Cách Pha Loãng Axit Sunfuric H2SO4 đặc An Toàn, đúng Kỹ Thuật

Axit sunfuric (H2SO4) là một trong những loại axit vô cơ có vai trò quan trọng trong sản xuất và đời sống. Tuy nhiên, nó cũng là một axit phản ứng cực mạnh với nước, khi phản ứng nhiệt lượng tỏa ra có thể lên tới 19KCal nên thường được pha loãng để sử dụng. Vậy làm sao để pha loãng dung dịch này. VietChem sẽ giúp bạn tìm hiểu thêm về axit này cũng như cách pha loãng axit sunfuric H2SO4 đặc an toàn qua bài viết sau.

Mục lục

• Sơ lược về axit sunfuric H2SO4
  • 1. Tính chất vật lý
  • 2. Tính chất hóa học
  • 3. Điều chế H2SO4
  • 4. Ứng dụng của axit sunfuric
• Cách pha loãng axit sunfuric H2SO4 đặc an toàn
  • 1. Nguyên tắc pha loãng
  • 2. Thao tác pha loãng
• Lưu ý an toàn khi pha loãng axit sunfuric đặc

Sơ lược về axit sunfuric H2SO4

Axit sunfuric H2SO4 là một trong những axit vô cơ gồm các nguyên tố lưu huỳnh, oxy và hydro với công thức hóa học là H2SO4.

Cấu tạo phân tử của axit sunfuric

1. Tính chất vật lý

• Là chất lỏng, hơi nhớt, khó bay hơi, nặng hơn nước và tan vô hạn trong nước
• Khi tác dụng với nước tỏa nhiệt nhiều
• Có thể làm than hóa các hợp chất hữu cơ

2. Tính chất hóa học

2.1. Đối với axi sunfuric loãng

Là một axit mạnh mang đầy đủ các tính chất hóa học chung của axit

• Đổi màu quỳ tím: làm quỳ tím hóa đỏ
• Tác dụng với kim loại đứng trước H (trừ Pb) cho ra muối sunfat

Fe + H2SO4 → FeSO4 + H2

• Phản ứng với muối tạo ra muối mới và axit mới

Na2CO3 + H2SO4 → NaSO4 + H2O + CO2

H2SO4 + 2KHCO3 → K2SO4 + 2H2O + 2CO2

• Tác dụng với oxit bazơ

FeO + H2SO4 → FeSO4 + H2O

• Tác dụng với bazơ

H2SO4 + NaOH → NaHSO4 + H2O

H2SO4 + 2NaOH → Na2SO4 + H2O

2.2. Đối với axit sunfuric đặc

Có tính axit và oxi hóa mạnh

• Tác dụng với kim loại

Cu + 2H2SO4 → CuSO4 + SO2 + 2H2O

• Tác dụng với phi kim

C + 2H2SO4 →CO2 + 2H2O + 2SO2

2P + 5H2SO4 → 2H3PO4 + 5SO2 + 2H2O

• Tác dụng với các chất khử khác

2FeO + 4H2SO4 → Fe2(SO4)3 + SO2 + 4H2O

• Tính háo nước

C12H22O11 + H2SO4 →12C + H2SO4.11H2O

3. Điều chế H2SO4

Trong công nghiệp, axit sunfuric được sản xuất từ lưu huỳnh, nước cùng oxi bằng phương pháp tiếp xúc. Ngoài ra, còn có thể điều chế từ quặng pirit sắt

• Đốt quặng pirit sắt hoặc lưu huỳnh tạo ra khí SO2

S + O2 → SO2

FeS2 + 11O2 → 2FeO3 + 8SO2

• Oxy hóa SO2 bằng oxy có sự xúc tác của V2O5 trong nhiệt độ 400 – 500 oC tạo ra lưu huỳnh trioxit

2SO2 + O2 → 8SO3

• Hòa tan SO3 bằng nước thu được H2SO4

SO3 + H2O → H2SO4

• Ngoài ra, SO3 cũng bị hấp thụ bởi H2SO4 tạo ra oleum với công thức H2SO4.xSO3

H2SO4 + xSO3 → H2SO4.xSO3

• Cho oleum phản ứng với nước tạo thành H2SO4 đậm đặc

H2SO4.xSO3 + xH2O → (x+1)H2SO4

4. Ứng dụng của axit sunfuric

• Axit sunfuric được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực từ sản xuất giấy, tơ sợi, phẩm nhuộm, phân bón, chất tẩy rửa, ngành sơn, luyện kim,…
• Nó được biết đến là một hóa chất thương mại. Có tới 60% sản lượng axit sunfuric trên thế giới được ứng dụng trong sản xuất axit photphoric (H3PO4) – một chất sử dụng để sản xuất các loại phân phopahte, amoni photphate,..
• Ứng dụng trong sản xuất kim loại để làm sạch bề mặt thép và tẩy gỉ
• Dùng trong sản xuất nhôm sunfat hay các loại muối sunfat, sản xuất nylon, dược phẩm cùng thuốc trừ sâu,…
• Cùng với nước làm chất điện giải trong hàng loạt các dạng ắc quy hay axit chì,…
• Trong làm sạch: là thành phần chính của một số chất tẩy rửa làm sạch cống rãnh hay các khu vực ô nhiễm
• Trong phòng thí nghiệm: giúp đều chế một số loại axit yếu hơn như HNO3, HCl.

>>> Cách pha hóa chất trong phòng thí nghiệm và bài tập minh họa

Ứng dụng của axit sunfuric

Cách pha loãng axit sunfuric H2SO4 đặc an toàn

1. Nguyên tắc pha loãng

• Rót axit sunfuric H2SO4 vào nước chứ không được làm ngược lại

2. Thao tác pha loãng

• Cho nước tinh khiết vào một chiếc cốc thí nghiệm
• Cho axit sunfuric vào một cốc khác
• Phụ thuộcvào độ loãng của dung dịch mà có tỷ lệ axit/nước
• Cần một chiếc đũa thủy tinh để thực hiện quá trình. Đặt chiếc đũa thủy tinh đứng thẳng, rót từ từ axit sunfuric dọc theo thân đũa cho tới khi hết rồi khuấy nhẹ
• Nên thực hiện quá trình này trong phòng thí nghiệm – nơi có đầy đủ các dụng cụ cần thiết để đảm bảo an toàn. Nếu không bạn có thể thay thế bằng những vật dụng tương tự.

Cách pha loãng dung dịch H2SO4 đặc

Lưu ý an toàn khi pha loãng axit sunfuric đặc

• Tuyệt đối không được đổ nước vào axit sunfuric đậm đặc. Do H2SO4 rất háo nước, nó có khả năng tan vô hạn trong nước và tỏa rất nhiều nhiệt. Khi đổ nước vào trng dung dịch H2SO4, nước sẽ sôi đột ngột và kéo theo những giọt axit bắn ra xung quanh, gây bỏng, ăn mòn da,…
• Không nên pha vào trong các bình thủy tinh vì nó dễ biến đổi khi bị tác động bởi nhiệt. Trong khi đó, phản ứng này tỏa rất nhiều nhiệt nên cần sử dụng cốc nhựa là giải pháp hợp lý.
• Không để axit sunfuric tiếp xúc với da, mắt hay đường hô hấp vì có thể gây nguy hiểm như ho, khó thở, bỏng rát,… Nếu xảy ra sự cố không mong muốn cần đưa nạn nhân đến trạm y tế gần nhất để được hỗ trợ kịp thời.
• Khi pha loãng axit sunfuric cần đảm bảo theo đúng các nguyên tắc để đảm bảo an toàn.

Lưu ý không đổ nước vào dung dịch H2SO4 khi pha loãng axit sunfuric đặc

Trên đây là một số thông tin về axit sunfuric cũng như cách pha loãng axit sunfuric đặc cùng lưu ý an toàn khi thực hiện các thao tác này. Nếu còn thắc mắc vấn đề gì hay có nhu cầu mua các sản phẩm về axit sunfuric, quý khách vui lòng gọi đến số hotline hoặc thông qua website hoachat.com.vn. VietChem chuyên cung cấp các loại hóa chất nói chung và sản phẩm axit sunfuric với số lượng lớn, chất lượng, giá tốt.

>>> Điều chế Clo trong phòng thí nghiệm