Chùa Hương Nghiêm (Chùa Hang – Yên Sơn, Tuyên Quang)

Skip to content Chốn Thiêng Địa điểm Chùa Chùa Hương Nghiêm (Chùa Hang – Yên Sơn, Tuyên Quang) Chùa Hương Nghiêm (Chùa Hang – Yên Sơn, Tuyên Quang)

• Mã xác minh
• CT00000527
• QR Code
• Link ngắn

Thông tin cơ bản

Giới thiệu

Chùa Hang Tuyên Quang (Chùa Hương Nghiêm) tọa lạc trong núi Hương Nghiêm, thuộc thôn Phúc Lộc, trong quần thể di tích với Thành nhà Bầu, bến Bình Ca. Từ đầu thôn Phúc Lộc tới cuối thôn Tân Thành của xã An Khang có dãy núi mang dáng con rồng uốn lượn, núi Hương Nghiêm được ví như đầu rồng. Năm 1917, thực dân Pháp đã mở con đường qua xã An Khang và đã san ủi phần núi có hình cổ rồng.

Lược sử

Chùa Hang (hay còn gọi chùa Hương Nghiêm) được xây dựng vào thời Mạc Thái Tông (Mạc Đăng Doanh), niên hiệu Đại Chính thứ 8 (năm 1537) tại thôn Thúc Thủy, xã Thúc Thủy, tổng Thường Túc. Nay là thôn Phúc Thọ, xã An Khang. Ngôi chùa được xây dựng từ sáng kiến của hai vị quan hiến sát là Ngô Thọ Khê và Vũ Trạch Xuyên.

“Trong 2 cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ, chùa Hương Nghiêm là nơi cất giấu, lắp ráp và sửa chữa hai chiếc máy bay đầu tiên của quân đội Việt Nam trước khi chuyển lên sân bay Soi Đúng. Từ năm 1951-1976, chùa Hương Nghiêm là kho chứa vũ khí, đạn dược của Trạm vận tải và Trung đoàn 331”

Kiến trúc

Chùa Hương Nghiêm nằm trong hang đá tự nhiên với 2 mái vòm đá và nhiều nhũ đá rủ xuống đủ mọi hình thù. Đặc biệt có nhũ đá hình cổ thụ, tạo cho hang đá một vẻ đẹp kỳ thú, bí ẩn.

Theo Đại đức Thích Thanh Trung (Phó Ban trị sự GHPGVN tỉnh Tuyên Quang), trước đây, trong hang đá còn có giếng sâu 8 đến 9m, gần giếng có dòng suối ngầm rộng khoảng 3m chảy ra sông Lô. Hang có nhiều lối đi lên đỉnh núi, lối xuống suối ngầm, ngoài cửa hang có một dãy núi hình con rồng, giữa hang có phiến đá to hình chiếc thuyền dài 8,7m rộng 4m. 

Qua thời gian, chùa Hương Nghiêm không còn lưu giữ được những chứng tích lịch sử của các cuộc kháng chiến mà chỉ còn lưu giữ những hiện vật quý có giá trị như hệ thống tượng thờ, hương án…

Trước cửa chùa Hương Nghiêm có một tấm bia cổ được khắc trên vách đá ngày 27 tháng 2 niên hiệu Đại Chính thứ 8 đời Thái Tông Mạc Đăng Doanh (năm 1537). Có chiều cao 1,25m, chiều rộng 1m.

Tấm bia gồm 2 phần trán bia và thân bia, trên trán bia có chạm hình lưỡng long chầu nguyệt, xung quanh bia được chạm văn dây đơn giản. Dưới trán bia là 4 chữ đại tự: Hương Nghiêm tự bi.

“Văn bia do 2 vị đồng Tiến sĩ khoa Bính Tuất (1535) là Triều liệt Đại phu Ngô Hoằng Trinh hiệu là Trinh Túc soạn và Tri phủ Yên Bình là Đỗ Bá Chiêu hiệu là Huỳnh Phủ viết chữ”- Đại đức Thích Thanh Tân (trụ trì chùa Hương Nghiêm) cho hay.

Cũng theo Đại đức thì tấm bi ký chữ Hán do tiến sĩ Ngô Hoằng soạn, gồm một bài ký và một bài minh ghi tên họ những người làm công đức ở 13 huyện trong nước và nhân dân xã Thúc Thủy. Căn cứ theo nội dung ghi trên văn bia thì chùa Hương Nghiêm trước đây được dựng với quy mô khá lớn còn gọi là hành cung Phạm Vương.

Hiện nay, do nhu cầu mở rộng khuôn viên của chùa Hương Nghiêm, Thầy trụ trì đã cho khánh thiết thêm một số hạng mục của chùa. Đặc biệt nhất là pho tượng Phật nằm, được đánh giá là lớn nhất miền Bắc.

Giá trị lịch sử

 Là một di tích văn hóa truyền thống, đồng thời chùa còn là nơi nhìn thấy nhiều sự kiện lịch sử phương pháp mạng. Trong thời kỳ tiền khởi nghĩa chi bộ Mỏ than – Chi bộ cộng sản trước tiên của Tuyên Quang đã tiến hành rải truyền đơn tuyên truyền phương pháp mạng trong nhân dân, nhằm đánh lạc hướng chú ý của giặc, khiến cho kẻ thù phải hoang mang, lo sợ và góp phần bảo toàn lực lượng phương pháp mạng. Vị trí kín đáo và thuận đường đi lại, trong hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ, nơi đây được chọn làm nơi cất giấu, lắp ráp và sửa chữa hai chiếc máy bay trước tiên của quân đội trước khi chuyển lên sân bay Soi Đúng.

Liên tục từ năm 1951 đến năm 1976, di tích chùa Hương Nghiêm được chọn làm kho quân khí chứa vũ khí , đạn dược của trạm vận tải và Trung đoàn 331 phục vụ chiến trường.

Lễ hội

Từ mùng 6 – 8 tháng Giêng âm lịch hàng năm, tại Chùa Hang, dân làng mở hội tế lễ cùng trò chơi dân gian, thu hút hàng nghìn người từ khắp nơi về tham gia lễ rước nước và lễ cầu an theo những nghi thức cổ truyền. Nước được lấy từ sông Lô rước về chùa để cúng trong ngày hội và làm lễ trong suốt cả năm. Ngoài ra, ngày mùng 1, ngày rằm hàng tháng, dân làng vào chùa thắp hương lễ Phật, cầu đức Phật ban cho dân cuộc sống yên lành, mùa màng bội thu, dân khang, nước thịnh.

Tham khảo

• http://www.vncgarden.com/vietnamcobaonhieungoichua/chua-o-tuyen-quang/ngoi-chua-toa-lac-duoi-long-hang-dong
• https://mytuyenquang.vn/iv/detailevents/?t=le-hoi-chua-huong-nghiem-chua-hang&id=event_212
• https://bietthungoctrai.vn/tham-quan-chua-hang-tuyen-quang/
• https://alltours.vn/tuyen-quang/van-canh-chua-hang-chua-huong-nghiem.html

 

Chấm điểm

Hình ảnh

• Biên tập: BTV Chốn Thiêng

Chia sẻ

• Chùa
• Tuyên Quang, Yên Sơn

• Facebook
• Website
• Bản đồ chỉ đường

Nội dung chính

Để lại một bình luận Hủy

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *

Lưu tên của tôi, email, và trang web trong trình duyệt này cho lần bình luận kế tiếp của tôi.