Cà Vạt – Wikipedia Tiếng Việt

Cà vạt (bắt nguồn từ từ tiếng Pháp cravate /kravat/),[1] còn được gọi là ca-ra-vát,[2] là trang phục phụ trợ gồm một miếng vải dài, thường được làm bằng lụa, được thắt dưới cổ áo với hai đầu để nằm dọc xuống ngực áo, đầu có bản to để ra phía trước, che đi hàng nút áo. Cà vạt thường được nam giới mặc cùng với áo sơ-mi và quần tây trong những dịp cần ăn mặc lịch sự, trang trọng. Cà vạt cũng được mặc trong trang phục công sở, lễ phục, đồng phục hay quần áo thời trang.

Lịch sử hình thành và phát triển

[sửa | sửa mã nguồn]

Những chiếc cà vạt đầu tiên

[sửa | sửa mã nguồn]

Hầu hết những người am hiểu phong cách ăn mặc thời trang cổ điển đều cho rằng cà vạt có từ thế kỷ 17, trong suốt ba thập kỷ chiến tranh tại Pháp.

Câu chuyện về chiếc cà vạt bắt nguồn từ một chuyến công du tới Paris vào những năm 1660 bởi một trung đoàn từ Croatia. Vua Louis XIV đã bị choáng ngợp bởi những chiếc khăn lụa màu sắc sặc sỡ của các sĩ quan Croatia. Ông bắt đầu đeo chiếc caravat đăng ten từ năm 1760 khi mới bảy tuổi và sau đó cho may phụ kiện này như một món đồ bắt buộc của trang phục hoàng gia.

Như một cách để tưởng niệm cho những người lính Croatian, ông đã đặt cho chúng cái tên "La Cravate" – cách gọi đối với cà vạt vẫn được nhắc đến ở Pháp ngày nay.

Ngày Quốc tế cà vạt được tổ chức vào ngày 18 tháng 10 hàng năm tại Croatia và vài thành phố khác trên thế giới như Dublin, Como, Tokyo, Sydney...

Những chiếc cà vạt sơ khai đầu tiên có diện mạo vô cùng khác biệt với "con cháu" của nó sau này, song chúng có sức sống cực kỳ mạnh liệt, càn quét khắp các ngõ ngách châu Âu trong suốt hơn 200 năm

Cà vạt mà chúng ta nhìn thấy ngày hôm nay chỉ thực sự được biết đến rộng rãi vào những năm 20 của thế kỷ 20.

Thập niên 1900

[sửa | sửa mã nguồn]

Cà vạt được coi là phụ kiện cần phải có đối với phái mạnh trong thập kỷ đầu tiên của thế kỷ trước. Phổ biến nhất vẫn là những chiếc cà vạt có nguồn gốc từ đầu thế kỷ 17 đước mang đến Pháp từ cảm hứng về trang phục người Croatian.

Điểm khác biệt đáng kể chính là cách thắt.

Thập niên 1910

[sửa | sửa mã nguồn]

Thập kỷ thứ hai của thế kỷ 20 đánh dấu bước thụt lùi của phụ kiện đầy tính trang trọng và hình thức này bởi xu hướng thời trang Casual nổi lên như một lẽ tất yếu với những điểm mạnh nổi bật: thoải mái, tiện dụng và vừa vặn.

Cho đến cuối thập kỷ, chiếc cà vạt đã có những biến đổi đáng kể gần hơn với diện mạo của cà vạt ngày nay.

Thập niên 1920

[sửa | sửa mã nguồn]

Những năm 20 là bước ngoặt quan trọng đối với cà vạt nam giới. Một người thợ may ở New York đã sáng tạo ra kiểu cà vạt ba mảnh thay thế cho cà vạt một mảnh ngày xưa, vẫn giữ nguyên kiểu dáng nguyên thủy, đồng thời tạo điều kiện để phái mạnh thỏa sức sáng tạo những kiểu thắt khác nhau.

Thêm vào đó, lần đầu tiên, cà vạt kẻ sọc "lộ diện" và "nổi lên" như một cơn sốt làm nên nét lịch lãm đối với phái mạnh

Thập niên 1930

[sửa | sửa mã nguồn]

Trong suốt thòi gian làn sóng nghệ thuật Art Deco những năm 30, cà vạt xuất hiện rộng rãi và thường có mặt trong những kiểu mẫu và thiết kế khác nhau của trường phái này.

Đàn ông thời gian này đã rút ngắn độ dài cà vạt và thường thắt caravat theo kiểu Windsor Knot – một kiểu thắt cà vạt mà công tước Windsor đã phát minh ra trong thời điểm này.

Thập niên 1940

[sửa | sửa mã nguồn]

Thời gian này không chứng kiến nhiều sự thay đổi nổi bật về kiểu dáng của cà vạt có lẽ là do ảnh hưởng của chiến tranh thế giới thứ hai khiến người ta lo lắng nhưng thứ quan trọng hơn là thời trang hay quần áo.

Khi chiến tranh chấm dứt vào năm 1945, cảm hứng thời trang bắt đầu nhen nhóm trở lại. Màu sắc cà vạt thời kỳ này đã đậm nét hơn, đích thị là điểm nhấn cho trang phục đen trắng quen thuộc của nam giới.

Mẫu mã kiểu dáng đa dạng hơn, thậm chí một nhà bán lẻ có tên Grover Chain Shirt đã tạo ra một bộ sưu tập cà vạt cho nữ giới.

Thập niên 1950

[sửa | sửa mã nguồn]

Khi nhắc đến lịch sử phát triển của cà vạt, thời kỳ những năm 50 nổi tiếng với sự ra đời của cà vạt dạng bản nhỏ vừa vặn hơn với trang phục. Thêm vào đó, những thợ may cũng thử nghiệm với những chất liệu cà vạt mới mẻ hơn.

Thập niên 1960-1980

[sửa | sửa mã nguồn]

Khác với sự thay đổi trong thập kỷ trước, thời gian này giới thời trang lại được chiêm ngưỡng những thiết kế cà vạt với kích cỡ "khủng" hơn bao giờ hết với bề ngang lên đến hơn 13 cm. Loại cà vạt này còn được gọi với cái tên Kipper-tie

Thập niên 1990

[sửa | sửa mã nguồn]

Đến năm 1990 phong cách thiết kế cà vạt bản lớn đã nhạt dần. Cà vạt trở nên đồng đều hơn với chiều rộng từ 9.5 – 10 cm.

Phụ kiện phổ biến nhất vẫn là cà vạt có họa tiết hoa lá sắc nét và paisley (họa tiết có đường cong của cánh hoa) – một phong cách đến ngày này đã làm thay đổi diện mạo thiết kế và trở thành họa tiết vô cùng phổ biến ngày nay.

Thế kỷ 21

[sửa | sửa mã nguồn]

Ngày nay cà vạt đa dạng với bề rộng, đường cắt, họa tiết và kiểu dáng khác nhau. Điều này hoàn toàn tùy thuộc vào sự lựa chọn của mỗi người, cho phép các chàng trai thỏa sức lựa chọn tùy theo phong cách riêng của mình.

Bề rộng tiêu chuẩn của một chiếc cà vạt là từ 8,2 - 8,9 cm.

Phân loại

[sửa | sửa mã nguồn]

Cà vạt hiện nay có hai loại phổ biến chính:

• Cavat bản to: Cà vạt có phần lưỡi rộng từ 7–8 cm. Phù hợp với những người có thể hình cao to, người trung niên, người lớn tuổi.
• Cavat Hàn Quốc: Cà vạt có phần lưỡi rộng từ 4–6 cm. Phù hợp với thanh niên, vóc dáng nhỏ gọn, kiểu dáng theo phong cách thanh niên Hàn Quốc.

Tham khảo

[sửa | sửa mã nguồn]

1. ^ Đặng Thái Minh, "Dictionnaire vietnamien - français. Les mots vietnamiens d'origine française", Synergies Pays riverains du Mékong, n° spécial, năm 2011. ISSN: 2107-6758. Trang 77.
2. ^ Đặng Thái Minh, "Dictionnaire vietnamien - français. Les mots vietnamiens d'origine française", Synergies Pays riverains du Mékong, n° spécial, năm 2011. ISSN: 2107-6758. Trang 76.

Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện truyền tải về Cà vạt.

x t s Trang phục
Áo	Áo thun Áo thun cổ bẻ Blouse Cardigan Cache-cœur Cổ lọ Crop top Sơ mi Guayabera Guernsey Halterneck Áo Henley Hoodie Jersey Áo cộc tay Sweater Sweater vest Tube top Twinset
Quần	Quần bóng Bell-bottoms Quần short Bermuda Bondage pants Capri pants Cargo pants Chaps Quần đùi xe đạp Quần com lê High water pants Lowrise pants Jeans Overall Palazzo trousers Parachute pants Pedal pushers Phat pants Quần đùi Quần jeans skinny Sweatpants Windpants Yoga pants
Váy	A-line skirt Ballerina skirt Denim skirt Job skirt Leather skirt Men's skirts Microskirt Miniskirt Váy bút chì Prairie skirt Rah-rah skirt Sarong Skort Tutu Wrap
Đồng phục	Áo dài Com lê Võ phục Cà-sa Tuxedo Ball gown Bouffant gown Coatdress Cocktail dress Débutante dress Formal wear Evening gown Gown House dress Jumper Little black dress Princess dress Sheath dress Shirtdress Slip dress Strapless dress Sundress Áo cưới Wrap dress Academic dress Ball dress Black tie Cleanroom suit Clerical clothing Court dress Court uniform and dress Full dress Gymslip Jumpsuit Kasaya Lab coat Morning dress Pantsuit Red Sea rig Romper suit Scrubs Stroller White tie
Áo khoác	Apron Blazer British warm Bành tô Cagoule Chapan Chesterfield Coat Covert coat Duffle coat Flight jacket Gilê Goggle jacket Guards coat Harrington jacket Hoodie Jacket Leather jacket Mess jacket Áo mưa Măng tô Opera coat Pea coat Poncho Robe Safari jacket Shawl Shrug Ski suit Sleeved blanket Ximôckinh Sport coat Trench coat Ulster coat Vest Veston Windbreaker
Đồ lót và đồ ngủ	phần trên Áo ngực Thả rông ngực Yếm phần dưới Quần lót Quần sịp Quần boxer Xà cạp Bộ Pyjama Bikini Tankini Monokini Microkini
Mũ (Nón)	Mũ bảo hiểm Mũ lưỡi trai Nón lá
Giày	Dép tông Dép lốp Giày bánh mì Giày búp bê Ủng Sandal Bít tất
Phụ kiện	Cà vạt Dây thắt lưng Khuy măng sét Kính râm Nơ bướm Ô Trang sức

x t s Lịch sử trang phục
Thời kỳ	Cổ đại Ai Cập Biblical Hy Lạp La Mã Trung Hoa Ấn Độ Trung Cổ Anglo-Saxon Byzantine Anh Châu Âu 400s–1000s 1100s 1200s 1300s 1400s Năm 1500–1820 1500–1550 1550–1600 1600–1650 1650–1700 1700–1750 1750–1775 1775–1795 1795–1820 1820s Năm 1830–1910 Victorian 1830s 1840s 1850s 1860s 1870s 1880s 1890s 1900s 1910s Năm 1920–nay 1920s 1930–1945 1945–1959 1960s 1970s 1980s 1990s 2000s 2010s
Com lê	Abolla Banyan Brunswick Hán phục Chiton Frock Frock coat Justacorps Paenula Peplos Stola Toga Tunic
Top	Basque Bedgown Bodice Đồng phục và trang phục của triều đình Đế quốc Nhật Bản Doublet Peascod belly Poet shirt Sabai Suea pat
Quần	Braccae Breeches Culottes Jodhpurs Harem pants Knickerbockers Pedal pushers
Váy	Váy Ballerina Váy Harem Váy Hobble Váy Poodle Train
Dress	Bliaut Close-bodied gown Débutante dress Gown Kirtle Mantua Polonaise Sack-back gown Sailor dress Tea gown
Outerwear	Car coat Caraco Chlamys Cloak Dolman Doublet Duster Exomis Greatcoat Himation Houppelande Inverness cape Jerkin Kandys Norfolk jacket Overfrock Palla Pallium Pelisse Poncho Shadbelly Shawl Kullu Smock-frock Spencer Surcoat Surtout Ulster coat Visite Witzchoura
Quần lót	Basque Bustle Chausses Chemise Codpiece Corselet Corset Áo nịt bụng Dickey Garter Hoop skirt Crinoline Farthingale Pannier Hose Liberty bodice Khố Open drawers Pantalettes Peignoir Petticoat Pettipants Union suit Yếm
Mũ nón	Mũ Albani Mũ Anthony Eden Apex Arakhchin Attifet Aviator Bergère Blessed hat Bonnet Capotain Cavalier Coif Coonskin Cornette Vương miện Dunce Đinh Tự Fillet French hood Fontange Gable hood Hennin Jeongjagwan Do Thái Kausia Kokoshnik Llawt'u Matron's badge Miner's Mũ cánh chuồn Mob Modius Monmouth Mooskappe Motoring hood Mounteere Nemes Nightcap Nón quai thao Ochipok Pahlavi Petasos Phốc Đầu Phrygian Pileus Printer's Pudding Qing Snood Smoking cap Tainia Taranga Welsh Wig Wimple
Giày	Buskin Caligae Chopine Crakow Episcopal sandals Hessian Pampootie Sabaton
Phụ kiện	Ascot tie Belt hook Cointoise Cravat Hairpin Hatpin Jabot (neckwear) Pussy bow Muff Partlet Ruff Shoe buckle
Xem thêm	Thời gian biểu của trang phục Thuật ngữ quần áo Trang phục Dress code Thời trang Haute couture Quần áo may sẵn Formal wear Sumptuary law

x t s Trang phục truyền thống
Châu Phi	Balgha Dashiki Jellabiya Kente cloth Balgha Boubou Dashiki Djellaba Khăn quấn đầu (Châu Phi) Jellabiya Vải kente Kufi Tagelmust Wrapper
Châu Á	Trung Á Chapan Deel Paranja Đông Á Trung Hoa Xường xám (Trường sam) Hán phục Trung Sơn trang (áo Tôn Trung Sơn) Đường trang Mã quái Nhật Bản Hachimaki Kimono Hàn Quốc Cheopji Daenggi Gache Hanbok Hwagwan Jokduri Manggeon Đông Nam Á Myanmar Longyi Gaung baung Indonesia Batik Blangkon Ikat Kebaya Kupiah Songket Peci Ulos Campuchia Krama Sampot Lào Xout lao Suea pat Sinh Malaysia Baju Kurung Baju Melayu Philippines Áo choàng Maria Clara Malong Baro't saya Barong Tagalog Thái Lan Sbai Chang kben Sinh Raj pattern Hijab Việt Nam Áo giao lĩnh Áo bà ba Áo dài Áo tứ thân Nam Á và Trung Á Bhutan Gho Kira Dhoti Dupatta Ấn Độ Lungi Nepal Pakistan Pathin Perak Peshawari pagri Sari Shalwar kameez Sherwani Tây Á Chador
Châu Âu	Pháp Áo ngực Bán đảo Balkan Albani Croatia Fustanella Macedonia Romania Serbia Quần đảo Anh Ireland Scotland Kilt Aboyne Xứ Wales Trung Âu Dirndl Lederhosen Ba Lan Đông Âu Armenia Azerbaijan Sarafan Ushanka Bắc Âu Bunad Gákti Iceland Thụy Điển
Trung Đông	Abaya Assyria Djellaba Izaar Jilbāb Keffiyeh Kurd Palestine Thawb Turban
Bắc Mỹ	Trang phục Âu châu Bolo tie Chaps
Khu vực Mỹ Latinh	Aguayo Chile Chamanto Mũ chùm đầu Chilote Mũ poncho Chilote Chupalla Chullo Guayabera Huipil México Huarache Giày nhọn Mexico Rebozo Serape Sombrero Quechquemitl Liqui liqui Lliklla Mũ Panama Pollera Poncho Ruana
Vùng Polynesia	Váy cỏ Hula

Bài viết chủ đề thời trang này vẫn còn sơ khai. Bạn có thể giúp Wikipedia mở rộng nội dung để bài được hoàn chỉnh hơn. x t s