Bài Tập Thở Của GS Nguyễn Khắc Viện - BSTHANKINH

Nguyễn Khắc Viện là một bác sĩ, sinh năm 1913 tại Hà Tĩnh, học Đại học Y khoa Hà Nội rồi sang Pháp tiếp tục học, tốt nghiệp bác sĩ Nhi khoa năm 1941.

Năm 1942, ông bị lao phổi nặng, điều trị ở bệnh viện Saint Hilaire du Touvet, Grenoble. Thời đó bệnh lao chưa có thuốc chữa như bây giờ. Từ năm 1943 đến năm 1948 ông phải chịu mổ 7 lần, cắt bỏ 8 cái xương sườn, cắt bỏ toàn bộ lá phổi bên phải và một phần ba lá phổi bên trái.

Các bác sĩ Pháp bảo ông chỉ có thể sống chừng 2 năm nữa thôi. Trong thời gian nằm chờ chết, ông đã tìm ra phương pháp thở để tự chữa bệnh cho mình, và kết quả là ông đã sống đến tuổi 85 mới chết (1997), nghĩa là sống thêm được 50 năm nữa, hoạt động tích cực, năng nổ trong nhiều lãnh vực! Chuyện khó tin nhưng có thật!

Tôi may mắn được quen biết ông trong nhiều năm. Với tôi, ông vừa là đồng nghiệp, là đàn anh mà cũng là người thầy. Ông là bác sĩ đồng thời là một nhà văn, nhà báo, nhà hoạt động xã hội rất nhiệt tâm. Ông là cố vấn của bộ môn Tâm lý-Xã hội học do tôi phụ trách tại Trung tâm Đào tạo và Bồi dưỡng cán bộ Y tế Thành phố (nay là Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch) ngay từ hồi mới thành lập (1989). Ông thường trao đổi với tôi điều này điều khác, về công việc viết lách, giảng dạy, và nhiều lần về phương pháp thở dưỡng sinh của ông. Trao đổi không chỉ về cơ thể học, sinh lý học mà cả về tâm lý học, đạo học.

Có lần ông mở áo cho tôi xem mấy vết mổ vẫn chưa hoàn toàn liền lại trên ngực ông. Lần khác ông lại cao hứng vén bụng bảo tôi thử đánh mạnh vào bụng ông xem sao. Tôi phục ông ốm nhom ốm nhách mà làm việc thật dẻo dai, bền bỉ, gần như không biết mệt mỏi. Trong lúc nhiều người giảng bài, nói chuyện, hội họp, làm việc… thấy uể oải, hụt hơi, thì một người chỉ còn hai phần ba lá phổi, chỉ còn gần một nửa “dung tích sống” như ông lại vẫn ung dung, thư thái. Ông cười “tiết lộ” với tôi, những buổi hội họp dông dài, vô bổ, ông chỉ ngồi… thở, nhờ vậy mà ông không bị stress, không bị mệt.

Ông nói sau này khi ông mất đi, điều quan trọng ông để lại không phải là những tác phẩm văn học, triết học này nọ mà chính là bài vè dạy thở chỉ với 12 câu của ông. Trước kia tôi cũng chỉ nghe để mà nghe chớ chẳng thực hành. Cho đến ngày tôi bị vố tai biến nặng, phải nằm viện dài ngày, lúc đó tôi mới thử đem ra áp dụng. Quả có điều kỳ diệu! Nó làm cho tôi thảnh thơi hơn, ít nhọc mệt hơn và sức khỏe tốt hơn. Trong thời gian dưỡng bệnh, các bạn đồng nghiệp thương tình, cho rất nhiều thuốc nhưng tôi chỉ chọn một vài loại thực sự cần thiết còn thì chỉ… dùng phương pháp thở để tự chữa bệnh cho mình!

Phương pháp thở của bác sĩ Nguyễn Khắc Viện thực ra không phải là cái gì hoàn toàn mới. Nó chỉ là một sự tổng hợp của khí công, thiền, yoga, tai chi, dưỡng sinh…của Đông phương từ ngàn xưa, được nhìn bằng sinh lý học hô hấp hiện đại của một người thầy thuốc.

Dưới đây là bài vè 12 câu dạy thở của bác sĩ Nguyễn Khắc Viện:

Thót bụng thở raPhình bụng thở vàoHai vai bất độngChân tay thả lỏngÊm chậm sâu đềuTập trung theo dõiLuồng ra luồng vàoBình thường qua mũiKhi gấp qua mồmĐứng ngồi hay nằmỞ đâu cũng đượcLúc nào cũng được!

Tầm quan trọng của việc hít thở đối với cuộc sống con người

Thở đúng sẽ đưa được lượng O2 hữu ích vào phổi càng nhiều càng tốt và tống ra được càng nhiều càng tốt khí CO2, giảm bớt được khối không khí độc trong đáy phổi. Làm được điều đó khiến người tập tăng đáng kể việc chuyển hóa máu đen thành máu đỏ, tăng cường O2, nguồn sống cho con người.

Bác sĩ Nguyễn Khắc Viện từng tâm sự, trong lúc nhiều người giảng bài, nói chuyện, hội họp,… thấy uể oải, hụt hơi, thì một người chỉ còn 2/3 lá phổi như ông lại vẫn ung dung, thư thái. Ông bật mí, những buổi hội họp dông dài, vô bổ, ông chỉ ngồi… thở. Cũng chính nhờ thở đúng cách mà ông không bị stress, không bị mệt.

Bài tập thở của bác sĩ Nguyễn Khắc Viện

Thở khi đi bộ:

Phương pháp này kết hợp giữa tập thở với đi bộ, thích hợp cho người cao tuổi. Đây là phương pháp vừa đơn giản vừa phù hợp với điều kiện sinh hoạt của người cao tuổi. Trong khi đi bộ, kết hợp với thở bụng êm dịu và sâu theo công thức:

– 4 bước hít vào, nhớ phình bụng ra;

– 2 bước ngừng thở;

– tiếp theo 8 bước thở ra, thót bụng lại.

Đi nhanh hay chậm, quãng đường ngắn hay dài tùy khả năng sức khỏe mỗi người. Việc tập luyện sẽ phát huy tác dụng tốt hơn khi đi bộ ở nơi thoáng khí, trong lành, người tập có tinh thần thư thái, thoải mái.

Thở 4 thì bằng nhau:

Phương pháp tập thở của bác sĩ Nguyễn Khắc Viện

Thì 1: hít vào từ từ và nhẹ nhàng bằng mũi, hít sâu, êm dịu kéo dài đến mức có thể chịu được, đồng thời phình bụng ra.

Thì 2: nín thở giữ hơi, thời gian bằng khi hít vào.

Thì 3: thở ra từ từ, êm nhẹ và kéo dài, đồng thời bụng thót vào hết cỡ, thời gian bằng thì 1.

Thì 4: nín thở, thời gian bằng thì 1. Lúc mới tập, người tập có thể đếm 1, 2, 3, 4, 5 ở mỗi thì. Sau tăng thời gian lên bằng cách đếm đến 7, 8, 9, 10.

Cái khó của phương pháp này là phải hít vào đến mức tối đa, lại nín thở kéo dài, sau đó mới thở ra từ từ, ít người tập có đủ sức nín thở lâu như thế mà cơ bắp vẫn thả lỏng, nét mặt bình thản thoải mái. Người tập cần tập từ từ, nâng dần thời gian mỗi thì thở lên đến mức tối đa.

Việc tập hít thở đúng mỗi ngày kết hợp với một chế độ ăn uống, nghỉ ngơi hợp lý sẽ mang đến cho bạn một sức khỏe tuyệt vời để có thể học tập, làm việc và tận hưởng cuộc sống!

BS Đỗ Hồng Ngọc

Share this:

• X
• Facebook

Like Loading...

Related