Chiếc Gáo Dừa Của ông Tôi - Tuổi Trẻ Online

Phóng to

Ảnh minh họa, nguồn: Internet

Vỏ dừa cũng được ông ngoại tận dụng làm gáo múc nước trong lu như bao gia đình khác ở quê tôi. Tuổi thơ tôi cũng gắn bó với chiếc gáo dừa dễ thương ấy.

Chiếc gáo dừa tuy đơn giản nhưng được ông ngoại làm rất tỉ mỉ. Sau khi phơi khô, ông tách bỏ phần vỏ bên ngoài, chỉ lấy phần cứng bên trong, rồi gọt giũa sao cho trái dừa vừa tròn vừa bóng cả bên trong lẫn bên ngoài. Ông dùng chiếc đũa sắt đã hơ nóng đục lấy một lỗ nhỏ, xiên qua bên kia rồi dùng thanh gỗ tròn đính chặt lại.

Ở quê tôi nhà ai cũng có một chiếc lu sành đựng nước uống để trước hiên nhà hay trước cửa ngõ, chiếc gáo dừa được móc vào gốc cây cạnh đó để ai khát nước đều có thể vào múc nước mà uống. Mỗi khi đi học về, tôi lại lấy chiếc gáo dừa, múc nước trong lu uống một cách ngon lành.

Chiếc gáo dừa không chỉ dùng để múc nước uống, nước sinh hoạt mà nó còn đi vào đời sống văn hóa tâm linh của nhiều gia đình. Ngày ấy, khi cúng tất niên, ông tôi thường đặt chiếc gáo dừa trịnh trọng trên thau nước sạch. Lúc khấn vái, ông đều đều nhịp gõ cốc... cốc vào chiếc gáo dừa, ánh mắt đầy vẻ thành kính, trang trọng.

Khi tôi lớn lên thì người dân quê tôi không ai còn dùng chiếc gáo dừa để uống nước nữa mà thay vào đó là những chiếc ca nhựa, ly thủy tinh đủ mọi màu sắc, kích cỡ. Chỉ riêng nhà ông ngoại tôi là vẫn còn chiếc gáo dừa với cái lu sành trước ngõ.

Một hôm, tôi dẫn bạn về nhà ông ngoại chơi, thấy chiếc gáo dừa, bạn tôi nửa thật nửa đùa: “Thời nay mà nhà mày còn dùng gáo dừa uống nước à?”. Nghe được câu đó, ông không nói gì, lặng lẽ đi ra vườn dừa. Vài ngày sau, ông lấy chiếc gáo dừa cất lên gác bếp.

Thế nhưng, lâu lâu ông lại lấy chiếc gáo xuống ngắm nghía, khóe mắt ngân ngấn nước. Ông kể: "Chiếc gáo này gắn bó với ông suốt mấy chục năm liền, bây giờ lại không được sử dụng nên ông thấy nhớ nhớ cháu à!".

Lúc ông sắp mất, ông bảo mọi người lấy gáo dừa cho ông nhìn lần cuối. Ngày đó, tôi vẫn còn thơ dại nên cứ thắc mắc mãi vì sao ông quý cái gáo dừa đến thế.

Một lần, tôi có dịp đến một làng quê, chợt dựng chân khi nhìn thấy một ngôi nhà có cái lu sành và chiếc gáo dừa mốc lơ lửng bên cạnh. Tò mò tôi vào múc nước uống, gáo nước mát lạnh sao giống gáo nước tuổi thơ tôi từng uống quá chừng...

Tôi đang miên man suy nghĩ thì một ông cụ bước ra, bày tỏ niềm vui khi thấy một người trẻ còn thích thú khi uống nước bằng chiếc gáo dừa đến vậy. Rồi ông kể trong hành lý rời quê hương của rất nhiều Việt kiều có cả chiếc gáo dừa mộc mạc, chân chất.

Tôi bỗng nhớ ông ngoại da diết, nhớ cả cái gáo dừa mà ông yêu quý một đời. Và tôi chợt hiểu tại sao cái gáo dừa lại được ông gửi gắm nhiều tình cảm đến vậy.