Bài Ca Dao: Con Thì đói Khóc Như Ri

Có thể bạn quan tâm

Con thì đói khóc như ri
Con thì đói khóc như ri Chồng thì uống rượu li bì ngày đêm Đem tiền mua lấy cái say Hơi men giở giọng bầy nhầy bên tai Bữa hôm cùng với bữa mai Cua rang ốc nướng kéo dài thâu canh Xương sông lá lốt lá chanh Rau thơm rau húng tỏi hành chắt chiu Trách ai không nghĩ một điều Vợ con nheo nhóc nỡ liều uống say
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Than thân trách phận
- Thẻ:
  - nheo nhóc
  - chim ri
  - say sưa
  - rau húng
  - trách móc
  - lá lốt
  - cây xương sông
  - nhậu nhẹt
- Người đăng: Lê Tư
- 27 April,2014

Cùng thể loại:

Khen ai khéo đặt cái nghèo
Khen ai khéo đặt cái nghèo Kém ăn kém mặc, kém điều khôn ngoan Bây giờ chẳng có bạn vàng Cho nên đổ cả khôn ngoan cho người Nhà giàu nói một hay mười Nhà khó nói chẳng được lời nào khôn Nhà nghèo như giỏ thủng trôn Nhà giàu như bạc bỏ hòm xưa nay Nghèo đâu nghèo mãi thế này Mất chúng mất bạn vì nay tội nghèo Bốn bề công nợ eo xèo Chỉ vì một nỗi tội nghèo mà thôi Tôi làm, tôi chẳng có chơi Nghèo sao nghèo mãi, trời ơi hỡi trời
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Than thân trách phận
- Thẻ:
  - giàu nghèo
- Người đăng: Kim Khương
- 26 March,2022
Khổ chi khổ lắm bớ trời
Khổ chi khổ lắm bớ trời Chính giữa đòn gánh, hai đầu hai ki
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Lao động sản xuất
  - Than thân trách phận
- Người đăng: Phan An
- 21 March,2022
Chưa đi chưa biết Cửa Ông
Chưa đi chưa biết Cửa Ông Đến đây mới biết đường không lối về Phu sắng-tẩy ai thuê mà đánh Thẻ than sàng ai bán mà mua Nhà quê còn có ngày mùa Đi nhặt, đi mót hột thừa mà ăn Ở đây rét đói quanh năm Đi câu cá: rủi, đi săn: hổ vồ Khu Bò Đái xương khô rải rác Bến Lò Vôi mấy xác bồng bềnh Lạc loài bể khổ mông mênh Thân vờ xơ xác lênh đênh chét mòn Trót nghe bầu bạn ra đây Lạ thung, lạ thổ, lạ cây, lạ nhà Đồn Cẩm Phả sơn hà bát ngát Huyện Hoành Bồ đá cát mênh mông Ai ơi đứng lại mà trông Kìa khe nước độc, nọ ông hùm già Vui gì mà rủ nhau ra Làm ăn khổ cực nghĩ mà tủi thân.
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Lịch sử
  - Đấu tranh, phản kháng
  - Than thân trách phận
- Thẻ:
  - Hải Phòng
  - thợ mỏ
- Người đăng: Phan An
- 20 March,2022
Tìm vào đến mỏ Hòn Gai
Tìm vào đến mỏ Hòn Gai Xin làm phu mỏ ở ngay dưới hầm Cuộc đời vất vả âm thầm Mông Dương, Cẩm Phả, Hà Lầm đều qua
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Lịch sử
  - Than thân trách phận
- Thẻ:
  - thợ mỏ
  - Pháp thuộc
  - Quảng Ninh
- Người đăng: Phan An
- 18 March,2022
Ba toong đi lại nghênh ngang
Ba toong đi lại nghênh ngang Chậm chân thì gậy nó phang vỡ đầu Công việc khoán nặng, khoán cao Làm mà không được xơi bao mũi giày Mồm quát tháo chân tay đá tát Đánh đập rồi cúp phạt hết lương.
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Đấu tranh, phản kháng
  - Than thân trách phận
- Thẻ:
  - thợ mỏ
- Người đăng: Phan An
- 18 March,2022
Em là con gái tỉnh Nam
Em là con gái tỉnh Nam Chạy tàu vượt biển ra làm Cửa Ông Từ khi mới mở Cửa Ông Đi làm thì ít, đi rông thì nhiều Chị em cực nhục trăm điều Trước làm một lượt đã trèo cầu thang Đặt mình chưa ấm chỗ nằm Đã lại còi tầm hú gọi ra đi Dế kêu, suối chảy rầm rì Bắt cô trói cột não nề ngân nga Đoàn người hay quỷ hay ma Tay mai, tay cuốc, sương sa mịt mù Hai bên gió núi ù ù Tưởng oan hồn của dân phu hiện về.
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Đấu tranh, phản kháng
  - Than thân trách phận
- Thẻ:
  - Quảng Ninh
  - thợ mỏ
  - Pháp thuộc
- Người đăng: Phan An
- 18 March,2022
Hòn Gai có núi Bài Thơ
Hòn Gai có núi Bài Thơ Nhác trông đàn khỉ đu đưa trên cành Đêm nằm nghe vượn cầm canh Khỉ hời, vượn hỡi thấu tình cho chăng?
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Than thân trách phận
- Thẻ:
  - Quảng Ninh
  - thợ mỏ
- Người đăng: Phan An
- 18 March,2022
Ngày ngày anh vẫn đi làm
Ngày ngày anh vẫn đi làm, Đi qua nhà máy nhặt ngầm bù loong Đem về anh bỏ vào hòm, Bắc cân bắc lạng còn non một vài Cẩm Phả xem thợ nào tài, Thì anh kéo nhẫn, hoa tai cho nàng, Người ta kéo bạc kéo vàng, Anh nay kéo xích sắt cho nàng, nàng ơi!
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Tình yêu đôi lứa
  - Trào phúng, phê phán đả kích
  - Than thân trách phận
- Thẻ:
  - thợ mỏ
- Người đăng: Phan An
- 18 March,2022
Tháng lương được có ba hào
Tháng lương được có ba hào, Thúng than trên đầu nặng lắm con ơn!
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Đấu tranh, phản kháng
  - Than thân trách phận
- Thẻ:
  - thợ mỏ
  - Pháp thuộc
- Người đăng: Phan An
- 18 March,2022
Hòn Gai, Cẩm Phả, Đông Triều
Hòn Gai, Cẩm Phả, Đông Triều Cuộc đời phu mỏ đói nghèo đắng cay Giam chân chốn sở than này Thân con ắt bón gốc cây giữa rừng.
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Đấu tranh, phản kháng
  - Than thân trách phận
- Thẻ:
  - Pháp thuộc
  - thợ mỏ
- Người đăng: Phan An
- 18 March,2022

Có cùng từ khóa:

Biển Tây Hồ thường ngày thường cạn
Biển Tây Hồ thường ngày thường cạn, Núi Lâm Sơn thường tháng thường cao; Thuyền quyên ướm hỏi anh hào, Sự tình thâm nhiễm, chàng tính làm sao cho thiếp nhờ? – Khi anh ra đi thì biển hồ lai láng, Chừ anh viếng lại, mần răng biển lại thành gò? Sự tình thâm nhiễm, để anh so tháng ngày.
Dị bản
- Sông Hương càng ngày càng rộng, Núi Ngự càng ngày càng cao; Thuyền quyên xin hỏi anh hào, Sự tình đã rứa, chàng liệu làm sao cho thiếp nhờ? – Em ơi, em chớ quá lo, Hãy nán lòng đợi, để anh suy đo tháng ngày.
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Tình yêu đôi lứa
- Thẻ:
  - trách móc
  - đối đáp
- Người đăng: Phan An
- 13 March,2022
Ngó lên trên trời, sao băng tứ diện
Ngó lên trên trời, sao băng tứ diện, Ngó xuống dưới biển, chim liệng, cá đua Anh thề với em hết miễu, hết chùa, Ai cho anh uống thuốc đeo bùa mà mê?
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Tình yêu đôi lứa
- Thẻ:
  - trách móc
- Người đăng: Phan An
- 13 March,2022
Thiếu chi rau mà ăn rau é
Thiếu chi rau mà ăn rau é, Thiếu chi chồng, làm bé người ta
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Trào phúng, phê phán đả kích
- Thẻ:
  - vợ lẽ
  - rau é
  - rau húng
- Người đăng: Phan An
- 16 April,2020
Bấy lâu anh mắc đi mô
Bấy lâu anh mắc đi mô, Thả sen không thấy tới hồ thăm sen – Bấy lâu anh bận việc nhà, Tai nghe phảng phất em đà có đôi. Tưởng thả sen thì bông tươi lá tốt, Ai hay nửa chừng lá rụng, bông khô Không còn sinh hoa nở nhụy, nỏ đáo tới hồ làm chi!
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Khác
- Thẻ:
  - hoa sen
  - trách móc
- Người đăng: Phan An
- 7 November,2018
Một hai bậu nói rằng không
Một hai bậu nói rằng không Dấu chân ai đứng bờ sông hai người?
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Tình yêu đôi lứa
- Thẻ:
  - trách móc
- Người đăng: Phan An
- 18 November,2017
Trách anh sao vội ra về
Trách anh sao vội ra về Để cho giông bão ê chề trong em
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Tình yêu đôi lứa
- Thẻ:
  - trách móc
- Người đăng: Phan An
- 11 April,2016
Trách con gà gáy vô tình
Trách con gà gáy vô tình Chưa vui sum họp, đã đành chia phôi
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Tình yêu đôi lứa
- Thẻ:
  - con gà
  - trách móc
- Người đăng: Nguiễn Sơn
- 8 September,2015
Trách lòng em bậu đãi đưa
Trách lòng em bậu đãi đưa Gạt anh dãi nắng dầm mưa nhọc nhằn
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Tình yêu đôi lứa
- Thẻ:
  - trách móc
- Người đăng: Nguiễn Sơn
- 8 September,2015
Thành thị chỗ nào cũng xí xô xí xào khách trú
Thành thị chỗ nào cũng xí xô xí xào khách trú Em ăn cơm bảy phủ, dạo đủ khắp nơi Bán buôn một vốn ba bốn tiền lời Chê anh dân ruộng, chơn mốc cời quanh năm
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Tình yêu đôi lứa
- Thẻ:
  - trách móc
- Người đăng: Nguiễn Sơn
- 5 September,2015
Ta đi tìm bạn ta đây
Ta đi tìm bạn ta đây Bạn thấy ta khó, bạn nay chẳng chào
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Tình yêu đôi lứa
  - Tình cảm gia đình, bạn bè
- Thẻ:
  - trách móc
- Người đăng: Nguiễn Sơn
- 30 August,2015

Chú thích

Chim ri Một loài chim như chim sẻ, ăn thóc gạo và các loại hạt. Văn học thường dùng các thành ngữ "khóc như ri," "nổi như ri..."

Chim ri
Xương sông Loài cây có thân thẳng đứng, cao khoảng một mét hoặc hơn. Lá thuôn dài, mép có răng cưa, có mùi hơi hăng của dầu. Lá xương sông là một loại rau gia vị phổ biến, và cũng là vị thuốc chữa bệnh đường hô hấp, cảm cúm...

Lá xương sông
Lá lốt Một loại cây cho lá có mùi thơm đặc trưng, thường được dùng làm gia vị hoặc làm thuốc. Trong số các món ăn có lá lốt, đặc sắc nhất phải kể đến bò nướng lá lốt. Ở một số địa phương Nam Bộ, loại cây này cũng được gọi là lá lốp.

Lá lốt
Rau húng Tên chung cho một số loài rau thuộc họ Bac Hà. Rau húng có nhiều loài, tên gọi mỗi loài thường chỉ mùi đặc trưng hay cách sinh trưởng của cây như húng quế (miền Nam gọi là rau quế) có mùi quế, húng chanh (miền Nam gọi là rau tần dày lá) có mùi tương tự chanh, húng lủi vì cây rau bò sát mặt đất... Ở miền Trung và miền Nam, một số loài húng được gọi tên là é. Rau húng là gia vị đặc sắc và không thể thiếu trong các món ăn dân gian như nộm, dồi, lòng lợn, tiết canh, thịt vịt, phở, bún... Tinh dầu trong lá và ngọn có hoa của một số loại húng được có tác dụng chữa bệnh (ví dụ húng chanh trị ho) hoặc dùng làm nguyên liệu sản xuất hương phẩm. Ở miền Nam, người ta lấy hạt húng quế (hạt é) làm nước uống giải nhiệt.

Làng Láng thuộc Thăng Long xưa là nơi nổi tiếng với nghề trồng rau húng lủi, gọi là húng Láng.

Húng lủi (húng Láng)
Bạn vàng Bạn thân, bạn quý. Thường dùng để chỉ người yêu.
Trôn Mông, đít, đáy (thô tục).
Ki Một loại giỏ đan bằng nan tre (tương tự như cần xé) thường gặp ở Trung và Nam Bộ, dùng để đựng trái cây, nông sản.
Cửa Ông Địa danh nay là phường Cửa Ông, thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh. Tại đây có đền Cửa Ông, được xem là một trong những ngôi đền đẹp nhất Việt Nam, thờ Hưng Nhượng Đại Vương Trần Quốc Tảng cùng nhiều nhân vật lịch sử thời Trần.

Đền Cửa Ông
Phu sắng-tẩy Phu chuyên việc san gạt than trong hầm chứa của tàu.
Công việc san gạt than trong hầm chứa và than sàng thường phải có quen biết, móc nối mới có và phải chia chác nhiều, không dễ tới tay người cu li.
Bò Đái, Lò Vôi: Hai địa danh có từ thời Pháp khai mỏ, vẫn còn dùng tới ngày nay.
Vờ Còn gọi là con vờ vờ, con phù du, một loại côn trùng có cánh chỉ sống trong khoảng vài phút tới vài ngày sau khi đã trưởng thành và chết ngay sau giao phối và đẻ trứng xong. Điều đáng ngạc nhiên là ấu trùng vờ lại thường mất cả năm dài sống trong môi trường nước ngọt để có thể trưởng thành. Khi chết, xác vờ phơi trên các bãi sông hoặc trên mặt nước, bị các loài cá ăn thịt. Từ đó có thành ngữ "Xác như (xác) vờ, xơ như (xơ) nhộng" để chỉ sự rách nát, cùng kiệt.

Con vờ
Thung Vùng đất rộng.
Cẩm Phả Một địa danh nay là thành phố thuộc tỉnh Quảng Ninh. Tại đây từ xưa đã nổi tiếng với ngành khai thác than đá. Cẩm Phả cũng có nghề khai thác hải sản với hơn 50 km bờ biển, nhưng chủ yếu là đánh bắt gần bờ, sản lượng thấp.

Cẩm Phả về đêm
Hoành Bồ Địa danh nay là một huyện thuộc tỉnh Quảng Ninh. Hoành Bồ là một huyện miền núi, khá biệt lập với bên ngoài, cuộc sống người dân lam lũ, vất vả.

Xã Dân Chủ, huyện Hoành Bồ
Hồng Gai Cũng gọi là Hòn Gai, tên cũ là Bang Gai hoặc Áng Gai, nay là một phường thuộc thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh. Cuối thế kỷ 19 trở về trước, đây là một vùng vắng vẻ, cư dân thưa thớt, vốn chỉ là vũng biển đậu thuyền. Tại đây có mỏ Hòn Gai, một mỏ than đã được đưa vào khai thác từ thời Pháp thuộc.

Một góc mỏ than Hòn Gai thời Pháp thuộc
Mông Dương Địa danh nay là tên một phường thuộc thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh. Đây là nơi có mỏ than Mông Dương, một trong những mỏ thang có trữ lượng lớn và chất lượng tốt nhất từ thời Pháp thuộc.

Khai thác than ở mỏ Mông Dương
Hà Lầm Địa danh nay là một phường thuộc thành phố Hạ Long. Tại đây có mỏ Hà Lầm, một mỏ than đã được đưa vào khai thác từ thời Pháp thuộc.
Ba toong Gậy chống, thường cong một đầu để làm tay cầm. Từ này có gốc từ tiếng Pháp bâton. Các viên chức, trí thức dưới thời Pháp thuộc thường mang theo gậy này.
Khoán Giao ước làm xong công việc mới được lấy tiền.
Cúp Cắt (đọc theo âm tiếng Pháp của couper).
Còi tầm Còi báo bắt đầu hoặc kết thúc giờ làm việc các xưởng, mỏ, công trường, nhà máy…
Bắt cô trói cột Một loài chim thuộc họ Cu cu, chim trưởng thành nửa thân trên có màu trắng, nửa dưới có nhiều vạch trắng đen. Tiếng chim kêu nghe như "Bắt cô trói cột" nên dân gian lấy làm tên, sinh sống hầu như trên khắp nước ta. Nghe tiếng chim bắt cô trói cột.

Bắt cô trói cột
Dân phu Người dân lao động phải làm những công việc nặng nhọc trong chế độ cũ (phu xe, phu mỏ, phu đồn điền).
Núi Bài Thơ Một ngọn núi đá vôi cao trên 200m, nay thuộc địa phận phường Hồng Gai, thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh. Có tên như vậy vì trên núi còn lưu lại bài thơ chữ Hán của vua Lê Thánh Tông (1468) và chúa Trịnh Cương (1729).

Núi Bài Thơ
Bù loong Cũng gọi là bu lông (từ tiếng Pháp boulon), một sản phẩm cơ khí dạng hình thanh trụ tròn, tiện ren, dùng để lắp ráp, ghép nối, liên kết các chi tiết rời rạc thành một hệ thống hoàn chỉnh.

Bù loong
Hào Một trong các đơn vị tiền tệ (hào, xu, chinh, cắc) bắt đầu xuất hiện ở nước ta từ thời Pháp thuộc. Mười xu bằng một hào, mười hào bằng một đồng.

Tiền giấy năm hào
Đông Triều Tên một huyện thuộc tỉnh Quảng Ninh, là vùng đất cổ có từ thời Bắc thuộc, ghi đậm nhiều dấu ấn lịch sử và văn hóa. Đây cũng là nơi phát hiện ra than đá đầu tiên ở Việt Nam, và than đá Đông Triều đã được khai thác từ rất sớm – từ những năm 1820.

Lăng mộ vua Trần ở đập Trại Lốc
Thuyền quyên Gốc từ chữ thiền quyên. Theo từ điển Thiều Chửu: Thiền quyên 嬋娟 tả cái dáng xinh đẹp đáng yêu, cho nên mới gọi con gái là thiền quyên.

Trai anh hùng, gái thuyền quyên Phỉ nguyền sánh phượng, đẹp duyên cưỡi rồng (Truyện Kiều)
Anh hào Anh hùng hào kiệt, người có tài năng, chí khí. Hội anh hào là dịp để anh hào gặp và thi thố lẫn nhau để lập nên những công trạng hiển hách.

Đường đường một đấng anh hào, Côn quyền hơn sức, lược thao gồm tài. (Truyện Kiều)
Sự tình thâm nhiễm: Sự tình trở nên nghiêm trọng.
Chừ Giờ. Bây chừ nghĩa là "bây giờ" (phương ngữ Trung và Nam Bộ).
Mần răng Làm sao (phương ngữ Trung Bộ).
Sông Hương Tên con sông rất đẹp chảy ngang thành phố Huế và một số huyện của tỉnh Thừa Thiên-Huế. Tùy theo giai đoạn lịch sử, sông còn có các tên là Linh Giang, Kim Trà, Hương Trà... Ngoài ra, người xưa còn có những tên địa phương như sông Dinh, sông Yên Lục, sông Lô Dung... Sông Hương đã được đưa vào rất nhiều bài thơ, bài hát về Huế, đồng thời cùng với núi Ngự là hình ảnh tượng trưng cho vùng đất này.

Cầu Tràng Tiền bắc ngang qua sông Hương
Ngự Bình Tên một hòn núi đất cao 103 m, còn gọi tắt là Núi Ngự, trước có tên là Hòn Mô hay Núi Bằng (Bằng Sơn), đến thời vua Gia Long thì đổi thành Ngự Bình. Núi ở bờ phải sông Hương (giữa Cồn Hến và Cồn Giã Viên), cách trung tâm thành phố Huế 4 km về phía Nam, hai bên có hai ngọn núi nhỏ chầu vào gọi là Tả Bật Sơn và Hữu Bật Sơn. Núi Ngự và sông Hương là hai biểu tượng của Huế, vì vậy Huế còn được gọi là vùng đất sông Hương - núi Ngự.

Sông Hương - núi Ngự
Rứa Thế, vậy (phương ngữ Trung Bộ).
Miếu Trung và Nam Bộ cũng gọi là miễu, một dạng công trình có ý nghĩa tâm linh, tín ngưỡng trong văn hóa nước ta. Nhà nghiên cứu Toan Ánh trong Tín ngưỡng Việt Nam, quyển thượng, cho rằng: Miếu cũng như đền, là nơi quỷ thần an ngự. Miếu nhỏ hơn đền, thường xây theo kiểu hình chữ nhật với hai phần cách nhau bởi một bức rèm, nội điện bên trong và nhà tiền tế bên ngoài… Miếu thường được xây trên gò cao, nơi sườn núi, bờ sông hoặc đầu làng, cuối làng, những nơi yên tĩnh để quỷ thần có thể an vị, không bị mọi sự ồn ào của đời sống dân chúng làm nhộn. Trong miếu cũng có tượng thần hoặc bài vị thần linh, đặt trên ngai, ngai đặt trên bệ với thần sắc hoặc bản sao…

Miếu Nhị Phủ ở Sài Gòn
Chi Gì (phương ngữ Trung và Nam Bộ).
Vợ bé Vợ lẽ, vợ thứ (phương ngữ). Làm vợ lẽ, vợ thứ cũng gọi là làm bé.
Mô Đâu, nào (phương ngữ Trung Bộ).
Sen Loài cây mọc dưới nước, thân hình trụ, lá tỏa tròn, cuống dài. Hoa to, màu trắng hay đỏ hồng, có nhị vàng.

Hoa sen trắng
Đà Đã (từ cổ, phương ngữ).
Nỏ Không, chẳng (phương ngữ Trung Bộ).
Đáo Đến nơi. Như đáo gia 到家 về đến nhà (theo Thiều Chửu).
Bậu Cũng nói là em bậu, tiếng gọi người tiếp chuyện với mình, khác giới tính, có ý thương mến, thân mật. Cách xưng hô "qua, bậu" thường được dùng trong quan hệ vợ chồng, người yêu (phương ngữ Nam Bộ).
Đãi đưa Nói chuyện đãi bôi, niềm nở nhưng giả dối, không thật lòng.
Chú khách Một cách gọi người Hoa sống ở Việt Nam. Từ này bắt nguồn từ chữ "khách trú," cũng gọi trại thành cắc chú.
Phủ Tên gọi một đơn vị hành chính thời xưa, cao hơn cấp huyện nhưng nhỏ hơn cấp tỉnh. Đứng đầu phủ gọi là quan phủ, cũng gọi tắt là phủ.
Mốc cời Bị mốc nặng, mốc mòn, mốc meo.
Khó Nghèo.