Chẩn đoán - điều Trị Bệnh li Trên Heo Con Theo Mẹ - VietDVM

Tiếp tục chuỗi bài viết về bệnh E.coli trên heo con theo mẹ và sự tồn tại của vi khuẩn E.coli trong chuồng heo nái đẻ. Hôm nay VietDVM.com giới thiệu cách chẩn đoán phân biệt bệnh bệnh e.coli trên heo con theo mẹ và các bước hành động khi trại nhiễm bệnh.

Vi khuẩn E. coli là một trong số các nguyên nhân phổ biến gây ra hiện tượng tiêu chảy trên heo con theo mẹ và heo cai sữa. Đối với heo thịt E.coli thường gây hiện tượng sưng phù đầu, mặt trong giai đoạn heo <30kg . Ngoài ra vi khuẩn này còn gây ra những biểu hiện khác như tiêu chảy ra máu, nhiễm trùng đường tiết niệu, sinh dục trên heo ở mọi lứa tuổi.

Xem thêm:

10 nguyên nhân bùng phát bệnh E.coli trong chuồng heo nái đẻ

Chẩn đoán heo con mắc bệnh tiêu chảy do E.coli

Chẩn đoán phân biệt bằng các biểu hiện bên ngoài (triệu chứng)

Chẩn đoán phân biệt heo nhiễm bệnh E.coli với các bệnh khác

Dấu hiệu lâm sàng		Ảnh hưởng tới heo		Nguyên nhân	Kiểm soát và điều trị
Biểu hiện	Tuổi heo con	Heo nái	Phòng		Điều trị	Kháng sinh	Công việc khác
Heo bị tiêu chảy	Lỏng và có màu vàng	0-3 ngày	Nái tơ	- E.coli- Rotavirus	Vaccine và nâng cao sức đề kháng	Kháng sinh uống hoặc tiêm	Quinolones Cephalosporines	Theo dõi và dùng kháng sinh phòng
			Cả ở nái tơ và nái dạ	- E.coli- Rotavirrus- PED- TGE		Ở Heo nái mang thai (lưu ý E.coli luôn ở trong đường tiêu hóa)
	Màu nâu, lẫn máu, có bọt khí	0-7 ngày	Cả ở nái tơ và nái dạ	Clostridium spp	Vaccine và tăng cường sức đề kháng	Kháng sinh uống và tiêm	Kháng sinh nhóm beta-lactam	Chú ý: cùng vào, cùng ra
	Màu trắng	> 7 ngày	Cả ở nái tơ và nái dạ	Cầu trùng	Kháng sinh uống hoặc tiêm	Toltatruzil Antibiotherapy	Tối ưu hóa vệ sinh và khử trùng
Còi cọc chậm lớn	0-2 ngày	Heo mẹ giảm, không cho bú	Thuốc kháng sinh + thuốc chống viêm		Xem lại hội chứng MMA
	>2 ngày	Quản lý thức ăn và nướcNhiệt độ trong phòng	Quản lý môi trường		Cho ăn, uống đầy đủ + đảm bảo vệ sinh.
	0- cai sữa	Nhiễm PRRS	Tiêm phòng
Các bệnh hô hấp	Ho	Bụi hoặc các điều kiện môi trường bất lợi	Khắc phục các nguyên nhân môi trường
Sốt	Cúm heo và PRRS (là nguyên nhân chính)	Ổn định sức khỏe heo trong trại

Như vậy, trong tuần đầu sau khi sinh những heo con nhiễm E.coli phân thường có màu vàng và rất lỏng, điều này giúp chúng ta dễ dàng phân biệt với các bệnh khác:

- Tiêu chảy do Clostridium: phân thường màu nâu, có thể có vết máu.

- Tiêu chảy do Rotavirus: thường chỉ xảy ra trên nái tơ (heo nái đẻ lứa đầu).

- Tiêu chảy do PED : phân có chất nhầy và mùi đặc trưng.

- Tiêu chảy do Cầu trùng: Phân thường có màu trắng.

- Ngoài ra, khi heo con theo mẹ bị tiêu chảy trong tuần đầu sau sinh cũng cần phân biệt với Clostridium tuyp A (tuyp độc tố).

Với những trại bùng phát bệnh tai xanh - PRRS dịch tiêu chảy thường kéo dài do có sự kế phát E.coli.

Tỷ lệ mắc bệnh tiêu chảy (số con mắc tiêu chảy/tổng đàn) thường rất cao ở tuần đầu nhưng có tỷ lệ chết rất thấp.

Có thể dùng kháng sinh thích hợp để phòng bệnh và kiểm soát sự phát triển của vi khuẩn (phương pháp này hiện nay không được khuyến cáo sử dụng vì dễ dẫn tới lạm dụng kháng sinh → kháng kháng sinh).

Chẩn đoán phân biệt bệnh E.coli trong phòng thí nghiệm

Bảng phương pháp chẩn đoán bệnh E.coli trong phòng thí nghiệm

E coli	- Nuôi cấy – phân lập- PCR
Cl. perfringens, Cl. difficile	- Nuôi cấy và xác định độc tố
Viêm dạ dày ruột truyền nhiễm	- PCR
PED	- PCR
Càu trùng	- Soi bằng kính hiển vi
Rotavirosis	- PCR
Balantidiasis	- Phân lập

Đối với các trường hợp thực tế, bệnh tích khi mổ khám rất phức tạp, do vậy việc lấy mẫu gặp nhiều khó khăn. Với E.coli ưu tiên lấy mẫu ở ruột, tuy nhiên trong trường hợp cấp tính chúng ta có thể sẽ tìm thấy nhiều loại vi khuẩn trong mẫu bệnh phẩm.

Đặc tính của vi khuẩn E.coli

Hầu hết các chủng vi khuẩn E.coli cùng song song tồn tại ký sinh trong cơ thể vật nuôi nhưng chỉ có 1 số ít chúng có thể là tác nhân gây bệnh, vì vậy chúng ta cần phân biệt rõ chủng vi khuẩn và độc lực mà chúng gây ra. Với những ca bệnh thực tế trong thời gian qua, chúng tôi đã phân loại được một số chủng có cấu trúc kháng nguyên khác nhau:

Kháng nguyên và độc tố E. coli phân lập được ở heo con trong giai đoạn theo mẹ

Kháng nguyên	Độc tố
K88 (F4)	Sta
K99 (F5)	Stb
987P (F6)	LT
F41	East1

Vi khuẩn E.coli được tìm thấy ở các trang trại không được tiêm vaccin chủ yếu có kháng nguyên K88, sau đó tới kháng nguyên K99, 987P và hiếm gặp F41 đặc biệt với heo nái đẻ lứa đầu. Hiện tại vẫn chưa tìm thấy sự tồn tại của kháng nguyên F18 ở độ tuổi này.

Điều trị heo con nhiễm bệnh E.coli

Để kiểm soát cũng như điều trị bệnh, chúng ta có thể chia các độ tuổi của heo con để có giải pháp phù hợp và hiệu quả khi bệnh xảy ra.

Tuần đầu tiên sau khi sinh

Nếu heo con bị tiêu chảy do vi khuẩn E.coli trong tuần đầu sau khi sinh chúng ta cần thực hiện các bước sau để kiểm soát và điều trị bệnh

3 ngày đầu sau sinh có ý nghĩa rất quan trọng trong việc kiểm soát tỷ lệ chết ở heo con theo mẹ.

Đây cũng là giai đoạn môi trường có ảnh hưởng rất lớn tới sự phát triển của heo con do vậy đặc biệt cần chú ý tới nhiệt độ úm và tốc độ gió trong chuống nuôi

Những lưu ý trong giai đoạn này

• Đảm bảo heo con bú đủ sữa non (sữa non (sữa đầu) có kháng thể trong huyết thanh và nồng độ globulin miễn dịch cao sẽ giúp kiểm heo con đề kháng tốt với dịch bệnh.)

• Khẩu phần ăn cho heo nái cần đầy đủ dinh dưỡng và nên cho ăn tự do

• Vệ sinh tích cực và thực hiện All-In / All-Out cũng làm giảm các yếu tố gây bệnh → do đó cũng làm giảm số lượng E. coli trong môi trường.

• Nếu cần điều trị kháng sinh để nhanh chóng kiểm soát bệnh bạn có thể dùng fluoroquinolones hoặc cephalosporin → sau đó theo thử nghiệm kháng sinh đồ.

Giai đoạn 3-7 ngày

Phác đồ điều trị cho giai đoạn này:

- Tiếp tục duy trì dinh dưỡng cho heo nái.

- Chất lượng nước và lượng nước cần đủ và sạch

- Có thể điều trị heo tiêu chảy bằng kháng sinh bột hoặc tiêm.

- Khi heo tiêu chảy cần chú ý bù nước và điện giải

- Tránh tự trộn thức ăn cho heo nái để tránh tăng áp lực nhiễm trùng.

Heo con theo mẹ từ tuần 2 trở đi

E. coli thường khá phức tạp ở độ tuổi này vì vậy nếu heo con bị tiêu chảy nên được điều trị bằng kháng sinh.

Nếu E. coli là tác nhân gây bệnh chính, chúng ta cầm xem lại hiệu quả của trương trình vaccine  khả năng miễn dịch của heo nái và các yếu tố môi trường cần được kiểm tra lại.

Như vậy: Việc chẩn đoán và điều trị heo con theo mẹ nhiễm E.coli

• Heo con tiêu chảy phân nhiều nước và thường có màu vàng
• Cần lưu ý phân biệt với các bệnh do: Clostridium, rotavirus, cầu trùng…
• Để hiệu quả ta có thể dùng các phương pháp chẩn đoán trong phòng thí nghiệm: Nuôi cấy, phân lập
• Việc sử dụng vaccine phòng cần lưu ý tới 3 loại kháng nguyên thường gây bệnh trong trại đó là: K99, K99 và 987P
• Để điều trị E.coli trên heo có thể dùng kháng sinh: Quinolones, Cephalosporines tuy nhiên cần làm kháng sinh đồ để chắc chắn vì khả năng kháng thuốc của E.coli là rất cao.
• Cần lưu ý vệ sinh chuồng nuôi và tiểu khí hậu chuồng nuôi để đảm bảo heo luôn được khỏe mạnh → đây sẽ là yếu tố quan trọng để hạn chế E.coli bùng phát và chúng luôn tồn tại trong đường tiêu hóa của vật nuôi.

Bạn có muốn xem thêm!!!

• Bệnh phó thương hàn (Salmonellosis) trên heo
• Heo con bị tiêu chảy - nguyên nhân heo con bị tiêu chảy
• Heo bị tiêu chảy - nguyên nhân tiêu chảy ở heo con cai sữa
• Bệnh tai xanh (PRRS) kỳ 2: Kiểm soát bệnh tai xanh trong chăn nuôi heo

Tiến Dũng biên dịchNguồn tin: Pig333