Cấu Tạo Của Tim Và Những Bệnh Thường Gặp ở Tim

Đặt lịch khám chữa bệnh

Quý khách sử dụng dịch vụ Đặt hẹn trực tuyến, xin vui lòng đặt trước ít nhất là 24 giờ trước khi đến khám.

Gửi yêu cầu

1. Trang chủ
2. Tin tức
3. Tim mạch

Cấu tạo của tim và những bệnh thường gặp ở tim

Nguyễn Thu Hà

09-03-2022

16

Mỗi một bộ phận trên cơ thể người đều là những mảnh ghép hoàn hảo, trong đó, tim là một bộ phận quan trọng. Chính vì vậy, chúng ta cần nắm được những thông tin cơ bản về chức năng, cấu tạo của tim người. Bên cạnh đó, cũng cần lưu ý thêm về những bệnh lý thường gặp ở tim để chủ động phòng tránh hiệu quả.

• Mách bạn 10 loại thức uống tốt cho tim mạch

• Chuyên gia tư vấn: Nhịp tim nhanh nên ăn gì?

• Thiếu máu cơ tim có nguy hiểm không? Một số lưu ý quan trọng

• Ung thư tim: nguyên nhân, triệu chứng và phương pháp điều trị hiệu quả nhất

Nội dung chính

• Vị trí của tim
• Chi tiết về cấu tạo của tim người
• Vai trò, chức năng của tim trong cơ thể con người
• Những bệnh lý thường gặp ở tim
• Các biện pháp phòng ngừa các bệnh về tim

Vị trí của tim

Tim là một phần vô cùng thiết yếu trong hệ thống tim mạch. Nó bơm oxy và máu giàu chất dinh dưỡng đi khắp cơ thể để duy trì sự sống. Tim có kích cỡ bằng nắm tay, đập liên tục khoảng 100.000 lần/ngày và bơm đến 5 – 6 lít máu/phút. Tim hoạt động liên tục và không ngừng nghỉ trong suốt giai đoạn sống của con người. Khi con người ở trạng thái thư giãn, nghỉ ngơi, tim đập khoảng 50 – 99 lần/phút. Trong trường hợp con người hoạt động mạnh, tức giận; gặp các vấn đề về tâm lý hoặc sử dụng một số loại thuốc đặc biệt; tim có thể đập nhanh hơn bình thường. 

Cấu tạo tim người

Mỗi van tim sẽ có một bộ nắp riêng biệt, hay còn gọi là nút hoặc lá mỏng. Đối với van hai lá thường có hai lá mỏng, những van khác sẽ có ba lá mỏng. Các lá mỏng được gắn vào một vòng mô cứng có tên là Annulus (có tác dụng duy trì hình dạng thích hợp của van tim).

Van tim hoạt động đảm bảo giúp cho máu được chảy đi đúng hướng. Do vậy, nếu bộ phận này gặp vấn đề, sức khỏe của con người sẽ bị ảnh hưởng đáng kể.

Sợi cơ tim

Sợi cơ tim cũng là một bộ phần cấu tạo nên tim người. Đây là những tế bào nhỏ, có một nhân và được chia nhánh, có vân. Các sợi cơ tim chứa nhiều ty lạp thể và mạch máu, phù hợp với đặc tính hoạt động ái khí của tim. Thành phần chủ yếu của tế bào cơ tim là các tơ cơ (myofibrille); chứa các sợi dày (myosin) và sợi mỏng (actin, tropomyosin, troponin); sự co rút của chúng gây ra co rút toàn bộ tế bào cơ tim.

Các sợi cơ trên liên kết với nhau và tạo thành một khối vững chắc đảm nhận chức năng tự co rút. Xung quanh các sợi cơ có mạng nội sinh cơ chất (reticulum sarcoplasmique) là nơi dự trữ canxi.

Hệ thống nút tự động

Cấu tạo của trái tim cũng bào gồm nút tự động của tim. Bộ phận này có khả năng dẫn truyền để đảm bảo các buồng tim có thể co rút một cách hệ thống và đồng bộ. Các nút tự động là: nút xoang, nút nhĩ – thất và bó His. Cụ thể:

• Nút xoang nhĩ: còn gọi là nút Keith-Flack, nằm ở cơ tâm nhĩ. Chỗ tĩnh mạch chủ trên đổ vào tâm nhĩ phải. Nút xoang nhĩ phát xung khoảng 80l-100l/phút, là nút dẫn nhịp cho tim. Nhận sự chi phối của sợi giao cảm và dây phó giao cảm (dây X).
• Nút nhĩ-thất: còn gọi là nút Aschoff-Tawara; ở phía sau bên phải vách liên nhĩ; cạnh lỗ xoang tĩnh mạch vành. Phát xung 40-60l/phút, được chi phối bởi dây giao cảm và dây X.
• Bó His: đi từ nút nhĩ-thất tố vách liên thất; chạy dưới nội tâm mạc xuống phía phải của vách liên thất khoảng 1cm. Còn gọi là bộ nối nhĩ-thất, dẫn truyền điện thế giữa nhĩ và thất; rồi chia làm hai nhánh phải và trái.

Trái tim giúp duy trì sự sống của con người

Như vậy trái tim được xem là động lực chính của hệ tuần hoàn có tác dụng hút và đẩy máu vào trong động mạch. Tiếp đó động mạch và tĩnh mạch dẫn máu đến các tổ chức và từ tổ chức về tim. Hệ thống mao mạch chính là nơi diễn ra quá trình trao đổi chất giữa máu và các mô.

Những bệnh lý thường gặp ở tim

Tim mạch là cơ quan quan trọng giúp duy trì sự tồn tại của cơ thể của con người. Do đó, các bệnh về tim mạch đều rất nguy hiểm nếu không được can thiệp điều trị sớm. Ngày nay dưới sự tác động của nhiều yếu tố từ mà tỉ lệ người mắc các bệnh về tim mạch ngày một gia tăng. Chính vì vậy, mỗi người nên thực hiện thăm khám sức khỏe định kỳ để sớm phát hiện và có biện pháp xử trí bệnh kịp thời.

Bệnh cơ tim giãn khởi phát một cách âm thầm. Ban đầu nó có thể không gây ra các triệu chứng đủ lớn để tác động đến chất lượng cuộc sống. Tuy nhiên, nhiều người bệnh vẫn xuất hiện các triệu chứng rõ ràng. Người bị bệnh cơ tim giãn thường có các biểu hiện và triệu chứng của suy tim hoặc loạn nhịp. Các buồng tim bị giãn do hậu quả của yếu cơ tim và không thể bơm máu đúng cách. Lý do phổ biến nhất là không đủ oxy đến cơ tim, do bệnh động mạch vành. Điều này thường ảnh hưởng đến tâm thất trái.

Chứng loạn nhịp tim

Rối loạn nhịp tim là một nhóm bệnh lý mà trong đó các xung điện điều khiển và điều hòa nhịp tim không hoạt động như bình thường. Khi đó, người bệnh có nhịp tim bất thường, có thể quá nhanh, quá chậm hay không đều; lúc nhanh lúc chậm hoặc co thắt tâm thất sớm; hoặc nhịp đập bổ sung bất thường và rung tâm, khi nhịp tim không đều. 

Căn bệnh này có khi không gây ra bất kỳ dấu hiệu hoặc triệu chứng nào. Tuy nhiên, khi người bệnh có nhịp tim bất thường thay đổi quá nhiều hoặc xảy ra do trái tim bị tổn thương hoặc yếu. Họ cần được thực hiện nghiêm túc hơn và điều trị. Rối loạn nhịp tim có thể trở thành gây tử vong.

Nhồi máu cơ tim là bệnh lý cực kỳ nguy hiểm cần điều trị ngay

Các triệu chứng nhồi máu cơ tim có thể khác nhau ở mỗi người. Từ không có biểu hiện gì đến đột tử tim, ngưng tim. Một số dấu hiệu nhồi máu cơ tim điển hình bao gồm: Đau thắt ngực, khó thở, hụt hơi, thở gấp, ngất xỉu, choáng váng, lú lẫn,... 

Suy tim

Suy tim là tình trạng tim không đủ khả năng bơm để cung cấp máu đảm bảo cho các nhu cầu hoạt động của cơ thể. Bên trái hoặc bên phải của trái tim có thể bị ảnh hưởng. Hiếm khi, cả hai bên đều được. Bệnh động mạch vành hoặc huyết áp cao. Theo thời gian, có thể khiến tim quá cứng hoặc yếu để lấp đầy và bơm máu đúng cách.

Người bệnh suy tim cấp độ 1, 2, 3 hay giai đoạn cuối đều phải đối mặt với các biến chứng không mong muốn. Mức độ nguy hiểm của bệnh phụ thuộc vào nguyên nhân gây suy tim cùng các bệnh lý kèm theo trong quá trình điều trị. Theo đó, cấp độ suy tim càng cao, rủi ro càng nhiều. 

Suy tim không chỉ khiến người bệnh khó chịu vì những triệu chứng như khó thở, phù, mệt mỏi mà còn đe dọa tới tính mạng bởi các biến chứng nguy hiểm như:

• Phù phổi cấp, tràn dịch màng phổi
• Đột tử do rối loạn nhịp tim
• Đột quỵ và nhồi máu cơ tim
• Nguy cơ hỏng van tim
• Cơ thể bị thiếu máu
• Tổn thương gan, thận
• Rối loạn nhịp tim

Bệnh cơ tim phì đại

Bệnh cơ tim phì đại là tình trạng cơ tim ở tâm thất trái hoặc toàn bộ tim, thất phải, mỏm tim bị phì đại, dày lên bất thường. Đây là bệnh di truyền do đột biến gen với tỷ lệ mắc bệnh là 1/500. Đây là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong đột ngột ở các vận động viên. Một phụ huynh mắc bệnh cơ tim phì đại có 50% cơ hội truyền bệnh cho con cái họ. Những người mắc bệnh tim này thường cảm thấy mệt mỏi và khó thở.

Phì đại cơ tim là bệnh cơ tim đặc biệt nguy hiểm. Bởi bệnh rất dễ dẫn đến đột tử - triệu chứng đầu tiên và cũng là cuối cùng của bệnh. Vì vậy, người mắc phải cần có kế hoạch theo dõi sát sao và điều trị phù hợp.

Hở van hai lá

Hở van 2 lá là tình trạng van 2 lá - một trong số các van tim - bị hở, gây ảnh hưởng tới sự di chuyển của dòng máu trong tim, cụ thể nó làm cho máu chảy từ tâm thất về tâm nhĩ trái trong thì tâm thu. Do van 2 lá nối liền tâm nhĩ trái và tâm thất trái, bình thường van 2 lá sẽ mở trong thì tâm trương để máu từ tâm nhĩ trái chảy xuống tâm thất trái và đóng lại trong thì tâm thu để ngăn không cho dòng máu đi ngược từ tâm thất lên tâm nhĩ bên trái.