Bổ Sung Trách Nhiệm Xác Minh Tố Giác, Tin Báo Tội Phạm đối Với Công ...

Vụ án được đình chỉ điều tra vì lý do bất khả kháng do thiên tai, dịch bệnh

Trước đó, trình bày Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo luật, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp (UBTP) Lê Thị Nga cho biết, đa số ĐBQH tán thành quy định của dự thảo luật. Một số ý kiến đề nghị cân nhắc về thời điểm sửa đổi để bảo đảm tính khả thi. Có ý kiến cho rằng nội dung sửa đổi này không có căn cứ áp dụng trình tự, thủ tục rút gọn trong xây dựng, ban hành luật.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) nhận thấy, trên cơ sở quy định của Luật CAND năm 2018, Bộ Công an đã cơ bản hoàn thành việc triển khai Đề án bố trí lực lượng Công an chính quy đảm nhiệm các chức danh Công an xã. Đến nay, các cơ quan chức năng đều đánh giá lực lượng Công an xã có đủ năng lực, điều kiện để thực hiện trách nhiệm kiểm tra, xác minh sơ bộ tố giác, tin báo về tội phạm nếu được giao nhiệm vụ.

"Việc giao thêm trách nhiệm cho Công an xã nhằm đáp ứng yêu cầu thực tiễn, xử lý kịp thời, nhanh chóng các vụ việc ngay tại địa bàn cơ sở, khắc phục khó khăn do ảnh hưởng của dịch bệnh COVID-19. Vì vậy, việc sửa đổi này có căn cứ áp dụng thủ tục rút gọn", Chủ nhiệm UBTP nhấn mạnh.

Về bổ sung căn cứ tạm đình chỉ vì lý do bất khả kháng do thiên tai, dịch bệnh (các khoản 2, 5 và 6 Điều 1 của dự thảo Luật - sửa đổi, bổ sung khoản 1 Điều 148, khoản 1 Điều 229 và khoản 1 Điều 247 của Bộ luật TTHS), đa số ý kiến tán thành với dự thảo luật. Một số ý kiến cho rằng không cần thiết sửa đổi các quy định này vì để tháo gỡ khó khăn do ảnh hưởng của đại dịch COVID-19 thì dự thảo luật đã bổ sung trách nhiệm của Công an xã trong giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm.

Tuy nhiên, thực tế đại dịch COVID-19 đã ảnh hưởng trực tiếp đến việc tiến hành các hoạt động kiểm tra, xác minh tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố và điều tra, truy tố, nhất là những hoạt động phải tiến hành trực tiếp tại thực địa (như khám nghiệm hiện trường, khám nghiệm tử thi, khám xét nơi ở, nơi làm việc...). Việc giao thêm trách nhiệm cho Công an xã trong việc kiểm tra, xác minh sơ bộ tố giác, tin báo về tội phạm sẽ không tháo gỡ hết những khó khăn này.

Do đó, việc bổ sung điểm c khoản 1 Điều 148, điểm d khoản 1 Điều 229 và điểm d khoản 1 Điều 247 của Bộ luật TTHS để bổ sung căn cứ tạm đình chỉ giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố, tạm đình chỉ điều tra, tạm đình chỉ vụ án "vì lý do bất khả kháng do thiên tai, dịch bệnh" là cần thiết.

Một số ý kiến đề nghị bổ sung trường hợp tạm đình chỉ vì lý do bất khả kháng do thiên tai, dịch bệnh trong giai đoạn xét xử. UBTVQH thấy rằng, đúng như ý kiến của ĐBQH, dịch bệnh không chỉ ảnh hưởng đến hoạt động khởi tố, điều tra, truy tố, mà còn ảnh hưởng đến giai đoạn xét xử (gồm cả các vụ án hình sự, dân sự, hành chính). Để tháo gỡ khó khăn cho hoạt động xét xử thì không chỉ sửa Bộ luật TTHS, mà còn phải sửa cả Bộ luật Tố tụng dân sự và Luật Tố tụng hành chính.

Vì vậy, để kịp thời khắc phục những khó khăn, đồng thời không dẫn tới việc tạm đình chỉ, kéo dài thời gian giải quyết vụ án, nhất là kéo dài thời gian tạm giam bị cáo, Tòa án nhân dân tối cao đã trình Quốc hội dự thảo Nghị quyết cho phép Tòa án được tổ chức phiên toà trực tuyến. Dự thảo Nghị quyết về phiên tòa trực tuyến đã được tiếp thu theo hướng bảo đảm khả thi, cố gắng tháo gỡ khó khăn cho hoạt động xét xử. Vì vậy, trước mắt xin cho giữ quy định như dự thảo Luật và xin ghi nhận ý kiến của ĐBQH để nghiên cứu trong quá trình sửa đổi toàn diện, đồng bộ các luật, bộ luật về tố tụng.

Trường hợp nào được chủ động khởi tố mà không theo yêu cầu bị hại?

Về sửa đổi quy định Khởi tố vụ án hình sự theo yêu cầu của bị hại và Căn cứ không khởi tố vụ án hình sự (khoản 3 và khoản 4 Điều 1 của dự thảo Luật - sửa đổi, bổ sung 1 Điều 155 và khoản 8 Điều 157 của Bộ luật TTHS), Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga cho biết, đây là vấn đề các vị ĐBQH còn có ý kiến khác nhau: Loại ý kiến thứ nhất tán thành dự thảo luật về sửa đổi quy định đối với cả nhãn hiệu và chỉ dẫn địa lý. Loại ý kiến thứ hai đề nghị chỉ sửa đổi quy định đối với nhãn hiệu, không sửa đổi về chỉ dẫn địa lý.

"Để bảo đảm thận trọng, UBTVQH đã tổ chức nhiều cuộc làm việc với Cơ quan chủ trì soạn thảo, Cơ quan chủ trì thẩm tra và đại diện lãnh đạo các cơ quan có liên quan. Qua thảo luận kỹ lưỡng, cân nhắc nhiều mặt cho thấy, việc sửa đổi luật theo hướng cho phép cơ quan có thẩm quyền chủ động khởi tố (không cần yêu cầu khởi tố của bị hại) đối với hành vi cố ý xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp đối với cả nhãn hiệu và chỉ dẫn địa lý là cần thiết, vừa nhằm tăng cường bảo hộ nhãn hiệu và chỉ dẫn địa lý tại Việt Nam, vừa bảo vệ lợi ích của Nhà nước, lợi ích người tiêu dùng, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân sản xuất sản phẩm mang chỉ dẫn địa lý và góp phần phát triển kinh tế", bà lý giải.

Căn cứ quy định 18.30 của Hiệp định CPTPP về Công nhận chỉ dẫn địa lý: "Các Bên thừa nhận rằng chỉ dẫn địa lý có thể được bảo hộ thông qua hệ thống nhãn hiệu hoặc một hệ thống riêng hoặc các biện pháp pháp lý khác" nên việc sửa đổi quy định đối với cả nhãn hiệu và chỉ dẫn địa lý bảo đảm thống nhất về chính sách hình sự và phù hợp với yêu cầu của thực tiễn. Việc sửa đổi này không làm ảnh hưởng đến quyền yêu cầu khởi tố, cũng không gây áp lực công việc với các cơ quan tiến hành tố tụng, mà còn thúc đẩy quản lý Nhà nước trong lĩnh vực sở hữu trí tuệ, thống nhất với Chiến lược sở hữu trí tuệ đến năm 2030 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.

Do vậy, UBTVQH thống nhất với các cơ quan về việc sửa đổi quy định đối với cả nhãn hiệu và chỉ dẫn địa lý, đồng thời trình Quốc hội cho phép tiếp thu, chỉnh lý như tại khoản 3 và khoản 4 Điều 1 của dự thảo Luật.

Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Tố tụng hình sự có hiệu lực thi hành từ ngày 1/12/2021.

Khoản 1, Điều 1 Luật sửa đổi, bổ sung khoản 3 Điều 146 của Bộ luật TTHS quy định: Công an xã, phường, thị trấn, Đồn Công an có trách nhiệm tiếp nhận tố giác, tin báo về tội phạm, lập biên bản tiếp nhận, tiến hành kiểm tra, xác minh sơ bộ và chuyển ngay tố giác, tin báo về tội phạm kèm theo tài liệu, đồ vật có liên quan cho Cơ quan điều tra có thẩm quyền.

Điều 44 Luật Tổ chức Cơ quan điều tra hình sự bổ sung quy định: Trường hợp Công an xã, phường, thị trấn, Đồn Công an phát hiện, bắt giữ, tiếp nhận người phạm tội quả tang, người đang bị truy nã thì thu giữ, tạm giữ vũ khí, hung khí và bảo quản tài liệu, đồ vật có liên quan, lập biên bản bắt người, lấy lời khai ban đầu, bảo vệ hiện trường theo quy định của pháp luật; giải ngay người bị bắt lên cơ quan Công an cấp trên trực tiếp hoặc báo ngay cho Cơ quan điều tra có thẩm quyền.

Theo cand.com.vn