BỆNH VIỆN ĐA KHOA THÀNH PHỐ CẦN THƠ > Tin Tức > Tin Tức Y Tế

Hoạt động của não phụ thuộc vào cung lượng máu lên não và sự cung cấp oxy và glucose cho cơ thể. Mỗi phút não cần 3,5ml oxy, 5mg glucose. Dự trữ glucose và oxy tiếp tục cung cấp cho tế bào não 2 phút sau khi ngưng tuần hoàn. Khi cung lượng máu lên não giảm còn 25ml (bình thường là 75ml), tổn thương não sẽ không hồi phục sau 4-5 phút NTH, còn tim vẫn tiếp tục đập 2-3 giờ trong tình trạng thiếu oxy. Hậu quả của NTH dẫn tới toan chuyển hoá, tăng acid lactic, tăng kali máu, tử vong.

Mỗi năm tại Mỹ có 350.000 người bị NTH đột ngột và được hồi sức, khoảng 50% xảy ra ngoài BV. Tương tự như ở Việt Nam số lượng BN cần cấp cứu NTH cũng khá lớn. Việc cấp cứu NTH là một trong những kỹ năng thiết yếu với người dân nói chung và đặc biệt nhân viên y tế phải biết. Chính vì vậy, việc cấp cứu ngừng tim, ngừng thở cần phải tiến hành tại chỗ, khẩn trương kiên trì và đúng kỹ thuật.

Khi gặp nạn nhân bị tai nạn như điện giật, đuối nước, sốc phản vệ, đa chấn thương... người tiếp xúc với nạn nhân cần nhận diện người bệnh có bị ngừng tuần hoàn không. Nếu phát hiện thấy nạn nhân bất tỉnh, không thở… cần gọi cấp cứu 115 hỗ trợ. Tuy nhiên, trong lúc chờ nhân viên y tế, người tiếp cận nạn nhân cần tiến hành ép tim theo đúng kỹ thuật để giúp nạn nhân hồi phục nhanh hơn, tránh nguy cơ tử vong.

Hồi sức tim phổi cơ bản là biện pháp sơ cứu phổ biến trong các trường hợp này, nhất là khi xung quanh không có các dụng cụ y tế hỗ trợ. Đây là phương pháp sơ cấp cứu không khó nhưng không tập huấn, hiểu biết thì cũng sẽ rất lúng túng khi thực hiện thao tác. Ép tim, thổi ngạt sai phương pháp có thể khiến việc sơ cấp cứu không hiệu quả.

Hồi sức tim phổi bao gồm giải phóng đường thở, hà hơi thổi ngạt và ép tim ngoài lồng ngực để duy trì cho máu mang oxy đến được não. Quy trình cụ thể:

- A (Airway: giải phóng đường thở).

- B (Breathing: hô hấp nhân tạo hay thổi ngạt).

- C (Chest compressions: ép tim ngoài lồng ngực).

Trong năm 2010, Hiệp hội tim mạch Hoa Kỳ - AHA (American Heart Association) đã đưa hướng dẫn mới cho cấp cứu NTH cơ bản, thay đổi từ ABC thành CAB. Các thao tác cần thực hiện như sau:

C - ÉP TIM NGOÀI LỒNG NGỰC (CHEST COMPRESSION):

• Đặt người bệnh nằm ngửa trên một mặt phẳng cứng.
• Người cấp cứu quỳ hoặc đứng bên cạnh người bệnh.
• Ép mạnh và nhanh, ép 30 lần sau đó thổi ngạt 2 lần.
• Vị trí ép: 1/2 dưới xương ức. Dùng cườm bàn tay trái áp vào 1/3 dưới xương ức nạn nhân, bàn tay kia đặt lên trên và lồng các ngón vào nhau. Hai cánh tay duỗi thẳng ép thẳng góc với lồng ngực.
• Tần số: Ít nhất 100 lần/phút, hạn chế tối thiểu gián đoạn ép tim.
• Biên độ: 5cm ở người lớn.
• Phối hợp 30 lần ép tim, 2 lần thông khí hà hơi thổi ngạt.

A - MỞ THÔNG ĐƯỜNG THỞ (AIRWAY):

• Đặt nạn nhân nằm ngửa trên mặt phẳng vững chắc. Quỳ xuống cạnh cổ và vai người bị nạn. Làm sạch miệng và cổ họng nạn nhân, móc hết ngoại vật và đờm dãi ra, kéo lưỡi để không bít cuống họng. Nhanh chóng móc họng lấy hết dị vật, lau sạch miệng, mũi, để người bệnh nằm ngửa, ưỡn cổ, hàm dưới đẩy ra trước.

B - THỔI NGẠT (BREATHING)

• Miệng - miệng, miệng - mũi: Quỳ chân, ngửa đầu lên hít hơi dài rồi cúi xuống áp chặt vào miệng nạn nhân, một tay bịt hai lỗ mũi nạn nhân, một tay đẩy hàm ra trước. Thổi hết hơi vào miệng nạn nhân, đồng thời ngước nhìn lồng ngực xem có phồng lên không.
• Hai động tác ép tim và thổi ngạt phải được thực hiện xen kẽ nhau một cách nhịp nhàng theo các chu kỳ hồi sinh tim phổi, 30 lần ép tim và 2 lần thổi ngạt

Các thao tác này cứ tiếp tục thực hiện cho đến khi có dấu hiệu cử động của nạn nhân hoặc có nhân viên y tế tiếp nhận nạn nhân.