Cấu Trúc Và Chức Năng Màng Tế Bào - Tài Liệu Text - 123doc

Có thể bạn quan tâm

Tải bản đầy đủ (.pdf) (45 trang)

Trang chủ

Khoa Học Tự Nhiên

Sinh học

cấu trúc và chức năng màng tế bào

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (4.8 MB, 45 trang )

Chương 2Cấu trúc & chức năng của màng tế bàoBài giảng PowerPoint®Sinh học đại cương A1Tổng quan• Màng tế bào là ranh giới phân chia giữa bên trongtế bào với môi trường ngoài• Màng tế bào có tính thấm chọn lọc, cho phép mộtsố chất đi qua dễ dàng hơn các chất khác1. Thành phần hóa học của màng1.1. Lipid• Màng tế bào được cấu tạo phần lớn từ phospholipid, chúng tạothành một lớp kép• Mỗi phân tử phospholipid có một đầu ưa nước quay ra ngoài vàmột đuôi kỵ nước hướng vào trong màng• Cholesterol: làm cho màng linh độngĐầu ưa nướcNƯỚCĐuôi kỵ nướcNƯỚC• Khi nhiệt độ giảm xuống, màng tế bào có thểchuyển từ trạng thái lỏng (fluid) sang trang tháiđặc (solid).• Mức nhiệt độ màng tế bào có thể hóa đặc tùy thuộcvào loại lipid.• Màng có nhiều acid béo chưa no thường lỏng hơnnhiều so với màng có nhiều acid béo no.LỏngĐuôi hydrocarbon chưa no(b) Tính lỏng của màngSền sệtĐuôi hydrocarbon no• Các cholesterol (lipid có bản chất steroid) có ảnhhưởng khác nhau đến tính lỏng của màng ở nhữngnhiệt độ khác nhau.• Ở 370C: cholesterol cản trở sự dịch chuyển của cácphospholipid.• Ở nhiệt độ lạnh: cholesterol duy trì độ lỏng củamàng bằng cách ngăn cản không cho cácphospholipid kết chặt với nhau.Cholesterol(c) Cholesterol trong màng tế bào động vật1.2. Protein• Các phân tử protein vùi rãi rác bên trong lớp phospholipid kép,gồm 2 loại:• Protein ngoại vi: gắn vào đầu ưa nước của phân tử phospholipid.• Protein hội nhập: gắn với vùng kỵ nước của phân tửphospholipid hoặc gắn xuyên qua màng (protein xuyên màng).Các protein màng và vai trò của chúng• Các protein ngoại vi bao phủ bề mặt của màng.• Các protein hội nhập vùi bên trong vùng kỵ nướccủa lớp phospholipid.• Những protein hội nhập xuyên qua màng ở cả haiphía của màng được gọi là protein xuyên màng.• Vùng kỵ nước của một protein hội nhập có mộthoặc nhiều chuỗi acid amin không phân cực,thường xoắn .Đầu aminĐầucarboxylPHÍA NGOÀIPHÍA TRONGxoắn • Sáu chức năng chính của các protein màng:– Vận chuyển– Xúc tác (enzyme)– Dẫn truyền tín hiệu– Nhận dạng tế bào – tế bào– Cầu nối giữa các tế bào– Gắn với khung xương tế bào và với dịch ngoại bàoPhân tử tín hiệuEnzymesATP(a) Vận chuyểnThụ thểDẫn truyền tín hiệu(b) Xúc tác(c) Truyền tín hiệuGlycoprotein(d) Nhận dạng tế bào(e) Cầu nối tế bào(f) Gắn với khungxương tế bào và vớidịch ngoại bào1.3. Carbohydrate• Các carbohydrate gắn vào các protein ngoại vi tạo thànhglycoprotein.• Các carbohydrate gắn vào các phospholipid ngoại vi tạo thànhglycolipid.• Chiếm 2 – 10% thành phần cấu tạo của màng.• Làm cho màng tế bào có tính bất xứng.Fig. 7-7Các sợi của dịchngoại bào (ECM)GlycoproteinCarbohydrateGlycolipidCholesterolCác vi sợiCác proteinngoại viProteinhội nhậpVai trò của các carbohydrate trên màng• Các tế bào nhận diện nhau bằng cách gắn vào cácphân tử trên bề mặt màng, thường là cáccarbohydrate• Các carbohydrate trên màng có thể liên kết với cáclipid tạo thành glycolipid hoặc với các protein tạothành glycoprotein• Các carbohydrate trên mặt ngoài của màng khácnhau giữa các loài, giữa các cá thể, thậm chí giữacác tế bào trong cùng một cơ thểII. Mô hình cấu trúc dòng khảmCác mô hình cấu trúc màng• 1915: phân tích màng tế bào hồng cầu: lipid &protein.• 1925: E. Gorter và F. Grendel đề xuất màng gồm 2lớp phospholipid, vị trí protein trên màng?• 1935: Hugh Davson và James Danielli đề xuất môhình “sandwich” trong đó lớp phospholipid képnằm giữa hai lớp protein.Các mô hình cấu trúc màng• Mô hình này có một số điểm chưa thỏa:- tất cả màng đều như nhau??? màng tế bào chất: cấutrúc 3 lớp, màng ty thể: một chuỗi các hạt.- vị trí protein màng: các protein không tan hoàn toàntrong nước (phần ưa nước & kỵ nước) thì vùng kỵnước của protein cũng tiếp xúc với nước???• Năm 1972, J. Singer và G. Nicolson đề xuất mô hìnhthể khảm lỏng của màng tế bào.Tính khảm của màngDo các phân tử protein phân bố rãi rác trong lớpphospholipid kép, chỉ có các vùng ưa nước lộ ra ngoài.Phospholipid képVùng kỵ nướccủa proteinVùng ưa nướccủa proteinTính lỏng của màng• Do các phân tử lipid qui định.• Trong màng tế bào, các phân tử lipid có khả năngchuyển động bên trong lớp phospholipid kép.• Phần lớn các lipid và một số protein có thể dịchchuyển qua lại.• Một số ít phân tử có thể dịch chuyển lên xuống.Dịch chuyển qua lại(107 lần/giây)Lên – xuống( 1 lần/tháng)(a) Chuyển động của phospholipidsThí nghiệm chứng minh tính lỏng của màngTHÍ NGHIỆMKẾT QUẢCác proteins màngSau 1 giờTế bào chuộtTế bào ngườiTế bào laiKênh trên màng tế bào1. Các kiểu kênh• Kênh khuếch tán: cho các chất đi qua từ nơi cónồng độ cao → thấp. VD: ion K+• Kênh ion phối hợp: cho 2 chất đi qua cùng chiều.VD: ion Na+ và glucose• Kênh có cổng: khi được phân tử tín hiệu gắn vào,cổng kênh mở ra, Na+, Ca2+ đi vào trong tế bào.• Protein tải cơ động: hoạt động như chất tải cơ độngvận chuyển ion ra/vào tế bào2. Sự đồng vận chuyển và đối vận chuyển• Sự đồng vận chuyển: 2 chất được tải qua kênh theocùng một hướng. VD: sự vận chuyển Na+ và glucose• Sự đối vận chuyển: vận chuyển 2 ion mang điện tíchgiống nhau qua kênh theo 2 hướng khác nhau giúpduy trì sự cân bằng điện tích. VD: sự trao đổi Cl- vớiHCO3-.Bơm1. Bơm Na+ - K+Bơm sử dụng năng lượng của tế bào để vận chuyểncác chất đi ngược chiều khuynh độ nồng độ của chấtđó. VD: 3 ion Na+ được đổi với 2 ion K+.2. Khuynh độ hóa điệnKhuynh độ nồng độ thẩm thấu + khuynh độ lực tĩnhđiện

Tài liệu liên quan

microRNA kiểm soát chức năng của các tế bào gốc máu Tế bào gốc tạo máu cung
- 10
- 645
- 1
Cấu trúc và chức năng sinh học của màng bào quan
- 11
- 6
- 24
Cấu trúc và chức năng thụ thể β3AR
- 17
- 597
- 0
ĐẠI CƯƠNG VỀ CẤU TRÚC VÀ CHỨC NĂNG CỦA TẾ BÀO
- 40
- 3
- 21
Cấu trúc và chức năng của màng sinh chất
- 20
- 6
- 23
Sinh học tế bào - Cấu trúc, chức năng của tế bào
- 21
- 1
- 7
Tài liệu Các cấu trúc tế bào và khả năng tự tái sinh doc
- 13
- 496
- 0
Tài liệu Tế bào là đơn vị cấu trúc và chức năng của cơ thể sinh vật ppt
- 6
- 2
- 23
Chức năng và cấu trúc của gen ppt
- 4
- 570
- 2
Cấu trúc cơ chế tổng hợp chức năng, tính đặ trưng và đa dạng của protein pptx
- 2
- 388
- 0