Cách Tính đạo Hàm Của Hàm Phân Thức Hữu Tỉ

Cách tính đạo hàm của hàm phân thức hữu tỉ

by HOCTOAN24H · 20/10/2019

Để tính đạo hàm của hàm phân thức hữu tỉ thì các bạn sử dụng chung một công thức:

$\left(\dfrac{u}{v}\right)’=\dfrac{u’.v-u.v’}{v^2}$

Một số dạng đặc biệt của hàm phân thức:

$ \left (\dfrac{1}{x}\right)’=\dfrac{-1}{x^2}$; $ \left (\dfrac{1}{u}\right)’=\dfrac{-u’}{u^2}$

Tuy nhiên cũng có một số hàm phân thức chúng ta có thể sử dụng những công thức tính đạo hàm nhanh. Thầy sẽ nói cụ thể trong từng dạng bên dưới nhé.

Các em xem thêm bài giảng:

• Cách tính đạo hàm của hàm căn thức
• Cách tính đạo hàm của hàm số hợp
• Cách tính đạo hàm của hàm lượng giác
• Cách tính đạo hàm của hàm số logarit

1. Đạo hàm của hàm phân thức bậc 1/ bậc 1

$y=\dfrac{ax+b}{cx+d}$

Công thức tính nhanh đạo hàm: $y’=\dfrac{ad-bc}{(cx+d)^2}$

Ví dụ 1: Tính đạo hàm của hàm số sau:a. $y=\dfrac{2x+3}{4x+2}$ b. $y=\dfrac{-x-2}{2x+5}$

Hướng dẫn:

a. $y=\dfrac{2x+3}{4x+2}$

=> $y’=\dfrac{(2x+3)’.(4x+2)-(2x+3).(4x+2)’}{(4x+2)^2}$

=> $y’=\dfrac{2(2x+2)-(2x+3).4}{(4x+2)^2}$

=> $y’=\dfrac{8x+4-8x-12}{(4x+2)^2}$

=> $y’=\dfrac{-8}{(4x+2)^2}$

Sử dụng công thức tính nhanh đạo hàm:

$y’=\dfrac{2.2-3.4}{(4x+2)^2}$ => $y’=\dfrac{-8}{(4x+2)^2}$

b. $y=\dfrac{-x-2}{2x+5}$

=> $y’=\dfrac{(-x-2)’.(2x+5)-(-x-2)(2x+5)’}{(2x+5)^2}$

=> $y’=\dfrac{-1.(2x+5)-(-x-2).2}{(2x+5)^2}$

=> $y’=\dfrac{-2x-5+2x+4}{(2x+5)^2}$

=> $y’=\dfrac{-1}{(2x+5)^2}$

Sử dụng công thức nhanh tính đạo hàm:

$y= \dfrac{-x-2}{2x+5}$ => $y’=\dfrac{(-1).5-(-2).2}{(2x+5)^2}=\dfrac{-5+4}{(2x+5)^2}=\dfrac{-1}{(2x+5)^2}$

2. Đạo hàm của hàm phân thức bậc 2/ bậc 1

$y=\dfrac{ax^2+bx+c}{dx+e}$

Công thức tính nhanh đạo hàm: $y=\dfrac{adx^2+2aex+be-cd}{(dx+e)^2}$

Ví dụ 2: Tính đạo hàm của hàm số sau:a. $y=\dfrac{x^2+2x+3}{4x+5}$b. $y=\dfrac{2x^2+3x-4}{-5x+6}$

Hướng dẫn:

a. $y’=\dfrac{(x^2+2x+3)’.(4x+5)-(x^2+2x+3)(4x+5)’}{(4x+5)^2}$

=> $y’=\dfrac{(2x+2).(4x+5)-(x^2+2x+3).4}{(4x+5)^2}$

=> $y’=\dfrac{8x^2+18x+10-4x^2-8x-12}{(4x+5)^2}$

=> $y’=\dfrac{4x^2+10x-2}{(4x+5)^2}$

Sử dụng công thức giải nhanh đạo hàm:

$y’=\dfrac{1.4x^2+2.1.5x+2.5-3.4}{(4x+5)^2}=\dfrac{4x^2+10x-2}{(4x+5)^2}$

b. $y’=\dfrac{(2x^2+3x-4)’.(-5x+6)-(2x^2+3x-4).(-5x+6)’}{(-5x+6)^2}$

=> $y’=\dfrac{(4x+3).(-5x+6)-(2x^2+3x-4).(-5)}{(-5x+6)^2}$

=> $y’=\dfrac{-20x^2+9x+18-(-10x^2-15x+20)}{(-5x+6)^2}$

=> $y’=\dfrac{-20x^2+9x+18+10x^2+15x-20)}{(-5x+6)^2}$

=> $y’=\dfrac{-10x^2+24x-2}{(-5x+6)^2}$

Sử dụng công thức tính nhanh đạo hàm:

$y’=\dfrac{2.(-5)x^2+2.2.6x+3.6-(-4)(-5)}{(-5x+6)^2}=\dfrac{-10x^2+24x-2}{(-5x+6)^2}$

3. Đạo hàm của hàm phân thức bậc 2/ bậc 2

$y=\dfrac{a_1x^2+b_1x+c_1}{a_2x^2+b_2x+c_2}$

Công thức tính nhanh đạo hàm của hàm phân thức bậc 2/ bậc 2

=> $y’=\dfrac{(a_1b_2-a_2b_1)x^2+2(a_1c_2-a_2c_1)x+b_1c_2-b_2c_1}{(a_2x^2+b_2x+c_2)^2}$

Ví dụ 3: Tính đạo hàm của hàm số sau:a. $y=\dfrac{x^2+x-2}{-x^2+3x+2}$

Ta có:

$y’=\dfrac{(x^2+x-2)’.(-x^2+3x+2)-(x^2+x-2).(-x^2+3x+2)’}{(-x^2+3x+2)^2}$

=> $y’=\dfrac{(2x+1).(-x^2+3x+2)-(x^2+x-2).(-2x+3)}{(-x^2+3x+2)^2}$

=> $y’=\dfrac{-2x^3+6x^2+4x-x^2+3x+2+2x^3-3x^2+2x^2-3x-4x+6}{(-x^2+3x+2)^2}$

=> $y’=\dfrac{4x^2+8}{(-x^2+3x+2)^2}$

Sử dụng công thức tính nhanh đạo hàm:

$y’=\dfrac{[1.3-1.(-1)]x^2+2[1.2-(-2)(-1)]x+[1.2-(-2).3]}{ (-x^2+3x+2)^2 }$

=> $y’=\dfrac{4x^2+8}{(-x^2+3x+2)^2}$

4. Một số trường hợp đặc biệt khi tính đạo hàm của hàm phân thức

Ví dụ 4: Tính đạo hàm các hàm số sau:a. $y=\dfrac{2}{x^2-2x+3}$b. $y=\left(\dfrac{x+2}{3x-1}\right)^3$

Hướng dẫn:

a. $y’=\dfrac{-2.(x^2-2x+3)’}{(x^2-2x+3)^2}=\dfrac{-2(2x-2)}{(x^2-2x+3)^2}$

b. $y’=3.\left(\dfrac{x+2}{3x-1}\right)^2\left(\dfrac{x+2}{3x-1}\right)’= 3.\left(\dfrac{x+2}{3x-1}\right)^2.\dfrac{-7}{(3x-1)^2} $

(ý này các bạn áp dụng công thức đạo hàm $u^{\alpha}=\alpha.u^{\alpha-1}.u’$ nhé)

Bài giảng trên cũng khá chi tiết và đầy đủ về các dạng toán tính đạo hàm của một số hàm phân thức hữu tỉ. Nói chúng để tính được đạo hàm dạng này thì các bạn chỉ cần sử dụng chung duy nhất một công thức $(\dfrac{u}{v})’$ là có thể tính thoải mái rồi. Nếu các bạn có thêm công thức tính nào hay thì hãy chia sẻ dưới khung bình luận nhé.

SUB ĐĂNG KÍ KÊNH GIÚP THẦY NHÉ

Chia sẻ lên mạng xã hội:

• Share
• Tweet
• Share

BẠN CÓ THỂ XEM THÊM: Đạo hàmĐạo hàm căn thứcĐạo hàm hàm hợp

HOCTOAN24H

Cám ơn các bạn đã ghé thăm blog của mình. Hãy tặng HOCTOAN24H.NET 1 like + 1 lời động viên nếu thấy bài viết có ích với bạn. Chia sẻ với mục đích: "Cho đi là nhận"

• Bài giảng tiếp theo Cách tính đạo hàm của hàm số lũy thừa
• Bài giảng trước Tính đạo hàm của hàm số mũ

Có thể bạn sẽ thích...

• 10

  Cách tính đạo hàm của hàm số logarit cực kì đơn giản

  15 Dec, 2016

• 0

  Tính đạo hàm của hàm số mũ

  16 Oct, 2019

• 64

  Cách tìm đạo hàm của hàm hợp lượng giác

  10 Jan, 2016

Bạn hãy đặt câu hỏi và thảo luận đúng chuyên mục bài giảng.Thảo luận lịch sự, có văn hóa, gõ đầy đủ ý nghĩa bằng tiếng việt có dấu để tránh trường hợp thảo luận của bạn bị xóa mà không rõ lý do. Xin cám ơn!

1 Thảo luận

• Bình luận1
• Pingbacks0

1. NHƯ HẠNH says: 21/06/2020 at 5:38 PM

   THẦY XEM LẠI CÔNG THỨC ĐẠO HÀM NHANH HÀM PHÂN THỨC BẬC 2/ BẬC 2 NHA, THIẾU NHÂN 2 CHO HẼ SỐ CỦA X, VD CỦA THẦY DO HE SO CẢU X BẰNG 0 NÊN VẪN ĐÚNG, HAZZZZ!

   Reply

Leave a Reply Cancel reply

You have to agree to the comment policy.

Comment *

Name *

Email *

Website

Δ