Biến Dị Tổ Hợp Là Gì? Đặc điểm, ý Nghĩa Của Biến Dị Tổ Hợp

Biến dị tổ hợp là gì? Là một hình thức được ưu tiên lựa chọn trong khoa học chọn giống; giữ lại gen tốt và loại bỏ các gen xấu. Để hiểu rõ hơn về khái niệm, đặc điểm, ý nghĩa của biến dị tổ hợp, quý bạn đọc đừng bỏ lỡ nội dung có trong bài viết dưới đây.

Nội dung bài viết

• 1 Lịch sử học thuyết biến dị tổ hợp
• 2 Biến dị tổ hợp là gì?
• 3 Nguyên nhân tạo ra biến dị tổ hợp
• 4 Biến dị tổ hợp được tạo ra từ phương pháp nào?
• 5 Biến dị tổ hợp có đặc điểm gì?
• 6 Ý nghĩa của biến dị tổ hợp
  • 6.1 Ý nghĩa trong việc chọn giống
  • 6.2 Ý nghĩa trong việc tiến hóa
• 7 Biến dị tổ hợp có vai trò gì?
• 8 Vì sao biến dị tổ hợp quan trọng trong việc chọn giống?
• 9 Biến dị tổ hợp trong sinh sản hữu tính và vô tính

Lịch sử học thuyết biến dị tổ hợp

Jean-Baptiste Lamarck nhà tự nhiên học người Pháp, là người chống lại thuyết sinh vật bất biến. Theo học thuyết của ông, các điều kiện môi trường bên ngoài sẽ ảnh hưởng trực tiếp lên cơ thể sinh vật, kiến tạo ra các biến dị và các biến dị này có thể di truyền cho các thế hệ đời sau.

Charles Darwin (người Anh) đã đặt nền móng cho thuyết tiến hóa. Ông  đã nghiên cứu các biến dị trên nhiều loài và đưa ra đó là: biến dị xác định và biến dị không xác định.

Quá trình phát sinh biến dị xảy ra khi có các tác động của điều kiện môi trường và tác động từ bên trong cơ thể. Với bản chất cơ thể là quan trọng nhất,  tác động đến sự biến dị, trong khi đó điều kiện môi trường giữ vai trò kích thích sự xuất hiện của các biến dị.

Biến dị tổ hợp là gì?

Biến dị tổ hợp là hình thức tổ hợp lại các tính trạng của bố mẹ trong quá trình sinh sản. Trong quá trình phát sinh giao tử đã có sự phân li độc lập của nhiều nhân tố di truyền. Chính từ sự tổ hợp tự do đó đã gây ra sự biến dị tổ hợp trong quá trình thụ tinh.

Xét theo nguồn gốc, biến dị tổ hợp được tạo ra bởi quá trình giao phối giữa 2 cá thể. Nhưng nếu xét theo cơ chế thì biến dị tổ hợp lại phát sinh từ cơ chế phân li độc lập khi tổ hợp đó đang trong quá trình phát sinh giao tử.

Từ sự kết hợp ngẫu nhiên trong quá trình thụ tinh của 2 giao tử đực và cái. Biến dị tổ hợp không có gì đặc sắc, luôn ở mức độ nhỏ và rất đa dạng. Nhờ đó đã tạo nên nguồn biến dị thường xuyên và vô tận cho quá trình chọn lọc trong tự nhiên.

Khái niệm biến dị tổ hợp được hiểu một cách đơn giản nhất đó là hình thức tổ hợp lại các tính trạng của cha mẹ trong quá trình sinh sản. Sự phân ly của các nhân tố di truyền trong quá trình phát sinh giao tử, sự tổ hợp tự do trong quá trình thụ tinh là cơ sở tạo nên các biến dị tổ hợp.

Ví dụ của biến dị tổ hợp

P:     Aa x Aa

Gp: A, a   A, a

F1: 1AA : 2Aa : 1aa

Nhân tố sinh thái là gì? Môi trường và các nhân tố sinh thái

Nguyên nhân tạo ra biến dị tổ hợp

Có rất nhiều nguyên nhân tạo ra biến dị tổ hợp, trong đó có 3 nguyên nhân chính, đó là:

• Biến dị tổ hợp do hoán vị gen
• Biến dị tổ hợp tạo ra bởi quá trình phát sinh giao tử
• Biến dị tổ hợp trong quá trình thụ tinh

Biến dị tổ hợp được tạo ra từ phương pháp nào?

Phương pháp để tạo ra biến dị tổ hợp đó chính là lai hữu tính hay còn được gọi là lai giống. Các tác nhân vật lý, hóa học gây đột biến không thể tạo được nguồn biến dị tổ hợp. Thay đổi môi trường sống sinh vật sẽ thay đổi được gọi là thường biến.

Biến dị tổ hợp có đặc điểm gì?

Biến dị tổ hợp có các đặc điểm sau:

• Nguyên nhân: Được phát sinh trong quá trình giao phối
• Cơ chế phát sinh: Hiện tượng xảy ra do sự phân li độc lập và sự tổ hợp của các nhiễm sắc thể ở trong quá trình thụ tinh, hoán vị gen
• Biểu hiện: Có sự sắp xếp từ các tính trạng của bố mẹ, tổ tiên hoặc là xuất hiện tính trạng mới.
• Biến dị tổ hợp mang đến nguồn biến dị trong các loài sinh vật, làm tăng sự đa dạng sinh học, là nguyên liệu vô cùng cần thiết khi chọn giống và tiến hóa.

Ý nghĩa của biến dị tổ hợp

Biến dị tổ hợp có 2 ý nghĩa đó là:

Ý nghĩa trong việc chọn giống

Biến dị tổ hợp làm tăng tính đa dạng của động vật và thực vật; tạo điều kiện giúp ích cho quá trình chọn giống. Nhờ đó, sẽ giúp tăng năng suất của vật nuôi, cây trồng, duy trì nòi giống. Cây sẽ phát triển vượt trội, tăng năng suất còn đối với động vật thì sẽ tăng khả năng sinh sản.

Ý nghĩa trong việc tiến hóa

Biến dị tổ hợp sẽ giúp cho sự đa dạng của mỗi loài, tăng khả năng phân bố ở nhiều môi trường sống giúp chúng thích nghi tốt, khả năng đấu tranh sinh tồn được nâng lên.

=> Biến dị tổ hợp giữ một vai trò quan trọng đối với quá trình chọn giống và tiến hóa. Sinh vật có khả năng sinh tốt và phát triển tốt, năng suất ngày càng cao.

Biến dị tổ hợp có vai trò gì?

Trong quá trình chọn giống, người ta luôn giữ lại các kiểu gen tốt, loại bỏ gen xấu để đáp ứng nhu cầu đa dạng. Điều này giúp ích cho nguồn biến dị tổ hợp luôn phong phú và đa dạng.

Biến dị tổ hợp được coi là nguồn nguyên liệu biến dị di truyền thứ cấp, cung cấp cho sự tiến hóa. Các biến dị mà từ 1 vài loài ban đầu có thể tạo ra nhiều loại mới đa dạng. Vậy nên, trong phương pháp lựa chọn giống dựa trên có chế biến dị tổ hợp đã đề xuất phương pháp lai giống để tạo nên các giá trị mới một cách nhanh chóng.

Biến dị tổ hợp là dạng biến dị được diễn ra thường xuyên và phong phú trong tự nhiên mang ý nghĩa quan trọng của quá trình tiến hóa. Trong quá trình chọn giống, con người luôn duy trì các kiểu gen tốt, loại bỏ gen xấu để đáp ứng được các nhu cầu phức tạp và sự đa dạng trong cuộc sống hiện nay.

Vì sao biến dị tổ hợp quan trọng trong việc chọn giống?

Biến dị tổ hợp giữ một vai trò quan trọng trong việc chọn giống vì nhờ có biến dị tổ hợp mà ta có thể tạo thành nhiều loài mới, có lợi. Phương pháp lai cây trồng và sinh vật thông qua biến dị tổ hợp có năng suất cao, tốt hơn so với gốc ban đầu.

Hơn nữa, biến dị tổ hợp còn là loại biến dị không gây hại cũng nhưng không làm chết, giảm khả năng sinh sống của sinh vật. Biến dị tổ hợp tạo ra các kiểu gen khác nhau để làm nguyên liệu cho việc chọn giống và tiến hóa.

Với sự phát triển mạnh mẽ của khoa học nghiên cứu, con người đã ứng dụng các phương pháp nuôi cấy tế bào trên môi trường dinh dưỡng nhân tạo. Điều này đã giúp tạo ra các mô, cơ quan hay cơ thể hoàn chỉnh với đầy đủ các tính trạng của cơ thể gốc. Và quy trình này được gọi là công nghệ tế bào.

Slot là gì? Full slot là gì, các thuật ngữ của giới trẻ

Biến dị tổ hợp trong sinh sản hữu tính và vô tính

Biến dị tổ hợp trong sinh sản vô tính: Hầu hết không có biến dị tổ hợp. Nguyên nhân đó là do các đặc điểm sinh sản không có thụ tinh mà nó chỉ có sự giảm phân, hình thành giao tử và hình thành qua tế bào mẹ nhờ quá trình nguyên phân.

Biến dị tổ hợp trong sinh sản hữu tính: Khác biệt hoàn toàn với biến dị tổ hợp trong sinh sản vô tính. Nó xuất hiện phân li độc lập và tổ hợp gen trong quá trình phát sinh giao tử để tạo ra các giao tử khác nhau. Quá trình thụ tinh được tổ hợp qua lại, tạo ra nhiều tổ hợp khác nhau. Và đây cũng chính là nguyên nhân làm xuất hiện biến dị tổ hợp.

Hy vọng, các thông tin trong bài viết dưới đây sẽ giúp ích bạn hiểu thêm về biến dị tổ hợp. Nếu có bất kỳ câu hỏi nào cần giải đáp, quý bạn đọc hãy comment phía dưới, ruaxetudong.org sẽ hỗ trợ bạn nhanh chóng.

Gửi đánh giá