Bẫy Nhông Ngày Hè

(Cadn.com.vn) - Chừng cuối tháng ba, đầu tháng tư âm lịch, khi nắng đã bắt đầu như muốn đốt cháy tất cả mọi thứ thì cũng chính là lúc họ hàng nhà nhông rủ nhau đào hang, sinh sống. Hang chúng thường ở trên các gò cát, đặc biệt là ở các nghĩa địa. Trẻ con trong xóm, sau một năm học hành thi cử miệt mài, trưa trưa thường rủ nhau đi bẫy nhông, bắn nhông.

Bẫy nhông thì phải đi sớm. Khoảng tầm 7 rưỡi 8 giờ là nhông chui ra khỏi hang đi ăn rồi. Bởi thế, chiều hôm trước hoặc sáng sớm, phải lo làm bẫy. Nói là bẫy chứ làm sơ sài vẫn bắt được nhông như thường. Lấy sợi dây cước, cột vào một đoạn cật tre cho chắc, đầu kia thắt cái thòng lọng là xong. Đem khúc cật tre, cắm cạnh cửa hang nhông, sửa thòng lọng cho vừa lỗ hang. Chúng bò ra, bò vào, thế nào rồi cũng mắc phải.

Ai siêng hơn thì làm bẫy bật. Làm cần tre, có cái ống thường là mo cau để thòng lọng trong ấy, dây cước cột vào cần tre, nối thêm với một chốt nhỏ rồi cột thòng lọng, đút vào trong ống mo cau ấy. Để cái ống vào đúng lỗ hang nhông, khi chúng đi ra, đụng vào chốt, bật cần, thòng lọng rút lại, thế là xong. Nhưng loại bẫy này phải canh đặt lúc nhông đi ra khỏi hang chứ khi chúng về thì ít khi mắc được.

Đặt xong, nửa tiếng phải đi canh xem có nhông mắc bẫy không, nếu mắc thì phải gỡ liền để đặt lại chỗ khác. Nếu để lâu, nhiều con mang luôn cả bẫy hoặc cắn đứt dây cước (răng của nhông rất sắc) thoát thân. Ăn mấy con nhông chẳng là bao nhưng cảm giác khi thấy sợi dây hoặc cái bẫy nhông rung rung đối với những đứa trẻ quê tôi thật là khó tả. Đôi khi chạy đầu dầu đi canh bẫy, gỡ bẫy, về bị đau nhưng chỉ hôm sau thôi lại lò dò đi tiếp. Thế mà vui, mà háo hức đến lạ kỳ.

Tóm được chú mày rồi.

Những đứa lớn thì không thèm đặt bẫy gì cho mất công. Chúng rủ nhau năm ba đứa vây những bụi dứa, hàng rào hay những khu mả ngoài nghĩa địa mà bắn nhông. Mỗi đứa cầm một cái ná su. Con nhông nào may mắn lắm mới thoát được. Bọn này thường kiếm được nhiều hơn những đứa đặt bẫy. Những con nhông ra khỏi hang là đã bị vây bắn, còn đâu nữa mà dính bẫy?

Nhông bắt về, những đứa nhỏ thường đưa cho mẹ. Dù la, dù đánh bởi sợ con mình chạy ngoài nắng bị đau nhưng thấy xâu nhông con đem về, mẹ thường treo lên giàn bếp thật kỹ. Thế là tối ấy, cả nhà được một bữa thịt nhông xào thật ngon. Trẻ nào bắt nhông về thường được ăn hai cái đùi sau và cái đuôi bởi đó là chỗ nhiều thịt nhất. Những đứa lớn bắn được nhông thì chung lại với nhau. Chiều chiều, thả bò đi ăn, còn chúng tụm lại, đốt lửa lên giữa gò mà nướng. Muối ớt đã đem sẵn theo, tha hồ mà thưởng thức...

Dần dần, những quán nhậu bán thịt nhông mở ra ngày càng nhiều, người đi bắt nhông chuyên nghiệp về bán lại cho các quán cũng ngày càng đông. Họ tỏa về các vùng thôn quê, giăng bẫy chỉ vài ngày là không còn một con nhông mẹ nhông con nào cả. Hang nào không mắc, sẵn cuốc ngắn cán đem theo, họ đào luôn. Bởi thế, hè lại về mà bóng dáng những chú nhông ngày càng ít đi. Những đứa trẻ quê tranh nhau tìm khắp xóm cũng chỉ thấy còn vài ba con nhỏ nhỏ. Mà những con này nhát lắm. Đặt bẫy thì chúng từ từ đội bẫy mà đi. Thấy bóng người là chúng đã cao chạy xa bay. Đành chắp miệng mà thèm thôi!

Nguyễn Thành Giang