Bị Song Thị Nhìn đôi Là Dấu Hiệu Của Bệnh Gì? Điều Trị Thế Nào?

Song thị là gì?

Song thị (Diplopia) là một trong những triệu chứng khó chịu ở mắt. Bệnh có thể xảy ra ở một mắt hoặc hai mắt. Bình thường, khi mắt cùng nhìn vào một vật, ảnh của vật cùng hội tụ trên hoàng điểm của võng mạc và theo đường dẫn truyền thị giác lên não cho kết quả chính xác cùng một ảnh.(1)

Tình trạng song thị, nhìn đôi xảy ra khi có sự lệch trục ở một mắt, ảnh của vật không hội tụ chính xác trên hoàng điểm nên hệ quả người bệnh thấy xuất hiện một ảnh mờ bên cạnh ảnh thật. Tình trạng này có thể ảnh hưởng đến sự cân bằng, khả năng di chuyển và khả năng đọc của người bệnh.

Song thị khiến người bệnh nhìn một hình ảnh thành hai

Nguyên nhân gây song thị, nhìn đôi

Ngoại trừ trường hợp song thị bẩm sinh, hiện tượng song thị có thể xuất phát từ những chấn thương, do các bệnh lý thần kinh hoặc do chính các bệnh lý về mắt. Nếu bị song thị – nhìn đôi, rất có thể đó là dấu hiệu của một số bệnh lý mắt sau (2):

Song thị hai mắt

Song thị hai mắt là hiện tượng song thị xảy ra khi nhìn bằng hai mắt và sẽ biến mất nếu một trong hai mắt bị che lại. Nguyên nhân điển hình gây hiện tượng song thị 2 mắt là do bệnh lác mắt hoặc lé mắt. Điều này xảy ra do hình ảnh vật không tập trung đúng trên võng mạc mắt.

Lác mắt xảy ra phổ biến ở trẻ em, tuy nhiên không phải trường hợp lác mắt nào cũng bị song thị. Lác mắt gây ra tình trạng mắt nhìn theo các hướng khác nhau do cơ mắt bị ảnh hưởng như: bị tê liệt hoặc yếu, mắt hạn chế cử động, cử động quá nhanh và mạnh, bất thường ở dây thần kinh kiểm soát cơ mắt.

Ngoài ra, còn một số bệnh có thể gây song thị ở 2 mắt như:

• Tổn thương dây thần kinh: Một số Các dây thần kinh chịu trách nhiệm vận hành thông tin giữa mắt và não. Do đó, những tổn thương não do nhiễm trùng, đa xơ cứng, đột quỵ, chấn thương đầu hoặc khối u não đều có thể gây tổn thương dây thần kinh ở bất kỳ vị trí nào dọc theo tuyến đường dẫn đến cơ mắt.
• Bệnh tiểu đường: Bệnh này có thể làm tổn thương dây thần kinh điều khiển chuyển động của cơ mắt dẫn đến hiện tượng nhìn đôi và các vấn đề về thị lực khác.
• Bệnh nhược cơ: Đây là một bệnh thần kinh cơ khiến các cơ của cơ thể trở nên hoạt động kém và có thể làm yếu các cơ kiểm soát mắt.
• Rối loạn chức năng tuyến giáp: Tuyến giáp nằm ở cổ và chịu trách nhiệm sản xuất hormone gọi là thyroxin. Các thay đổi trong chức năng tuyến giáp có thể ảnh hưởng đến các cơ bên ngoài điều khiển mắt, bao gồm cả bệnh Grave (hay còn gọi bệnh Basedow) khiến mắt lồi và mô tích tụ phía sau mắt.

Song thị một mắt

Là hiện tượng xảy ra khi người bị song thị che một mắt lại sẽ nhìn một vật thành hai. Một số tình trạng có thể gây song thị 1 mắt:

• Loạn thị: Hình ảnh và độ cong bất thường của mắt có thể gây ra hiện tượng nhìn đôi và nhìn mờ.
• Khô mắt: Mắt không đủ sản xuất nước mắt hoặc khô quá nhanh
• Đục thủy tinh thể: Thủy tinh thể là một dạng thấu kính trong suốt, nhưng nếu thủy tinh thể trở nên mờ đục và kéo màng mây, điều này có thể dẫn tới các vấn đề về thị lực, bao gồm cả nhìn đôi. (Thường xảy ra ở người lớn tuổi)
• Hội chứng thị giác màn hình: Xảy ra khi mắt bị tác động dồn dập từ ánh sáng xanh nguy hại được phát ra từ các thiết bị màn hình như: máy tính, điện thoại, tivi, máy tính bảng… làm tổn thương và chết tế bào võng mạc gây ra hội chứng rối loạn điều tiết mắt, điển hình là mắt bị song thị, làm mờ mắt, suy giảm thị lực và tăng nguy cơ mù lòa.
• Thay đổi hình dạng giác mạc: Khi lớp niêm mạc trong suốt phía trước của mắt bắt đầu mỏng và phát triển phình ra hình nón. Khối phồng này có thể gây ra hiện tượng nhìn đôi, nhìn mờ và nhạy cảm với ánh sáng.
• Bất thường ở võng mạc: bệnh lý thoái hóa võng mạc làm trung tâm của trường nhìn của một người dần biến mất và gây ra nhìn đôi ở một mắt. Cụ thể, thoái hóa võng mạc là quá trình suy thoái tự nhiên của tế bào võng mạc do lão hoá kèm theo đó là các tác nhân gây hại từ bên ngoài thúc đẩy quá trình này diễn ra sớm và nhanh hơn.

Song thị, nhìn đôi tạm thời

Song thị tạm thời xảy ra với những trường hợp nhiễm độc rượu, thuốc benzodiazepin, opioid hoặc một số loại thuốc điều trị co giật và động kinh đôi khi gây ra điều này. Chấn thương đầu, chẳng hạn như chấn động não, cũng có thể gây ra bệnh song thị tạm thời.

Ngoài ra mệt mỏi, căng thẳng thường xuyên cũng có thể gây ra triệu chứng song thị. Nếu thị lực không phục hồi sau thời gian nghỉ ngơi hãy đến các cơ sở y tế thăm khám càng sớm càng tốt.

Dấu hiệu nhận biết song thị

Ngoài triệu chứng dễ nhận biết là nhìn thấy hai hình ảnh thay vì một hình ảnh, người song thị còn có một số triệu chứng, dấu hiệu khác như (3):

• Nheo mắt lại khi nhìn
• Thường che một bên mắt khi nhìn
• Đau đầu, buồn nôn, đau quanh mắt
• Sụp mí mắt
• Nhìn vật theo hướng khác thay vì nhìn trực diện
• Quay đầu một cách bất thường

Chẩn đoán song thị

Khi thấy mắt có vấn đề bất ổn thì nên thăm khám sớm, nếu bị song thị, các bác sĩ nhãn khoa sẽ kiểm tra và tìm hiểu thêm các vấn đề thị lực, họ cũng có thể tiến hành một kiểm tra ngắn để chẩn đoán lại tật nhìn đôi. Khi đã chẩn đoán thị lực đôi, việc tìm kiếm nguyên nhân thông qua các loại xét nghiệm.

Thông thường, chẩn đoán song thị sẽ được tiến hành các bước sau:

Kiểm tra tình trạng sức khỏe hiện tại của người bệnh

Bác sĩ sẽ hỏi về tiền sử của người bệnh và người thân trong gia đình, bao gồm:

• Tiền sử đầy đủ về các triệu chứng của người bệnh: Người bệnh sẽ mô tả các vấn đề về thị lực của mình, từ đó giúp bác sĩ loại bỏ các nguyên nhân có thể xảy ra và chỉ định làm một số xét nghiệm cần thiết.
• Tiền sử sức khỏe của người bệnh:  Bác sĩ sẽ xem xét các yếu tố tiềm ẩn bệnh nhân mắc các bệnh nền như: tiểu đường, các vấn đề về tuyến giáp hoặc rối loạn thần kinh có thể gây ra các vấn đề về thị lực của bạn.
• Xem xét tiền sử gia đình người bệnh: Nếu các thành viên trong gia đình có vấn đề về thị lực hoặc các rối loạn có thể dẫn đến song thị, hãy cho bác sĩ biết. Những vấn đề này có thể là điểm khởi đầu tốt cho chẩn đoán của chính bạn.

Khám sức khỏe

Sau khi tra hỏi về tiền sử bệnh thì bác sĩ sẽ tiến hành thăm khám sức khỏe toàn diện có thể tìm và xác định các nguyên nhân có thể gây ra chứng song thị của bạn. Bác sĩ sẽ tiến hành làm các xét nghiệm sau:

• Xét nghiệm máu để tìm nhiễm trùng
• Kiểm tra thị lực và khám mắt giãn
• Kiểm tra chuyển động của mắt
• Kiểm tra độc tính
• Kiểm tra chỉ số đường huyết
• Kiểm tra hình ảnh, chẳng hạn như chụp CT hoặc MRI

Điều trị song thị

Tùy theo triệu chứng nhìn đôi một mắt hay hai mắt để có cách điều trị khác nhau :

Điều trị chứng nhìn đôi một mắt

Để điều trị chứng song thị hiệu quả thì bước đầu tiên là cần tìm ra nguyên nhân của song thị, từ đó mới có hướng điều trị phù hợp.

• Loạn thị: Trong trường hợp này, bác sĩ sẽ chỉ định dùng kính (kính gọng hoặc kính áp tròng) để điều chỉnh độ cong và sự truyền ánh sáng tới mắt, hoặc có thể phẫu thuật. Phương pháp phẫu thuật giúp định hình lại giác mạc bằng tia laser.
• Đục thủy tinh thể: Nguyên nhân song thị do đục thủy tinh thể thì phẫu thuật thường là lựa chọn tốt nhất. Tuy nhiên, phương pháp này thường có một số biến chứng không mong muốn như: nhiễm trùng, đau và có thể tiếp tục mờ hoặc nhìn đôi, nhưng điều trị kịp thời thường có thể giải quyết được những biến chứng này.
• Khô mắt: Khô mắt khi mắt không tiết đủ nước mắt hoặc khô quá nhanh, là nguyên nhân dẫn đến mắt bị đau, viêm và có thể dẫn đến nhìn đôi. Trong trường hợp, bác sĩ thường kê thuốc nhỏ mắt nhân tạo giúp làm giảm các triệu chứng của song thị.

Phương pháp điều trị cho chứng nhìn đôi hai mắt

Tùy thuộc vào nguyên nhân, mà phương pháp điều trị thị lực hai mắt khác nhau. Thông thường, phương pháp điều trị chứng nhìn đôi hai mắt thường có những cách sau:

• Đeo kính
• Bài tập mắt
• Đeo kính áp tròng mờ đục
• Dùng botulinum (botox) tiêm vào cơ mắt, giúp cơ mắt yếu được phục hồi
• Đeo miếng che mắt
• Phẫu thuật các cơ của mắt để điều chỉnh vị trí của chúng
• Dùng một lăng kính dính vào, được đặt giữa hai mắt ở trung tâm của khung hình, cũng có thể giúp sắp xếp lại hình ảnh từ mỗi mắt.

Bài tập cho mắt song thị tại nhà

Những bài tập không thể điều trị được tình trạng song thị mà chỉ giúp giảm thiểu sự hội tụ.

Hội tụ nhẹ:

• Tập trung vào một mục tiêu chi tiết, có thể là một vật nhỏ hoặc văn bản nhỏ trên tạp chí.
• Giữ ngang tầm mắt, cách bạn một cánh tay.
• Cố gắng giữ nguyên hình ảnh là một hình ảnh duy nhất càng lâu càng tốt.
• Di chuyển mục tiêu về phía mũi một cách chậm rãi, ổn định.
• Khi một hình ảnh trở thành hai hình ảnh, đôi mắt của bạn đã ngừng hợp tác. Tập trung cao độ vào việc kết hợp những hình ảnh này lại với nhau. Khi tham gia, hãy đưa mục tiêu đến gần mũi hơn.
• Đến lúc không thể nối lại các hình ảnh, hãy di chuyển bàn tay của mình trở lại vị trí ban đầu và bắt đầu lại bài tập.
• Khoảng hội tụ bình thường cách mũi 10cm. Cố gắng giữ hình ảnh dưới dạng một hình ảnh duy nhất đến vạch 10cm.
• Các chuyên gia có thể cung cấp thẻ chấm để hỗ trợ các bước này.

Chuyển đổi hội tụ:

• Chọn một mục tiêu tương tự với mục tiêu trong bài tập hội tụ nhẹ.
• Bắt đầu mục tiêu ở khoảng cách 20cm từ mũi.
• Cố định ánh nhìn của bạn vào mục tiêu trong khoảng từ 5 đến 6 giây.
• Chuyển sang nhìn một vật cố định cách khoảng 3m trong khoảng 2 đến 3 giây.
• Chuyển tầm nhìn của bạn trở lại mục tiêu gần hơn.
• Lặp lại điều này, dần dần di chuyển mục tiêu đến gần hơn, cho đến khi bạn có thể lấy nét vào đối tượng khi nó cách chúng 10cm mà không cần nhìn đôi.

Nếu các triệu chứng không cải thiện, hãy đến gặp bác sĩ để kiểm tra thêm.

Biện pháp phòng ngừa song thị

Biện pháp phòng ngừa song thị phụ thuộc vào việc ngăn ngừa các nguyên nhân cơ bản gây tổn thương tầm nhìn, cụ thể: để phòng ngừa song thị do chấn thương đầu làm ảnh hưởng đến dây thần kinh nên thắt dây an toàn, đội mũ bảo hiểm khi tham gia giao thông hoặc chơi các môn thể thao mạo hiểm như đua xe, leo núi… Đối với người bị tiểu đường, cần kiểm soát tốt lượng đường huyết để hạn chế nguy cơ song thị và các biến chứng nguy hiểm khác.

Đặc biệt, hãy chủ động chăm sóc và bảo vệ đôi mắt từ bên trong bằng cách bổ sung dưỡng chất chuyên biệt cho mắt như tinh chất Broccophane giúp gia tăng tổng hợp Thioredoxin – một loại phân tử nhỏ, có khả năng bảo vệ tế bào biểu mô sắc tố võng mạc và thủy tinh thể giúp làm chậm quá trình lão hóa của mắt, cân bằng nội môi cho các tế bào thần kinh và ngăn ngừa đục thủy tinh thể hiệu quả; đồng thời bảo vệ mắt trước tác hại của ánh sáng xanh nguy hại từ các thiết bị điện tử giúp phòng ngừa bệnh song thị do hội chứng thị lực màn hình, khô mắt… một cách hiệu quả.

Tinh chất Broccophane giúp gia tăng tổng hợp Thioredoxin có khả bảo vệ tế bào biểu mô sắc tố và thủy tinh thể

Wit với tinh chất từ Broccophane thiên nhiên giúp tăng Thioredoxin, bảo vệ tế bào biểu mô sắc tố võng mạc và thủy tinh thể.

Công dụng:

– Tăng cường thị lực, giảm mờ và nhòe mắt. – Bổ sung các dưỡng chất, hoạt chất sinh học tự nhiên, hỗ trợ điều tiết mắt, cải thiện các chứng khô mắt, đau nhức mắt, chảy nước mắt sống. Giúp hỗ trợ phòng ngừa và cải thiện hội chứng rối loạn thị giác (CVS) do sử dụng máy tính-điện thoại-màn hình tivi, các tật khúc xạ (cận thị, viễn thị, loạn thị) – Hỗ trợ phòng ngừa đục thủy tinh thể (bệnh cườm khô) và hỗ trợ cải thiện thoái hóa hoàng điểm, tổn thương võng mạc do bệnh tiểu đường, bệnh tim mạch, hút thuốc lá và giảm nguy cơ mù lòa.

* Không hại gan, thận, bao tử (dạ dày), an toàn khi dùng lâu dài.

* Sản phẩm được sản xuất với quy trình chiết xuất hiện đại và công nghệ độc quyền, đạt tiêu chuẩn tại Mỹ, đem lại hiệu quả cao và an toàn cho người sử dụng.

* Sản phẩm được Eco Pharma phân phối độc quyền tại Việt Nam, hiện có bán tại các nhà thuốc trên toàn quốc và nhà thuốc online tại Ecogreen.com.vn

Một số câu hỏi liên quan đến song thị

Bệnh song thị có nguy hiểm không?

Tùy vào nguyên nhân gây ra chứng song thị mà có mức độ nguy hiểm khác nhau. Song thị có thể gây ra bởi các vấn đề trong mắt như giác mạc hoặc thủy tinh thể. Ngoài ra, còn một số nguyên nhân cơ bản khác gồm các cơ và dây thần kinh kiểm soát chức năng của mắt hoặc não và một số nguyên nhân có thể ảnh hưởng đến sức khỏe như phình động mạch, u não hoặc đột quỵ.

Bị song thị có tự khỏi không?

Bệnh song thị có thể là biểu hiện của nhiều bệnh lý nguy hiểm toàn thân như: loạn thị, đục thủy tinh thể, lác, tổn thương não vì vậy khi có dấu hiệu song cần thăm khám sớm, để giúp xác định nguyên nhân cũng như có phương pháp điều chỉnh thị lực và điều trị bệnh kịp thời.

Song thị là một chứng bệnh ảnh hưởng nghiêm trọng đến tầm nhìn, gây khó khăn cho việc sinh hoạt, công việc và ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng sống của người bệnh. Vì vậy, cần có chế độ làm việc, nghỉ ngơi, dinh dưỡng cân đối, khoa học, chủ động bổ sung các dưỡng chất nuôi dưỡng mắt từ Wit thì cần phải thăm khám mắt định kỳ (6 tháng/lần). Khi có biểu hiện bất thường thì nên thăm khám sớm để được phát hiện và điều trị kịp thời.

Đánh giá bài viết