Chiếc Thuyền Noah Cứu Loài Người Qua Trận Hồng Thuỷ? - VnExpress

Noah cùng gia đình dựng thuyền cứu người.

Chúa đã hướng dẫn ông chi tiết về cách đóng thuyền (thường gọi là Ark), có lẽ giống như một căn nhà dài với mái có hình đầu hồi, nhiều phòng nhỏ. Khi trời bắt đầu mưa, Noah cùng gia đình xuống thuyền, với các cặp đại diện các loài sinh vật.

Trời tiếp tục mưa cho đến khi toàn bộ mặt đất bị ngập nước, nhưng cuối cùng mưa cũng tạnh và nước bắt đầu rút. Thuyền lớn đến vùng núi Ararat, Noah thả chim để xem khi rời thuyền có an toàn hay không. Ban đầu ông thả một con quạ, và hơn ba lần như thế, ông mới thả chim bồ câu. Khi chim bồ câu cuối cùng không trở về, Noah biết rằng mặt đất đã khô ráo, thế là tất cả có thể lên bờ. Khi đặt chân lên mặt đất khô ráo, việc làm đầu tiên của ông là cúng tế. Chúa chấp nhận điều này, quyết định không bao giờ đọa đày thế giới vì tội lỗi con người. Người lập một giao ước với Noah và ra lệnh “Hãy sinh sôi nảy nở để trám đầy mặt đất” (Genesis 9:1). Con người có lẽ đã chăm nom mọi sinh vật trên trái đất, như một dấu hiệu biểu hiện cho lời giao ước này, Chúa đặt chiếc cầu vồng trên bầu trời.

Việc truy tìm chiếc thuyền Noah

Từ thời cổ đại con người đã tìm kiếm đỉnh núi này hay đỉnh núi khác nơi thuyền Noah neo đậu. Vào thời cổ đại, nhiều đoàn thám hiểm lên đường tìm kiếm tàn tích của thuyền, họ chọn vô số các dãy núi để thám hiểm ở vùng Cận Đông. Trong số này là Pir Omar Gudrun, thời xưa gọi là núi Nisir, nằm gần Kirkuk ở Iraq (Mesopotamia cổ đại), phía đông quê hương của người Assyria cổ ở dãy Zagros. Vùng được nhiều người chọn thám hiểm khác nằm trong dãy Taurus, phía đông hồ Van ở Armenia. Vào thời đế quốc Assyria (khoảng các thế kỷ 9 - thế kỷ 7 tr.CN) vùng này là vương quốc Urartu (lưu ý sự giống nhau với tên Ararat trong Kinh Thánh). Thỉnh thoảng núi Massis, đỉnh cao nhất trong dãy này, là nơi nhiều đoàn thám hiểm đến tìm kiếm vị trí thuyền Noah. Người ta cũng tìm kiếm biết bao dãy núi của người Kurd ở phía đông nam hồ Van nhưng chưa hề tìm được lời đáp. Điều này không gì phải ngạc nhiên, vì câu chuyện Noah trong sách Sáng chế không hề hiểu theo sự thật lịch sử mà thực ra mang tính thần thoại. Câu chuyện bảo toàn một hình ảnh giản dị, tự nhiên ban đầu của Chúa khi ấy vẫn còn trò chuyện trực tiếp với người sùng bái mình. Quả thật, Người được mô tả như một Đấng duy nhất có mọi quyền lực, nhưng dù sao cũng mang đặc tính của con người, thực ra không có gì khác các vị thần của nhiều dân tộc Cận Đông khác vào thời ấy.

Tìm kiếm biểu hiện của trận Hồng Thuỷ

Người ta thường nói rõ truyền thuyết về một trận Đại hồng thuỷ và vị anh hùng còn sống sót đã mang sự sống mới đến địa cầu giống như trong nhiều truyện thần thoại từ Nam Mỹ đến Úc - Á, từ Địa Trung Hải đến Mesopotamia.

Vị anh hùng người Hy Lạp trong trận Hồng thuỷ có tên là Deucalion. Như Noah, ông cùng người vợ đóng một chiếc thuyền lớn, chở động vật trên thuyền, căng buồm để tránh sự huỷ diệt. Ở Mesopotamia cổ đại, vị anh hùng trong trận Hồng thuỷ lại thuộc vào các giai đoạn khác có tên Ziusudra, Atrahasis và Ut-Napishtim.

Chính truyền thuyết này của người Mesopotamia giống với câu chuyện Noah trong Kinh Thánh Hebrew nhất. Năm 1873, George Smith ở Viện bảo tàng Anh xuất bản trường ca Gilgamesh, một vị vua huyền thoại của xứ Uruk, cùng với vợ mình là Enkidu, thực hiện nhiều cuộc phiêu lưu. Lúc Enkidu mất, Gilgamesh quẫn trí, lên đường tìm bí ẩn đời sống vĩnh cửu của tổ tiên Ut-Napishtim, đã sống sót qua trận Hồng thuỷ. Nhà vua, cùng với vị tổ tiên này và vợ mình được các vị thần ban phát trường sinh bất tử. Về một số chi tiết, câu chuyện về Ut-Napishtim rất giống với truyện kể về Noah và thuyền Noah trong Kinh Thánh, chỉ khác ở điểm có nhiều vị thần.

Trong những năm 1920, nhà khảo cổ học người Anh Leonard Wooley khai quật ở Ur, thành phố ở miền nam Mesopotamia vốn là nơi sinh tổ phụ của dân Do Thái trong Kinh Thánh - Abraham. Woolley khuấy động dư luận khi đánh điện tín về London cho biết ông đã tìm thấy chứng cứ trận Hồng thuỷ ở Ur. Thật không may, ông không có cơ hội, và các nhà khảo cổ sau này cũng thế, khai quật các địa điểm khác thuộc đồng bằng phía nam Mesopotamia. Những gì họ phát hiện là các vỉa bùn sâu nằm dưới nước, chứng tỏ cư dân sống không liên tục qua các loại đồ gốm, phần mộ và dinh thự, tìm thấy ở phía trên và phía dưới mực nước “hồng thuỷ”. Các vỉa bùn này thật ra giới hạn khu vực đặc trưng của sự định cư và không hề bao quanh toàn bộ địa điểm. Có thể đây không phải là trận Hồng thuỷ, nhưng chắc chắn đây là chứng cứ của một trận lụt ở địa phương do sông Tigris và Euphrates gây ra, vốn là những sông lớn của Xứ Sumer và Akkad.

Tất cả thành phố của Mesopotamia tất yếu phải nằm ven một trong những sông này hay trên các nhánh sông phụ, sông mang sự sống đến người định cư nhưng cũng đe dọa lũ lụt. Nếu ở thượng lưu thuộc Thổ Nhĩ Kỳ và Syria, nơi có nạn lụt lớn khác thường, hay có lẽ tuyết trên núi tan quá nhanh, thì sau đó các sông lớn nhanh chóng biến thành dòng chảy cuồn cuộn, phá vỡ bờ và gây thiệt hại nghiêm trọng trên các khu vực tương đối nhỏ. Điều này dễ xảy ra hơn ở các sông nhánh, sông chảy chậm băng qua vùng đồng bằng phù sa qua các bờ đê (lòng sông nâng lên) cao hơn các cánh đồng phì nhiêu. Chứng cứ bị lũ lụt chỉ xảy ra trong những trường hợp này. Ngày nay, ở miền nam, phần lớn địa điểm thời cổ đại hiện nằm trong sa mạc, vì dòng chảy của sông qua thời gian đã bị nhiều lần làm cho chuyển hướng trong khu vực châu thổ.

Giới khảo cổ và sử gia trong nhiều năm giả định rằng Hồng thuỷ của Noah là một ký ức dân gian về một trận lụt như thế, thậm chí có thể là một thảm hoạ khác thường. Ký ức ấy vẫn còn hằn sâu trong thị tộc của Abraham trong cuộc hành trình dài từ Ur đến Canaan, tạo thêm hương vị thờ một thần rõ rệt ở vùng quê hương mới của họ. Truyền thuyết khẩu truyền làm nền tảng cho truyện kể thành văn trong sách Sáng thế có thể đã tồn tại dai dẳng với sự tham phần của những người khéo kể chuyện qua nhiều thế kỷ, và điều rõ ràng tính không nhất quán trong chính nội dung Kinh Thánh nên những nguồn truyền thuyết này cũng không khớp nhau từng chi tiết.

(Theo 70 bí ẩn lớn của thế giới cổ đại)