CÁC THIẾT BỊ HỖ TRỢ ĐỌC VÀ GHI NHẬN HÌNH ẢNH CHO ...

Người mù và người khiếm thị không thể đọc sách báo hay thực đơn trong các nhà hàng, khả năng nhận biết các vật dụng, hệ thống biển báo hay đèn hiệu cũng không có. Trong khi mắt không thể sáng hơn họ rất cần một công cụ nhân tạo nào đó có thể giúp họ làm được những việc trên nhưng phải gọn nhẹ kiểu như một dạng kính đeo vậy. Trong khi y tế còn chật vật làm cho người khiếm thị nhìn tốt hơn thì công nghệ nghe nhìn, tin học đã có những phát minh và ứng dụng khá “dễ chịu” cho người khiếm thị giúp họ hòa nhập xã hội và có cuộc sống tương đối bình thường

Các thiết bị của ORCAM môt công ty của Israel với 2 phiên bản là MyReader và MyEye là những ví dụ điển hình. Trong một nghiên cứu thăm dò với 12 người tham gia, với việc mô tả 12 hoạt động thông thường hàng ngày bao gồm đọc báo, check mail, lên thực đơn, đọc biển hiệu, nhận biết các loại tiền và thẻ ngân hàng…người có thị lực bằng hoặc kém hơn 20/200 chỉ đạt được mức 2.5 nhưng với thiết bị của ORCAM người ta có thể hoàn thành ở mức 9.5/10 công việc hàng ngày. ORCAM rất khác biệt với các công cụ phóng đại hay các công cụ hoạt động bằng âm thanh mà chúng ta đã biết. Nếu có những công nghệ quang học để ghi nhận các đặc tính, ORCAM còn có thể giúp người khiếm thính xử dụng xe tự lái vào một ngày không xa, nó giúp ta nhận biết ký tự, vật dụng, khuôn mặt tuy không làm mắt nhìn rõ hơn. Bs Mark J Mannis chủ nhiệm khoa Mắt của Đại học UC Davis giải thích thêm: người dùng thực tế không “thấy” nhưng có khả năng ghi nhận ký tự và vật dụng mà họ quan tâm trước mặt mình, giúp họ sống độc lập và hữu ích hơn.

ORCAM gồm hai bộ phận. Bộ vi xử lý với kích cở 2.25x8 inches, trọng lượng khoảng 5.5 ounces. Có thể nằm gọn trong bàn tay hay bỏ túi quần được. Bộ dây đeo lưng dụng cụ này cũng được bán. Dạng túi đeo lưng, quàng vai, có kích cỡ lớn hơn…Tuy nhiên chúng ta trông chờ dạng Bluetooth hay không dây sẽ gọn nhẹ hơn nhiều. Bộ vi xử lý có 3 nút và 2 cổng audio và charging. Camera hay đầu đọc là cấu phần thứ 2. Bộ phận này thường được gắn ở gọng kính bên tai phải. Vị trí chuẩn là cạnh mắt kính bên phải, camera có độ phân giải 8 megapixel, nặng khoảng 1 ounce. Tai phải có loa phát âm trực tiếp hoặc có hệ thống truyền âm tuỳ thế hệ máy. Bộ nguồn điện có thể dùng trong 4.5 giờ, xạc có thể dùng chung với xạc trên ôtô, máy tính... Cần 2 h dùng máy để tập huấn xử dụng thành thạo, mất khoảng 50% năng lượng của một lần sạc pin.

Loaị MyReader cần định khu vùng văn bản cần đọc, sau đó dùng nút bấm giới hạn dòng đầu tiên, chờ vài giây máy sẽ bắt đầu đọc cho bạn. Máy cũng có thể khoanh vùng khổ văn bản mà bạn muốn đọc, rồi làm nhiệm vụ. Tuy nhiên cần đảm bảo độ rọi sáng tốt cho văn bản. Thêm nữa tiếng Việt chưa có phần mềm chú giải nên người tiêu dùng Việt nam còn phải chờ đợi thêm một thời gian nữa. Bạn có thể lựa chọn giọng đọc, âm lượng, tốc độ đọc bằng phần setting menu. Biển hiệu, tên phố, thức ăn trong tủ lạnh, mua sắm và chọn đồ trong siêu thị…với thiết bị này sẽ trở lên dễ dàng hơn nhiều.

Loại MyEye: thiết bị nhận dạng hình ảnh dạng như máy scan mã vạch hay QR code giúp người dùng nhận hàng hóa, giao dịch bưu điện dễ dàng. Tên phố muốn tìm được ghi nhận ở dạng ảnh, tuy hữu dụng nhưng có thể bị nhiễu bởi các hình ảnh bên cạnh hoặc biểu tượng đã mất đi tính đặc trưng: góc phố đã bị thay đổi, biển hiệu tên phố có cành cây che khuất. Máy nhận biết được hơn 100 loại thẻ tín dụng, máy có thể nhớ thêm nếu ta chủ động nhập dữ liệu vào. Các vật dụng khác như đồ làm bếp, gia dụng, giặt là, quân bài, hộp ngũ cốc…đều có thể ghi nhớ và lưu trữ. Mỗi thứ cần lưu nhớ ta chụp 3 hình ở cự ly khác nhau. Với album ảnh cũng vậy, máy có khả năng nhớ 150 khuôn ảnh khác nhau. Ví dụ ta muốn tìm túi trà bên cạnh túi đường, chỉ việc chỉ tay vào thứ mà ta muốn xác định. Máy sẽ trả lời bạn bằng âm thanh. Với khuôn mặt của ai đó cũng vậy. Bạn cần chụp và lưu hình vào máy để nhận dạng khi cần thiết, cũng có thể ghi chú bằng âm thanh cho chân dung họ: người vay tiền, ông chủ của tôi… Máy có thể giúp bạn tìm người muốn tìm trong tối đa 8 người đứng thành hàng hoặc vây quanh bạn.

Các thiết bị trên làm việc không kém hơn quảng cáo về chúng nếu xét tới quan tâm hàng đầu của người xử dụng: Đây là gì? Đặc biệt với những người mù, không muốn xử dụng bàn phím nhiều mà chỉ với công cụ đơn giản là nút bấm. Mức giá 2500-3000USD/ 1 sản phẩm được cho là mức có thể chịu đựng được, hơn nữa là tương lai cải tiến thiết bị để kết nối không dây dạng smartphone với giá không đổi, sẽ là sự lựa chọn của nhiều người? Các nhà phát minh hy vọng như vậy!

Bs Hoàng Cương

Theo JAMA Ophthalmology