Bài Toán Phòng Ngự Chủ động Của Tuyển Việt Nam - VnExpress

Bài học từ AFF Cup 2020

Không thể bảo vệ ngôi vô địch tại giải đấu khu vực, AFF Cup 2020 cũng mang đến cho HLV Park Hang-seo và các cộng sự những góc nhìn khác nhau về định hướng tiếp cận trận đấu. Qua sáu trận tại Singapore, Việt Nam có hai màn trình diễn ấn tượng nhất - chủ động đẩy cao hệ thống phòng ngự, và sẵn sàng chơi với cường độ cao từ giữa sân khi không có bóng. Đó là các cuộc đối đầu với Malaysia ở vòng bảng và trận lượt về bán kết với Thái Lan.

Đặc biệt, HLV Park đã sử dụng hai sơ đồ chiến thuật khác nhau trong hai trận đấu kể trên. Đội tuyển chơi 3-4-3 hoặc 5-4-1 trước Malaysia và 3-5-2 hoặc 5-3-2 trước Thái Lan. Tuỳ từng đối thủ, và dựa trên nền tảng ba trung vệ, HLV Park có thể tuỳ biến cách sắp xếp đội hình. Điều quan trọng hơn cả, là định hướng, khu vực và cường độ gây áp lực cần được duy trì một cách chủ động.

Một trong những yếu tố cốt lõi của việc chủ động đẩy cao đội hình và gây áp lực với cường độ cao trong thời điểm đối thủ triển khai bóng là khả năng duy trì cự ly đội hình giữa các tuyến. Điều này, Việt Nam đã làm tốt trước Malaysia và Thái Lan. Từ tín hiệu của các tiền đạo, các tiền vệ cần có được sự đồng bộ trong việc dâng cao áp sát, trong khi ba trung vệ chơi sau lưng cũng buộc phải giữ được sự tập trung để bọc lót khoảng trống giữa hai tuyến ở đúng thời điểm.

Định hướng quen thuộc trong cách gây áp lực từ khu vực một phần ba giữa sân của HLV Park là chủ đích gây áp lực ở khu vực hai hành lang biên. Kiểm soát các lựa chọn đường chuyền vào trung lộ, dần dần đẩy cao áp lực, buộc đối thủ đưa bóng ra hành lang cánh để đoạt bóng. Vì thế, yêu cầu cho các nhóm cầu thủ chơi cùng biên duy trì tính thông tin và sự tổ chức tốt là vô cùng cần thiết.

Không xét đến các cuộc đối đầu trước Lào hay Campuchia, hai trận đấu trước Malaysia và Thái Lan tại AFF Cup vừa qua là hai trận đấu đội tuyển tạo ra những thời cơ tấn công rõ rệt nhất trong toàn giải đấu. Khi đẩy đội hình lên cao hơn, đoạt bóng ở xa khung thành đội nhà, khoảng cách so với cầu môn đối phương cũng giảm đi - chi tiết ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả của các tình huống tấn công.

HLV Park cũng định hướng sử dụng nhiều các pha bóng tầm trung bình ra sau lưng hàng thủ đối phương. Khi đó, việc có thể thu hẹp cự ly đội hình từ giữa sân, đoạt bóng gần với khung thành đối phương, không chỉ giúp tuyển Việt Nam hạn chế áp lực tấn công phải nhận, mà còn gia tăng thêm tính nguy hiểm cho các tình huống chuyển trạng thái từ không bóng sang có bóng.

Đó phần nào cũng là những yếu tố chiến thuật mang tính tích cực, đã được thể hiện qua từng trận đấu tại vòng loại thứ ba World Cup 2022.

Tiếp tục phát huy tại vòng loại World Cup

Trước những đối thủ hàng đầu khu vực, khoảng cách về kỹ thuật cá nhân và khả năng kiểm soát bóng rõ ràng chưa thể được khoả lấp trong thời gian ngắn. Vì thế, cách hiệu quả nhất để Việt Nam cạnh tranh sòng phẳng là bố trí một hệ thống phòng ngự có tổ chức và chủ động.

Trận đấu gần nhất tại Mỹ Đình trước Saudi Arabia chứng kiến một màn trình diễn như thế của HLV Park và các học trò. Tuyển Việt Nam đã thực hiện 25 hành động phòng ngự (bao gồm: tắc bóng, cắt đường chuyền, phạm lỗi) ở hai phạm vi một phần ba giữa và cuối sân. Đó là con số cao nhất trong sáu trận đấu đã qua tại vòng loại thứ ba World Cup 2022 của Việt Nam. Một khi bị đối phương đẩy sâu về gần khung thành và thiết lập được cấu trúc đội hình đủ quân số khi tấn công, Việt Nam không chỉ đối mặt với các cơ hội nguy hiểm. Đội còn gặp khó khăn ngay khi vừa kiểm soát lại được bóng, bởi khả năng gây áp lực tốt của các đối thủ hàng đầu châu lục. Vì thế, đẩy đội hình lên cao hơn, duy trì sự bọc lót và gây áp lực từ giữa sân là một phương án hữu hiệu với vị thế hiện tại của Việt Nam.