Bài Ca Dao: Ta Về Cuốc Bẫm Cày Sâu

Có thể bạn quan tâm

Ta về cuốc bẫm cày sâu
Ta về cuốc bẫm cày sâu Công danh bánh vẽ, sang giàu chiêm bao
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Vũ trụ, con người và xã hội
- Thẻ:
  - giàu sang
  - công danh
  - phú quý
- Người đăng: Nguiễn Sơn
- 10 October,2013

Cùng thể loại:

Bài này có từ ngữ và/hoặc nội dung nhạy cảm. Hãy cân nhắc trước khi bấm xem.
Chim khôn chim ngẩng cao đầu
Chim khôn chim ngẩng cao đầu Bướm khôn bướm đậu vào đầu chim khôn
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Vũ trụ, con người và xã hội
  - Trào phúng, phê phán đả kích
- Người đăng: Nguiễn Sơn
- 29 October,2025
Thà rằng đừng nói tốt hơn
Thà rằng đừng nói tốt hơn Nói chi để khiến kẻ hờn người đau
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Vũ trụ, con người và xã hội
- Người đăng: Nguiễn Sơn
- 19 May,2024
Đôi tròng trắng bạc quá ưa
Đôi tròng trắng bạc quá ưa Nam dâm nhơn phụ, nữ hòa gian phu
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Vũ trụ, con người và xã hội
- Thẻ:
  - tướng số
- Người đăng: Nguiễn Sơn
- 4 May,2024
Người nào mặt láng da ngà
Người nào mặt láng, da ngà Trai đôi ba vợ, gái đôi ba chồng
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Vũ trụ, con người và xã hội
- Thẻ:
  - tướng số
- Người đăng: Nguiễn Sơn
- 4 May,2024
Trời cao bể rộng bao la
Trời cao bể rộng bao la Việc gì mà chẳng phải là may ta Trong việc nhà, ngoài thì việc nước Giữ làm sao sau trước vẹn tuyền Lọ là cầu Phật, cầu Tiên
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Vũ trụ, con người và xã hội
- Người đăng: Nguiễn Sơn
- 11 March,2023
Trời cho cày cấy đầy đồng
Trời cho cày cấy đầy đồng Xứ nào xứ ấy trong lòng vui ghê Một mai gặt lúa đem về Thờ cha kính mẹ nhiều bề hiếu trung
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Vũ trụ, con người và xã hội
  - Lao động sản xuất
- Người đăng: Nguiễn Sơn
- 11 March,2023
Lúa một chục trả một thiên
Lúa một chục, trả một thiên Cho vay cắt cổ đừng phiền tại ai!
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Vũ trụ, con người và xã hội
- Người đăng: Nguiễn Sơn
- 14 September,2022
Bài này có từ ngữ và/hoặc nội dung nhạy cảm. Hãy cân nhắc trước khi bấm xem.
Trên đời nhất đẹp là lồn
Trên đời nhất đẹp là lồn Nhất ngon là muối, nhất khôn là tiền
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Vũ trụ, con người và xã hội
- Người đăng: Nguiễn Sơn
- 9 August,2022
Anh nhiêu đi học không thầy
Anh nhiêu đi học không thầy Làm bài không bút thiếp rày theo anh
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Vũ trụ, con người và xã hội
- Người đăng: Phan An
- 14 April,2022
Chàng ràng bắt cá hai tay
Chàng ràng bắt cá hai tay, Con trong cũng mất con ngoài cũng không
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Vũ trụ, con người và xã hội
- Người đăng: Phan An
- 13 April,2022

Có cùng từ khóa:

Giàu điếc, sang đui
Giàu điếc, sang đui
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Trào phúng, phê phán đả kích
- Thẻ:
  - thói đời
  - giàu sang
- Người đăng: Phan An
- 22 December,2018
Ai về Phú Lộc gửi lời
Ai về Phú Lộc gửi lời Thư này một bức nhắn người tri âm Mối tơ chín khúc ruột tằm Khi tháng tháng đợi khi năm năm chờ Vì tình ai lẽ làm lơ Cắm sào quyết chí đợi chờ bến xuân Ước sao chỉ Tấn tơ Tần “Sắc cầm hòa hợp” lựa vần “quan thư” Đôi bên ý hiệp lòng ưa Đắp đền công thiếp lại vừa lòng anh Thiếp thời tần tảo cửi canh Chàng thời nấu sử sôi kinh kịp thì Một mai chúa mở khoa thi Bảng vàng chói lọi có đề tên anh
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Tình yêu đôi lứa
- Thẻ:
  - sự nghiệp
  - thi cử
  - học hành
  - công danh
  - Phú Lộc
  - phong kiến
  - Quảng Nam
- Người đăng: Phan An
- 22 November,2017
Phước đức quí hơn bạc vàng
Phước đức quí hơn bạc vàng Mấy người gian ác giàu sang ích gì?
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Vũ trụ, con người và xã hội
- Thẻ:
  - giàu sang
- Người đăng: Nguiễn Sơn
- 6 April,2015
Phủ Quỳ đi có về không
Phủ Quỳ đi có về không Mồ xanh vợ để tang chồng là đây
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Quê hương đất nước
  - Lịch sử
- Thẻ:
  - Nghệ An
  - phú quý
- Người đăng: Nguiễn Sơn
- 27 March,2015
Dừa tơ bẹ dún tốt tàng
Dừa tơ bẹ dún, tốt tàng Giàu sang có chỗ, điếm đàng có nơi
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Vũ trụ, con người và xã hội
- Thẻ:
  - trái dừa
  - điếm đàng
  - giàu sang
- Người đăng: Nguiễn Sơn
- 11 March,2015
Chim bay về ổ
Chim bay về ổ Nước đổ về nguồn Bởi chưng lỡ bước trên đường công danh!
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Vũ trụ, con người và xã hội
- Thẻ:
  - công danh
- Người đăng: Kim Khương
- 7 September,2014
Con cá nọ nó đà có cặp
Con cá nọ nó đà có cặp Anh có câu hoài cũng chẳng gặp được đâu Khuyên anh về sửa lại lưỡi câu Bắt chước ông Lã Vọng, điếu công hầu hay hơn.
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Vũ trụ, con người và xã hội
  - Tình yêu đôi lứa
- Thẻ:
  - danh vọng
  - câu cá
  - công danh
- Người đăng: Mai Huyền Chi
- 26 July,2014
Vui là vui gượng qua thì
Vui là vui gượng qua thì Công danh chưa toại, vui gì mà vui
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Vũ trụ, con người và xã hội
- Thẻ:
  - công danh
- Người đăng: Kim Khương
- 19 May,2014
Cái sọ trọc như không có tóc
Cái sọ trọc như không có tóc Kém công danh lao lực về sau
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Vũ trụ, con người và xã hội
- Thẻ:
  - tướng mạo
  - công danh
  - mái tóc
- Người đăng: Nguiễn Sơn
- 19 March,2014
Quê anh ở phú bên nhà
Quê anh ở phủ bên nhà Nhà anh phú quý vinh hoa nhất miền Bấy nay đi kén bạn hiền Bây giờ mới gặp thuyền quyên má hồng Hỡi cô tát nước gàu sòng Hỏi rằng cô đã có chồng hay chưa? Không chồng làm cuộc mây mưa Ruộng khô mạ héo bao giờ cho tươi Âm dương vẫn sẵn tính trời Cùng nhau ta tát gàu giai cho đầy
Thông tin thêm
- Chủ đề:
  - Tình yêu đôi lứa
- Thẻ:
  - gầu sòng
  - má hồng
  - trêu ghẹo
  - tán tỉnh
  - thuyền quyên
  - phú quý
  - gầu giai
- Người đăng: Lê Tư
- 25 December,2013

Chú thích

Bánh vẽ Hình vẽ chiếc bánh. Nghĩa bóng chỉ thứ trông có vẻ tốt đẹp nhưng không có thật, chỉ đưa ra để lừa bịp.
Quá ưa Nhiều, quá lắm.
Lọ là Chẳng lọ, chẳng cứ gì, chẳng cần, hà tất (từ cũ).

Bấy lâu đáy bể mò kim, Là nhiều vàng đá phải tìm trăng hoa? Ai ngờ lại họp một nhà, Lọ là chăn gối mới ra sắt cầm! (Truyện Kiều)
Thiên Đơn vị đo lường thóc gạo. Mỗi thiên bằng một trăm giạ.
"Tinh thần khoa trương, tự hào của người lưu dân cũng được thấy biểu lộ trong ngôn ngữ thường nhật bằng cách ngoa ngữ, nghĩa là họ nói quá đi. (...) Thí dụ như 10 giạ lúa thì gọi là "một trăm lúa"; còn 100 giạ thì gọi là "một thiên lúa", tức 1000 giạ." (Văn truyền khẩu trên đất Đồng Nai - Nguyễn Văn Hầu)
Nhiêu Chức vị ở làng xã thời phong kiến, thường phải bỏ tiền ra mua để được quyền miễn tạp dịch.
Rày Nay, bây giờ (phương ngữ).
Chàng ràng Quanh quẩn, vướng bận, chậm chạp (để kéo dài thời gian hoặc gây chú ý).
Phú Lộc Một làng nay thuộc xã Đại An, huyện Đại Lộc, tỉnh Quảng Nam, có nghề truyền thống là làm hương (nhang).
Tri âm Bá Nha đời Xuân Thu chơi đàn rất giỏi, thường phàn nàn thiên hạ không ai thưởng thức được tiếng đàn của mình. Một lần Bá Nha đem đàn ra khảy, nửa chừng đàn đứt dây. Đoán có người rình nghe trộm, Bá Nha sai lục soát, bắt được người đốn củi là Tử Kỳ. Tử Kỳ thanh minh rằng nghe tiếng đàn quá hay nên dừng chân thưởng thức. Khi Bá Nha ngồi gảy đàn, tâm trí nghĩ tới cảnh non cao, Tử Kỳ nói: Nga nga hồ, chí tại cao sơn (Tiếng đàn cao vút, ấy hồn người ở tại núi cao). Bá Nha chuyển ý, nghĩ đến cảnh nước chảy, Tử Kỳ lại nói: Dương dương hồ, chí tại lưu thủy (Tiếng đàn khoan nhặt, ấy hồn người tại nơi nước chảy). Bá Nha bèn kết bạn với Tử Kỳ. Sau khi Tử Kỳ chết, Bá Nha đập vỡ đàn mà rằng "Trong thiên hạ không ai còn được nghe tiếng đàn của ta nữa." Do tích này, hai chữ tri âm (tri: biết, âm: tiếng) được dùng để nói về những người hiểu lòng nhau.
Tằm Còn gọi là tằm tơ, ấu trùng của loài bướm tằm. Tằm ăn lá dâu tằm và nhả tơ thành kén. Tằm đã sẵn sàng nhả tơ được gọi là tằm chín, có màu vàng óng hoặc đỏ nâu bóng, trong suốt. Tơ tằm dùng để dệt lụa và có giá trị kinh tế cao.

Tằm đang ăn lá dâu

Kén tằm
Tấn Tần Việc hôn nhân. Thời Xuân Thu bên Trung Quốc, nước Tần và nước Tấn nhiều đời gả con cho nhau. Tấn Hiến Công gả con gái là Bá Cơ cho Tần Mục Công. Tần Mục Công lại gả con gái là Hoài Doanh cho Tấn Văn Công. Việc hôn nhân vì vậy gọi là việc Tấn Tần.

Trộm toan kén lứa chọn đôi, Tấn Tần có lẽ với người phồn hoa. (Truyện Hoa Tiên)
Sắt cầm Đàn sắt và đàn cầm, hai loại đàn của Trung Quốc. Tương truyền, đàn sắt do vua Phục Hy chế ra vào khoảng gần ba nghìn năm trước công nguyên, còn đàn cầm do vua Thuấn chế ra khoảng một nghìn năm sau đó. Đàn sắt và đàn cầm thường được đánh hòa với nhau, vì vậy chữ sắt cầm, duyên cầm sắt được dùng để chỉ tình cảm vợ chồng.

Chàng dù nghĩ đến tình xa Đem tình cầm sắt đổi ra cầm kỳ (Truyện Kiều)
Quan thư Bài thơ mở đầu Kinh Thi. Thật ra những bài thơ trong Kinh Thi đều không có tiêu đề, người biên soạn thường lấy một hai từ đầu của bài thơ để đặt cho dễ nhớ. Riêng ở đây từ “quan thư” có thể hiểu là tiếng “chim thư kêu.” Bốn câu đầu của bài như sau:

Quan quan thư cưu Tại hà chi châu. Yểu điệu thục nữ, Quân tử hảo cầu
Hiệp Họp, hợp (sum họp, hòa hợp) (phương ngữ Nam Bộ).
Tảo tần Cũng như tần tảo, chỉ người phụ nữ khéo thu vén công việc trong nhà. Tần 苹 là bèo, tảo 藻 là rong, hai thứ rau cỏ mọc dưới nước, người Trung Hoa cổ dùng vào việc cúng tế. Thơ "Thái tần" trong Kinh Thi ca ngợi người vợ biết chu toàn việc cúng tế tổ tiên, viết: "Vu dĩ thái tần, nam giản chi tân. Vu dĩ thái tảo, vu bỉ hành lạo" (Hái bèo ở đâu, bên bờ khe nam. Hái rong ở đâu, bên lạch nước kia). "Tảo tần" còn chỉ sự vất vả cực khổ.
Canh cửi Sợi chỉ dọc (canh hoặc kinh) trên Khung cửi">khung dệt (cửi). Chỉ công việc dệt vải, dệt lụa.

Dệt cửi
Kinh sử Sách vở Nho giáo nói chung. Thời xưa sách vở được phân làm bốn loại: kinh (kinh điển), sử (lịch sử), tử (lời của các nhà tư tưởng), tập (tuyển tập văn thơ).
Thì Thời, lúc.
Chúa Chủ, vua.
Từ đâu này đến cuối, có bản chép:

Một mai chiếm bảng xuân vi Ấy là đề diệp tinh kỳ từ đây Ai ơi nghe thiếp lời này
Phủ Quỳ Một địa danh cũ ở phía Tây Bắc tỉnh Nghệ An, chủ yếu gồm hai huyện Nghĩa Đàn và Quỳ Hợp. Đây là vùng đất đỏ bazan rất thích hợp trồng các loại cây cao su, tiêu, điều, đặc biệt cà phê đã được thực dân Pháp trồng ở đây từ đầu thế kỉ 20. Nơi đây còn nổi tiếng với giống cam Vinh Phủ Quỳ quả tròn đều, mọng nước.

Cam Vinh Phủ Quỳ
Dún Chú thích này đang để ngỏ. Nếu bạn có thông tin về Dún, hãy đóng góp cho chúng tôi.
Vì chưng Bởi vì (từ cổ).
Khương Thượng Công thần mở nước của nhà Chu bên Trung Hoa vào thế kỉ 11 trước Công Nguyên. Ông họ Khương tên Thượng, tự Tử Nha nên còn gọi là Khương Tử Nha. Tổ tiên ông được phong ở đất Lữ, về sau ông lại được tôn làm Thái Công Vọng, nên còn được gọi là Lữ Thượng hay Lữ Vọng (Lã Vọng). Hình ảnh của ông thường được thần thoại hóa thành một người phép thuật cao siêu, được thần tiên trợ giúp, có tài hô mưa gọi gió, vãi đậu thành binh.

Tương truyền Khương Thượng tuổi già thường đi câu cá bằng dây không mắc móc câu ở bờ sông Vị, sau thủ lĩnh bộ tộc Chu là Tây Bá Cơ Xương đi săn gặp ông, rất ngưỡng mộ và tôn làm thầy. Hình tượng Khương Thượng câu cá trở thành một điển tích nổi tiếng trong văn hóa Trung Hoa.

Một bức tranh Trung Quốc vẽ cảnh Khương Thượng câu cá
Điếu Câu cá (từ Hán Việt).
Công hầu Công và hầu, nghĩa gốc là hai chức lớn trong triều đình phong kiến, nghĩa rộng là chức tước, đỗ đạt.

Ai công hầu, ai khanh tướng, trong trần ai ai dễ biết ai Thế Chiến Quốc, thế Xuân Thu, gặp thời thế thế thời phải thế (Đôi câu đối của Đặng Trần Thường và Ngô Thì Nhậm)
Phủ Tên gọi một đơn vị hành chính thời xưa, cao hơn cấp huyện nhưng nhỏ hơn cấp tỉnh. Đứng đầu phủ gọi là quan phủ, cũng gọi tắt là phủ.
Phú quý Giàu có và sang trọng (từ Hán Việt).
Vinh hoa Vẻ vang, được hưởng sung sướng về vật chất (từ Hán Việt).
Thuyền quyên Gốc từ chữ thiền quyên. Theo từ điển Thiều Chửu: Thiền quyên 嬋娟 tả cái dáng xinh đẹp đáng yêu, cho nên mới gọi con gái là thiền quyên.

Trai anh hùng, gái thuyền quyên Phỉ nguyền sánh phượng, đẹp duyên cưỡi rồng (Truyện Kiều)
Má hồng Từ chữ hồng nhan (cũng nói là hường nhan ở Nam Bộ), từ dùng trong văn thơ cổ chỉ người con gái đẹp.

Phận hồng nhan có mong manh Nửa chừng xuân thoắt gãy cành thiên hương (Truyện Kiều)
Gàu sòng Thứ gàu có cán dài, treo vào một cái gạc ba chân, một người tát.

Tát gàu sòng
Gàu giai Có nơi gọi là gàu dây, dụng cụ nhà nông dùng để tát nước cho lúa hoặc tát ao, tát đầm khi bắt cá. Gàu giai được đan bằng tre, nứa hoặc mây. Khi tát nước, hai người đứng hai bên, mỗi người nắm một đầu thừng để cùng tát.

Tát nước bằng gàu giai