Cây Đào Tiên - Dược Liệu

Đặt lịch hẹn

×

Cây Đào tiên

Cây Đào tiên

Đặt lịch

Cây Đào tiên còn có tên gọi khác là cây Trường sinh. Loại dược liệu này thuộc họ Núc nát (Bignoniaceae.), tên khoa học Cresceniia cujete Lin. Nhờ chứa nhiều thành phần hóa học quan trọng như axit tactric, axit creosenic, axit xitric, axit clorogenic… dược liệu này có tác dụng giải nhiệt cơ thể, kéo dài tuổi thọ, giúp tiêu đờm, điều trị ho, đau nhức xương khớp, thông tiện, nhuận tràng…

Mô tả cây Đào tiên

• Tên gọi khác: Cây Trường sinh
• Tên khoa học: Cresceniia cujete Lin.
• Thuộc họ: Núc nát (đanh pháp khoa học: Bignoniaceae.)

1. Đặc điểm cây Đào tiên

Cây Đào tiên là một loại cây thân gỗ, có chiều cao dao động trong khoảng 7 – 10m. Cây có lá hầu như xanh tươi nguyên năm, mọc hình tán, hoa mọc đơn độc ngay trên cành và thân, hoa có mùi tương đối khó chịu.

Cây có quả hình cầu, đường kính của quả khoảng 612cm, tương tự như một quả bưởi to vừa phải. Quả có vỏ xanh cứng, bên trong quả có thịt (còn được gọi là nạc hay cơm). Thịt quả có bị chua chua, màu trắng, những hạt dẹp nhỏ bên trong quả cũng màu trắng.

Cơm quả Đào tiên khi được nạo ra và để ngoài trời sẽ rất nhanh chóng chuyển sang màu đen. Chính vì thế phần thịt của quả thường được sử dụng để chế thuốc dưới dạng siro, viên hoặc rượu.

Trong trường hợp khéo mổ quả đào tiên, sau khi người dùng nạo bỏ hết phần thịt trong ruột, thì phần vỏ cứng bên ngoài có thể được sử dụng để làm ấm pha chè uống, nồi nấu nước hoặc làm đồ đựng.

2. Phân bố

Cây Đào tiên thường được trồng và  mọc hoang dại ở những tỉnh thành thuộc phía Nam Việt Nam, Campuchia và Lào. Ngoài ra loại cây này cũng được tìm thấy ở châu Phi và Nam Mỹ. Theo A. Petelot, Đào tiên có nguồn gốc từ Braxin. Người châu Âu gọi Đào tiên với nhiều tên khác nhau như calebassier, calebasse, calabasse, calabash tree.

3. Bộ phận dùng

Rễ và phần thịt bên trong quả Đào tiên là bộ phận được sử dụng làm thuốc.

4. Tính vị

Tính mát, vị chua.

5. Quy kinh

Quy vào hai kinh gồm Phế và Đại tràng.

6. Thu hái và chế biến

Thu hái

Quả Đào tiên được thu hái vào tháng 10 đến tháng 12 hàng năm. Đây là thời điểm quả chín.

Chế biến

Sau khi thu hái, rửa sạch, có thể dùng tươi hoặc dùng khô. Nếu dùng tươi thì bổ đôi quả và nạo lấy phần thịt để sử dụng. Nếu dùng khô thì rửa sạch, để ráo nước, bổ đôi quả, lấy phần thịt bên trong, bỏ hạt. Mang phần thịt thái mỏng, phơi khô, sau đó mang đi bảo quản để dùng dần.

7. Bảo quản

Người dùng bảo quản vị thuốc trong bình hoặc trong bao bì kín. Đặt thuốc ở những nơi sạch sẽ, khô ráo, không bụi bẩn và nấm mốc.

8. Chỉ định

• Người có sức khỏe suy yếu
• Những người bị đau nhức xương khớp, đau lưng, tê thấp chân, bí tiểu, ho khan hoặc ho có đờm đau nhức đầu
• Bị tổn thương hoặc có vết thương hở.

Thành phần hóa học của cây Đào tiên

Trong thịt quả Đào tiên chứa một số axit hữu cơ. Cụ thể như axit clorogenic, axit creosentìc, axit xitric, axit tactric…

Cây Đào tiên có tác dụng gì?

Lá cây Đào tiên có tác dụng điều trị chứng đau nhức đầu.

Nước sắc vỏ rễ có tác dụng kích thích quá trình làm lành tổn thương, vệ sinh vết thương sạch sẽ.

Phần thịt của quả Đào tiên có tác dụng:

• Nâng cao sức khỏe tổng thể và kéo dài tuổi thọ
• Bồi bổ cơ thể
• Giúp thanh nhiệt và giải độc cơ thể
• Hỗ trợ làm giảm triệu chứng và điều trị đau nhức xương khớp
• Điều trị ho khan, ho có đờm
• Thông tiện, nhuận tràng
• Hỗ trợ điều trị ung thư gan, bổ thận.

HỮU ÍCH: 10+ thực phẩm mát gan bổ thận tốt nhất, nên bổ sung hàng ngày

Liều lượng và cách sử dụng cây Đào tiên

1. Liều lượng

Sử dụng mỗi ngày từ 10 – 30 gram thịt quả Đào tiên.

2. Cách sử dụng

Người bệnh có thể sử dụng riêng lẻ hoặc kết hợp quả Đào tiên cùng với những vị thuốc khác để nâng cao hiệu quả chữa bệnh.

Cây Đào tiên được sử dụng bằng cách thu hái quả, lấy phần thịt tươi hoặc phơi khô ngâm rượu, làm siro, làm hoàn hoặc sắc lấy thuốc uống mỗi ngày.

Những bài thuốc điều trị bệnh từ cây Đào tiên

Quả của cây Đào tiên thường xuyên góp mặt trong các bài thuốc điều trị bệnh. Bao gồm:

1. Bài thuốc giúp tăng cường sức khỏe, kéo dài tuổi thọ từ quả Đào tiên

Nguyên liệu:

• Quả Đào tiên chín.

Cách thực hiện:

• Rửa sạch quả Đào tiên, bổ đôi và nạo lấy phần thịt để ăn mỗi ngày.
• Hoặc mang quả Đào tiên rửa sạch, bổ đôi quả
• Nạo lấy phần thịt, loại bỏ hạt
• Mang thịt quả Đào tiên thái mỏng và phơi nắng cho đến khi khô
• Lấy 15 gram Đào tiên khô nấu cùng với 1 lít nước
• Chắt lấy phần nước để uống mỗi ngày
• Uống thuốc khi còn ấm nóng để nâng cao hiệu quả.

2. Bài thuốc từ rượu quả Đào tiên điều trị đau nhức xương khớp, đau lưng, tê thấp chân, kích thích tiêu hóa và bồi bổ cơ thể

Nguyên liệu:

• Quả Đào tiên già, phần vỏ còn màu xanh để nguyên cho đến khi vỏ chuyển thành màu đen
• Chuối hột rừng
• 5 lít rượu trắng.

Cách thực hiện: 

• Phần vỏ quả Đào tiên già còn màu xanh để nguyên cho đến khi vỏ chuyển thành màu đen
• Bổ đôi quả Đào tiên và nạo lấy phần thịt, không giữ hạt
• Mang chuối hột rừng loại bỏ phần vỏ và phơi khô
• Cho vào bình thủy tinh 1 kg chuối hột rừng khô, 500 gram thịt Đào tiên và 5 lít rượu trắng
• Đậy kín bình rượu thuốc và ngâm trong 1 tháng là có thể sử dụng
• Khi cần lấy 15ml rượu thuốc để uống. Uống 2 lần mỗi ngày vào bữa trưa và vào bữa tối.

Lưu ý an toàn:

• Không nên lạm dụng rượu quả Đào tiên để tránh những cơ quan khác trong cơ thể bị ảng hưởng.

3. Bài thuốc nhuận tràng, thông tiện từ quả Đào tiên

Nguyên liệu:

• Quả Đào tiên xanh.

Cách thực hiện:

• Rửa sạch quả Đào tiên, bổ đôi và nạo lấy phần thịt
• Dùng 10 gram thịt quả Đào tiên nấu cùng với 500ml nước lọc cho đến khi đặc lại
• Chắt lấy nước thuốc đặc, không sử dụng bã
• Uống khi thuốc còn ấm nóng và uống sau bữa ăn 15 phút
• Người bệnh áp dụng bài thuốc nhuận tràng, thông tiện từ quả Đào tiên mỗi ngày một lần.

4. Bài thuốc từ quả Đào tiên giúp tiêu đờm và điều trị ho

Nguyên liệu:

• Quả Đào tiên tươi.

Cách thực hiện:

• Mang quả Đào tiên rửa sạch, bổ đôi quả
• Nạo lấy phần thịt, loại bỏ hạt
• Tiến hành thái mỏng thịt quả Đào tiên, cho vào chảo và sao nóng đến khi phần thịt của quả này chuyển sang màu đen
• Tiếp tục mang thịt quả Đào tiên phơi cho đến khô và bảo quản để dùng dần
• Khi cần lấy 15 gram thịt quả khô đun sôi để lấy nước uống
• Người bệnh uống nước thuốc ấm để đảm bảo công dụng
• Áp dụng bài thuốc từ quả Đào tiên giúp tiêu đờm và điều trị ho từ 3 – 5 ngày sẽ nhận thấy tình trạng sức khỏe được cải thiện.

5. Bài thuốc từ quả Đào tiên tươi giúp hỗ trợ quá trình điều trị ung thư gan, tốt cho hệ tiêu hóa và bổ thận

Nguyên liệu:

• Một quả Đào tiên tươi
• Đường phèn với liều dùng vừa đủ.

Cách thực hiện:

• Sau khi rửa sạch quả Đào tiên, bổ đôi quả vào nạo lấy phần thịt
• Mang thịt quả thái nhỏ và xào với đường phèn
• Chia thuốc thành 3 lần ăn
• Để hỗ trợ quá trình điều trị ung thư gan, tốt cho hệ tiêu hóa và bổ thận, bạn cần ăn thịt quả Đào tiên xào đường phèn mỗi ngày.

6. Bài thuốc giúp tẩy độc đường tiêu hóa, làm đẹp da từ quả Đào tiên

Nguyên liệu:

• Quả Đào tiên.

Cách thực hiện:

• Bổ quả Đào tiên và lấy phần thịt, không lấy hạt
• Thái nhỏ và phơi thịt quả Đào tiên đến khi khô
• Nấu 10 gram thịt quả Đào tiên khô cùng 400ml nước
• Chắt lấy nước và uống trong ngày
• Áp dụng bài thuốc giúp tẩy độc đường tiêu hóa, làm đẹp da từ quả Đào tiên mỗi ngày một lần.

7. Bài thuốc làm đẹp da, se khít lỗ chân lông và làm mềm da từ Đào tiên

Nguyên liệu:

• Quả Đào tiên
• Mật ong nguyên chất
• Sữa chua không đường.

Cách thực hiện:

• Nạo lấy phần thịt của quả Đào tiên
• Cho thịt quả, sữa chua không đường và mật ong nguyên chất vào máy xay và tiến hành xay nhuyễn
• Đắp hỗn hợp lên mặt sau khi đã vệ sinh mặt sạch sẽ
• Sau 15 phút, sử dụng nước ấm rửa mặt sạch sẽ
• Thực hiện từ 3 – 4 lần/tuần.

8. Bài thuốc chữa hen suyễn, ho, giúp lưu thông đường thở, an thần cho người có thần kinh suy nhược bằng vị thuốc Đào tiên

Nguyên liệu:

• Quả Đào tiên tươi.

Cách thực hiện:

• Mang quả Đào tiên rửa sạch, bổ đôi quả, nạo lấy phần thịt, loại bỏ hạt
• Tiến hành thái mỏng thịt quả Đào tiên, cho vào chảo và sao nóng
• Mang thịt quả phơi cho đến khô, bảo quản để dùng dần
• Khi cần lấy 15 gram thịt quả khô đun sôi để lấy nước uống
• Người bệnh uống nước thuốc ấm để đảm bảo công dụng
• Uống thuốc mỗi ngày một lần.

9. Bài thuốc từ quả Đào tiên giúp kích thích ăn ngon miệng

Nguyên liệu:

• 100 gram phần cơm của quả Đào tiên
• 500ml rượu gạo.

Cách thực hiện:

• Ngâm phần cơm của quả Đào tiên cùng rượu gạo trong bình thủy tinh, đậy kín nắp bình
• Sau 10 ngày thì mang thuốc ra sử dụng
• Mỗi lần lấy 15ml rượu thuốc uống trước khi ăn để giúp ăn ngon miệng, kích thích dịch vị dạ dày
• Uống từ 2 – 3 lần/ngày.

10. Bài thuốc giúp nhuận trường, tẩy sổ bằng quả cây Đào tiên

Nguyên liệu:

• Phần cơm của quả Đào tiên.

Cách thực hiện:

• Sử dụng phần cơm của quả Đào tiên làm mứt dẻo
• Ăn 10 gram mức dẻo sau mỗi bữa ăn
• Sử dụng 3 lần/ngày.

Những điều cần lưu ý khi sử dụng cây Đào tiên

Trong quả Đào tiên tồn tại một lượng độc nhỏ, không đáng kể. Tuy nhiên theo kết quả nghiên cứu, một số động vật có hiện tượng bị say khi ăn loại quả này. Lượng độc tố này sẽ được trung hòa khi ngâm cùng rượu, không làm ảnh hưởng gì tới người dùng.

Thế nhưng để đảm bảo sức khỏe, người bệnh chỉ nên sử dụng quả Đào tiên ngâm rượu với một liều lượng nhỏ mỗi ngày. Người bệnh tuyệt đối không lạm dụng. Bởi điều này có thể làm ảnh hưởng đến sức khỏe tim mạch.

Bài viết là thông tin giúp bạn đọc hiểu hơn về công dụng, thành phần hóa học, đặc tính, cách sử dụng và những bài thuốc chữa bệnh từ cây Đào tiên. Thịt từ quả của cây Đào tiên chứa một lượng nhỏ độc tố. Chính vì thế người bệnh không nên lạm dụng. Ngoài ra để đảm bảo an toàn, người bệnh nên sử dụng dược liệu theo sự hướng dẫn của thầy thuốc hoặc bác sĩ chuyên khoa.

THAM KHẢO THÊM

• Cây Bàm Bàm – Tính Vị, Quy Kinh Và Công Dụng
• Công Dụng Của Sài Hồ Bắc Và Những Bài Thuốc Hay