Cây Ba Chạc Là Cây Gì? Cây Ba Chạc Chữa Bệnh Gì?

Cây ba chạc là loại dược liệu thuốc nam quý, được sử dụng thường xuyên để chữa các bệnh như giảm mỡ máu, giảm cholesterol, cao huyết áp, giúp lợi sữa, thanh nhiệt, giải độc, điều hòa kinh nguyệt, chữa ghẻ lở, mẩn ngứa, cầm máu vết thương, đau họng, đau nhức tê mỏi xương khớp,… vậy cây ba chạc là cây gì? Cây ba chạc chữa bệnh gì?Công dụng cây ba chạc trong chữa bệnh? Hãy cùng gia công thực phẩm chức năng Life Gift tìm hiểu về cây ba chạc qua bài viết sau.

Cây ba chạc là cây gì?

Trước tìm hiểu cây ba chạc có tác dụng gì thì ta hãy cùng tìm hiểu về những đặc điểm mô tả của cây ba chạc nhé.

Hình ảnh cây ba chạc

Cây ba chạc thuộc họ cam, có tên khoa học là Euodia lepta (Spreng) Merr. Cây ba chạc còn được gọi với nhiều tên gọi khác như cây chè đắng, cây dầu dầu, tam nha khổ, tam xoa khổ, bí bái, chằng ba, chè cỏ,…

Cây ba chạc là cây thân gỗ có chiều cao  của cây từ 2 đến 8 mét. Khi lớn lên, cây mọc nhiều cành con có màu đỏ tro.

Lá kép mọc đối nhau có màu xanh lục, hình bầu dục, cuống dài gồm 3 lá chét và lá non chứa nhiều lông mịn.

Hoa mọc thành từng chùm nhỏ li ti màu trắng, mọc ở các nách lá, kích thước ngắn hơn lá. Họa ba chạc thường nỏ vào tháng 4 đến tháng 5 hàng năm.

Quả nang, hình bầu dục, mọc thành chùm thưa. Các cạnh ngoài nhăn nheo, có 1-4 hạch nhẵn. Quả non có màu xanh, khi quả chín sẽ chuyển sang màu đỏ và cây ba chạc thường cho qua từ tháng 6 đến tháng 7 hàng năm.

Hạt có hình cầu, bóng, màu đen lam và có đường kính khoảng 2 mm

Khu vực phân bố

Cây ba chạc được trồng ở một số quốc gia khác chẳng hạn như Trung Quốc và Philippines.

Ở Việt Nam, cây ba chạc được trồng thậm chí chúng mọc hoang từ đồng bằng đến miền núi đâu đâu cũng thấy loại cây dại này. Hiện nay, cây ba chạc chủ yếu mọc và phân bố ở các tỉnh miền núi nước ta như: Điện Biên, Sơn La, Hòa Bình, Lâm Đồng, Quảng Nam, Yên Bái,…

Thu hái, chế biến

Hầu hết các bộ phận từ cây ba chạc đều được sử dụng làm thuốc bao gồm lá, thân, cành và rễ. Trong đó, hai bộ phận được dùng phổ biến nhất là rễ và lá.

Rễ và lá cây ba chạc sẽ được thu hái quanh năm, dược liệu sau khi thu hoạch về đem rửa sạch các bộ phận cho sạch cát. Cắt rễ thành từng khúc nhỏ và đem phơi nắng cho khô. Đồng thời, lá được phơi trong bóng râm hoặc nắng để giữ được hết giá trị dược tính.

Thành phần hóa học

Rễ và lá ba chạc có chứa alcohol; Lá, vỏ và rễ chứa tinh dầu có mùi thơm nhẹ.

Tác dụng dược lý

Trong đông y cây ba chạc chữa bệnh gì?

Dược liệu ba chạc có vị đắng, có mùi thơm nhẹ, tính lạnh nên được quy vào 2 kinh can và tỳ vị. Cây ba chạc có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, giảm ngứa, giảm đau, chữa cao huyết áp, trị ngứa, lợi sữa, viêm họng, đau đầu gối, co giật ở trẻ, trị phong thấp, tê bì chân tay, tiêu thũng, rối loạn kinh nguyệt ở phụ nữ…

Ngoài ra ở Trung Quốc, người ta thường kết hợp dược liệu ba chạc với các loại thảo dược khác để nấu nước tắm nhằm cải thiện các vấn đề về da như mụn nhọt, eczema, ghẻ,… Hoặc rửa các vết thương.

Trong y học hiện đại chữa bệnh gì?

Tác dụng kháng khuẩn

Một nghiên cứu ở Trung Quốc cho thấy nước sắc chiếm tỉ lệ 1:1 từ dược liệu có tác dụng ức chế trực khuẩn Shigella nếu khi pha loãng với tỷ lệ 1:25, nhưng không có tác dụng đối với trực khuẩn bạch hầu.

Diệt côn trùng

Tại Khoa Côn trùng học của Đại học Nông nghiệp Trung Quốc đã khẳng định được vỏ rễ cây ba chạc với thành phần tinh dầu có khả năng diệt được côn trùng. Những con côn trùng được xuất hiện trong nghiên cứu này là côn trùng có trong ngũ cốc, gạo, lúa,… Điều này trùng hợp với kinh nghiệm dân gian ở Việt Nam, người dân ta thường cho một  nắm lá ba chạc thường cho vào bao lúa, bao gạo để chống mối mọt.

Độc cấp tính

Cao nước từ cành non và lá cho chuột nhắt uống được xác định là chất độc cấp tính cực kỳ thấp.

Tác dụng lợi sữa

Trong nghiên cứu trên chim bồ câu thì dịch chiết rượu và nước sắc của cành và cành non của dược liệu ba chạc trong đó 1/5 tuyến sữa đã được hình thành. Điều này chứng tỏ lá bá chạc có tác dụng lợi sữa.

Thử nghiệm trên 35 người cho con bú, uống nước sắc từ cành khô và lá nhiều ngày liền, mỗi ngày uống 12g. Sau 3 ngày, sản lượng sữa tăng 42,8%, tăng vừa phải 40% và không kết quả 6 17,2%.

Chống viêm

Từ thí nghiệm trên chuột, sử dụng chiết xuất methanol có tác dụng chống viêm dạ dày được nghiên cứu tại Khoa Kỹ thuật Di truyền của Đại học Sungkyunkwan, Hàn Quốc. Nhóm nghiên cứu đánh giá dược liệu ba chạc có thể sử dụng để phát triển thành loại thuốc thảo dược chống viêm.

Bên cạnh đó, một số nghiên cứu cho thấy dược liệu bá chạc có khả năng giúp làm giảm cholesterol trong máu, cải thiện lipid máu, chữa chán ăn, liệt nửa người,…

Những bài thuốc dân gian có tác dụng chữa bệnh từ cây ba chạc

Chữa đau nhức xương khớp, phong thấp

Láy dược liệu ba chạc, kim lê, lá lốt, lá cà phê, cốt khí, rễ gấc, bưởi bung, độc lực, cà cạnh và dây chỉ mỗi loại 15g. Đem sắc chung với 600ml nước đến khi nước cô cạn lại còn 100ml thì chia làm 2 lần uống trong ngày.

Hoặc lấy 15g rễ hoặc vỏ ba chạc đem ngâm rượu hoặc sắc với nước lọc uống trong ngày.

Thậm chí ta có thể lấy một nắm lá ba chạc tươi và một nắm lá tầm gửi hái từ caay sau sau, đem rửa và ngâm 20 phút trong nước muối. Sau đó đem giã nát rồi đắp lên chỗ bị đau ngày 1 lần và dùng liên tục từ 7 – 10 ngày.

Chữa nổi mẫn gây ngứa trên da – Cây ba chạc chữa bệnh gì?

Lấy 50 – 100g cành non và lá ba chạc đem rửa thật sạch rồi nấu cùng với 5 lit nước trong 30 phút. Sau đó lấy nước tắm và lấy bã chà xát nhẹ lên vùng da bị mẩn ngứa, Mỗi ngày tắm 1 lần đến khi da được chữa lành hoàn toàn.

Giúp cầm máu

Lấy lá ba chạc tươi và cỏ nhọ nồi theo tỉ lệ 1:2, đem cả 2 dược liệu ngâm với nước muối, Cho tất cả vào cối giã nhuyễn, đắp lên vị trí đang chảy máu, rồi dùng băng ép chặt vết thương. Sau khi máu đã được cầm thì tiếp tục áp dụng bài thuốc này để chữa trị những vết thương phần mềm. Lúc này ta nên dùng lá ba chạc tươi và cỏ nhọ nồi theo tỉ lệ 2:1, ngâm với nước muối, thực hiện giã nhuyễn và đắp lên vị trí đau đang bị cháy máu, Dùng băng ép chạt vết thương, mỗi ngày thay thuốc 1 lần.

4.7 / 5 ( 3 bình chọn )