cho nên bảo điếu thuốc lào là quốc tuý, Thật là lời chí lý không ngoa. Thuốc lào, ta hút điếu ta, Điếu ta thọ với sơn hà muôn năm…

    Thông tin thêm
    • Chủ đề:
      • Trào phúng, phê phán đả kích
    • Thẻ:
      • thuốc lào
    • Người đăng: Phan An
    • 6 May,2023
  • Dù anh văn hoá lớp mười

    Dù anh văn hoá lớp mười Anh chưa ra trận, em thời không yêu Dù anh sắc sảo, mỹ miều Nếu không ra trận, không yêu làm chồng

    Dị bản
    • Dù em nhan sắc tuyệt vời Em không đánh Mỹ, anh thời không yêu Dù em duyên dáng, mỹ miều Nếu không đánh Mỹ, đừng kêu muộn chồng

    Thông tin thêm
    • Chủ đề:
      • Lịch sử
      • Trào phúng, phê phán đả kích
    • Thẻ:
      • kháng chiến
    • Người đăng: Nguiễn Sơn
    • 3 May,2023
  • Vì thằng giặc mỹ Giôn-xơn

    Vì thằng giặc mỹ Giôn-xơn Nên ta phải vượt Trường Sơn qua Lào Thủ đô xa tự năm nào Giã từ Tam Đảo, vẫy chào Điện Biên Nay mai chiến thắng trăm miền Thủ đô, Tam Đảo, Điện Biên lại về.

    Thông tin thêm
    • Chủ đề:
      • Lịch sử
      • Trào phúng, phê phán đả kích
    • Thẻ:
      • thuốc lá
      • thuốc lào
    • Người đăng: Phan An
    • 13 February,2023
  • Thái Bình có chú Phạm Tuân

    Thái Bình có chú Phạm Tuân Bay vào vũ trụ một tuần về ngay

    Dị bản
    • Hoan hô đồng chí Phạm Tuân Bay vào vũ trũ một tuần về ngay

    Thông tin thêm
    • Chủ đề:
      • Quê hương đất nước
      • Trào phúng, phê phán đả kích
    • Thẻ:
      • Phạm Tuân
      • thái bình
    • Người đăng: Nguiễn Sơn
    • 30 December,2022
  • Bài này có từ ngữ và/hoặc nội dung nhạy cảm. Hãy cân nhắc trước khi bấm xem.

    Học trò đi mò con gái

    Học trò đi mò con gái Thầy ở nhà xách dái chạy theo

    Thông tin thêm
    • Chủ đề:
      • Trào phúng, phê phán đả kích
    • Thẻ:
      • thầy trò
    • Người đăng: Nguiễn Sơn
    • 14 September,2022
  • Bài này có từ ngữ và/hoặc nội dung nhạy cảm. Hãy cân nhắc trước khi bấm xem.

    Học trò đi mò cá sặc

    Học trò đi mò cá sặc Thầy ở nhà cắt cặc nấu chua

    Thông tin thêm
    • Chủ đề:
      • Trào phúng, phê phán đả kích
    • Thẻ:
      • thầy trò
      • cá sặc
    • Người đăng: Nguiễn Sơn
    • 14 September,2022
Có cùng từ khóa:
  • Giã giò con cò biết bay

    Giã giò con cò biết bay Xương sông, lá lốt làm chay cho cò

    Thông tin thêm
    • Chủ đề:
      • Lao động sản xuất
    • Thẻ:
      • con cò
    • Người đăng: Nguiễn Sơn
    • 8 October,2021
  • Ễnh ương nuốt bò, chân cò đổ núi

    Ễnh ương nuốt bò, Chân cò đổ núi

    Thông tin thêm
    • Chủ đề:
      • Khác
    • Thẻ:
      • con cò
      • con bò
      • ễnh ương
    • Người đăng: Phan An
    • 23 January,2021
  • Sáng tai họ, điếc tai cày

    Sáng tai họ, điếc tai cày

    Thông tin thêm
    • Chủ đề:
      • Trào phúng, phê phán đả kích
      • Lao động sản xuất
    • Thẻ:
      • lười biếng
      • con trâu
    • Người đăng: Phan An
    • 17 June,2020
  • Ăn ở trần, mần mặc áo

    Ăn ở trần, mần mặc áo

    Thông tin thêm
    • Chủ đề:
      • Trào phúng, phê phán đả kích
    • Thẻ:
      • lười biếng
      • ăn uống
    • Người đăng: Phan An
    • 18 November,2018
  • Khi ăn thì sấn cổ vào

    Khi ăn thì sấn cổ vào Khi làm cả thảy xé rào chạy khan

    Thông tin thêm
    • Chủ đề:
      • Trào phúng, phê phán đả kích
    • Thẻ:
      • lười biếng
    • Người đăng: Phan An
    • 26 March,2018
  • Lấy chồng trà rượu là tiên

    Lấy chồng trà rượu là tiên, Lấy chồng cờ bạc là duyên nợ nần

    Thông tin thêm
    • Chủ đề:
      • Vũ trụ, con người và xã hội
    • Thẻ:
      • rượu
      • cờ bạc
      • uống trà
    • Người đăng: Phan An
    • 18 December,2016
  • Ôm cây đợi thỏ

    Ôm cây đợi thỏ

    Thông tin thêm
    • Chủ đề:
      • Trào phúng, phê phán đả kích
    • Thẻ:
      • lười biếng
      • con thỏ
      • ngốc nghếch
    • Người đăng: Phan An
    • 13 October,2016
  • Con cò ăn bên kia hói

    Con cò ăn bên kia hói Con cói ăn bên ni sông O kia ơi có phải đạo vợ chồng Sang bên ni ta kè coọc

    Thông tin thêm
    • Chủ đề:
      • Tình yêu đôi lứa
      • Trào phúng, phê phán đả kích
    • Thẻ:
      • con cò
      • con cói
    • Người đăng: Phan An
    • 3 April,2016
  • Anh say chi say hủy say hoài

    Anh say chi say hủy say hoài Đã say quá chén còn nài uống thêm Say sưa đôi mắt lim dim Đường đi trơn trợt còn tìm thấy ai

    Thông tin thêm
    • Chủ đề:
      • Trào phúng, phê phán đả kích
    • Thẻ:
      • rượu
      • bài chòi
    • Người đăng: Phan An
    • 14 October,2015
  • Lội nước ướt chân, uống rượu xỉn mặt

    Lội nước ướt chân, Uống rượu xỉn mặt

    Thông tin thêm
    • Chủ đề:
      • Khác
    • Thẻ:
      • rượu
    • Người đăng: Phan An
    • 9 October,2015
Chú thích
  1. Yếm Trang phục mặc trong của phụ nữ ngày xưa. Yếm là một tấm vải hình thoi hoặc hình vuông có sợi dây để quàng vào cổ và buộc vào sau lưng, dùng để che ngực, thường được mặc chung với áo cánh và áo tứ thân. Trong ca dao ta thường gặp hình ảnh yếm đào hay yếm thắm, cùng có nghĩa là yếm màu đỏ.

    Yếm đào bên sen trắng - Tranh Phạm Mai Châu

    Yếm đào bên sen trắng - Tranh Phạm Mai Châu

  2. Trong những năm đầu giải phóng miền Bắc (1954), dưới chế độ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, Bộ Thương nghiệp đã liên tiếp đưa ra nhiều quyết định tách và sát nhập các công ty.
  3. Lu Mờ, không thấy rõ. Lu li: hơi mờ, mờ mờ (phương ngữ Trung và Nam Bộ).
  4. Thuốc lào Theo học giả Đào Duy Anh, cây thuốc lào có lẽ từ Lào du nhập vào Việt Nam nên mới có tên gọi như thế. Sách Vân Đài loại ngữ và Đồng Khánh dư địa chí gọi cây thuốc lào là tương tư thảo (cỏ nhớ thương), vì người nghiện thuốc lào mà hai, ba ngày không được hút thì trong người luôn cảm thấy bứt rứt khó chịu, trong đầu luôn luôn nghĩ đến một hơi thuốc, giống như nhớ người yêu lâu ngày không gặp. Thời xưa, ngoài "miếng trầu là đầu câu chuyện," thuốc lào cũng được đem ra để mời khách. Hút thuốc lào (cũng gọi là ăn thuốc lào) cần có công cụ riêng gọi là điếu.

    Thuốc lào thường được đóng thành bánh để lưu trữ, gọi là bánh thuốc lào.

    Hút thuốc lào bằng ống điếu

    Hút thuốc lào bằng ống điếu

  5. Quốc túy Cái đặc sắc về tinh thần hoặc vật chất của một dân tộc.
  6. Yên vân Khói (yên) mây (vân).
  7. Thừa Một chức vụ nhỏ trong các nha phủ dưới thời phong kiến.
  8. Phi điếu bất thành quan: Không có điếu (cày) không thể thành quan.
  9. Đa mang Tự vương vấn vào nhiều tình cảm để rồi phải đeo đuổi, vấn vương, dằn vặt không dứt ra được.

    Thôi em chả dám đa mang nữa Chẳng buộc vào chân sợi chỉ hồng (Xuân tha hương - Nguyễn Bính)

  10. Sơn hà Núi sông (từ Hán Việt). Từ cũ, nghĩa rộng dùng để chỉ đất nước.

    Nam quốc sơn hà Nam Đế cư Tiệt nhiên phận định tại thiên thư Như hà nghịch lỗ lai xâm phạm Nhữ đẳng hành khan thủ bại hư (Lý Thường Kiệt)

    Dịch thơ:

    Sông núi nước Nam vua Nam ở Rành rành định phận tại sách trời Cớ sao lũ giặc sang xâm phạm Chúng bay sẽ bị đánh tơi bời.

  11. Hệ giáo dục phổ thông miền Bắc từ năm 1956 đến năm 1985 chia làm ba cấp: cấp I bốn năm, cấp II và cấp III mỗi cấp ba năm, tổng cộng là mười năm.
  12. Giôn-xơn Lyndon Baines Johnson, tổng thống thứ 36 của Mỹ, nắm giữ hai nhiệm kì từ năm 1963 đến năm 1969. Ông này chủ trương đẩy mạnh sự can thiệp của Mỹ trong chiến tranh Việt Nam, mà tiêu biểu là việc triển khai quân đội Mỹ trực tiếp tham chiến sau sự kiện vịnh Bắc Bộ năm 1964.

    Tổng thống Mỹ Johnson

    Tổng thống Mỹ Johnson

  13. Trường Sơn, Lào, Thủ Đô, Tam Đảo, Điện Biên đều là tên của các nhãn hoặc loại thuốc lá phổ biến ở miền Bắc vào những năm 1960-1970.

    Thuốc lá Điện Biên

    Thuốc lá Điện Biên

  14. Thái Bình Địa danh nay là một tỉnh ven biển ở đồng bằng Bắc Bộ, cách thủ đô Hà Nội khoảng 110 km. Phần đất thuộc tỉnh Thái Bình ngày nay trước đây thuộc về trấn Sơn Nam. Tới năm Thành Thái thứ hai (1890) tỉnh Thái Bình được thành lập. Tỉnh có nhiều khu du lịch và danh lam thắng cảnh nổi tiếng như bãi biển Đồng Châu, cồn Vành, chùa Keo... Các ngành nghề truyền thống như chạm bạc, làm chiếu ở đây cũng khá phát triển. Ngoài ra, Thái Bình còn được mệnh danh là Quê Lúa.

    Bãi biển Đồng Châu

    Bãi biển Đồng Châu

  15. Cá sặc Một loại cá đồng, có rất nhiều ở vùng Tây Nam Bộ vào mùa nước nổi. Người dân Nam Bộ thường đánh bắt cá sặc để làm khô cá, mắm sặc, hoặc nấu thành nhiều món ăn ngon như gỏi, cháo, canh chua bông súng...

    Khô cá sặc

    Khô cá sặc

  16. Giò Món ăn làm từ thịt gia súc hoặc gia cầm giã nhuyễn, gói chặt bằng lá chuối và lạt giang rồi luộc chín. Giò là một món ăn phổ biến trong ẩm thực nước ta, với nhiều biến thể như giò lụa (chả lụa), giò thủ, giò bò...

    Giò lụa (chả lụa)

    Giò lụa (chả lụa)

  17. Xương sông Loài cây có thân thẳng đứng, cao khoảng một mét hoặc hơn. Lá thuôn dài, mép có răng cưa, có mùi hơi hăng của dầu. Lá xương sông là một loại rau gia vị phổ biến, và cũng là vị thuốc chữa bệnh đường hô hấp, cảm cúm...

    Lá xương sông

    Lá xương sông

  18. Lá lốt Một loại cây cho lá có mùi thơm đặc trưng, thường được dùng làm gia vị hoặc làm thuốc. Trong số các món ăn có lá lốt, đặc sắc nhất phải kể đến bò nướng lá lốt. Ở một số địa phương Nam Bộ, loại cây này cũng được gọi là lá lốp.

    Lá lốt

    Lá lốt

  19. Làm chay Làm lễ cúng để cầu cho linh hồn người chết được siêu thoát, theo quan niệm dân gian.
  20. Ễnh ương Loài động vật thuộc họ ếch nhái, da trơn, bụng lớn, có tiếng kêu to. Ễnh ương thường xuất hiện vào mùa mưa (mùa sinh sản), nên nhân dân ta hay đánh bắt ễnh ương vào mùa này. Thịt ễnh ương giàu chất đạm, có vị ngọt bùi, beo béo, xương giòn và thơm, chế biến được nhiều món ăn ngon.

    Ễnh ương

    Ễnh ương

  21. Ễnh ương nuốt bò, chân cò đổ núi Nhỏ mà thắng lớn.
  22. Tắc, hò, rì Những tiếng hô để điều khiển trâu bò khi cày bừa. "Hò tắc" là rẽ trái, "hò rì" là rẽ phải, "hò" (có nơi hô thành "họ") là dừng lại.
  23. Sáng tai họ, điếc tai cày (Trâu, bò cày) Khi được bảo nghỉ ("họ") thì nghe ngay, khi bảo cày thì lờ đi như điếc. Chỉ những người lười biếng, không thích làm việc, chỉ thích chơi bời.
  24. Mần Làm (phương ngữ Trung và Nam Bộ). Như mần ăn, mần việc, đi mần...
  25. Ăn ở trần, mần mặc áo Lúc ăn thì cởi trần ra mà ăn cho khoẻ, đến khi làm thì làm (mần) thì (cứ như) vướng víu quần áo. Câu này hàm ý chê những người lười biếng, làm ít ăn nhiều.
  26. Ôm cây đợi thỏ Từ thành ngữ Hán-Việt Thủ chu đãi thố 守株待兔 (giữ gốc cây đợi thỏ). Theo sách Hàn Phi Tử: Nước Tống có một người nông dân kia đang làm đồng bỗng thấy một con thỏ hoảng loạn chạy vụt qua và đâm đầu vào cây mà chết. Người nọ hí hửng chạy tới nhặt, rồi kể từ đó bỏ bê công việc đồng áng, cứ ngồi dưới gốc cây đợi một con thỏ khác [đâm đầu vào]. Thiên hạ nghe chuyện ai cũng chê cười.
  27. Cò Một loài chim rất quen thuộc với đồng quê Việt Nam. Cò có bộ lông màu trắng, sống thành đàn ở vùng đất ngập nước ngọt như hồ ao, kênh mương, sông, bãi bùn ngập nước, ruộng lúa... Thức ăn chủ yếu là các loại ốc, các động vật thuỷ sinh như ếch, nhái, cua và côn trùng lớn. Hình ảnh con cò thường được đưa vào ca dao dân ca làm biểu tượng cho người nông dân lam lũ cực khổ.

    “Con cò bay la Con cò bay lả Con cò Cổng Phủ, Con cò Đồng Đăng…” Cò một mình, cò phải kiếm lấy ăn, Con có mẹ, con chơi rồi lại ngủ. (Con cò - Chế Lan Viên)

    Cò

  28. Hói Nhánh sông con, nhỏ, hẹp, do tự nhiên hình thành hoặc được đào để dẫn nước, tiêu nước.

    Hói Quy Hậu

    Hói Quy Hậu

  29. Cói Cũng gọi là coi cói, một loài chim bề ngoài giống cò nhưng nhỏ hơn. Thịt cói được chế biến thành nhiều món ăn dân dã.

    Chim cói

    Chim cói

  30. Ni Này, nay (phương ngữ miền Trung).
  31. O Cô, cô gái, thím (phương ngữ miền Trung). Trong gia đình, o cũng dùng để chỉ em gái của chồng.
  32. Kè coọc Phương ngữ Bắc Trung Bộ, chỉ việc quan hệ nam nữ.
  33. Khi hát bài chòi, bài này được dùng để báo con Ngũ Trợt.

Từ khóa » Bài Thơ Con Cò Lặn Lội Bờ Sông