Chè Vằng Và 9 Tác Dụng Đã Được Chứng Minh | Danh Trà

Nhiều người sử dụng chè vằng như một loại thức uống giải khát, không tìm hiểu về công dụng, cách dùng của nó nghiêm túc. Điều này có thể dẫn đến giảm tác dụng của chè vằng, nặng hơn là gây “ngộ độc” loại chè này. Vì vậy, nếu đang có ý định sử dụng thảo dược này, bạn nên tham khảo những thông tin dưới đây để có thể sử dụng nó một cách an toàn, hiệu quả. 

1. Chè vằng là gì?
2. Tác dụng của chè vằng
3. Cách pha chè vằng
4. Lưu ý khi sử dụng chè vằng

Chè vằng là gì?

Chè vằng là loại cây phổ biến ở Việt Nam, nó thường mọc hoang trên nhiều địa phương khác nhau. Cây chè vằng thuộc loài thực vật họ Oliu có hoa (Nhài Oleaceae), có tên khoa học là Subtriplinerve. Ngoài ra, nó còn có các tên gọi khác như: cẩm văn, dây vằng, chè cước man,… tùy theo từng địa phương.

Thường chè vằng mọc tự nhiên ở các vùng đồi núi. Hiện nay, do phát hiện giá trị dinh dưỡng của nó nên nhiều người dân đã trồng và phát triển để sản xuất chế phẩm từ loài cây này. Vậy chè vằng có mấy loại? Loại nào cho giá trị cao? Cùng tìm hiểu ngay sau đây.

Phân loại

Chè vằng gồm có ba loại chính và công dụng, đặc điểm của chúng cũng theo đó mà khác nhau:

• Vằng sẻ (chè vằng lá nhỏ): có thể nói đây là loại vằng tốt nhất, bởi chứa hàm lượng cao các chất có giá trị và cũng dùng làm thuốc nhiều nhất. Đặc điểm là lá nhỏ, mỏng khi phơi khô vẫn còn màu xanh nhạt, khi đun nước có mùi thơm, nước màu xanh nhạt.
• Vằng trâu (chè vằng lá to): công dụng kém hơn so với vằng sẻ bởi hàm lượng dinh dưỡng thấp. Đặc điểm: lá và thân to hơn vằng sẻ, khi phơi khô lá có màu nâu, nước đun không có mùi, màu nâu sẫm.
• Vằng núi: loại vằng này không có công dụng làm thuốc vì vậy không được sử dụng.

Thành phần của chè vằng

Theo nghiên cứu y học, chè vằng chứa 3 hợp chất chính tạo nên công dụng tốt của nó. Bao gồm: glycosid, flavonoid và alkaloid. Trong đó:

• Flavonoid: ngăn chặn và làm giảm quá trình oxy hóa, bảo vệ chức năng gan, lợi tiểu và chống độc.
• Glycosid: cải thiện tiêu hóa, kích thích ngon miệng và cải thiện một số tình trạng tim mạch.
• Alkaloid: có tác dụng diệt khuẩn, diệt ký sinh trùng, chống ung thư, hạ huyết áp, tăng cường hệ thần kinh trung ương,…

Tác dụng của chè vằng

Từ những thành phần chứa trong lá, chè vằng cho những công dụng rất tốt cho sức khỏe. Vậy cụ thể những công dụng đó là gì? Những thông tin dưới đây sẽ giải đáp rõ hơn về tác dụng của chè vằng để bạn tham khảo.

Xem thêm: Trà Râu Ngô: 10 Tác Dụng & Lưu Ý

Giải khát, thanh nhiệt

Không phải ngẫu nhiên mà người dân miền Trung thường đun nước chè vằng uống thay nước lọc mỗi ngày, đặc biệt là trong mùa nắng nóng. Có lẽ họ cũng cảm thấy thanh mát và giải khát khi uống loại nước chè này. 

Theo y học cổ truyền, chè vằng có tính mát, giúp giải nhiệt hiệu quả. Vì vậy, sử dụng loại nước này trong mùa hè oi bức sẽ là giải pháp hiệu quả, an toàn để hạ nhiệt và làm mát cơ thể từ bên trong.

Giảm cân, tiêu mỡ thừa

Đây chính là công dụng được rất nhiều chị em phụ nữ yêu thích. Vừa uống nước giải khát, vừa giảm cân, còn gì dễ dàng hơn đúng không nào? Chè vằng từ lâu đã được xem là “thần dược” giúp chị em loại bỏ mỡ thừa và nhanh chóng sở hữu vóc dáng cân đối vô cùng hiệu quả.

Việc uống nước chè này hằng ngày sẽ duy trì cảm giác no lâu hơn, thúc đẩy trao đổi chất và cả đốt cháy mỡ thừa. Vì vậy giúp giảm cân nhanh chóng, đặc biệt là phương pháp giảm cân hữu hiệu cho phụ nữ sau sinh. Tuy nhiên, bạn cần kết hợp với tập thể dục để cho kết quả nhanh nhất nhé!

Hỗ trợ điều trị mất ngủ, biếng ăn

Nhờ chứa glycosid trong thành phần, loại chè này sẽ giúp chữa triệu chứng mất ngủ, biếng ăn thường gặp. Tuy tạo nên vị đắng cho nước chè, nhưng glycosid lại giúp kích thích vị giác hiệu quả, từ đó giúp bữa ăn hấp dẫn, ngon miệng hơn. 

Hỗ trợ điều trị tăng huyết áp, xơ vữa động mạch

Tăng huyết áp, xơ vữa động mạch là những căn bệnh thường gặp hiện nay, nhất là ở người già. Việc uống chè vằng thường xuyên sẽ làm giảm áp lực máu lên thành mạch, từ đó ổn định huyết áp. Bên cạnh đó, nó còn chống oxy hóa và phòng ngừa xơ vữa động mạch.

Cải thiện tình trạng gan nhiễm mỡ, đái tháo đường, máu nhiễm mỡ

Đây đều là những bệnh lý nguy hiểm và có thể gây giảm tuổi thọ đối với những người mắc phải. Bên cạnh việc điều trị bằng thuốc, chế độ ăn uống, tập luyện, chè vằng sẽ là nước uống tự nhiên cải thiện và phòng ngừa những bệnh này. Điều này xuất phát từ khả năng tiêu hủy mỡ thừa, kích thích tiêu hóa và ổn định đường huyết của nó.

Lợi sữa, giúp phụ nữ hồi phục sau sinh nhanh hơn

Đây là loại nước uống an toàn cho phụ nữ sau sinh. Uống nước chè này giúp phụ nữ sau khi sinh con sở hữu sữa đều, nhiều và về nhanh hơn. Hạn chế tình trạng tắc sữa và ít sữa, không đủ cho con bú.

Xem thêm: Trà Atiso Đỏ: 7 Tác Dụng & Cách Làm

Ngoài ra, loại chè này còn kích thích co bóp tử cung, đẩy phần huyết còn sót lại trong tử cung ra ngoài. Từ đó khắc phục tình trạng hậu sản và giúp người phụ nữ có thể hồi phục nhanh chóng sau khi sinh.

Bảo vệ chức năng gan, phòng chống ung thư

Đây là một trong những công dụng tuyệt vời của chè vằng tạo nên giá trị của nó. Và công dụng này đến từ thành phần flavonoid có trong lá chè. Uống chè mỗi ngày sẽ cung cấp 1 lượng flavonoid đều đặn vào cơ thể, từ đó giúp tăng cường đào thải chất độc, chống oxy hóa cho tế bào và giúp bảo vệ chức năng gan, giúp gan không bị nhiễm độc.

Điều trị áp xe vú

Áp xe vú là tình trạng khá nguy hiểm mà phụ nữ thường gặp. Và chè vằng có thể giúp khắc phục tình trạng này an toàn và hiệu quả. 

Bằng cách lấy lá chè vằng tươi hay khô, sau đó giã nát cùng cồn 50 độ, rồi đắp lên vùng bị áp xe vú. Thực hiện đều đặn mỗi ngày 3 lần, ban đêm thì đắp 2 lần trong vòng 1 tuần liên tục. Chỉ ngừng cho đến khi thấy bệnh đã khỏi hẳn, nếu không rất dễ tái phát trở lại.

Điều trị kinh nguyệt không đều 

Chè vằng có thể ổn định kinh nguyệt cho thiếu nữ độ tuổi dậy thì hay phụ nữ đến giai đoạn tiền mãn kinh – là những người thường có kinh nguyệt không đều. Bên cạnh đó, uống chè này có thể giảm tình trạng viêm nhiễm phụ khoa cho chị em.

Tuy nhiên, bài thuốc này cho công dụng tốt nhất khi kết hợp với các vị thuốc khác như ích mẫu, ngải cứu, hy thiêm khô theo tỷ lệ thích hợp. Sau đó sắc uống trong ngày cho đến khi kinh nguyệt đều trở lại.

Chữa các bệnh về răng miệng

Lá của chè vằng có thể làm dịu những cơn đau do tình trạng răng miệng. Bằng cách sử dụng một vài chiếc lá vằng tươi nhai trong miệng và ngậm trong khoảng 30 phút, các cơn đau sẽ dịu đi nhanh chóng.

Tuy nhiên, đây chỉ là biện pháp giảm đau tạm thời. Nếu muốn trị dứt điểm bạn nên đến nha khoa để có thể tìm nguyên nhân gây đau và chữa trị. 

Giảm mụn trứng cá, làm lành vết thương và vết rắn cắn

Để giảm mụn trứng cá, người ta thường dùng rễ của cây vằng ngâm với dấm thanh rồi đắp lên vị trí bị mụn. Bên cạnh đó, lá cành của cây vằng có thể làm giảm sưng, đau và làm lành vết thương, vết rắn cắn nhanh chóng. Cách làm: lấy lá, cành chè vằng đun sôi, để nguội rồi lấy nước đó rửa vết thương.

Xem thêm: Lá Chè Xanh Tươi: 5 Tác Dụng & Cách Nấu

Cách pha chè vằng

Cách pha chè vằng rất đơn giản. Bạn có thể sử dụng lá chè khô hay tươi với lượng thích hợp, sau đó cho nước sôi vào rồi sử dụng dần trong ngày. Hoặc cũng có thể sắc lá chè vằng để uống trong một lần, tùy theo ý thích của bạn.

Phần thường được sử dụng là lá của cây vằng, tuy nhiên phần cành và rễ của cây cũng được sử dụng trong một số trường hợp. Hiện nay, do nhu cầu sử dụng chè vằng tăng nên nhiều công ty đã sản xuất chè vằng khô đóng túi hay cao chè vằng. Bạn có thể dễ dàng tìm mua sản phẩm này trên thị trường để tiện lợi hơn trong việc sử dụng. 

Lưu ý khi sử dụng chè vằng

Chè vằng tuy tốt cho sức khỏe nhưng nếu sử dụng sai cách, nó có thể trở thành “độc dược” đối với con người chúng ta. Vì vậy, khi sử dụng loại chè này, bạn không nên lạm dụng mà sử dụng ở liều lượng vừa phải để tránh xảy ra tình trạng không mong muốn. 

Tốt nhất, bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ, thầy thuốc để đảm bảo cách thức, liều lượng chính xác đem lại hiệu quả cao và an toàn. Một số vấn đề bạn cần lưu ý khi sử dụng loại chè này:

• Phụ nữ sau sinh lạm dụng loại chè này gây phản tác dụng, dẫn đến tắc sữa.
• Người bị huyết áp thấp dùng nhiều, dùng chè này quá đặc gây tụt huyết áp, có thể dẫn đến ngất xỉu.
• Dẫn đến sinh non, dọa sẩy thai hoặc sẩy thai ở phụ nữ mang thai, vì vậy tuyệt đối không được sử dụng chè này khi đang mang thai bởi khả năng kích thích tử cung co bóp của nó.
• Dễ bị nhầm lẫn với lá ngón, và nếu xảy ra việc này sẽ dẫn đến mất mạng. Vì vậy cần đặc biệt chú ý.
• Không được dùng cho trẻ em dưới 2 tuổi do cơ thể trẻ chưa phát triển toàn diện, dễ gây nguy hiểm cho trẻ.
• Không nấu chung chè vằng với các loại chè khác. Như chè dây, chè Thái Nguyên, chè atiso…

Chè vằng tuy dễ kiếm, thân thuộc nhưng lại mang lại tác dụng chẳng khác gì “thần dược” phải không nào? Tuy vậy, nó cũng không kém phần nguy hiểm khi bạn không biết cách sử dụng. Hy vọng những thông tin trên hữu ích và giúp bạn sử dụng loại chè này hợp lý, an toàn và hiệu quả trong việc nâng cao sức khỏe.