Bộ Cánh Nửa – Wikipedia Tiếng Việt

Bước tới nội dung

Nội dung

chuyển sang thanh bên ẩn

• Đầu
• 1 Đặc điểm sinh học chung
• 2 Chu kỳ sinh thái và chu kỳ sống
• 3 Phân loại
• 4 Hình ảnh
• 5 Chú thích
• 6 Tham khảo

• Bài viết
• Thảo luận

Tiếng Việt

• Đọc
• Sửa đổi
• Sửa mã nguồn
• Xem lịch sử

Công cụ Công cụ chuyển sang thanh bên ẩn Tác vụ

• Đọc
• Sửa đổi
• Sửa mã nguồn
• Xem lịch sử

Chung

• Các liên kết đến đây
• Thay đổi liên quan
• Liên kết thường trực
• Thông tin trang
• Trích dẫn trang này
• Tạo URL rút gọn
• Tải mã QR

In và xuất

• Tạo một quyển sách
• Tải dưới dạng PDF
• Bản để in ra

Tại dự án khác

• Wikimedia Commons
• Wikispecies
• Khoản mục Wikidata

Giao diện chuyển sang thanh bên ẩn Bách khoa toàn thư mở Wikipedia

Bài viết này cần thêm chú thích nguồn gốc để kiểm chứng thông tin. Mời bạn giúp hoàn thiện bài viết này bằng cách bổ sung chú thích tới các nguồn đáng tin cậy. Các nội dung không có nguồn có thể bị nghi ngờ và xóa bỏ. (Tìm hiểu cách thức và thời điểm xóa thông báo này)

Hemiptera
Thời điểm hóa thạch: Permian–Recent TiềnꞒ Ꞓ O S D C P T J K Pg N
Acanthosoma haemorrhoidale, a shield bug
Aphids
Phân loại khoa học
Giới (regnum)	Animalia
Phân giới (subregnum)	Eumetazoa
(không phân hạng)	Protostomia
Ngành (phylum)	Arthropoda
Phân ngành (subphylum)	Hexapoda
Lớp (class)	Insecta
Phân lớp (subclass)	Pterygota
Phân thứ lớp (infraclass)	Neoptera
Liên bộ (superordo)	Paraneoptera
Bộ (ordo)	HemipteraLinnaeus, 1758
Các phân bộ [1]
Danh sách Auchenorrhyncha Coleorrhyncha Heteroptera Sternorrhyncha

Bộ Cánh nửa (danh pháp khoa học: Hemiptera) là một bộ khá lớn trong lớp côn trùng, phân lớp côn trùng có cánh

Đặc điểm sinh học chung

[sửa | sửa mã nguồn]

• Cơ thể dẹp hoặc có hình trụ, dài từ 1 đến 109 mm.
• Mắt kép phát triển, thường có thêm 2 mắt đơn.
• Phần phụ miệng kiểu chích hút, thường gồm 4 đốt.
• Râu hình chuỳ, sợi, gấp khúc.
• Cánh có hai đôi. Một số loài cánh hoàn toàn tiêu giảm hoặc kém phát triển.
• Chân rất đa dạng, tùy thuộc vào môi trường sống và tập tính dinh dưỡng.
• Bụng gồm các đốt dính chặt vào nhau được cánh che phủ. Thiếu trùng gần giống dạng trưởng thành nhưng cánh còn ngắn.

Chu kỳ sinh thái và chu kỳ sống

[sửa | sửa mã nguồn]

• Biến thái không hoàn toàn: Từ trứng nở ra ấu trùng và biến đổi dần dần đến khi trưởng thành, không qua giai đoạn nhộng, ấu trùng và con trưởng thành có khá nhiều đặc điểm cơ thể giống nhau.
• Nhiều loài có kiểu trinh sản trong một phần chu trình sống của mình.
• Hầu hết các côn trùng thuộc bộ cánh nửa ăn cỏ, nhựa cây, một số khác ăn thịt, ăn các loại côn trùng khác thậm chí có thể ăn những động vật có xương sống nhỏ. Rệp hút máu thuộc họ Reduviidae có thể lây truyền trùng roi Trypanosoma vào máu và làm chết vật chủ.[2]

• Một số họ thuộc bộ cánh nửa thích nghi với cuộc sống ở dưới nước, ví dụ như bọ gạo (Notonectidae) và bã trầu (Nepidae), chúng chủ yếu ăn thịt, có chân như mái chèo để di chuyển trong nước. Các loài gọng vó (Geridae) lại lợi dụng sức căng bề mặt của nước để có thể đứng trên những vũng nước đọng, chúng bao gồm cả chi Halobates (gọng vó biển), nhóm côn trùng duy nhất là sinh vật biển thật sự.[2]

Phân loại

[sửa | sửa mã nguồn] Bộ Cánh nửa

• Phân bộ Auchenorrhyncha
  • Cận bộ Cicadomorpha
    • Siêu họ Cercopoidea
      • Họ Aphrophoridae
      • Họ Cercopidae
      • Họ Clastopteridae
      • Họ Epipygidae
      • Họ Machaerotidae
      • Họ †Procercopidae
    • Siêu họ Cicadoidea
      • Họ Cicadidae
      • Họ †Palaeontinidae
      • Họ Tettigarctidae
    • Siêu họ Membracoidea
      • Họ Aetalionidae
      • Họ Cicadellidae
      • Họ Eurymelidae
      • Họ Hylicidae
      • Họ Melizoderidae
      • Họ Membracidae
      • Họ Myerslopiidae
      • Họ Ulopidae
  • Cận bộ Fulgoromorpha:
    • Siêu họ Fulgoroidea:
      • Họ Acanaloniidae
      • Họ Achilidae
      • Họ Achilixiidae
      • Họ Caliscelidae
      • Họ Cixiidae
      • Họ Delphacidae
      • Họ Derbidae
      • Họ Dictyopharidae
      • Họ Eurybrachidae
      • Họ Flatidae
      • Họ Fulgoridae
      • Họ Gengidae
      • Họ Hypochthonellidae
      • Họ Issidae
      • Họ Kinnaridae
      • Họ Lophopidae
      • Họ Meenoplidae
      • Họ Nogodinidae
      • Họ Ricaniidae
      • Họ Tettigometridae
      • Họ Tropiduchidae
      • Họ †Fulgoridiidae
      • Họ †Lalacidae
      • Họ †Mimarachnidae
      • Họ †Neazoniidae
      • Họ †Perforissidae
      • Họ †Weiwoboidae
• Phân bộ Coleorrhyncha
  • • Siêu họ Peloridioidea
      • Họ Peloridiidae
    • Siêu họ †Coleorrhyncha incertae sedis
      • Họ Haploridiidae
      • Họ Karabasiidae
      • Họ Progonocimicidae
• Phân bộ Heteroptera
  • Cận bộ Cimicomorpha
  • Cận bộ Dipsocoromorpha
  • Cận bộ Enicocephalomorpha
  • Cận bộ Gerromorpha
  • Cận bộ Leptopodomorpha
  • Cận bộ Nepomorpha
    • Siêu họ Nepoidea
      • Họ Belostomatidae
        • Phân họ Belostomatinae
        • Phân họ Lethocerinae
          • Chi Lethocerus: Cà cuống, Lethocerus americanus, Lethocerus deyrollei
        • Phân họ Horvathiniinae
      • Họ Nepidae
  • Cận bộ Pentatomomorpha
• Phân bộ Sternorrhyncha
  • • Siêu họ Psylloidea
    • Siêu họ Aleyrodoidea
    • Siêu họ Coccoidea
    • Siêu họ Aphidoidea
    • Siêu họ Phylloxeroidea
    • Siêu họ †Naibioidea

Hình ảnh

[sửa | sửa mã nguồn]

• 
• 
• 
• 
• 

Chú thích

[sửa | sửa mã nguồn]

1. ^ Hemiptera (TSN 103359) tại Hệ thống Thông tin Phân loại Tích hợp (ITIS).
2. ^ a b Jon Martin & Mick Webb. "Hemiptera...It's a Bug's Life" (PDF). Natural History Museum. Truy cập ngày 26 tháng 7 năm 2010.

Tham khảo

[sửa | sửa mã nguồn] Wikispecies có thông tin sinh học về Bộ Cánh nửa Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện về Bộ Cánh nửa.

• Hemiptera (TSN 103359) tại Hệ thống Thông tin Phân loại Tích hợp (ITIS).

Bài viết liên quan đến Bộ Cánh nửa này vẫn còn sơ khai. Bạn có thể giúp Wikipedia mở rộng nội dung để bài được hoàn chỉnh hơn.

• x
• t
• s

x t s Các họ Bộ Cánh nửa hiện hữu
Giới: Động vật Ngành: Động vật Chân khớp Lớp: Côn trùng Phân lớp: Côn trùng có cánh Phân thứ lớp: Neoptera Siêu Bộ: Paraneoptera
Phân Bộ Auchenorrhyncha Cicadomorpha Froghopper Aphrophoridae Cercopidae Clastopteridae Epipygidae Machaerotidae Ve sầu Ve sầu Tettigarctidae Membracoidea Aetalionidae Leafhopper Melizoderidae Treehopper Myerslopiidae Planthopper Planthopper Acanaloniidae Achilidae Achilixiidae Cixiidae Delphacidae Derbidae Dictyopharidae Eurybrachyidae Flatidae Fulgoridae Gengidae Hypochthonellidae Issidae Kinnaridae Lophopidae Meenoplidae Nogodinidae Ricaniidae Tettigometridae Tropiduchidae
Phân Bộ Sternorrhyncha Aleyrodidae Aleyrodidae Aphidoidea Anoeciidae Aphididae Drepanosiphidae Greenideidae Hormaphididae Lachnidae Mindaridae Pemphigidae Phloeomyzidae Thelaxidae Scale insect Aclerdidae Asterolecaniidae Beesoniidae Carayonemidae Cerococcidae Coccidae Conchaspididae Dactylopius Diaspididae Eriococcidae Halimococcidae Kermesidae Kerriidae Lecanodiaspididae Margarodidae Micrococcidae Monophlebidae Ortheziidae Phenacoleachiidae Phoenicococcidae Mealybug Putoidae Stictococcidae Phylloxeroidea Adelgidae Phylloxeridae Psylloidea Aphalaridae Calophyidae Carsidaridae Homotomidae Phacopteronidae Jumping plant louse Triozidae
Phân Bộ Heteroptera (bao gồm Peloridiidae) Dipsocoromorpha Ceratocombidae Dipsocoridae Hypsipterygidae Schizopteridae Stemmocryptidae Enicocephalomorpha Enicocephalomorpha Aenictopecheidae Enicocephalidae Gerromorpha Gerroidea Gerridae Hermatobatidae Veliidae Velvet water bug Velvet water bug Hydrometroidea Hydrometridae Macroveliidae Paraphrynoveliidae Water treader Madeoveliidae Mesoveliidae Leptopodomorpha Saldidae Leptopodidae Omaniidae Aepophilidae Nepomorpha Corixidae Corixidae Nepoidea Họ Chân bơi Nepidae Ochteroidea Gelastocoridae Ochteridae Aphelocheiroidea Aphelocheiridae Potamocoridae Naucoridae Naucoridae Notonectidae Notonectidae Pleoidea Helotrephidae Pleidae Peloridiidae Peloridiidae Cimicomorpha Cimicoidea Anthocoridae Cimicidae Curalium Joppeicidae Lasiochilidae Lyctocoridae Medocostidae Microphysidae Miridae Nabidae Pachynomidae Plokiophilidae Polyctenidae Reduviidae Thaumastocoridae Tingidae Velocipedidae Pentatomomorpha Aradoidea Aradidae Termitaphididae Pentatomoidea Urostylididae Acanthosomatidae Tessaratomidae Dinidoridae Cydnidae Thaumastellidae Parastrachiidae Thyreocoridae Lestoniidae Phloeidae Scutelleridae Plataspididae Pentatomidae Canopidae Megarididae Coreoidea Alydidae Coreidae Hyocephalidae Rhopalidae Stenocephalidae Lygaeoidea Artheneidae Berytidae Blissidae Colobathristidae Cryptorhamphidae Cymidae Geocoridae Henicocoridae Heterogastridae Idiostolidae Lygaeidae Malcidae Ninidae Oxycarenidae Pachygronthidae Rhyparochromidae Piesmatidae Pyrrhocoroidea Pyrrhocoridae Largidae Ghi chú: thông thường Peloridiidae không thuộc Heteroptera. Heteroptera thuộc Coleorrhyncha cũng được xem như là Prosorrhyncha.

x t s Các Bộ côn trùng
Giới: Animalia Ngành: Arthropoda (không phân hạng): Pancrustacea Phân ngành: Hexapoda
Tồn tại Monocondylia Archaeognatha (jumping bristletails) Dicondylia Apterygota * Thysanura (Zygentoma) (silverfish, firebrats) Pterygota Palaeoptera Ephemeropteroidea Ephemeroptera (Phù du) Odonatoptera Odonata (dragonflies, damselflies) Neoptera Polyneoptera Plecoptera (stoneflies) Dermaptera (earwigs) Embioptera (webspinners) Phasmatodea (stick and leaf insects) Notoptera (ice-crawlers, gladiators) Orthoptera (crickets, wetas, grasshoppers, locusts) Zoraptera (angel insects) Dictyoptera Blattodea (cockroaches, termites) Mantodea (mantises) Eumetabola Paraneoptera * Psocodea (barklice, lice) Thysanoptera Hemiptera (cicadas, aphids, true bugs) Endopterygota basal Hymenoptera (sawflies, wasps, ants, bees) Neuropteroidea Coleopterida Strepsiptera (twisted-winged parasites) Coleoptera (beetles) Neuropterida Raphidioptera Megaloptera (alderflies, dobsonflies, fishflies) Neuroptera (net-winged insects: lacewings, mantidflies, antlions) Panorpida(Mecopterida) Antliophora Mecoptera (scorpionflies) + Siphonaptera (fleas) Diptera (gnats, mosquitoes, flies) Amphiesmenoptera Trichoptera (caddisflies) Lepidoptera (moths, butterflies) Four most speciose orders are marked in bold Italic are paraphyletic groups Based on Sasaki et al. (2013)
Tuyệt chủng Aethiocarenodea Alienoptera Archodonata Blattoptera Caloneurodea Campylopteridae Carbotriplurida Coxoplectoptera Diaphanopterodea Eoblattodea Eudiaphanoptera Geroptera Glosselytrodea Heraridea Hypoperlida Lapeyriidae Meganisoptera Megasecoptera Miomoptera Monura Palaeodictyoptera Paoliida Permoplecoptera Protanisoptera Protelytroptera Protephemerida Protodiptera Protorthoptera Protozygoptera Syntonoptera Titanoptera Triadophlebioptera Tuyệt chủng incertae sedis families and genera are marked in italic
Wikispecies

x t s Eusociality
Chủ đề	Evolution of eusociality Tính xã hội Social insects Gamergate Group selection Haplodiploidy Identity in social insects Kin recognition Chọn lọc theo dòng dõi Sexual selection in insects Thelytoky Worker policing
Nhóm	Hymenoptera Formicidae Apidae Crabronidae Halictidae Apini Vespidae Mammalia Bathyergidae Helogale parvula Suricata Crustacea Synalpheus Thysanoptera Kladothrips Hemiptera Aphididae Coleoptera Austroplatypus incompertus Isoptera
Văn hóa	Bees in mythology
Pioneers, works	Karl von Frisch The Dancing Bees 1927 Charles Duncan Michener The Bees of the World 2000 E. O. Wilson Sociobiology: The New Synthesis 1975 The Ants 1990 Journey to the Ants 1994
Hình ảnh

Cơ sở dữ liệu tiêu đề chuẩn
Quốc tế	GND
Quốc gia	Hoa Kỳ Nhật Bản Cộng hòa Séc Israel
Khác	Yale LUX

Thẻ nhận dạng đơn vị phân loại

Wikidata: Q26371 Wikispecies: Hemiptera ADW: Hemiptera AFD: Hemiptera BOLD: 133 BugGuide: 63 CoL: HP EoL: 539 EPPO: 1HEMIO Fauna Europaea: 12353 Fauna Europaea (new): f3f895f7-a188-46cb-a937-d4a6234bae19 GBIF: 809 iNaturalist: 47744 IRMNG: 11584 ITIS: 103359 NBN: NHMSYS0000841076 NCBI: 7524 NZOR: abca025a-71f0-47b8-a66f-bcd16d3c3875 Open Tree of Life: 603650 Paleobiology Database: 94230 Plazi: C4637022-FFDB-FC54-FF06-F9AEFDFFF98D WoRMS: 118089

Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Bộ_Cánh_nửa&oldid=70575823” Thể loại:

• Sơ khai Bộ Cánh nửa
• Bộ Cánh nửa
• Bộ côn trùng

Thể loại ẩn:

• Trang thiếu chú thích trong bài
• Tất cả bài viết sơ khai
• Taxonbars without from parameter
• Thẻ đơn vị phân loại với 20–24 ID đơn vị phân loại

Tìm kiếm Tìm kiếm Đóng mở mục lục Bộ Cánh nửa 80 ngôn ngữ Thêm đề tài