Cách Sử Dụng Thuốc Hạ Sốt Paracetamol An Toàn Cho Trẻ

Paracetamol là nhóm thuốc hạ sốt thường được dùng cho trẻ nhỏ. Thuốc có hiệu quả hạ sốt cao và ít tác dụng không mong muốn khi sử dụng đúng cách. Hiện nay trên thị trường, Paracetamol có nhiều dạng bào chế, trong đó hay sử dụng tại nhà là dạng nhỏ giọt, siro, bột pha uống, viên nén, viên sủi bọt, viên đặt hậu môn với hàm lượng 80 mg, 150 mg và 250 mg, 325mg... Viên đặt hậu môn được dùng khi trẻ sốt li bì không uống được hoặc bị nôn. Liều lượng và cách sử dụng thuốc phụ thuộc vào cân nặng, độ tuổi của trẻ và tình trạng, mức độ bệnh.

Đa số các trường hợp, sốt có thể được theo dõi và điều trị tại nhà, trẻ nên được dùng thuốc hạ sốt khi thân nhiệt trên 38,5oC. Trường hợp bé sốt nhẹ (dưới 38,5oC) và không có hiện tượng khó chịu, lờ đờ, li bì, nôn thì chưa cần uống thuốc hạ sốt, nên lau người và uống nhiều nước ấm. Riêng trẻ nhỏ có bệnh lý về gan, vàng da do tắc mật... không được tự ý dùng thuốc tại nhà. Trường hợp trẻ dưới 4 tháng tuổi nếu thân nhiệt trên 38 oC; trẻ trên 4 tháng tuổi sốt cao liên tục không rõ nguyên nhân trên 24 giờ; uống thuốc hạ sốt không có tác dụng hoặc khi dùng thuốc thấy trẻ có dấu hiệu mệt mỏi, rối loạn đường tiêu hóa như tiêu chảy, nôn, da xanh, ngủ li bì, phát ban,…cần đưa trẻ đến các cơ sở y tế để được khám và điều trị kịp thời.

Thông thường liều thuốc hạ sốt dùng cho trẻ theo cân nặng: 10-15mg/kg cân nặng/lần, các liều cách nhau 4-6 tiếng nếu vẫn còn hiện tượng sốt cao. Một ngày dùngtối đa không quá 60 mg/kg và không quá 4-6 lần. Khi cho trẻ uống thuốc, phải tuân thủ khoảng cách an toàn giữa các lần uống, nếu không sẽ gây quá liều, nguy cơ dẫn đến tổn thương gan, thận, suy hô hấp, suy tuần hoàn, thậm chí tử vong nếu không can thiệp kịp thời.

Trường hợp không rõ cân nặng hoặc để thuận tiện trong việc dùng thuốc cho trẻ tại nhà, ba mẹ có thể tham khảo liều Paracetamol dùng theo đường uống được khuyến cáo dưới đây:

Cân nặng (kg)	Tuổi	Liều dùng (mg)
2,7 - 5,3 (kg)	0 - 3 tháng	40 mg
5,4 - 8,1 (kg)	4 - 11 tháng	80 mg
8,2 - 10,8 (kg)	1 - 2 tuổi	120 mg
10,9 - 16,3 (kg)	2 - 3 tuổi	160 mg
16,4 - 21,7 (kg)	4 - 5 tuổi	240 mg
21,8 - 27,2 (kg)	6 - 8 tuổi	320 mg
27,3 - 32,6 (kg)	9 - 10 tuổi	400 mg
32,7 - 43,2 (kg)	11 tuổi	480 mg

Viên đặt hậu môn

Trẻ từ 6 – 11 tháng tuổi: 80 mg mỗi 6 giờ, tối đa 320 mg/ngày

Trẻ từ 12 – 36 tháng tuổi: 80 mg mỗi 4 – 6 giờ; tối đa 400 mg/ngày

Trẻ từ 3 – 6 tuổi: 120 mg mỗi 4 – 6 giờ; tối đa 600 mg/ngày

Trẻ 6 – 12 tuổi: 325 mg mỗi 4 – 6 giờ; tối đa 1625 mg/ngày

Trẻ > 12 tuổi: 650 mg mỗi 4 – 6 giờ; tối đa 3900 mg/ngày

Một số lưu ý khi dùng thuốc hạ sốt:

- Bất kỳ loại thuốc điều trị nào, kể cả thuốc hạ sốt thông thường cho trẻ em, chỉ dùng khi có chỉ định của bác sỹ. Trong những trường hợp chưa kịp đưa trẻ đến khám bác sĩ, phụ huynh có thể đến nhà thuốc mua thuốc hạ sốt cho trẻ uống dưới sự tư vấn của dược sĩ, cần đọc kỹ hướng dẫn trước khi sử dụng thuốc cho trẻ.

- Không uống nhiều thuốc có thành phần hạ sốt cùng lúc, chú ý một số thuốc ho, cảm cúm cũng có thành phần hạ sốt

- Tuyệt đối không uống quá liều lượng được khuyến cáo.

- Nếu là thuốc nước, nên đo chính xác bằng dụng cụ đo lường theo hướng dẫn của nhà sản xuất

- Nên ghi lại liều lượng, số lần thuốc con đã uống

- Thuốc nên để ngoài tầm với của con, đóng chặt nắp.

- Bà mẹ đang cho con bú, khi dùng thuốc phải có sự tư vấn của bác sĩ, vì một số loại thuốc có thể truyền qua sữa mẹ gây ngộ độc cho trẻ bú sữa mẹ.

Một số lưu ý khi trẻ sốt:

Không được nôn nóng hạ sốt quá nhanh bằng cách cho uống quá liều thuốc hạ sốt (hoặc thời gian dùng thuốc quá gần nhau) hay kết hợp ngâm nước ấm... Vì khi thân nhiệt xuống quá nhanh, đột ngột rất nguy hiểm cho trẻ. Việc giảm sốt bằng thuốc thường sẽ tác dụng sau 30 phút, nhiệt độ từ từ về mức an toàn sau 1 đến 2 tiếng.

Không chườm nước lạnh khi trẻ bị sốt, vì nước lạnh sẽ làm co mạch, co lỗ chân lông khiến thân nhiệt càng tăng. Lau mát cho bé bằng nước ấm: sử dụng các khăn ướt nhỏ, đặt các khăn ở 2 bên nách, 2 bên bẹn và 1 khăn dùng để lau nước khắp người, thay khăn sau 2 - 3 phút. Ngừng lau người khi nhiệt độ cơ thể bé xuống dưới 38,5oC hoặc sau khi đã lau 30 phút. Sau đó, lau khô người và cho bé mặc đồ mỏng. Nếu trẻ sốt cao có thể tắm cho trẻ bằng nước ấm, nhiệt độ thấp hơn 2oC so với thân nhiệt của trẻ.

Cho trẻ mặc quần áo thoáng mát, theo dõi thân nhiệt trẻ 4 giờ/lần và cho bé uống nhiều nước: có thể dùng oresol, nước dừa, nước lọc,… cho bé uống từng ít một, uống bất cứ khi nào có thể./.