Cây Long Não: Dược Liệu Chữa Bệnh Với Mùi Hương ấn Tượng

Nội dung bài viết

• Đặc điểm của cây Long não
• Phân bố, thu hái, chế biến
• Thành phần hóa học của cây long não
• Tác dụng theo Y học cổ truyền
• Tác dụng theo Y học hiện đại
• Tác dụng của long não
• Bài thuốc kinh nghiệm
• Liều dùng và lưu ý 

Nhắc tới Long não, người ta hay nghĩ đến những viên chế phẩm thường được cho vào tủ quần áo để đuổi chuột, trị nấm mốc, mối mọt. Tuy nhiên, đây chỉ là một hợp chất tổng hợp mà thôi. Trên thực tế, có một loài thảo dược cùng tên, chế ra các tinh thể và tinh dầu được dùng trong y học để sát trùng, tiêu viêm, chữa một số bệnh ngoài da. Hãy cùng tìm hiểu về đặc điểm, công dụng và cách dùng của loài thảo dược này qua bài viết sau đây.

Đặc điểm của cây Long não

Cây long não tên khoa học là Folium et lignum Cinnamomi camphorae, có tên gọi khác là Rã hương, Chương não, thuộc họ Long não (Lauraceae).

Cây gỗ, cao 10 – 15m. Vỏ thân nứt nẻ, màu xám nâu. Lá mọc so le, phiến dài, đầu lá kéo dài thành một mũi nhọn ngắn, mặt trên xanh sẫm bóng, mặt dưới nhạt, có 3 gân lá tỏa lên từ gốc. Hoa nhỏ, mọc thành chùm ở kẽ, ngắn hơn lá. Quả hình cầu, to bằng hạt tiêu, phía dưới có cuốn nhỏ hình chén.

Tất cả các bộ phận của cây đều mang những tế bào chứa tinh dầu.

Phân bố, thu hái, chế biến

Cây Long não có nguồn gốc từ Trung Quốc và Nhật Bản. Hiện nay, cây được trồng rộng rãi ở nhiều nước nhiệt đới và cận nhiệt đới. Ở Việt Nam, Long não được trồng nhiều ở các tỉnh miền Bắc. Ở Cao Bằng, Lạng Sơn, Lai Châu còn những cây rất lâu năm, ước tính có cây lên đến 100 năm tuổi.

Bộ phận dùng: Gỗ và lá là nguyên liệu chính để cất tinh thể và tinh dầu .

Thành phần hóa học của cây long não

Tinh dầu: Gỗ của cây trưởng thành chứa 4,4% tinh dầu. Thành phần chủ yếu của tinh dầu là camphor (64,1%). Lá cây có chứa 1,3% tinh dầu, trong đó camphor chiếm 81,5%.

Trong công nghiệp, khi cất Long não người ta thu được phần đặc là tinh thể có màu trắng và phần lỏng là tinh dầu từ cây Long não.

Tác dụng theo Y học cổ truyền

Long não vị cay, tính nóng, có độc.

Tác dụng: Sát trùng, tiêu viêm, giảm đau.

Tác dụng theo Y học hiện đại

Cây long não có tác dụng hưng phấn trung khu thần kinh, tăng cường hô hấp và tuần hoàn. Với trung khu thần kinh đang ở trạng thái ức chế thì tác dụng này càng rõ.

Khi bôi vào da, thuốc gây cảm giác mát do thuốc kích thích vào thụ thể cảm giác lạnh và có tác dụng giảm đau, giảm ngứa, gây tê nhẹ.

Thuốc có tác dụng kích thích đường ruột, gây cảm giác ấm áp, dễ chịu đối với bao tử. Liều cao có thể gây buồn nôn, nôn.

Thuốc dễ được hấp thu nhanh qua niêm mạc bất kỳ nơi nào trên cơ thể, kể cả niêm mạc bao tử.

Độc tính của thuốc: Liều 0,5 – 1g có thể gây hoa mắt chóng mặt, đau đầu, cảm giác nóng, gây kích thích, nói sảng. Uống trên 2g có thể dẫn đến vỏ não bị kích thích gây co giật, có thể suy hô hấp và tử vong.

Tác dụng của long não

Gỗ và lá dùng để cất tinh dầu, cung cấp camphor thiên nhiên. Chất này dùng làm thuốc hồi sức cho tim trong trường hợp cấp cứu và làm thuốc sát khuẩn đường hô hấp. Tinh dầu long não có thể dùng xoa bóp ngoài da chữa vết thương đau, ngứa, sung huyết. Ngoài ra, nó còn dùng để chế dầu cao xoa bóp.

Long não còn dùng trong công nghiệp chế ngà voi nhân tạo, phim ảnh, chất cách điện, dùng chống nấm mốc mối mọt, sản xuất thuốc trừ sâu…

Cây Long não còn làm cây bóng mát, tán rộng, xanh tốt quanh năm, lá có khả năng hấp thu kim loại nặng làm sạch môi trường.

Bài thuốc kinh nghiệm

Chữa viêm họng, ho, đờm khò khè

Bột từ cây Long não 1,5g, phèn chua 7g, băng phiến đại bi 3g, tất cả hòa tan trong một ít cồn rồi thêm nước ấm vừa đủ 30ml. Khi dùng lấy tăm bông tẩm thuốc bôi vào họng. Ngày dùng vài lần.

Chữa hôi nách

Bột Long não 0,4g, gừng sống 1 miếng. Giã nhỏ, lấy nước xoa vào nách. Ngày làm vài lần.

Chữa đau răng

Long não 3g, chu sa 3g. Nghiền thành bột, xát vào chỗ đau răng.

Trị trẻ em ghẻ, lở ngứa

Long não, hoa tiêu, mè đen lượng đủ bôi tán thành bột mịn trộn với vaselin để bôi.

Trị chàm ở chân bội nhiễm hoặc loét

Long não 3g, đậu hũ 2 miếng, trộn nát đắp ngoài.

Trị đau khớp do bong gân

Dùng Long não pha cồn 10% để xoa bóp hoặc chế dầu Long não gồm Long não và dầu tùng tiết, trộn lại bôi chỗ đau. Bạn cũng có thể tìm hiểu thêm Cốt toái bổ: Vị thuốc quý bổ gân cốt.

Liều dùng và lưu ý 

• Dùng ngoài: Lượng vừa đủ tán bột trộn với dầu hoặc cồn bôi.
• Uống trong: 0,1 – 0,2 g thuốc tán hoặc rượu.
• Chú ý: Cơ thể nóng sốt không uống. Thuốc có độc nên phải hết sức thận trọng, nhất là đối với phụ nữ và trẻ em. Thuốc kỵ lửa.

Cây long não là loại thảo dược quý dùng để chữa bệnh. Tuy nhiên, cũng giống như nhiều loại thảo dược khác, khi sử dụng bạn cần tham vấn ý kiến của bác sĩ có chuyên môn.