Chế độ Dinh Dưỡng Cho Trẻ Bị Viêm Loét Dạ Dày

11:04 AM 04/12/2019 Viêm loét dạ dày là bệnh rất thường gặp ở trẻ, bệnh gây nhiều biến chứng nguy hiểm như chảy máu dạ dày, ung thư dạ dày. Có nhiều nguyên nhân gây nên bệnh, trong đó vi khuẩn HP (Helicobacter Pylori), ăn uống không khoa học và hợp lý được nhiều nghiên cứu chỉ ra là các nguyên nhân hàng đầu. Vi khuẩn HP có lây qua đường ăn uống không? Viêm loét dạ dày ở trẻ nên ăn các loại thức ăn nào? Nên kiêng các loại thức ăn nào? Ăn uống ra sao để tránh bị bệnh tái phát? Đây là các câu hỏi rất thường gặp mà các mẹ hay dành cho bác sỹ!

1. Chế độ dinh dưỡng nhằm mục đích gì?

Đầu tiên, do vi khuẩn HP chủ yếu lây lan qua đường tiêu hóa. Việc ăn uống không đảm bảo vệ sinh: bát đũa rửa chưa sạch, không rửa tay trước khi ăn, gắp mớm thức ăn cho trẻ, cho trẻ ăn hàng quán…đều là làm tăng khả năng trẻ bị lây nhiễm vi khuẩn HP. Do vậy ăn uống hợp vệ sinh, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm là biện pháp đầu tiên và hiệu quả ngăn chặn trẻ nhiễm vi khuẩn HP- nguyên nhân chính gây bệnh.

Mục đích tiếp theo của chế độ dinh dưỡng là giúp cho dạ dày được nghỉ ngơi, giảm tiết dịch vị, trung hòa acid, tạo điều kiện cho niêm mạc dạ dày nhanh hồi phục, vết loét nhanh liền sẹo và tránh tái phát.

2. Các nguyên tắc dinh dưỡng cho bệnh viêm loét dạ dày ở trẻ?

Dùng thức ăn giảm tiết dịch vị: Chất ngọt, chất béo ít gây tiết dịch vị. Thịt nạc, cá nạc gây tiết nhiều dịch vị cho nên không ăn quá nhiều thịt, cá, nước luộc thịt, cá.

Tránh dùng các loại kích thích dạ dày tiết nhiều dịch vị như: ớt, tiêu, giấm, cà ri, mù tạc, trái cây chua, sữa chua, dưa hành, dưa cà muối chua, nước dùng thịt, thức ăn lên men như mắm, tương, chao; thịt nguội chế biến sẵn…

Dùng thức ăn có tính chất bọc, hút, thấm niêm mạc dạ dày, giúp giảm kích thích tiết dịch vị, trung hòa acid: sữa, gạo tẻ, bánh mỳ, bánh quy…Sữa, trứng là nguồn đạm có khả năng trung hòa acid; chất béo trong sữa, trứng có tác dụng ức chế tiết dịch dạ dày đồng thời làm tăng thời gian lưu thức ăn trong dạ dày.

Thức ăn giảm tiết acid dịch vị: mật ong, đường, bánh quy, dầu thực vật...

Dùng thức ăn phải mềm, chế biến thức ăn mềm, nhừ hoặc nếu cần thì cắt nhỏ, nghiền nhuyễn, cần cho trẻ ăn chậm nhai kỹ để giảm bớt gánh nặng cho dạ dày.

Tránh dùng thức ăn sống, thô, cứng, nhiều chất xơ như gạo lứt, đậu đỗ, một số rau trái… trong thời gian đau cấp tính.

Rau lá nên chọn ăn lá non, mềm như rau đay, rau mồng tơi, rau dền. Hạn chế các loại rau sinh hơi như súp lơ xanh, bắp cải, củ hành, cải hoa, dưa leo, tiêu xanh, bắp, củ cải, dưa cải…

Không nên để thức ăn nóng quá hay lạnh quá vì làm cho dạ dày co bóp mạnh. Nhiệt độ thức ăn, nước uống thích hợp là 40º - 50º C.

Thức ăn ít có tác dụng kích thích dạ dày. Một số thức ăn quay, rán có thể làm kích thích niêm mạc dạ dày.

- Cần ăn thành nhiều bữa nhỏ, có thể ăn thêm các bữa phụ vào lúc 10 giờ, 15 giờ và 22 giờ vì ăn số lượng ít sẽ làm giảm sự căng dạ dày nên giảm tiết acid dạ dày. Không ăn quá nhiều canh cùng bữa cơm vì làm căng dạ dày gây tiết acid.

Nên ăn thường xuyên, đều đặn, không ăn quá no và không để bụng quá đói. Khoảng cách giữa các bữa ăn ngắn giúp trong dạ dày luôn có thức ăn để trung hòa acid và giảm đau.

Nên dùng chất béo từ cá (mỡ cá, cá mỡ) vì cung cấp nhiều acid béo thiết yếu và năng lượng cho cơ thể, thức ăn giàu kẽm (hàu, sò, thịt, cá…) sẽ giúp mau lành vết thương, vitamin A giúp sinh trưởng lớp tế bào biểu mô của niêm mạc dạ dày.

Sau khi ăn xong không nên chạy nhảy ngay mà cần có chế độ nghỉ ngơi

3. Phòng ngừa tái phát bằng chế độ ăn như thế nào?

Khi viêm loét dạ dày đã ổn định vẫn nên duy trì cho trẻ 2-3 bữa ăn phụ giữa các bữa ăn chính, không để trẻ ăn quá no hoặc quá đói, chọn cho trẻ thức ăn mềm, tránh những thức ăn kích thích niêm mạc dạ dày và gây tăng tiết dịch dạ dày kể trên. Cần đảm bảo cho trẻ ăn uống điều độ, đúng bữa, không nhịn đói, bỏ bữa. Vệ sinh cá nhân, vệ sinh ăn uống tránh nhiễm vi khuẩn HP. Ngoài ra, cần tránh cho trẻ stress, căng thẳng nhiều, đặc biệt là áp lực thi cử. Khi sử dụng thuốc, lưu ý với bác sĩ về tiền sử bệnh của trẻ để được dùng thuốc phù hợp, khi dùng thuốc nên cho trẻ uống thuốc sau ăn no.

TS.BS. Đoàn Huy Cường – Khoa Dinh dưỡng