Cách Rửa Và Chăm Sóc Vết Thương Khâu Tại Nhà - Bác Sĩ Luân

Chăm sóc vết khâu tốt sẽ giúp vết thương mau lành, hạn chế để lại sẹo. Vậy việc rửa và chăm sóc vết thương khâu tại nhà được thực hiện như thế nào?

1. Rửa thay băng vết thương khâu

1.1 Khi nào cần phải rửa thay băng?

Bình thường tại nhà mỗi ngày sẽ phải thay băng 1 lần. Tuy nhiên một số trường hợp ta sẽ phải thay băng nhiều hơn như băng bị thấm ướt nhiều dịch, băng bị dính bẩn, băng bị té nước ẩm ngoài ý muốn…vv

1.2 Những thứ cần chuẩn bị trước khi rửa thay băng

– Cồn i-ốt

– Gạc vô khuẩn

– Chai nước muối sinh lý

– Băng dính hoặc băng cuộn

– Găng tay y tế

1.3 Quy trình các bước rửa thay băng vết thương khâu tại nhà

Bước 1: Người trực tiếp thay băng cho bệnh nhân cần rửa sạch đôi bàn tay của mình bằng xà phòng. Sau đó đeo găng tay y tế nếu có thể.

Bước 2: Chủ động tẩm ướt băng che vết thương bằng nước muối sinh lý trong vòng 15 phút.

Bước 3: Nhẹ nhàng bóc băng ra khỏi vết khâu.

Bước 4: Dùng gạc ẩm tẩm nước muối lau rửa sạch dịch đọng bề mặt và các vảy bám ở miệng vết thương.

Bước 5: Nặn dịch tụ bên trong vết khâu (đây là bước quan trọng nhất).

Tiến hành nặn dịch theo 2 kỹ thuật: Ấn 2 mép vết thương và Lăn tròn gạc dọc theo vết khâu. Các bạn có thể tham khảo xem Video nặn dịch vết thương TẠI ĐÂY!

Bước 6: Sát khuẩn vết thương.

Pha loãng cồn i-ốt với nước muối sinh lý theo tỷ lệ 1:5

Sau đó dùng gạc tẩm dung dich cồn pha loãng trên sát khuẩn dọc theo thứ tự các đường 1 – 2 – 3 – 4 – 5 (với cách A) hoặc theo thứ tự 1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 (với cách B).

Bước 7: Băng lại vết thương bằng gạc vô khuẩn rồi cố định bằng băng cuộn hoặc băng dính.

2. Theo dõi, nhận định đánh giá vết thương khâu

2.1 Các dấu hiệu bình thường của vết thương

– Đau tại chỗ vết khâu: Thông thường bệnh nhân đau nhất trong khoảng 3 ngày đầu. Sau đó đau sẽ dịu dần. Cảm giác đau này có thể điều trị bằng thuốc giảm đau được dùng đúng liều lượng và thời gian.

– Sưng nề, đau nhức phía ngọn chi sau vết khâu: Khi bị vết thương sẽ làm đứt các tĩnh mạch dưới da. Điều này sẽ làm cản trở dòng máu từ phía ngọn chi chảy về tim gây ứ trệ tuần hoàn. Tùy thuộc vào mức độ ứ trệ mà tạo ra hiện tượng sưng nề, đau nhức nhiều hay ít. Để khắc phục ta cần hạn chế vận động, đồng thời gác cao ngọn chi để máu về tim dễ dàng hơn. Vết thương ở cẳng – bàn tay thì cần có dây treo cao tay vào cổ. Vết thương ở cẳng – bàn chân cần gác cao chân khi ngủ và nghỉ ngơi.

2.2 Các dấu hiệu bất thường khi rửa vết thương khâu

– Rỉ nhiều máu tại vết khâu

– Đau đớn liên tục nhiều ngày và tăng dần.

– Vết thương sưng, nóng, đỏ

– Vùng da xung quanh phù nề căng mọng, tụ nhiều dịch dưới miệng vết khâu.

– Vết thương tăng tiết dịch thấm băng qua từng ngày hoặc rỉ dịch mủ tanh hôi

– Bục chỉ vết khâu

– Bệnh nhân sốt

Khi xuất hiện các dấu hiệu trên, bệnh nhân nên liên hệ với phẫu thuật viên của mình hoặc liên hệ với Bác sĩ Luân để nhận được sự tư vấn và xử trí đúng nhất.

3. Vấn đề vệ sinh cơ thể

Cần tránh để vết thương đã khâu bị dính ướt trong 24 giờ đầu ngay sau khi phẫu thuật. Vào ngày đầu hậu phẫu, ta có thể lau mình bằng khăn vắt khô thay vì tắm rửa như thông thường.

Qua ngày thứ hai, nếu bạn chỉ vận động hạn chế, cơ thể không bài tiết nhiều mồ hôi thì bạn nên hạn chế tắm rửa.

Trong trường hợp cần phải vệ sinh cơ thể, nên tắm dưới vòi hoa sen trong thời gian ngắn và che chắn kỹ lưỡng cho vùng phẫu thuật. Tránh để nước bẩn, xà phòng rơi vào.

Tuyệt đối không tắm bồn hay ngâm người. Khi vết thương bị ngâm trong nước, biểu bì da có khuynh hướng mềm ra, làm hở các đường chỉ khâu. Điều này sẽ tạo thuận lợi cho sự xâm nhập của vi khuẩn thường trú trên da và các chủng ngoại lai vào trong vết thương.

Sau khi tắm, nhanh chóng lau khô người cũng như lau nhẹ nhàng vùng da xung quanh vết thương bằng khăn sạch.

4. Những việc tuyệt đối không được làm khi rửa vết thương khâu

– Rắc thuốc bột, đắp thuốc lá lên vết khâu

Dịch rỉ ra từ vết thương trộn với bột hay lá đắp lên tạo thành môi trường lý tưởng cho vi khuẩn phát triển. Chưa rõ hiệu quả của việc rắc thuốc bột hay đắp thuốc lá đến đâu nhưng việc này chắc chắn sẽ dễ gây nhiễm trùng vết thương.

– Ngâm vết thương vào nước trầu không hay các dung dịch dân gian khác

Như đã nói ở trên, khi vết thương của bạn bị ngâm trong nước, biểu bì da có khuynh hướng mềm ra. Điều này tạo thuận lợi cho sự xâm nhập của vi khuẩn. Để vết thương luôn khô ráo là tốt nhất.

– Rửa vết thương nhiều lần bằng oxy già

Đây là sai lầm nhiều người gặp phải. Bản chất của oxy già là một chất sát khuẩn cực mạnh. Ngoài việc tiêu diệt vi khuẩn chúng còn phá hủy ngay cả các tế bào lành. Chất này chỉ được các bác sĩ sử dụng một lần duy nhất vào lúc làm sạch để khâu xử trí ban đầu. Những ngày sau, nếu dùng lại oxy già sẽ phá hủy các mô liên kết mới hình thành. Vết thương sẽ lâu lành. Sử dụng cồn i-ốt pha loãng để rửa vết thương là tốt nhất.

5. Những loại thực phẩm nên kiêng để sẹo liền đẹp

Theo kinh nghiệm dân gian; đối với những vết thương đòi hỏi yêu cầu thẩm mỹ cao khi liền sẹo, nhất là vết thương vùng mặt; ta nên kiêng một số thực phẩm:

– Rau muống

Rau muống có tính mát, vị ngọt, ngoài ra theo đông y thì rau muống có tác dụng giải độc, kích thích sinh da non. Tuy nhiên khi bị vết thương nên kiêng ăn rau muống. Rau muống thúc đẩy mạnh quá trình tái sinh tế bào, tăng sinh mạnh mẽ collagen. Điều này khiến cho tình trạng tái tạo thừa da và đùn lên, hình thành sẹo lồi.

– Thịt gà

Theo kinh nghiệm từ dân gian, vết thương đang lên da non thì không nên ăn thịt gà, Vì ăn thịt gà sẽ làm vết thương bị ngứa ngáy và lâu lành hơn.

– Thịt bò

Thịt bò có rất nhiều dưỡng chất, giúp đẩy nhanh quá trình lành thương. Tuy nhiên khi vết thương đang lên da non thì không nên ăn. Thịt bò khiến vết thương sậm màu hơn và làm thành sẹo thâm.

– Đồ nếp

Đồ nếp là loại thực phẩm có tính nóng, khi bị vết thương hở ăn loại thực phẩm này làm cho vết thương có hiện tượng sưng lên, vết thương lâu lành và để lại sẹo trên da.

– Thịt chó

Theo Đông y thì thịt chó có tính nóng và không tốt cho ai có vết thương hở. Khi da đang trong qua trình hình thành ăn thịt chó dễ hình thành sẹo lồi do da mới bị cứng và sần hơn.

– Hải sản

Vết thương đang liền có đặc điểm rất nhẹ cảm với các chất gây dị ứng. Hải sản là nhóm thực phẩm có tỷ lệ dị ứng cao với nhiều người. Ăn vào thời điểm này có thể gây ra tình trạng ngứa ngáy, khó chịu tại chính vết thương, dễ viêm nhiễm dẫn tới sẹo xấu hơn.

– Trứng

Trứng cũng chứa rất nhiều protein và vitamin giúp vết thương mau lành. Tuy nhiêu ăn trứng có thể khiến vùng da sau khi lành vết thương có màu trắng hơn bình thường, loang lổ màu da gây mất thẩm mỹ.

– Đồ ăn cay nóng và các chất kích thích

Đây là những thực phẩm sẽ khiến vết thương của bạn mưng mủ, lâu lành hơn.

Để biết rõ hơn những thực phẩm nào nên kiêng tuyệt đối, những thực phẩm nào cần cân nhắc và những thứ gì nên ăn sẽ giúp ích cho vết thương. Mời các bạn xem thêm bài viết: Chế độ dinh dưỡng giúp vết thương mau lành

6. Khi nào sẽ tháo chỉ vết thương khâu?

Khi bác sĩ đóng vết thương bằng các loại chỉ thông thường, bạn cần quay lại để cắt chỉ theo hẹn. Thời gian phổ biến để tháo chỉ khâu của vết thương sau phẫu thuật dao động trong khoảng 5 đến 21 ngày; tùy thuộc vào phẫu thuật bạn đã thực hiện.

Thời gian tháo chỉ theo khuyến cáo:

– Da đầu: 10 – 12 ngày.

– Tai: 4 – 6 ngày.

– Mặt: 4 – 5 ngày.

– Lông mày: 4 – 5 ngày.

– Mí mắt: 4 – 5 ngày.

– Môi: 4 – 5 ngày.

– Khoang miệng: 6 – 8 ngày.

– Cổ: 5 – 6 ngày.

– Ngực: 10 – 12 ngày.

– Lưng: 10 – 12 ngày.

– Bụng: 10 – 12 ngày.

– Chi: 10 – 14 ngày.

– Đầu gối, khuỷu tay: 12 – 14 ngày.

– Bàn tay, bàn chân: 10 – 14 ngày.

– Vết thương bị khuyết tổ chức phải kéo căng 2 mép lại gần nhau sẽ phải cắt chỉ lâu hơn bình thường

– Vết thương ở người già yếu, suy dinh dưỡng sẽ để chỉ lâu hơn người khác

– Vết thương bị nhiễm trùng sẽ phải cắt sớm khi phát hiện các dấu hiệu nhiễm trùng.

– Vết thương dài > 10 cm có thể cắt mối bỏ mối.

– Vết mổ đẻ: Với vết mổ ngang, mổ lần đầu thì sau 5 ngày có thể cắt chỉ. Đối với vết mổ ngang lần 2 trở đi thời gian cắt chỉ có thể sau 7 ngày. Với vết mổ dọc thời gian cắt chỉ sẽ kéo dài thêm khoảng 2 ngày so với vết mổ ngang.

Quý bệnh nhân có nhu cầu tư vấn sức khỏe về chăm sóc vết thương, xin hãy liên hệ với Bác sĩ Luân. Số điện thoại/Zalo 0395621593 hoặc Fanpage Bác sĩ Luân – Bệnh viện Yên Lạc để được hỗ trợ.

Bác sĩ Nguyễn Văn Luân

Bài viết liên quan:

1. Cách thay băng vết thương đã khâu tại nhà như thế nào?
2. Vết thương đã khâu sau mấy ngày có thể cắt chỉ được?
3. Cắt chỉ vết thương và chăm sóc vết thương sau cắt chỉ
4. Các dấu hiệu bình thường và bất thường của vết thương đã khâu?
5. Cách rửa vết thương hở tại nhà
6. Cách rửa vết thương bị bỏng tại nhà
7. Vết thương khâu bao lâu thì cắt chỉ? Cắt chỉ muộn có sao không?
8. Khi bị vết thương không nên ăn những loại thực phẩm gì?
9. Vết mổ sau sinh bao lâu thì lành? Cách chăm sóc vết mổ sau sinh tại nhà
10. Quá trình liền vết thương diễn ra như thế nào?