Cây Sâm Bố Chính Và Những Lợi ích Thần Kỳ Mà Có Thể Bạn Chưa Biết

Nếu có dịp đến Quảng Bình một lần, có lẽ bạn đã được nghe qua cây sâm bố chính. Mọi người còn đặt cho nó tên gọi “Sản vật tiến Vua” vì những lợi ích thần kỳ mà loại cây này mang lại. Hãy cùng QBTravel khám phá loài cây nổi tiếng này và những công dụng mà nó mang lại nhé.

Cây sâm bố chính là gì? 

Cây sâm bố chính có tên tiếng Anh là Abelmoschus sagittifolium, cây được đánh giá rất cao vì các lợi ích mà nó mang lại, có thể tương đương với loại nhân sâm của Hàn Quốc.

Sâm bố chính được người dân phát hiện vào năm 1924, hiện nay cây được tìm thấy nhiều ở Việt Nam tỉnh Quảng Bình. Loài cây có tên gọi là Bố Chính bởi vì nó được tìm thấy và được sử dụng làm dược liệu lần đầu tiên tại Châu Bố Chính (nay thuộc Bố Trạch, Quảng Trạch, tỉnh Quảng Bình).

Sâm bố chính được chia làm mấy loại?

Từ xa xưa đây được coi như một  trong những sản vật của riêng Quảng Bình, một đặc sản Quảng Bình mà không hề lẫn vào đâu được. Cây sâm bố chính có khá nhiều chủng loại đa dạng, thường thì ở Việt Nam người dân thường có hai cách phân biệt, theo màu của hoa hay theo địa hình. Hôm nay QBTravel sẽ chỉ cho bạn cách phân biệt loài cây này theo màu sắc của nó.

Dựa vào màu sắc của hoa, sâm bố chính được chia thành 4 loại:

Cây sâm bố chính hoa vàng

Cây sâm bố chính hoa vàng có đặc tính giống các loại còn lại, tuy nhiên, điểm khác biệt là cây không có củ và có chiều cao khoảng 1m đến 2m. Giống như tên gọi thì cây có hoa vàng đặc trưng.

Cây sâm bố chính hoa màu hồng phấn

Cây sâm bố chính này thì thường được trồng để làm cảnh tại các vùng đồng bằng vì hoa có màu hồng phấn rất đẹp. Dược tính của loại này cũng thấp hơn loại sâm có màu hoa đỏ tươi mọc tự nhiên tại các khu rừng.

Cây sâm bố chính hoa màu đỏ tươi

Với loại có hoa màu đỏ tươi thường phân bố nhiều tại các vùng núi Tây Nguyên và miền Đông Nam Bộ. Đặc điểm nhận dạng chính của cây là có hoa khá to, năm cánh mỏng có màu đỏ tươi. 

Rễ cây sâm bố chính phân nhánh ít, điểm đặc biệt của loại sâm có hoa đỏ tươi này là rễ mang hàm lượng dinh dưỡng và dược tính cao nhất trong bốn loại sâm. Hiện nay, sâm bố chính hoa màu đỏ tươi đang dần khan hiếm do quy trình chăm sóc riêng biệt cùng với sự khai thác lớn của con người.

Cây sâm bố chính hoa màu đỏ hồng

Loại sâm có hoa đỏ hồng mọc nhiều trên cả nước, cây dễ thích nghi với các loại điều kiện đất và kiểu khí hậu khác nhau. Cây phát triển khá nhanh và sản lượng cũng rất tốt: với 1000 mét vuông có thể cho sản lượng từ 1000 – 1200kg.

Cách trồng cây sâm bố chính

Hiện nay, sâm bố chính được người dân Quảng Bình canh tác và trồng khá phổ biến. Để trồng được những cây sâm bố chính, bạn cùng cần có một số kỹ thuật để có một vụ mùa với sản lượng cao. QBTravel hôm nay sẽ giới thiệu cho bạn một số lưu ý nhỏ trước khi bắt đầu trồng loại sâm này.

Cách lựa chọn đất và làm đất trước khi trồng

Đầu tiên, đất cần có sự tơi xốp nhất định, độ ẩm và nơi trồng cần có lượng ánh sáng đủ cho sự phát triển của cây sâm bố chính. Sau khi làm đất tơi xốp, bạn cần lên các luống để trồng có chiều rộng khoảng 80cm, có thể trồng từ 2 tới 3 hàng 30x30cm theo hình nanh sấu.

Trước khi trồng cũng cần bón thêm phân lót chuồng trộn thêm 2% supe lân theo đường rạch hay hốc nhỏ.

Thời điểm làm để làm đất trồng cây sâm bố chính rơi vào cuối tháng 12, có thể tiến hành trồng cây vào đầu vụ xuân năm sau.

Cách chọn mua giống cây sâm bố chính Quảng Bình

Để có vụ mùa sâm với sản lượng tốt, ngoài việc làm đất đầu vụ mùa và kỹ thuật trồng thì bạn cũng cần lưu ý tới cây giống để trồng. Cần chọn các hạt giống tốt nhất để tiến hành ươm giống.

Các hạt cây sâm bố chính được chọn là những hạt to tròn, không bị lép, tiến hành ủ trong vải sạch khoảng 12 giờ là hạt giống sẽ bắt đầu nảy mầm. Chăm sóc tới khi cây lớn khoảng 15-20cm thì có thể mang ra trồng được.

Cây sâm bố chính trồng bao lâu thì thu hoạch

So với các loại sâm khác thì cây sâm bố chính Quảng Bình có thể thu hoạch khá nhanh sau khi trồng. Đối với đất phù sa thì cần khoảng 1 năm, đối với các vùng đồi núi thì lâu hơn có khi là một năm rưỡi. 

Có thể thu hoạch sâm bố chính vào bất kỳ thời điểm nào trong năm, thời điểm thu hoạch tốt nhất trong ngày là là buổi sáng khi trời nắng, cây ít ra hoa và lá còn non, thời điểm này chất dinh dưỡng của cây sẽ được tập trung chủ yếu để nuôi củ. 

Đối với việc thu hoạch hạt giống để ươm cho vụ mùa sau, có thể thu hoạch từ 12 tháng hay một năm rưỡi, tránh để hạt lâu vì sẽ bị giảm tỷ lệ nảy mầm của hạt. Bạn có thể tìm mua giống cây sâm bố chính tại một số viện cây giống uy tín tại tỉnh Quảng Bình.

Một số hình ảnh sâm bố chính Quảng Bình

Dưới đây là một số hình ảnh cây sâm bố chính bạn có thể tham khảo:

Các hạt giống sâm bố chính được chọn là các hạt tròn, không lép để đảm bảo cây giống phát triển tốt.

Hạt giống sau khi ươm trong vải sạch nửa ngày đã bắt đầu lên mầm.

Hiện nay, tại tỉnh Quảng Bình có rất nhiều hộ dân đã thành công với mô hình trồng cây sâm bố chính. Du khách cũng có thể tới thăm quan và mua cây ngay tại vườn.

Cây sâm bố chính cũng được một số người dùng để làm cây cảnh, hoa của cây bố chính có khá nhiều màu như đỏ, vàng rất đẹp.

Một số lợi ích mà cây sâm bố chính mang lại

Cây sâm bố chính được người Việt dùng chủ yếu với công dụng làm dược liệu để chữa bệnh. Với Y học dân gian, sâm bố chính được phối hợp với nhiều loại dược liệu khác để chữa các loại bệnh như ho, táo bón, suy nhược,… Y học hiện đại cũng đánh giá rất cao các thành phần có trong cây và chiết suất chúng thành các loại thuốc.

Cây có tác dụng bổ tỳ, kiện vị, thanh nhiệt hỗ trợ hệ tiêu hóa, có thể dùng với trẻ suy nhược, kén ăn sẽ giúp trẻ ngon miệng và khỏe mạnh hơn.

Bệnh lao phổi, viêm phế quản ở trẻ em cũng có thể dùng cây sâm bố chính, kết hợp thêm với mật ong cùng cam thảo cho trẻ. Cách chữa dân gian này rất hiệu quả và an toàn với trẻ.

Khi cơ thể bị thiếu máu hay suy nhược có thể kết hợp sâm bố chính với rễ đinh lăng để ngâm rượu. Ngâm cùng mật ong có thể chữa chứng đau đầu, thiếu máu,…

Ngoài ra, cũng có thể cải thiện khả năng sinh lý ở sinh lý với loại cây này khi kết hợp với một số loại dược liệu như ba kích, sâm cau,… Ở nữ giới có thể dùng chung với ích mẫu, ngải cứu để cải thiện tình trạng rối loạn kinh.

Cây sâm bố chính còn có thành phần giúp an thần, giúp bạn có thể ngủ ngon, ngăn ngừa trầm cảm và chứng suy nhược thần kinh.

Với những lợi ích thần kỳ mà cây sâm bố chính mang lại, hiện chúng đang trở thành quà tặng đặc sản yêu thích mỗi khi du khách đến thăm Quảng Bình. Có thể nói cây sâm bố chính là thứ sản vật mà thiên nhiên đã ưu đãi ban cho vùng đất Quảng Bình.