Bánh Răng Là Gì? Các Thông Số Về Bánh Răng Mà Bạn Cần Nên Biết.

Xin chào các bạn !

Như các bạn biết bánh răng là chi tiết rất phổ biến và thông dụng trong cơ khí cũng như ngoài đời thực tế, ở các vật dụng đơn giản trong gia đình như đồng hồ treo tường hay các bộ phận máy trong máy móc, xe máy,.. hay các các bộ truyền động…. nói chung là bánh răng thì đâu đâu cũng thấy và rất thiết thực gần gũi với người lao động ngay cả những người chưa từng học về cơ khí bao giờ, hơn nữa thì bánh răng còn là biểu tượng chung của ngành cơ khí. Bài viết hôm nay cùng cokhithanhduy tìm hiểu về bánh răng và các thông số về bánh răng mà các bạn nên cần biết nhé !

1. Bánh răng là gì ?

- Bánh răng là một bộ phận  cơ khí quay được có các răng được cắt có thể khớp nhau với một bộ phận khắc răng khác để truyền momen quay. Các răng trên hai bánh răng khớp nhau đều có hình dạng giống nhau.

- Bánh răng thường được sử dụng theo cặp. Có thể từ 2 tới 3, 4 cặp bánh răng. Các cặp bánh răng nối tiếp nhau theo hình dạng song song. Chúng có tác dụng để truyền động, phân phối tốc độ nhanh hay chậm của động cơ, nói cách khác là chúng dùng để điều phối vận tốc quay tăng hay giảm.

- Truyền động bánh răng được sử dụng rộng rãi trong nhiều loại máy và cơ cấu khác nhau để truyền chuyển động quay từ trục này sang trục khác và để biến chuyển động quay thành chuyển động tịnh tiến hoặc ngược lại.

- Phân loại bánh răng :

• Bánh răng trụ (răng thẳng, răng nghiêng và răng xoắn)
• Bánh răng côn (răng thẳng và răng xoắn)
• Bánh vít

- Dựa theo đặc tính công nghệ, bánh răng được chia làm các loại sau đây:

• Bánh răng trụ và răng côn không có mayơ và có mayơ, lỗ trơn và lỗ then hoa.
• Bánh răng bâc lỗ trơn và lỗ then hoa.
• Bánh răng trụ, bánh răng côn và bành vít dạng đĩa.
• Trục răng trụ và trục răng côn

2.  Cấp chính xác của bánh răng

- Rất nhiều người thường hay nhầm về cấp chính xác của bánh răng với cấp chính xác thông thường quy định cho 1 chi tiết. Vậy nên mình xin được nhắc lại để chúng ta cùng hiểu rõ về cấp chính xác của bánh răng.

Theo tiêu chuẩn Việt Nam( TCVN ) quy định Độ chính xác của bánh răng có 12 cấp và được đánh số từ 1 đến 12 ,mức độ chính xác giảm dần từ 1-12 , trong đó cấp 1 là cấp chính xác nhất, cấp 12 là kém chính xác nhất và thường sử dụng các cấp chính xác 6,7,8,9 ( chú ý:  Độ chính xác của bánh răng khác với quy định cấp độ chính xác của chi tiết gia công là 20 cấp chính xác).

Ngoài cấp độ chính xác thì bánh răng còn quy định về độ chính xác khe hở, để tránh hiện tượng bị kẹt răng với các mức độ khe hở giảm dần từ A, B, C, D, E, H ( trong đó H là khe hở bằng 0)

3. Kết cấu của bánh răng Như các bạn thường nhìn thấy nhiều loại bánh răng, loại thì bánh răng được chế tạo liền khối với trục, loại thì được khoét lõm,… và các loại bánh răng chế tạo này thường tuân theo 1 quy luật sau. Các bạn cũng nễn nhớ và áp dụng quy tắc tối ưu hóa trong thiết kế, vơi các loại bánh răng như sau:

+ Nếu đường kính ngoài (d) của bánh răng d < 150 mm: Bánh răng được chế tạo liền khối và không khoét lõm

+ Nếu d < 600: Bánh răng thường được khoét lõm để giảm khối lượng

+ Nếu d > 600: Bánh răng thường được chế tạo vành riêng bằng thép tốt, sau đó ghép vào moayer, loại này tôt, nhưng mà chi phí gia công đắt 4. Những thông số cơ bản của bánh răng bạn cần nên nhớ :

1. Vòng đỉnh : - Vòng đỉnh là đường tròn đi qua đỉnh răng, và kí hiệu là da - Công thức tính: da=m(z+2) 2. Vòng đáy : -  Vòng đáy là vòng tròn đi qua đáy răng, và kí hiệu là - Công thức tính: da=m(z−2.5) 3. Vòng chia ( d ): - Vòng chia là đường tròn tiếp xúc với 1 đường tròn tương ứng của bánh răng khác khi 2 bánh răng ăn khớp với nhau - Công thức tính: d = m.Z 4. Số răng ( Z ): - Z là số răng của bánh răng - Công thức tính:      Z = d/m Ngoài ra thì số răng nhỏ nhất Zmin = 17 5. Bước răng ( P ): - Bước răng là độ dài cung giữa 2 profin của 2 răng kề nhau đo trên vòng chia - Công thức tính: P = m.π 6. Modun ( m ): - Modun là thông số quan trọng nhất của bánh răng, tất cả các thông số của bánh răng đều có thể tính toán qua modun của bánh răng - Công thức tính: m = P/π     và giá trị modun thường từ  0.05 đến 100 mm Ví dụ modun tiêu chuẩn như Dãy 1: 1; 1.25; 1.5 ; 2 ; 2.5 ; 3 ; 4 ; 5 ; 6 ; 8 ; 10 ; 12 ; 16 ; 20 ; 25 Dãy 2: 1.125 ; 1.375 ; 1.75 ; 2.25 ; 2.75 ; 3.5 ; 4.5 ; 5.5 ; 7 ; 9 ; 11 ; 14 ; 18 ; 22

Chú ý: Mođun là thông số quan trọng nhất và hai bánh răng muốn ăn khớp với nhau thì Modun phải bằng nhau 7. Chiều cao răng ( h ): - Chiều cao răng là khoảng cách hướng tâm giữa vòng đỉnh và vòng đáy - Chiều cao đầu răng ha   là khoảng cách hướng tâm giữa vòng đỉnh và vong chia Công thức tính:   ha = m - Chiều cao chân răng hf   là khoảng cách hướng tâm giữa vòng chia và vòng đáy Công thức tính:  hf  = 1.25m Vậy chiều cao răng  h = ha  + hf  = 2.25m 8. Chiều dày răng (St ): - Chiều dày răng là độ dài cung tròn giữa 2 profin của một răng đo trên vòng tròn chia - Công thức tính: St = P/2 = m/2 9. Chiều rộng rãnh răng ( Ut): - Chiều rộng rãnh răng là độ dài cung tròn đo trên vòng chia của một rãnh răng - Công thức tính: Ut= P/2 = m/2.

Trên đây là tổng quan vềbánh răng và các thông số về bánh răng mà các bạn nên cần biết .Hy vọng qua bài viết của mình các bạn sẽ biết thêm  vềbánh răng và các thông số về bánh răng mà các bạn nên cần biết và áp dụng tốt vào thực tiễn sản xuất . Các bạn nếu có thắc mắc hay cần thêm thông tin gì có thể comment dưới bài viết. Nếu bạn nào có đóng ghóp hay những kinh nghiệm về cơ khí, cơ điện tử cần chia sẻ tới mọi người xin gửi về email : cokhithanhduy@gmail.com.

Hẹn gặp các bạn ở các bài viết sau, và đừng quên để lại một like để ủng hộ cokhithanhduy nhé !

Tuấn Anh.

Xem thêm bài viết khác

• Bánh răng và tổng hợp tất tần tật các thông số quan trọng bậc nhất về bánh răng
• Dung Sai và Cấp Chính xác của Bộ truyền Bánh Răng – Cokhithanhduy.com
• Cách lựa chọn vật liệu chế tạo bánh răng cho bánh răng nhỏ và bánh răng lớn
• 9 thông số cơ bản của bánh răng mà bất kỳ ai cũng phải nhớ

http://cokhithanhduy.com/banh-rang-la-gi-cac-thong-so-ve-banh-rang-ma-ban-can-nen-biet/2020-11-09T21:36:19+00:00Tuan AnhChi Tiết MáyKiến thức cơ khíBánh răng là gì ?,cấp chính xác của bánh răng,Kết cấu của bánh răng,Những thông số cơ bản của bánh răngXin chào các bạn ! Như các bạn biết bánh răng là chi tiết rất phổ biến và thông dụng trong cơ khí cũng như ngoài đời thực tế, ở các vật dụng đơn giản trong gia đình như đồng hồ treo tường hay các bộ phận máy trong máy...Tuan Anh Le Congwebthanhduy2@gmail.comAuthorCokhithanhduy