Bài Ca Dao: Lúc Khó Thì Chẳng Ai Nhìn

  • Lúc khó thì chẳng ai nhìn

    Lúc khó thì chẳng ai nhìn Đến khi đỗ Trạng, chín nghìn anh em

    Dị bản
    • Khó hèn thì chẳng ai nhìn Đến khi đỗ Trạng chín nghìn nhân duyên

    Thông tin thêm
    • Chủ đề:
      • Trào phúng, phê phán đả kích
    • Thẻ:
      • anh em
      • trạng nguyên
      • thói đời
    • Người đăng: Phan An
    • 4 February,2013
  • Bình luận
Cùng thể loại:
  • Ví dầu, ví dẩu, ví dâu

    Ví dầu, ví dẩu, ví dâu, Ăn trộm bẻ bầu, ăn cướp hái dưa

    Thông tin thêm
    • Chủ đề:
      • Trào phúng, phê phán đả kích
    • Người đăng: Phan An
    • 30 October,2025
  • Bài này có từ ngữ và/hoặc nội dung nhạy cảm. Hãy cân nhắc trước khi bấm xem.

    Chim khôn chim ngẩng cao đầu

    Chim khôn chim ngẩng cao đầu Bướm khôn bướm đậu vào đầu chim khôn

    Thông tin thêm
    • Chủ đề:
      • Vũ trụ, con người và xã hội
      • Trào phúng, phê phán đả kích
    • Người đăng: Nguiễn Sơn
    • 29 October,2025
  • Trần Phương, Tố Hữu, Trần Quỳnh

    Trần Phương, Tố Hữu, Trần Quỳnh Ba ông gộp lại dân tình đói meo

    Dị bản
    • Trần Phương, Trọng Truyến, Trần Quỳnh Còn ba người đó dân mình đói to

    Thông tin thêm
    • Chủ đề:
      • Lịch sử
      • Trào phúng, phê phán đả kích
    • Thẻ:
      • thời bao cấp
      • đổi tiền
    • Người đăng: Nguiễn Sơn
    • 24 April,2025
  • Trông xa cứ tưởng cô nàng

    Trông xa cứ tưởng cô nàng, Đến khi giáp mặt lại càng cô ta

    Thông tin thêm
    • Chủ đề:
      • Trào phúng, phê phán đả kích
    • Người đăng: Phan An
    • 7 November,2024
  • Trong tay sẵn có đồng tiền

    Trong tay sẵn có đồng tiền Tách ra rồi lại nhập liền như chơi

    Thông tin thêm
    • Chủ đề:
      • Lịch sử
      • Trào phúng, phê phán đả kích
    • Người đăng: Nguiễn Sơn
    • 15 August,2024
  • Mất mùa là tại thiên tai

    Mất mùa là tại thiên tai Được mùa bởi tại thiên tài Đảng ta

    Thông tin thêm
    • Chủ đề:
      • Trào phúng, phê phán đả kích
    • Người đăng: Nguiễn Sơn
    • 31 May,2024
  • Bài này có từ ngữ và/hoặc nội dung nhạy cảm. Hãy cân nhắc trước khi bấm xem.

    Trăng rằm mười sáu trăng lu

    Trăng rằm mười sáu trăng lu Mấy người đi cấy con cu to đùng

    Thông tin thêm
    • Chủ đề:
      • Trào phúng, phê phán đả kích
    • Người đăng: Nguiễn Sơn
    • 28 January,2024
  • Bài thơ thuốc lào

    Người Việt Nam phải lấy thuốc lào làm quốc tuý Còn thú vị nào hơn thú vị yên vân! Từ vua, quan, đến hạng bình dân, Ai là chẳng bạn thân với điếu Từ ông thừa, trở lên cụ thiếu, Đi ngoài đường, phi điếu bất thành quan. Ngồi công đường, vin xe trúc nghênh ngang, Hút mồi thuốc, óc nhà quan thêm sáng suốt. Nhà thi sĩ gọt câu văn cho chuốt, Tất phải nhờ điếu thuốc gọi hồn thơ. Lại những khi óc mỏi, mắt mờ, Nhờ điếu thuốc mới có cơ tỉnh tớm Dân thuyền thợ thức khuya, dậy sớm, Phải cần dùng điếu đóm làm vui. Khi nhọc nhằn lau trán đẫm mồ hôi, Vớ lấy điếu, kéo một hơi thời cũng khoái. Dân cày cấy mưa dầm, nắng dãi, Bạn tâm giao với cái điếu cày. Lúc nghỉ ngơi, ngồi dưới bóng cây, Rít mồi thuốc, say ngây say ngất. Rồi ngả lưng trên đám cỏ tươi xanh ngắt, Dễ thiu thiu một giấc êm đềm. Bạn nhà binh canh gác thâu đêm, Nhờ điếu thuốc mới khỏi lim dim ngủ gật. Nội các thức say sưa nghiện ngập, Ngẫm mà coi, thú nhất thuốc lào. Nghiện thuốc lào là cái nghiện thanh tao, Chẳng hại tiền của, mà chẳng hao sĩ diện. Chốn phòng khách, anh em khi hội kiến, Có thuốc lào câu chuyện mới thêm duyên. Khi lòng ta tư lự không yên, Hút mồi thuốc cũng giải phiền đôi chút. Nghe tiếng điếu kêu giòn, nhìn khói bay nghi ngút, Nỗi lo buồn theo khói vút thăng thiên. Cái điếu cùng ta là bạn chí hiền, Từ thiên cổ tơ duyên chặt kết. Cũng có kẻ muốn dứt tình khăng khít, Vùi điếu đi cho hết đa mang. Nhưng nỗi nhớ nhung bứt rứt tấm gan vàng, Chút nghĩa cũ lại đa mang chi tận tuỵ. Cho nên bảo điếu thuốc lào là quốc tuý, Thật là lời chí lý không ngoa. Thuốc lào, ta hút điếu ta, Điếu ta thọ với sơn hà muôn năm…

    Thông tin thêm
    • Chủ đề:
      • Trào phúng, phê phán đả kích
    • Thẻ:
      • thuốc lào
    • Người đăng: Phan An
    • 6 May,2023
  • Dù anh văn hoá lớp mười

    Dù anh văn hoá lớp mười Anh chưa ra trận, em thời không yêu Dù anh sắc sảo, mỹ miều Nếu không ra trận, không yêu làm chồng

    Dị bản
    • Dù em nhan sắc tuyệt vời Em không đánh Mỹ, anh thời không yêu Dù em duyên dáng, mỹ miều Nếu không đánh Mỹ, đừng kêu muộn chồng

    Thông tin thêm
    • Chủ đề:
      • Lịch sử
      • Trào phúng, phê phán đả kích
    • Thẻ:
      • kháng chiến
    • Người đăng: Nguiễn Sơn
    • 3 May,2023
  • Vì thằng giặc mỹ Giôn-xơn

    Vì thằng giặc mỹ Giôn-xơn Nên ta phải vượt Trường Sơn qua Lào Thủ đô xa tự năm nào Giã từ Tam Đảo, vẫy chào Điện Biên Nay mai chiến thắng trăm miền Thủ đô, Tam Đảo, Điện Biên lại về.

    Thông tin thêm
    • Chủ đề:
      • Lịch sử
      • Trào phúng, phê phán đả kích
    • Thẻ:
      • thuốc lá
      • thuốc lào
    • Người đăng: Phan An
    • 13 February,2023
Có cùng từ khóa:
  • Người có tiền dể đứa tay không

    Người có tiền dể đứa tay không

    Thông tin thêm
    • Chủ đề:
      • Trào phúng, phê phán đả kích
    • Thẻ:
      • thói đời
    • Người đăng: Nguiễn Sơn
    • 21 November,2021
  • Giàu điếc, sang đui

    Giàu điếc, sang đui

    Thông tin thêm
    • Chủ đề:
      • Trào phúng, phê phán đả kích
    • Thẻ:
      • thói đời
      • giàu sang
    • Người đăng: Phan An
    • 22 December,2018
  • Bần cư náo thị vô nhân đáo

    Bần cư náo thị vô nhân đáo, Phú tại lâm sơn hữu viễn thân, Bấy lâu nay không biểu, anh cũng lại gần, Bấy giờ em sa cơ thất vận, Em biểu mấy lần anh cũng không vô.

    Thông tin thêm
    • Chủ đề:
      • Vũ trụ, con người và xã hội
    • Thẻ:
      • giàu nghèo
      • thói đời
    • Người đăng: Phan An
    • 7 November,2018
  • Bần cư náo thị vô nhân vấn

    Bần cư náo thị vô nhân vấn Phú tại thâm sơn hữu viễn thân Anh với em chút nữa thời gần Tại ba với má bẻ cần tháo dây

    Dị bản
    • Bần cư náo thị vô nhơn vấn Phú tại thâm sơn hữu khách tầm Anh với em cũng muốn cho gần Tại cha với mẹ buông cần đứt dây.

    Thông tin thêm
    • Chủ đề:
      • Vũ trụ, con người và xã hội
    • Thẻ:
      • giàu nghèo
      • thói đời
    • Người đăng: Phan An
    • 7 November,2018
  • Anh em ai đầy nồi ấy

    Anh em ai đầy nồi ấy

    Thông tin thêm
    • Chủ đề:
      • Vũ trụ, con người và xã hội
      • Trào phúng, phê phán đả kích
    • Thẻ:
      • anh em
    • Người đăng: Nguiễn Sơn
    • 8 August,2018
  • Anh em ghét nhau, ốm đau tìm đến

    Anh em ghét nhau, ốm đau tìm đến

    Thông tin thêm
    • Chủ đề:
      • Tình cảm gia đình, bạn bè
    • Thẻ:
      • anh em
    • Người đăng: Nguiễn Sơn
    • 29 August,2015
  • Anh em chém nhau đằng sống, không chém nhau đằng lưỡi

    Anh em chém nhau đằng sống, không chém nhau đằng lưỡi

    Thông tin thêm
    • Chủ đề:
      • Tình cảm gia đình, bạn bè
    • Thẻ:
      • anh em
    • Người đăng: Nguiễn Sơn
    • 29 August,2015
  • Giàu dể ngươi, khó nói láo

    Giàu dể ngươi Khó nói láo

    Thông tin thêm
    • Chủ đề:
      • Vũ trụ, con người và xã hội
    • Thẻ:
      • thói đời
    • Người đăng: Nguiễn Sơn
    • 6 August,2015
  • Chùa rách mà có bụt vàng

    Chùa rách mà có Bụt vàng, Bà góa bên đàng có rể trạng nguyên

    Thông tin thêm
    • Chủ đề:
      • Vũ trụ, con người và xã hội
    • Thẻ:
      • Bụt
      • trạng nguyên
      • con rể
    • Người đăng: Phan An
    • 23 July,2015
  • Trạng Me đè trạng Ngọt

    Trạng Me đè trạng Ngọt

    Thông tin thêm
    • Chủ đề:
      • Lịch sử
    • Thẻ:
      • trạng nguyên
      • thi cử
      • Nguyễn Giản Thanh
      • Hứa Tam Tỉnh
    • Người đăng: Phan An
    • 4 July,2015
Chú thích
  1. Trạng nguyên Danh hiệu của người đỗ cao nhất khoa thi Đình dưới thời phong kiến. Đỗ nhì là Bảng nhãn, đỗ ba là Thám hoa. Các trạng nguyên nổi tiếng nhất trong lịch sử nước ta có thể kể đến: Nguyễn Hiền, Lương Thế Vinh (Trạng Lường), Mạc Đĩnh Chi (Lưỡng quốc Trạng nguyên), Nguyễn Bỉnh Khiêm (Trạng Trình)... Ngoài ra, một số nhân vật trong lịch sử tuy không đạt danh hiệu này nhưng nhờ có tài năng lớn mà cũng được nhân dân tôn làm Trạng (Trạng Ăn Lê Như Hổ, Trạng Bùng Phùng Khắc Khoan, Trạng Quỳnh...)
  2. Trần Phương Tên thật Vũ Văn Dung, từng giữ chức phó Thủ tướng (1982-1986). Ông là thành viên sáng lập Trường Đại học Kinh doanh và Công nghệ Hà Nội (1996).

    Trần Phương

  3. Tố Hữu Còn gọi là Lành, tên thật Nguyễn Kim Thành, nhà thơ kiêm chính trị gia, từng giữ chức phó Thủ tướng (1980-1986).

    Tố Hữu

  4. Trần Quỳnh Bí danh Ngọc, từng giữ chức phó Thủ tướng (1981-1987).

    Trần Quỳnh

  5. Năm 1985, nhà nước Việt Nam thực hiện cải cách giá - lương - tiền nhằm xóa bỏ cơ chế tập trung quan liêu-bao cấp; nhưng khi áp dụng thì cuộc cải cách này đã khiến nền kinh tế Việt Nam lâm vào hỗn loạn.

    Cuộc đổi tiền 1985 gây ra lạm phát phi mã

  6. Đoàn Trọng Truyến Bộ trưởng, Tổng Thư ký Hội đồng Bộ trưởng kiêm Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ (1984-1987).

    Đoàn Trọng Truyến

  7. Trong những năm đầu giải phóng miền Bắc (1954), dưới chế độ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, Bộ Thương nghiệp đã liên tiếp đưa ra nhiều quyết định tách và sát nhập các công ty.
  8. Lu Mờ, không thấy rõ. Lu li: hơi mờ, mờ mờ (phương ngữ Trung và Nam Bộ).
  9. Thuốc lào Theo học giả Đào Duy Anh, cây thuốc lào có lẽ từ Lào du nhập vào Việt Nam nên mới có tên gọi như thế. Sách Vân Đài loại ngữ và Đồng Khánh dư địa chí gọi cây thuốc lào là tương tư thảo (cỏ nhớ thương), vì người nghiện thuốc lào mà hai, ba ngày không được hút thì trong người luôn cảm thấy bứt rứt khó chịu, trong đầu luôn luôn nghĩ đến một hơi thuốc, giống như nhớ người yêu lâu ngày không gặp. Thời xưa, ngoài "miếng trầu là đầu câu chuyện," thuốc lào cũng được đem ra để mời khách. Hút thuốc lào (cũng gọi là ăn thuốc lào) cần có công cụ riêng gọi là điếu.

    Thuốc lào thường được đóng thành bánh để lưu trữ, gọi là bánh thuốc lào.

    Hút thuốc lào bằng ống điếu

    Hút thuốc lào bằng ống điếu

  10. Quốc túy Cái đặc sắc về tinh thần hoặc vật chất của một dân tộc.
  11. Yên vân Khói (yên) mây (vân).
  12. Thừa Một chức vụ nhỏ trong các nha phủ dưới thời phong kiến.
  13. Phi điếu bất thành quan: Không có điếu (cày) không thể thành quan.
  14. Đa mang Tự vương vấn vào nhiều tình cảm để rồi phải đeo đuổi, vấn vương, dằn vặt không dứt ra được.

    Thôi em chả dám đa mang nữa Chẳng buộc vào chân sợi chỉ hồng (Xuân tha hương - Nguyễn Bính)

  15. Sơn hà Núi sông (từ Hán Việt). Từ cũ, nghĩa rộng dùng để chỉ đất nước.

    Nam quốc sơn hà Nam Đế cư Tiệt nhiên phận định tại thiên thư Như hà nghịch lỗ lai xâm phạm Nhữ đẳng hành khan thủ bại hư (Lý Thường Kiệt)

    Dịch thơ:

    Sông núi nước Nam vua Nam ở Rành rành định phận tại sách trời Cớ sao lũ giặc sang xâm phạm Chúng bay sẽ bị đánh tơi bời.

  16. Hệ giáo dục phổ thông miền Bắc từ năm 1956 đến năm 1985 chia làm ba cấp: cấp I bốn năm, cấp II và cấp III mỗi cấp ba năm, tổng cộng là mười năm.
  17. Giôn-xơn Lyndon Baines Johnson, tổng thống thứ 36 của Mỹ, nắm giữ hai nhiệm kì từ năm 1963 đến năm 1969. Ông này chủ trương đẩy mạnh sự can thiệp của Mỹ trong chiến tranh Việt Nam, mà tiêu biểu là việc triển khai quân đội Mỹ trực tiếp tham chiến sau sự kiện vịnh Bắc Bộ năm 1964.

    Tổng thống Mỹ Johnson

    Tổng thống Mỹ Johnson

  18. Trường Sơn, Lào, Thủ Đô, Tam Đảo, Điện Biên đều là tên của các nhãn hoặc loại thuốc lá phổ biến ở miền Bắc vào những năm 1960-1970.

    Thuốc lá Điện Biên

    Thuốc lá Điện Biên

  19. Dể Khinh bỉ, không coi ra gì.
  20. Bần cư náo thị vô nhân vấn, phú tại thâm sơn hữu viễn thân Tạm dịch: Nghèo giữa chợ đông ai thèm hỏi, giàu tại rừng sâu lắm kẻ thăm. Tùy theo dị bản mà trong câu này chữ "vấn" có thể thành chữ "đáo," "thâm sơn" thành "lâm sơn," "hữu viễn thân" thành "hữu khách tầm" vân vân.
  21. Biểu Bảo (phương ngữ Trung và Nam Bộ).
  22. Sa cơ thất vận Cũng như Thất cơ lỡ vận.
  23. Thời Thì. Xưa vì kị húy vua Tự Đức (Nguyễn Phúc Thì) nên chữ này được đọc chạnh đi thành "thời."
  24. Dễ ngươi Khinh nhờn, không xem ra gì.
  25. Khó Nghèo.
  26. Bụt Cách gọi dân gian của Phật, bắt nguồn từ cách phiên âm từ Buddha (bậc giác ngộ - Phật) trong tiếng Ấn Độ.
  27. Đàng Đường, hướng (phương ngữ Trung và Nam Bộ).
  28. Nguyễn Giản Thanh Trạng nguyên khoa thi Đoan Khánh năm thứ tư (1508), đời vua Lê Uy Mục. Ông người làng Ông Mặc, huyện Đông Ngàn (nay là Từ Sơn), tỉnh Bắc Ninh. Làng Ông Mặc có tên Nôm là làng Me, nên nhân dân cũng gọi ông là trạng Me.
  29. Hứa Tam Tỉnh Người làng Như Nguyệt (làng Ngọt), huyện Yên Phong (nay thuộc xã Tam Giang huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh), đỗ Bảng nhãn khoa Mậu Thìn niên hiệu Đoan Khánh năm thứ 4 (1508) đời vua Lê Uy Mục.
  30. Trạng Me đè trạng Ngọt Tương truyền trong khoa thi đình năm Mậu Thìn (1508), Nguyễn Giản Thanh (người làng Me) vốn đỗ bảng nhãn, còn Hứa Tam Tỉnh (người làng Ngọt) đỗ trạng nguyên. Khi hai ông vào yết kiến mẹ nuôi nhà vua, bà này lại muốn Nguyễn Giản Thanh đỗ trạng nguyên, vì trông ông khôi ngô tuấn tú hơn. Chiều lòng mẹ, vua cất nhắc ông lên làm trạng, hạ Hứa Tam Tỉnh xuống bậc bảng nhãn, vì thế mà thành câu nói này. Đời sau vì thế cũng gọi Nguyễn Giản Thanh là “mạo trạng nguyên,” tức trạng nguyên nhờ dung mạo.

Từ khóa » Khi Nghèo Thì Chẳng Ai Nhìn