Cái Giậm Quê Nghèo - Tho Luc Bat
Có thể bạn quan tâm
Chủ nhật, 28/12/2025, 
Trang chủ 
Liên hệ với ban biên tập - Lục bát mỗi ngày
- Thành viên Lục Bát
- Sự kiện nhân vật
- Lục Bát xưa và nay
- Văn hóa tâm linh
- Tác giả - Chùm thơ
- Lục Bát quán
- Mõ làng Lục Bát
- Câu lạc bộ Lục Bát
- Sưu tầm & Giới thiệu
- Sách đẹp - Sách hay
- Diễn đàn lục bát
- Thư ngỏ
- Trương Nam Chi: Lần đầu viết thơ cho thiếu nhi
- Thi ca điểm hẹn : Nhà thơ Cúc Vàng gọi mặt trời thức giấc
- Hẹn nhau Ngày Thơ Lục Bát - Một ca khúc ý nghĩa ra đời vào đúng Lễ hội Lục Bát Nhâm Thìn
- Nhà văn Đặng Vương Hưng nói về Nhật ký chiến trường nhân ngày 27 tháng 7
- Chương trình thơ ca hòa điệu HTV 9 - Nhà thơ Lê Minh Dung
- Chương trình thơ ca hòa điệu HTV 9 - Nhà thơ Nguyễn Đình Trọng
- Ca khúc hát về Lục bát Việt Nam- Thơ Nguyễn Đình Trọng- Nhạc Nguyễn Thịnh
- Bao giờ Việt Nam có điệu nhảy nổi tiếng như Gangnam Style ?
- Lục bát tháng bảy- Thơ: Lưu Thế Quyền - Thể hiện: Nghệ sĩ Ngọc Cao.
- Nhật ký An ninh TV ngày 30/4/2015
- Chương trình VOH giới thiệu CLB Lục Bát SG
- Truyền hình Quốc phòng giới thiệu sách Phi công Mỹ ở Việt Nam
- Nhà văn Đặng Vương Hưng và "Chuyện tem ngày Tết"
- Ước Mơ Trẻ Mồ Côi (Thơ: Thanh Tỉnh - Nhạc: Trịnh Thùy Mỹ - Trình Bày: Đông Quân)
- Ca khúc Thắm Nồng Tình Ta (Thơ: Lê Ngũ Nam Phong - Nhạc: Trịnh Thùy Mỹ - Trình Bày: Huỳnh Thật)
- Giã bạn (thơ Nguyễn Đình Trọng- nhạc Nguyễn Thịnh- ca sĩ Đoàn minh)
- Đại tướng Võ Nguyên Giáp- Người là bài ca bất tử ( thơ Nguyễn Văn Tuấn, nhạc Trần Xuân Lâm)
- Ca khúc "Chiến sĩ Gạc Ma"- Nhac và lời: Đoàn Đức yên Khang
- Ca khúc Võ Nguyên Giáp Sáng vòng nguyệt quế (Thơ Trương Nam Chi- Nhạc Trịnh Thùy Mỹ- ca sĩ Ngọc Biển)
- Nhà văn Đặng Vương Hưng nói về Nhật ký Bùi Kim Đỉnh tại Phú Thọ
-
Hơn 37.000 người chết trong động đất Thổ Nhĩ Kỳ, Syria -
Thổ Nhĩ Kỳ có thể đã dịch chuyển ba mét sau động đất -
Chat GPT (Generative Pre-trained Transformer) có thể làm thơ? -
Họa sĩ Đặng Ái Việt và hành trình 8 năm rong ruổi khắc họa chân dung gần 1700 bà mẹ Việt Nam anh hùng -
Cận cảnh từ A - Z quy trình làm cốm thơm nức của làng cốm Mễ Trì -
Cuộc sống cả đời không tách rời của những cặp sinh đôi dính liền -
TÊN CÁC ĐẢO THUỘC QUẦN ĐẢO TRƯỜNG SA -
Gia Lai: Xuân về, những cô gái “phố núi” xúng xính áo dài dạo phố hoa -
Năm Kỷ Hợi, tìm hiểu về những chính trị gia tuổi Hợi -
Phong tục đẹp ngày xuân của người Việt
Cái giậm quê nghèo (23/07/2010) Lời xưa
Ngày xưa bố mẹ hẹn lời
Hai ta vừa lứa xứng đôi vợ chồng
Cái ngày em mặc áo hồng
Tôi còn đánh giậm bờ sông cuối làng
Chiến tranh - xóm nhỏ - lìa tan
Tháng năm thêm rộng tán bàng tuổi thơ
Chuyện xanh như cỏ đến giờ
Sáng con chim hót, chiều cờ bông lau
Bây giờ gió những đẩu đâu
Để cho mây trắng trên đầu ngẩn ngơ...
Trương Thiếu Huyền
CÁI GIẬM QUÊ NGHÈO
Những năm bảy mươi, tám mươi thế kỷ hai mươi về trước, bên bờ ao, bờ đầm, bờ ngòi, bờ sông con, bờ sốc hay bên bờ vùng chiêm trũng ở đồng bằng Bắc Bộ, người ta thường thấy có những người đánh giậm. Người đánh giậm có thể đã già nhưng có khi chỉ là những cậu bé tuổi choai choai mới lớn. Cũng có khi người đánh giậm là các bà, các chị, các cô gái làng với nón mê, trùm khăn kín mặt. Những năm sau này, những người đánh giậm ít hơn, nghề đánh giậm cũng khó kiếm ăn hơn.
Thời xưa, đất và nước còn trong lành lắm. Ao chuôm, hồ đầm, sông rạch là quê hương yên bình của nhiều loài thuỷ sinh. Tép, tôm, cua, ốc, cá lớn, cá bé và cả lươn, chạch nữa cứ tha hồ mà tung tăng nhảy bơi, lặn hụp. Con người muốn ăn cá, tôm, cua, ốc, lươn, chạch… phải tìm ra nhiều cách đánh bắt chúng. Những cách ấy là đi câu, là cất vó, đơm đó, thả lờ, đánh rọ, là kéo lưới, quăng chài và…cả đánh giậm nữa. Cái giậm được ra đời ngay từ thời xa xưa ấy.
Cái giậm được đan bằng tre, mắt vuông như mắt sàng nhưng nan nhỏ và tròn hơn (có lẽ người ta đan nống hai tức là cất hai đè hai ở nan ngang thứ nhất rồi lại cất hai đè hai nhưng so le đi ở nan ngang thứ hai sao cho các nan giậm cách đều nhau một khoảng cách bằng độ dài một cạnh của hình vuông mắt sàng ấy). Cái giậm cạp lại thành hình nửa quả bí ngô lớn bổ dọc. Nan giậm làm thành cái vỏ ngoài của nửa quả bí ngô đó. Khi đánh giậm, cá, tôm, cua, ốc sẽ chạy vào bên trong nửa quả bí ngô lớn đó.
Giậm có miệng giậm và mình giậm. Miệng giậm có chiều rộng chừng gần ba gang tay, chiều dài chừng năm, sáu gang tay. Nếu để miệng giậm nằm nghiêng theo chiều cán giậm về bên phải, ta sẽ thấy miệng giậm như hình chữ D in lớn. Phần phình to và rộng để hứng, chao được nhiều tôm cá.
Ngay từ sớm tinh mơ, người đánh giậm đã lên đường. Phần thịt giậm được vác về phía sau lưng, phần cán giậm đưa về phía trước. Người đánh giậm treo vào phía trước ấy một cái giận nhỏ (có người gọi cái cần giận ấy là cái doạ. Đó là một ống tre to hơn cổ chân người, dài khoảng ba, bốn tấc có đục nhiều lỗ được kết nối với một đoạn thanh tre nhỏ làm thành hình một chữ D in nữa nhưng chỉ nhỏ bằng già nửa hình chữ D in miệng giậm. Đó là giận).
Người đánh giậm phải chuẩn bị hai cái giỏ. Một cái giỏ luôn đeo ở bên hông để đựng cua, ốc vì cua, ốc không bị chết khi ở trên cạn. Một giỏ nữa để đựng tôm, cá đánh được. Giỏ thứ hai này khi đánh giậm được thả trôi trên mặt nước, nối với hông người đánh giậm bằng một sợi dây thừng chắc chắn.
Khi đánh giậm, người đánh giậm lội xuống ao hồ. Tay trái anh ta cầm cán giậm đưa về phía trước mặt chừng hơn một mét rồi từ từ ấn mạnh và dìm cái giậm xuống đáy nước. Tay phải anh ta cầm quai cần giận, chân phải đồng thời giận xuống cần giận dưới nước. Cần giận là một đoạn tre to rỗng có đục nhiều lỗ, khi giận dưới nước sẽ tạo ra những âm thanh ục…ục…sủi nhiều bọt để xua đuổi tôm cá chạy vào giậm. Tay phải anh ta nhắc thừng (quai cần giận), chân phải giận cái giận tiến dần tới miệng giậm. Khi chân anh ta giận đến sát miệng giậm thì hai tay anh ta nhanh chóng kéo miệng giậm ngửa lên trên mặt nước.
Thế là các loại tôm tép búng mình đi giật lùi, các loại cua bò ngang, các loại cá tung tăng bơi trong hồ, đầm trong khu vực bị một phen sợ hãi, chạy tán loạn vào giậm. Người đánh giậm lúc bấy giờ mới nhắc cái giậm lên trên mặt nước, bắt chúng bỏ vào giỏ.
Cái giậm là bạn đồng hành của những con người lam lũ ở làng quê. Ngày ba tháng tám nông nhàn, những ngày giáp hạt, những năm thất bát, mất mùa, cái giậm đã cứu bao nhiêu gia đình khỏi đứt bữa, cái giậm đã giúp các bà, các mẹ, các chị giữ cho căn bếp gia đình không bị nguội tàn ngọn lửa.
Trong hai cuộc kháng chiến trường kỳ đã có biết bao nhiêu thanh niên lớp lớp tình nguyện lên đường ra mặt trận. Những bàn tay xưa chỉ quen cầm cuốc, cầm cày, cầm giậm đã cầm súng chiến đấu kiên cường, dũng cảm góp phần giành lại Độc Lập Tự Do. Có biết bao nhiêu những con người như thế đã vĩnh viễn không trở về để một lần nữa được cầm cái giậm thân quen đánh bắt cá tôm nơi ao đầm của quê hương mình.
Và, cũng đã có biết bao nhiêu các cô, các cậu học trò “con nhà khó” đã lớn lên, đã học thành tài nhờ cái giậm tre trong tay những người cha, người mẹ, người anh, người chị ở những miền quê nghèo khó ấy?
Giờ đây, ở các miền quê đất nước rất hiếm nơi nào còn lại cái giậm và những người đánh giậm. Không bao lâu nữa, cái giậm sẽ vĩnh viễn không còn trong đời sống của chúng ta. Nhưng, hình ảnh những cái giậm quê nghèo đã cứu nguy cho bao nhiêu gia đình không bị đứt bữa trong các kỳ giáp hạt, hình ảnh những cái giậm trong tay những cậu bé ngày nào nay đã trở thành những anh hùng, dũng sĩ, hình ảnh những cái giậm thân thương đã gọi tép, tôm về những chợ làng buổi sớm mai để nuôi chí bền cho những cử nhân, tiến sĩ … thì còn mãi, còn mãi trong tâm trí của người dân quê, còn mãi, còn mãi trong hồn làng, hồn nước…
PHẠM MINH GIANG
số 19, tổ 50, phường Quang Trung
thành phố Thái Bình, tỉnh Thái Bình
Chia sẻ:
Twitter 
Google 
Yahoo 
Facebook 
Gửi cho bạn bè Mỗi độc giả cũng là một tác giả (Mời bạn cho ý kiến, cảm nhận và lời bình sau khi đọc bài viết trên) | Họ và tên | * |
| Địa chỉ | * |
| * | |
| Điện thoại | * |
| Nội dung (bạn cần sử dụng font chữ Unicode, có dấu; ghi đầy đủ họ tên, địa chỉ, email, điện thoại,... Nếu thiếu các thông tin đó, có thể chúng tôi sẽ từ chối cho hiển thị | |
 Đào Tuyết Thành - [email protected] - 0123 228 2766 - Phan Long Tân Hội đan Phượng HN (Ngày 8/08/2010 04:14:15 PM) Giờ đây, ở các miền quê đất nước rất hiếm nơi nào còn lại cái giậm và những người đánh giậm. Không bao lâu nữa, cái giậm sẽ vĩnh viễn không còn trong đời sống của chúng ta. Nhưng, hình ảnh những cái giậm quê nghèo đã cứu nguy cho bao nhiêu gia đình không bị đứt bữa trong các kỳ giáp hạt, hình ảnh những cái giậm trong tay những cậu bé ngày nào nay đã trở thành những anh hùng, dũng sĩ, hình ảnh những cái giậm thân thương đã gọi tép, tôm về những chợ làng buổi sớm mai để nuôi chí bền cho những cử nhân, tiến sĩ … thì còn mãi, còn mãi trong tâm trí của người dân quê, còn mãi, còn mãi trong hồn làng, hồn nước… Đào Tuyêt Thành xin trích đoạn kết của bài viết của PMG, để giao lưu cùng bạn đôi điều sau đây :Đọc bài " Cái dặm quê nghèo " của bạn, mình hình dung tuổi bạn cũng cỡ cùng trang lứa mình, mới biết những hình ảnh quê xưa... Có rất nhiều hình ảnh đáng nhớ, và nó đang mất dần đi khi đất nước đổi mới sang thời kỳ CNH, HĐH, thời @... Mình gởi tặng bạn bài thơ ngắn " Mắm tôm riu":Mắm tôm riu Bao giờ trở lại ngày xưaTôm riu mẹ ủ mỗi mùa đông sangCơm niêu, mắm hấp chin vàngMột thời thơ ấu nhớ ngàn ngày xưa.20/6/2010Bạn có rành về cái dậm to chuyên đánh tôm riu và cách đánh tôm không ? Nếu có hãy viết thêm về đề tài ấy ! Chào thân ái ! ĐTT Phạm Minh Giang - [email protected] - 3843.765 và 3604.68 - số 19, tổ 50, phường Quang Trung, thành phố Thái Bình, tỉnh Thái Bình (Ngày 6/08/2010 07:11:19 AM) Thưa Ban Biên tập lucbat.com, thưa các thi huynh, thi hữu.Xin được cảm ơn Ban Biên tập đã đăng bài "Cái giậm quê nghèo" của tôi trên trang lucbat.com. Xin cảm ơn các nhà thơ, các thi huynh, thi hữu đã đọc bài này.Thời gian qua, vì điều kiện gia đình nên tôi không thường xuyên theo dõi được lucbat.com. Tuy nhiên, lúc nào tôi cũng nhớ các nhà thơ, các thi huynh, thi hữu, nhớ lucbat.com như một người bạn tri kỷ thân thiết.Mong được Ban biên tập và các nhà thơ, các thi huynh, thi hữu thông cảm.Xin được chúc Ban biên tập cùng các nhà thơ lucbat.com luôn luôn dồi dào sức khoẻ và hạnh phúc.Phạm Minh Giang Tiến Văn - [email protected] - 0974497471 - Hải Dương (Ngày 31/07/2010 03:41:31 PM) SA PAPhủ GIầy,Kiếp Bạc đi rồiThế nào cũng phải lên chơi chợ tìnhHẳn là duyên nợ ba sinhSa Pa chưa tới lòng mình còn vương...Đây rồi ! Thị trấn trong sươngCổng trời lồng lộng chín phương giao hoàĐỉnh cao nhìn xuống Qui HồNhư trên mây ngó khắp Lồ Suối TungMây như biển cả mênh môngTả Van,Cát Cát,Hàm Rồng đâu xaTả Phìn,Thác Bạc,Mường HoaCầu Mây lễ hội nơi ta hẹn hòKhăn tiêu thấp thoáng sa muTiếng khèn hồa biển sương mù tìm nhauChợ tình trai gái Mông DaoTrăng thanh lơ lửng trên đầu thâu đêmSao trơìi sáng tỏ tình emRượu Mèo duyên thắm say quên đường vềChợ tình như phải bùa mêHẹn ai năm tới lại về SA PA ! |
- Người đàn bà săn lùng lỡ dở (Bùi Phan Thảo)
- Ra mắt tập thơ
- Người đàn bà yêu nghề và say thơ
- Chùm thơ chào mừng ngày Hiến chương Nhà giáo Việt Nam 20.11
- Lắng đọng “Ngày hội Lục bát Đinh Dậu 2017” tại Hưng Yên
- Người đàn bà sinh ra từ mưa- tập thơ hay của nhà phê bình trẻ Hoàng Thụy Anh
- Danh sách tác giả tham gia in sách Lộc Phát Đinh Dậu - 2017
- Giao lưu thơ ca kỷ niệm 70 năm ngày thương binh liệt sỹ (27-7-2047 * 27-7-2017)
- Hóa đá (Lê Công)
- Ngày sách Israel giới thiệu hơn 100 tài liệu quý
| Tài khoản |
| Mật khẩu |
- Báo mới
- Tìm kiếm qua Google
- Tin mới
- Công an Nhân dân
- Việt Nam Nét
- Dân Trí
- Vnexpress
- VNTime
- Kênh 14
- Hội Nhà văn Hải Phòng
- Đọc báo trực tuyến
- Hội Nhà văn Việt Nam
- Văn nghệ Quân đội
- VN Sông Cửu Long
- Hội Nhà văn TP. HCM
- Truyền hình Việt Nam
- Tiền Phong
- Thể thao & Văn hóa
- Thanh Niên
- Tuổi Trẻ
- Báo Lao Động
- Công an TP. Hồ Chí Minh
- Sài Gòn Giải Phóng
- Báo Nhân dân
- Hà Nội Mới
- Quân đội Nhân dân
- Youtube
- VTC News
- EVA
- VNPT
- Mua và Bán
- Tạp chí Tia Sáng
- Kinh tế Việt Nam
- Trang chủ
- Lục bát mỗi ngày
- Thành viên Lục Bát
- Sự kiện nhân vật
- Lục Bát xưa và nay
- Văn hóa tâm linh
- Tác giả - Chùm thơ
- Lục Bát quán
- Mõ làng Lục Bát
- Câu lạc bộ Lục Bát
- Sưu tầm & Giới thiệu
- Sách đẹp - Sách hay
- Diễn đàn lục bát
- Thư ngỏ
Từ khóa » Thơ đánh Dậm
-
Bài Thơ: MỘT THỜI ĐÁNH DẬM (Tác Giả: Nguyễn Đình Huân)
-
Đánh Dậm | Phong Quang Thơ
-
Bài Thơ Một Thời đánh Dậm – Nhà Thơ Nguyễn Đình Huân
-
Bài Thơ Một Thời đánh Dậm – Nhà Thơ Nguyễn Đình Huân
-
Tuổi Thơ Dữ Dôi. 1. Đánh Dậm - Mò Cua... - Họ Thiều Việt Nam
-
ĐÁNH GIẬM (Thơ Đặng Vương Hưng) Một... - LỤC BÁT VIỆT NAM
-
Bài Thơ: Thằng đánh Giậm (Lê Thánh Tông - 黎聖宗) - Thi Viện
-
Bài Thơ: Anh đánh Dậm (Nguyễn Văn Năng) - Thi Viện
-
Bài Ca Dao: Trai Tài đánh Dậm Cu đen Sạm
-
Cảm Xúc Khi đọc Bài Thơ Đánh Dậm Của Nhà Thơ Hữu Chỉnh
-
Nghề đánh Dậm, Lặn Lội Thân Cò - Báo Thanh Hóa
-
Đánh Dậm - Báo Nông Nghiệp Việt Nam