​Chọn Nước Muối Vệ Sinh Mũi Cho Trẻ Nhỏ - Tuổi Trẻ Online

Nước vệ sinh mũi thực ra chỉ là nước muối?

Từ xưa người ta đã dùng nước muối để vệ sinh mũi vì nước muối có tác dụng sát trùng, rửa sạch chất nhầy, chất gây dị ứng, giúp thông thoáng mũi. Do đó các loại nước dùng để vệ sinh mũi hiện có bán tại nhà thuốc về bản chất chỉ là nước muối hay nước biển. Vậy thì dễ quá, các mẹ có thể vào bếp lấy một ít muối và một ít nước sạch là có ngay nước muối rửa mũi.

Tuy nhiên, chúng ta không nên làm thế vì nước, dụng cụ pha, bình chứa cần phải đảm bảo vô trùng, muối thì cần tinh khiết, là loại dùng trong công nghiệp dược, rồi phải pha thêm chất đệm làm cho pH của dịch pha phù hợp với cơ thể… để đảm bảo an toàn, dễ chịu cho các bé yêu.

Có mấy loại nước muối?

Hiện tại trên thị trường chúng ta có hai loại:

- Nước biển nhân tạo: nhà sản xuất sẽ pha muối tinh khiết với nước vô khuẩn. Tùy theo lượng muối sử dụng ít hay nhiều mà ta có nước muối đẳng trương hay nước muối sinh lý (nồng độ 0,9%) và nước muối ưu trương (nồng độ trên 0,9%).

- Nước biển tự nhiên: đây là nước biển thực sự do các nhà bào chế lấy từ đại dương bao la. Nước muối có ưu điểm là có chứa nhiều nguyên tố vi lượng như: đồng (Cu), mangan (Mn)… có tác dụng sát khuẩn, kháng viêm, chống dị ứng, làm se niêm mạc mũi. Nên chúng ta thấy có loại nước muối được làm giàu thêm đồng (Cu) nhằm tăng tác dụng sát khuẩn, hay làm giàu thêm mangan (Mn) nhằm chống dị ứng.

Nhưng họ không lấy nước trên bề mặt mà lấy nước thường ở độ sâu 450 m, để đảm bảo nguồn nước không bị ô nhiễm bởi bụi bẩn và chất thải công nghiệp và để tránh vùng chiếu sáng của đại dương nhằm hạn chế sự xuất hiện của các vi sinh vật.

Đó là lý do chúng ta có nước biển sâu. Để đảm bảo an toàn, hiệu quả sau khi lấy lên nhà sản xuất còn phải loại trừ vi khuẩn và giữ lại các nguyên tố vi lượng. Vì nồng độ muối trong nước biển trung bình khoảng 3,5% nên trên các lọ nước muối loại này (kể cả loại ưu trương và đẳng trương) chúng ta đều thấy dòng chữ “100% nước biển tự nhiên pha loãng”.

Đẳng trương hay ưu trương để làm gì?

Hiện tại đã có một số nghiên cứu khoa học về hiệu quả nước muối đẳng trương giúp cải thiện các triệu chứng mũi (chảy mũi, nghẹt mũi...) trong cảm lạnh thông thường ở trẻ em, hay nước muối ưu trương hiệu quả hơn loại đẳng trương trong các bệnh viêm mũi xoang…

Tuy nhiên mức độ thuyết phục của các công trình nghiên cứu này chưa cao. Do đó nước muối vệ sinh mũi chỉ là biện pháp hỗ trợ, không thể thay thế thuốc chữa bệnh trong những trường hợp cần thiết.

- Đẳng trương: Khi nồng độ nước muối là 0,9% (isotonic) cho ra áp suất thẩm thấu gần bằng với dịch ngoại bào và huyết tương trong cơ thể nên không làm ảnh hưởng đến các tế bào niêm mạc mũi xoang nên an toàn cho trẻ. Loại này phụ huynh có thể tự mua về cho trẻ dùng được. Tuy nhiên nếu sử dụng thường xuyên, không đúng cách sẽ làm mất đi lớp nhày bảo vệ khiến mũi dễ bị viêm hơn.

- Ưu trương: Khi nồng độ nước muối trên 0,9% (hypertonic). Trên thị trường có loại 1,7% (17g/L), 2,3% (23g/L),… cho ra áp suất thẩm thấu cao hơn dịch cơ thể nhằm hút nước ra khỏi tế bào niêm mạc mũi giúp giảm phù nề, cải thiện triệu chứng nghẹt mũi. Tuy nhiên loại này gây rát, kích ứng niêm mạc mũi, rất khó chịu. Để sử dụng loại này hiệu quả và an toàn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc dược sĩ.

Chọn loại nhỏ mũi hay xịt mũi?

Để quyết định chọn loại nào chúng ta cần phải căn cứ vào tuổi của trẻ, tình trạng bệnh, loại nước muối đẳng trương hay ưu trương, cách thiết kế bình xịt của nhà sản xuất. Sau đây là một số gợi ý:

- Lọ nước muối nhỏ mũi: thể tích nhỏ, thường là 10 ml và đẳng trương (0,9%). Dùng trong một đợt điều trị 5-7 ngày, phần thừa bỏ đi. Dùng cho việc vệ sinh mũi, giúp thông thoáng mũi trong cảm lạnh thông thường, viêm tiểu phế quản,..

- Bình nước muối xịt phun xương: bình này có van nên khi phun tạo nên áp lực làm bong tróc dịch tiết mũi khô bên trong nhưng nếu lực này mạnh quá sẽ ảnh hưởng không tốt đối với trẻ. Do đó các loại sử dụng cho trẻ thì có áp lực nhỏ hơn so với của người lớn.

Loại này thường để rửa mũi, rửa như thế nào thì theo hướng dẫn của nhà sản xuất. Bảo quản được lâu hơn có thể lên tới 6 tháng nếu có bộ lọc không khí trở lại phòng vi khuẩn xâm nhập vào chai. Có cả loại đẳng trương và ưu trương. Loại này có thể tích từ 50 ml trở lên.