BỆNH ORT Ở GÀ VÀ CÁCH ĐIỀU TRỊ HIỆU QUẢ

BỆNH ORT Ở GÀ VÀ CÁCH ĐIỀU TRỊ HIỆU QUẢ

Bệnh ORT ở gà là một bệnh hô hấp cấp tính với các biểu hiện điển hình như: Gà khó thở, khẹc, ngáp, ho, chảy nước mắt mũi, phổi viêm có mủ và bã đậu hình ống. Bệnh có tỷ lệ mắc bệnh cao và tốc độ lây lan nhanh nên khiến bà con rất lo ngại khi đàn gà mắc phải. Vậy nhận biết bệnh ORT ở gà bằng cách nào và điều trị ra sao, hãy cùng chúng tôi tìm hiểu nhé!

Bệnh ORT ở gà là bệnh gì?

Bệnh ORT ở gà là bệnh hô hấp cấp tính do vi khuẩn hình que có tên là Ornithobacterium rhinotracheale gây ra. Đây là trực khuẩn gram âm (-), không di động, không sinh bào tử,  chúng sinh sản rất nhanh ( 26 phút tạo ra một thế hệ mới), thời gian nung bệnh 2-5 ngày.

Bên cạnh đó, vi khuẩn ORT có sức kháng mạnh ở ngoài môi trường: ở nhiệt độ 42°C chết trong 24 giờ, 37°C sống được 1 ngày, 22°C sống được 6 ngày, 4°C sống được 40 ngày và -12°C sống được  hơn 150 ngày,.. nên tỷ lệ nhiễm phải bệnh cao, lên tới 50 – 100%

Như vậy, bệnh ORT ở gà tác động trực tiếp lên đường hô hấp và phổi với các biểu hiện điển hình như: Gà khó thở, khẹc, ngáp, ho, chảy nước mắt mũi, phổi viêm có mủ và bã đậu hình ống. Bệnh cũng xảy ra ở gà với mọi lứa tuổi, gà lớn mắc bệnh cao hơn, thường xảy ra trên gà đẻ, gà thịt nuôi thả vườn.

Ngoài ra, bệnh thường xảy ra vào mùa xuân, mùa hè và thời điểm giao mùa, khi độ ẩm không khí tăng cao và khi đã mắc bệnh rất dễ mắc các bệnh kế phát đẩy tỷ lệ tỷ vong từ 5-20% lên cao hơn.

Con đường lây truyền bệnh ORT ở gà

Như đã nói ở trên, bệnh ORT ở gà xảy ra ở mọi lứa tuổi, nhưng hay gặp nhất là ở lứa tuổi gà giò và gà lớn, còn gà thịt thường mắc lúc 3 – 6 tuần, các loại gà khác thường từ 6 tuần tuổi trở lên.

Vì đây là một loại bệnh hô hấp nên còn đường lây truyền chủ yếu cũng là qua đường hô hấp. Bệnh thường lây truyền từ gà bệnh cho gà khỏe qua tiếp xúc trực tiếp như: gà bệnh hắt hơi làm chất tiết đường hô hấp chứa mầm bệnh bắn ra ngoài không khí, từ đó lây cho gà khỏe bằng đường hít thở. 

Ngoài ra, bệnh ORT ở gà cũng có thể lây truyền qua gió, dụng cụ chăn nuôi, xe vận chuyển, động vật mang mầm bệnh hay con người cũng là một nhân tố trong sự lan truyền bệnh.

Từ đó, vi khuẩn xâm nhập vào cơ thể gà sinh sôi và phát triển ở niêm mạc đường hô hấp sau đó đến cư trú ở cơ quan đích là phổi, hai phế quản gốc và gây nên bệnh tích đặc trưng của bệnh ORT ở đó. Vậy để tìm hiểu rõ hơn triệu chứng và biểu hiện bệnh tích của bệnh ORT ở gà, ta tiếp tục theo dõi phần dưới đây nhé!

Triệu chứng của bệnh ORT ở gà

Là bệnh hô hấp cấp tính nên bệnh ORT ở gà có các triệu chứng chủ yếu tập trung ở đường hô hấp. Ban đầu khi đang trong thời gian ủ bệnh thường chỉ thấy gà bệnh có triệu chứng hen nhẹ, thở khò khè và đôi lúc hắt hơi, vảy mỏ. 

Đến giai đoạn sau khoảng 1 – 2 ngày, bệnh tiến triển rất nhanh, thấy gà giảm ăn, ủ rũ và ngày càng khó thở. Ðặc biệt ở giai đoạn này có thể quan sát thấy gà bệnh há mỏ để thở, thở đớp khí, có tiếng rít và ngáp vì bên trong khí quản và hai phế quản gốc có cục mủ bịt kín khiến đường hô hấp hẹp đi nhiều, gây khó thở, dẫn tới chết.

Bên cạnh đó, gà còn có một số triệu chứng khác đi kèm như:

– Gà sốt rất cao, ủ rũ, giảm ăn.

– Chảy nước mắt mũi, sưng mặt.

– Chết trong trạng thái “ngã ngửa” (xác chết béo).

– Gà đẻ: sụt đẻ, đẻ non, vỏ trứng mỏng.

– Có thể tiêu chảy, có dịch viêm trên nền chuồng

Như vậy, các triệu chứng bên ngoài của bệnh ORT ở gà là khá rõ rệt, chúng làm cho gà gầy yếu, lớn chậm, tỷ lệ đồng đều kém từ đó tăng cao tỷ lệ loại thải và chi phí chăn nuôi. Đặc biệt, bệnh thường ghép với một số bệnh khác như: Newcastle (gà rù), E.coli, CRD… làm biểu hiện của bệnh càng trầm trọng và tỷ lệ chết tăng cao hơn rất nhiều.

Bệnh tích của bệnh ORT ở gà

Bên cạnh các triệu chứng bên ngoài có thể quan sát bằng mắt thường, bệnh ORT ở gà còn có các biểu hiện bệnh tích bên trong quan sát được khi mổ khám như:

– Bên trong khí quản, 2 phế quản chính và phổi có bã đậu, mủ, dịch mủ.

– Túi khí viêm có bọt khí, có thể có mủ màu vàng; Có màng ở túi khí, màng gan, màng tim.

– Phổi bị viêm hóa mủ tập trung hoặc rải rác trên bề mặt.

– Khí quản (cuống họng) gần như không xuất huyết hoặc có xuất huyết ít. Niêm mạc khô, ít nhầy.

Như vậy, cũng như triệu chứng bên ngoài bệnh tích của bệnh ORT trên gà tập trung chủ yếu ở đường hô hấp, còn các cơ quan khác hầu như không thấy biến đổi về mặt đại thể. Dù có các triệu chứng và bệnh tích khá điển hình nhưng bệnh ORT ở gà lại rất dễ bị nhầm với các bệnh khác cũng liên quan đến đường hô hấp như: Viêm thanh khí quản truyền nhiễm (ILT), Viêm phế quản truyền nhiễm (IB),…

Vì vậy ta cần quan sát kỹ các biểu hiện bên trong và bên ngoài, đồng thời kết hợp với sự hiểu biết về hai loại bệnh còn lại để có thể nhận biết chính xác gà mắc phải bệnh gì và phân biệt nó với hai bệnh còn lại.

Phân biệt bệnh ORT ở gà với một số bệnh khác

Tên bệnh	Phân biệt triệu chứng
ORT	– Triệu chứng: gà bị ngạt thở, khó thở nhưng không biểu hiện thành chu kỳ, không thành từng cơn như ILT mà gà ngáp liên tục và thường xuyên khó thở. – Bệnh tích: + bã đậu hình ống chứ không vón cục như ILT. + vị trí bã đậu: trong phổi, trong 2 ống phế quản chính và trong lòng khí quản (gà ho đẩy bã đậu từ dưới lên ống khí quản). + khí quản bình thường hoặc xung huyết nhẹ. Điển hình của ORT: bã đậu hình ống trong phổi và 2 phế quản chính.
ILT	– Triệu chứng: khó thở, ngạt thở theo chu kỳ: nghĩa là khi khó thở, gà tím mào, há mồm, rướn dài cổ và khạc khạc ra đờm, thi thoảng có lẫn máu trong đờm. sau khi khạc đờm thì gà rùng mình, vẩy mỏ và mào tích lẫn lông lá trở lại bình thường (không tím tái). – Bệnh tích: + Bã đậu vón cục. + Vị trí bã đậu: ngã 3 thanh khí quản hoặc có thể bị trôi xuống khí quản. Như vậy: nếu thấy bã đậu có trong khí quản, ta nên dựa vào hình dạng của bã đậu (hình ống hay vón cục) để xác định nguyên nhân gây bệnh là ORT hay ILT.
IB	– Gà có khó thở nhưng không rướn cổ ngáp dài như ORT và ILT mà chỉ thở khò khè. – Khí quản có dịch nhầy, xuất huyết nặng nhìn rõ (không khô, ít dịch như ORT).

→ Xem thêm bệnh ILT, bệnh IB tại đây!

Phòng và điều trị bệnh ORT ở gà

Phòng bệnh ORT ở gà

       Vì bệnh ORT ở gà chưa có vacxin phòng bệnh nên để phòng bệnh một cách tốt nhất và hiệu quả nhất, ta cần tuân thủ theo các cách sau:

– Quản lý đàn gà theo nguyên tắc “cùng vào cùng ra” và bảo đảm gà nuôi ở mật độ hợp lý.

– Thường xuyên vệ sinh chuồng trại, phương tiện vận chuyển, dụng cụ chăn nuôi sạch sẽ 

– Phun khử trùng, tiêu độc chuồng trại bằng Bencid 200 hay Iodine 10% định kỳ mỗi tuần 1 lần.

– Cung cấp đầy đủ dinh dưỡng, và một số loại vitamin, nước điện giải giúp gà chống chịu lại với các yếu tố gây bệnh.

– Ngoài ra, cần tiêm đầy đủ vacxin phòng các bệnh kế phát như ILT, IB, APV thì có thể hạn chế phần nào khả năng nhiễm bệnh

Điều trị bệnh ORT ở gà

     Để điều trị bệnh ORT ở gà vẫn chưa có thuốc đặc trị, ta có thể điều trị theo hướng điều trị triệu chứng, chống vi khuẩn kế phát, tăng cường sức đề kháng cho gà như: 

– Hạ sốt bằng các loại thuốc có thành phần Paracetamol như: Para C30  với liều lượng:

+ Para C30: Hoà 1g/3-4l nước tương đương 1g/30kg thể trọng vào nước hoặc trộn vào thức ăn.

Bên cạnh việc hạ sốt, 2 loại này còn bổ sung thêm Vitamin C góp phần giải độc và tăng sức đề kháng cho gà ngày càng tốt hơn.

– Sử dụng thuốc long đờm làm giãn phế quản như Brom-Hexine, …

– Sử dụng kháng sinh đường hô hấp nhạy cảm với bệnh ORT ở gà như:  Doxy 50, Tilmico 250,..

+ Doxy 50: Hòa vào nước uống hoặc trộn với thức ăn theo liều: 1g/ 4 – 5 lít nước, tương đương 1g/ 20 – 25 kg thể trọng;

+ Tilmico 250: Trộn vào thức ăn hoặc pha vào nước uống theo liều: 1ml/15-20Kg TT tương đương 1ml/3-4 lít nước.

– Tăng cường sức đề kháng, trợ sức cho gà bằng cách sử dụng Gluco K+C, Vitamin C15,…

Trên đây là toàn bộ những kiến thức về bệnh ORT ở gà mà chúng tôi muốn cung cấp tới bạn đọc. Hy vọng với những kiến thức này có thể giúp mọi người có thêm kiến thức và giải quyết được tình trạng gặp phải trong chăn nuôi.

Để được tư vấn kỹ hơn về các triệu chứng bệnh cũng như cách điều trị bệnh cụ thể hơn, hiệu quả hơn, bạn có thể liên hệ SĐT: 0961 681 856 để được tư vấn miễn phí.