Chầu Đệ Tam Thoải Phủ - Phủ Dầy Nam Định

“Hội đồng ba phủ nghiêm quân Đệ Tam Chầu Thoải thanh tân hay là Tóc mây rẽ mái mượt mà Lưng ong mắt phượng da ngà điểm trang”

Chầu Đệ Tam Thoải Phủ  hay còn gọi ngắn gọn là Chầu Đệ Tam là vị Chầu Bà thứ ba trong hàng Tứ Phủ Chầu Bà, đứng sau Chầu Đệ Nhị Thượng Ngàn, trước Chầu Đệ Tứ Khâm Sai.

Chầu Đệ Tam là ai ?

Tương truyền, Chầu Đệ Tam là Thủy Tinh Tiên Nữ tôn xưng là Lân Nữ Công Chúa, là con vua Thủy Tề dưới chốn Long Cung. Quyền cai coi giữ các tiên nữ chốn Thủy Phủ. Lại có tích nói rằng, Chầu Đệ Tam là con gái của Lạc Long Quân, danh hiệu Thủy Tinh Động Đình Ngọc Nữ Tam Giang Công Chúa, nhưng truyền thuyết này không được lưu truyền rộng rãi. Thực tế thì người ta vẫn công nhận Chầu Đệ Tam là con Vua Long Vương Bát Hải Động Đình hơn.

Ngoài ra, nhiều vùng còn quan niệm rằng Chầu Đệ Tam là hóa thân của Mẫu Đệ Tam, là người hầu cận bên Mẫu Thoải, nên một số vùng miền xem Chầu là hóa thân của Mẫu Đệ Tam. Tuy nhiên, điều này là không hợp lý do Mẫu Đệ Tam và Chầu Đệ Tam không phải cùng một vị.

>>> Xem thêm: Chầu Đệ tứ Khâm Sai là ai?    >>> Chầu Đệ Nhị Thượng Ngàn     >>>Chầu Đệ Nhất

Thần tích Chầu Đệ Tam

Chầu Đệ Tam là một thiên thần, chầu không giáng trần, không phải nhân thần vì vậy thần tích về Chầu Đệ Tam không rõ ràng và không có một ghi chép cụ thể nào cả. Lại nghe rằng Chầu vốn nghiêm nghị, hách danh, thập phần công chính; chứ không phải lúc nào cũng vui tươi, rộn rã.

Đền thờ Chầu Đệ Tam ở đâu ?

Chầu Đệ Tam thường được thờ tại các cửa sông cửa biển, nơi có đền thờ Mẫu Thoải. Trong đó, đền Hàn Sơn ( xã Hàn Sơn, huyện Hà Trung, Thanh Hóa) là ngôi đền thờ Chầu Đệ Tam nổi tiếng nhất.

Tại Phủ Dầy cũng có thờ tự Chầu Đệ Tam trong ban thờ Tứ phủ Chầu Bà.

Tiệc Chầu Đệ Tam vào ngày nào ?

Ngày chính tiệc Chầu Đệ Tam tại đền Hàn Sơn là vào ngày 12/6 âm lịch.

Hình tượng Chầu Đệ Tam và đền Hàn Sơn (Thanh Hóa)

Căn Chầu Đệ Tam khi hầu đồng

Chầu Đệ Tam thường ít khi giáng ngự về đồng nhất, hoặc khi chầu ngự về ở các ngôi đền thờ các vị thánh Thoải Phủ, hoặc tại chính đền thờ Mẫu Thoải.  Các thanh đồng có căn Chầu Đệ Tam khi loan giá thường mặc trang phục áo màu trắng, đầu đội khăn trắng, cầm quạt trắng khai quang. Khi hát văn các cung văn vẫn thường sử dụng bản văn của Mẫu Thoải để dâng văn chầu. Có ý kiến cho rằng không nên như vậy, thay vào đó phải sử dụng bản văn riêng của Chầu.

Bản văn Chầu Đệ Tam

Khi hầu giá Chầu Đệ Tam, các cung văn thường dâng văn trích đoạn từ văn Mẫu Thoải ngoài ra còn có các bản văn sau:

Bản số 1

Chúa từ buổi giãi dầu sương tuyết Đày non xanh bóng nguyệt hắt hiu Thẩn thơ nắng sớm mưa chiều Tiếng chim khắc khoải như khêu mạch sầu Tưởng nông nỗi dòng châu lã chã Trách ai làm hai ngả chia li Từ nay mỗi độ xuân về Cầu ô lỡ nhịp sông khuya vắng thuyền Bứt dứt nhẽ thung huyên nghĩa cả Tấm thân này có sá chi đâu Lẽ nào nát ngọc trẩm châu Vùi hoa dập liễu bởi câu tam tòng Xót vì nỗi má hồng bội bạc Âu cũng đành bèo dạt mây trôi Sức này há kể chi ai Lòng trinh chuyển động đất trời chứng minh

Bản số 2

Xuân qua ba tiết tháng hè Thu rồi đông đến mây che thanh nhàn Mừng giầu mừng thịnh mừng sang Phú lại mừng quý quan sang mừng giầu Làm tôi Chầu độ sống lâu Phơ phơ tóc bạc trên đầu bằng bông Trứng rồng lại nở ra rồng Hạt thông lại nẩy chồi thông rườm rà Bốn phương phẳng lặng can qua Dân an quốc thái xướng ca chơi bời Quân thần phải đạo chúa tôi Trên thuận lòng trời dưới thuận long dân Hội đồng ba phủ nghiêm quân Đệ tam chầu thoải thanh tân hay là Tóc mây rẽ mái mượt mà Lưng ong mắt phượng da ngà điểm trang Tay đàn tang tính tình tang Miệng cười hoa nở ai đang hầu Chầu Muôn dân thiên hạ cúi đầu Quyền Chầu cai quản bộ hầu nàng tiên Rong chơi cửa phủ cửa đền Vâng lệnh Mẫu truyền giáng phúc trừ tai Ơn trên tiếp lộc ban tài Độ cho già trẻ gái trai yên lành Khi vui trống phách rập rình Đỉnh đang thơ phú tính tình giao ca Thơ thơ phú phú ngâm nga Cung năm dịp bẩy cung ba dịp mười Thơ dâng đã bốn câu rồi Lạy bà bảo hộ tiểu tôi an lành Chậu nước trong xin bà tẩy điện Vuông nhiều điều còn vẹn liêm phong Xin bà đại xá cho đồng Kẻo còn nhầm lỗi kẻo còn dại ngây Chúa tiên khéo miệng khéo tay Miệng thời tấu đối tay may vóc rồng Xách đầy theo Mẫu vô cung Dệt tấm vóc rồng tiến đức vua cha Lộc tài Chầu mới ban ra Bổng lộc cho lắm lại nhiều hơn xưa Đồng con hương khói phụng thờ Ba mươi mồng một mười tư hôm rằm Chữ rằng Thánh giáng lưu ân Chầu bà ban lộc thiên xuân thọ trường.

>>> Xem thêm các video về Phủ Dầy tại  Phủ Dầy Nam Định Official – YouTube