Chuộc Tội | Trang Trinh Thám

Tác phẩm đã được đề cử cho Giải Edgar Allan Poe trong thể loại “Tiểu thuyết hay nhất dạng bìa mềm”  năm 2018

Chuộc tội

Review “Chuộc tội” Minato Kanae

Thông thường theo lối kể của một vụ án mạng, bạn sẽ nghĩ: thủ đoạn giết người ra sao, hung thủ là ai, làm thế nào để phá án, rồi lần theo dấu vết, hách não đoán hung thủ. Đúng chứ?

Vậy thì “Chuộc tội” lại không hề đề cập đến điều đó, vì vụ án cực kỳ đơn giản, cực kỳ nhiều sơ hở đến nỗi khó tin. Người ta thường chỉ quan tâm hung thủ là ai, truy tìm dấu vết mà bỏ quên những con người trong cuộc, họ nghĩ gì, họ cảm thấy ra sao khi chứng kiến bạn mình bị giết hại, nỗi đau của người mẹ khi mất đi cô con gái duy nhất.

Bởi lẽ đây là bộ truyện tâm lý trinh thám theo lối kể từ những nhân chứng. Bộ truyện là những dư âm ám ảnh tâm lý đi theo những cô bé từ nhỏ tới khi trưởng thành.

Nhiều năm về trước, khi mới là những cô bé 12 tuổi, một vụ án sát hại dã man tại trường tiểu học trên hòn đảo nhỏ. 5 cô bé cùng chơi bóng chuyền vào ngày lễ Obon tại sân sau của trường. Thế nhưng chỉ có 4 cô bé trở về, người còn lại chỉ là một cái xác vô hồn được tìm thấy trong phòng thay đồ nam trong tình trạng khoả thân và bị siết cổ. Hung thủ sau 18 năm vẫn không được tìm thấy. Đó là một gã đàn ông mặc trang phục bảo hộ lao động, bước đến nhờ một trong năm cô bé đi theo giúp gã ta một việc.

Vấn đề gây nên nỗi ám ảnh ở việc phân công nhau khi biết bạn mình chết. Một người đi tìm thầy cô giáo, một người đến đồn cảnh sát, một người đến nhà của Emily thông báo cái chết và một đứa ở lại trông cái xác. Thặc vl. Kết quả thì cả 4 đứa đều khai không nhớ mặt hung thủ.

Người mẹ đã gieo vào đầu những cô bé non nớt ấy: Hãy tìm ra hung thủ, nếu không tìm được hãy chuộc lỗi theo cách của chúng mày. Còn nếu không chính tao sẽ trả thù chúng mày vì nhà tao giàu có và quyền lực hơn bố mẹ chúng mày.

Gay cấn và căng thẳng còn hơn thể loại hành động. Bạn sẽ thấy đỉnh điểm được đẩy lên cao trào ở những đoạn phía sau, nhất là khi hung thủ được tiết lộ. Và đó là một sự thật đau lòng đến rợn người. Tin tớ đi, bạn sẽ đọc ngấu nghiến không dứt được khi đọc xong chương đầu tiên.

Tác giả của Chuộc Tội là bậc thầy trong dòng truyện tâm lý tội phạm. Mình đã xem Confession – Lời thú tội – đỉnh cao của dòng tâm lý tội phạm Nhật Bản được chuyển thể thành phim. Hay đến khó tin luôn

Lê Vân

Chuộc tội

“Chuộc tội” – Minato Kanae

Theo mình, Chuộc tội hay và hợp lí hơn so với cuốn Thú tội của cùng tác giả. Mặc dù cách viết vẫn súc tích, ngắn gọn, cách phân tích tâm lý nhân vật vẫn rõ ràng, rành mạch, nhưng cuốn sách này thuyết phục được mình và khiến mình đồng cảm với nhân vật. Lần này, mình không thấy có sự “cố gắng để cho kinh dị” hay là thêm thắt tình tiết để làm quá lên tính bất ổn của nhân vật. Mọi hành động, suy nghĩ của các nhân vật Sae, Maki, Akiko và Yuka hoàn toàn hợp lý và đồng nhất với diễn biến tâm lý của họ.

Cá nhân mình không nghĩ truyện này kinh dị, mà là giật gân tâm lý có yếu tố kinh dị thì đúng hơn. Người đọc theo dõi toàn bộ diễn biến phát triển tâm lý của nhân vật từ khi họ chứng kiến vụ án mạng người bạn của mình (Emily) khi còn nhỏ cho đến thời điểm họ bùng nổ vì những sang chấn đó. Không những vậy, họ còn bị ảnh hưởng bởi lời đe dọa của mẹ Emily yêu cầu chuộc tội mặc dù họ không hề có lỗi gì trong cái chết của Emily, mỗi người sau đó chuộc tội theo từng cách khác nhau và không mang lại kết quả tốt đẹp. Các câu chuyện được tiếp nối theo trình tự thời gian, người kể sau biết chuyện xảy ra với người kể trước nên mức độ nhận thức cũng tăng dần, họ hiểu được chuộc tội là lựa chọn đúng hay không. Lỗi thực chất thuộc về ai, phải đến người kể cuối mới nhận ra điều đó. Đến cuối cùng, người gỡ giải toàn bộ nút thắt trong truyện chính là người đã gieo lời nguyền chuộc tội xuống mỗi cô bé – mẹ Emily, cô Asako. Mình thật sự thông cảm cho Asako và mặc dù bà là người đáng trách khi làm như vậy với bốn cô bé, mình hiểu rằng nỗi đau mất con trong hoàn cảnh như thế mà không tìm được kẻ giết người sẽ khiến người mẹ phải tìm ai đó liên quan để đổ tội. Chương sách cuối cùng đó là lời chuộc tội để khép lại những tổn thương đáng lẽ ra có thể tránh được, kết thúc sự trách móc, oán hờn, sự sợ hãi, sự gò ép bản thân mà bốn cô bé kia phải chịu đựng.

Các nhân chứng kể lại vụ án mạng từ các góc nhìn khác nhau, đưa đến những dữ kiện khác nhau cho cùng một sự việc nên không tạo ra sự nhàm chán, đơn điệu khiến mình phải skip. Yếu tố mình cho là kinh dị được thể hiện qua hai điểm: thứ nhất, đó chính là vụ giết Emily, được thuật lại qua góc nhìn trẻ con của bốn cô bé, chính cái không được miêu tả trong truyện và hành động ngây thơ của bốn cô bé đã làm mình thấy run sợ trước sự dã man và tàn bạo của vụ án. Thứ hai, đó là nỗi ám ảnh của mỗi nhân vật được xây dựng lên như một dạng rào chắn chống lại tổn thương, và để “chuộc tội”. Sự ám ảnh đó thể hiện qua cả những nhân vật phụ có quan hệ với bốn nhân vật chính. Mình liên hệ được với những sự ám ảnh đó, và mình cảm thấy rất gần gũi với các nhân vật này.

Cuốn sách này lặp lại một chủ đề quen thuộc trong các tác phẩm của Minato Kanae, đó là tầm quan trọng của cách nuôi dạy, đặc biệt là bố mẹ. Hoàn cảnh sống của nhân vật sẽ định hình cuộc sống của họ như thế nào, và bố mẹ có tầm ảnh hưởng rất lớn tới việc đó. Bố mẹ của bốn cô bé có cách phản ứng khác nhau khi nghe tin con mình chứng kiến vụ giết người, từ những cách phản ứng đó đã giúp mỗi cô bé có một cái nhìn cố định về chính bản thân mình và các hành động về sau đều là chứng minh cái mác bản thân đó. Chẳng hạn với Sae, mẹ cô bé nói rằng may mắn nạn nhân không phải là cô bé, và từ đó Sae luôn canh chừng, sợ hãi rằng vì nạn nhân không phải là cô, nên tên giết người có thể sẽ quay lại tìm cô, và khi nhận định rằng mình có thể là nạn nhân tiếp theo, cô đã ức chế sự trưởng thành của mình, sống trong sợ hãi, không dám gần gũi với ai, nghĩ rằng mình không thể kết hôn với ai được.

Điều duy nhất mình không thấy thuyết phục ở truyện là việc tác giả cố gắng thêm chi tiết về kẻ giết người qua lời kể của mỗi nhân vật để từ đó người đọc xâu chuỗi lại để xác nhận ra kẻ giết Emily là ai. Do ở đây một mục đích của tác giả khi kể chuyện của từng nhân vật là để phá vụ án năm xưa nên việc thêm manh mối đó rất cần thiết, nhưng cách tác giả lồng manh mối vào từng câu chuyện lại quá gượng ép, quá vụng về. Đó là những sự trùng hợp mà khiến mình thấy rất khó tin. Tình cờ người này thấy A giống kẻ giết người, tình cờ người kia chợt nhớ ra mặt A giống ai đó, một nhân vật nhớ ra là người thân của họ tình cờ có thấy A cách đây bao nhiêu năm. Mọi chi tiết về thủ phạm đều có cùng sự trùng hợp và “chợt nhớ ra”, không có cách sắp đặt logic để người đọc suy nghĩ và tự chắp ghép manh mối nên mình không bị thuyết phục về cách phá án.

Nếu không có một chương ngắn ngắn cuối truyện mà có thể gọi là epilogue thì mình thấy truyện sẽ kết thúc trọn vẹn và để lại suy nghĩ ám ảnh với người đọc hơn.

Rating: 8/10

Hương Spy

Chuộc tội

Trong ba cuốn mình đọc của Minato thì mình thích chuộc tội hơn cả. Đơn giản là vì, cuốn sách này nhân văn nhất trong cả ba cuốn thôi.

Đằng sau một vụ án mạng, là nỗi ám ảnh của biết bao nhiêu người. Sae vì cú sốc tâm lý mà cự tuyệt trở thành người lớn, mang theo nỗi ám ảnh ấy ngần ấy năm. Maki vì quyết tâm phải làm một điều gì đó, che giấu đi sự yếu mềm trong cõi lòng mình mà ép buộc bản thân phải trở nên mạnh mẽ và dũng cảm hơn. Akiko vì nỗi ám ảnh phải bảo vệ một linh hồn bé nhỏ, mà giết chết chính anh trai ruột mình. Yuka vì nỗi ám ảnh ngày xưa, mà cũng tự tay đẩy bố của đứa con trong bụng mình ngã xuống cầu thang mà chết.

Trong tất cả các câu chuyện nhỏ ấy, tôi chẳng phán xét ai đúng, ai sai, hay họ làm vậy có hợp lý hay không. Thật sự đứng dưới góc độ cái nhìn của tôi, thì họ đều làm đúng cả. Sai ở đây là,…có lẽ họ nên nhẹ tay hơn, đừng để án mạng xảy ra mà thôi. Nhưng có một sự thật không thể chối cãi. Vụ án mạng mang Emily đi đó đã làm thay đổi cả cuộc đời của bốn cô bé. Con người ta sống mà không tránh khỏi định kiến, sự thiên vị, cảm thấy có lỗi với người này mà vô tình làm tổn thương người khác. Cùng một bàn tay nhưng còn có ngón dài ngón ngắn cơ mà.

Cả diễn biến câu chuyện thì tôi nghĩ, cô Asako thật ác, biết rằng cô ta đau khổ nhưng tại sao lại có thể đổ lỗi mọi thứ lên đầu bốn đứa trẻ và bắt chúng phải chuộc tội. Sau đó hủy hoại cả cuộc đời chúng với đòi hỏi phải chuộc tội của cô ta cơ chứ. Nhưng đến phần giãi bày của Asako thì tôi mới hiểu, cũng chẳng thể trách cô ấy được. Một người mẹ phát điên vì mất con. Có thể làm bất cứ việc điên khùng gì. Những lời nói ra cũng chẳng thể rút lại được. Dù cô ấy có cố gắng chuộc lỗi hay day dứt đến thế nào đi chăng nữa.

Trong tâm hồn ai cũng có góc khuất, chúng ta hoàn toàn không hề tốt đẹp. Chúng ta chỉ đang cố gắng để hoàn thiện những điểm không đẹp của chính mình mà thôi. Ai cũng có lúc phiến diện, hèn nhát, ác miệng, nhỏ nhen, ti bỉ. Nhưng con người ta hơn nhau có lẽ chỉ bởi sự kiềm chế.

Đây là cuốn sách duy nhất mà tôi thấy Minato viết mà ai cũng là “người tốt”. Và chúng ta cũng có thể lý giải diễn biến tâm lý đó một cách bình thường.

Đau lòng nhất truyện, là khi sự thật hé lộ ra, ta còn nhìn thấy,…một sự thật cực kì đau lòng khác.

Trang Đào

Chuộc tội

….và lại một lần nữa, Kanae lôi t vào vũng lầy đen tối và đầy ám ảnh của bà….sự đen tối ám ảnh ập đến ngay từ những trang đầu tiên, và cứ thế tiếp nối cho đến những trang cuối cùng….mỗi câu chuyện nhỏ đc kể như những bậc thang đưa ta xuống dần 1 căn hầm nhầy nhụa u ám và dị hợm, đến độ càng đọc càng thấy u uất đến khó thở….mỗi bi kịch lại khiến độc giả thêm bứt rứt, nghẹt thở tự hỏi: liệu đã đến cao trào chưa? Liệu đã đến bi kịch cuối cùng chưa?….thế mà tác giả vẫn cứ kể trơn mồm những câu chuyện bi kịch hết lần này đến lần khác, khiến độc giả khó chịu mãi ko thôi….

Với những ai chưa đọc truyện của Kanae thì có thể thắc mắc: chỉ là 1 cuốn truyện thôi, làm gì căng? Làm gì đến nỗi ghê gớm thế? Ok, có thể các bạn đúng, có thể t quá nhạy cảm hoặc cường điệu….thế nên, để trải nghiệm đúng đắn nhất, các bạn có thể tìm đọc Thú tội và Chuộc tội của nữ nhà văn này (truyện của bà đều ko quá dài nên đọc nhanh thôi).

Trở lại với Chuộc tội – có lẽ chủ đề về mặt trái của giáo dục và tội phạm với trẻ em là chủ đề yêu thích của Kanae (hoặc là chủ đề khiến nhà văn luôn đau đáu)…. trc giờ chúng ta vẫn thường nghĩ nền giáo dục Nhật Bản là tiến bộ, nhân văn (nếu ai đã đọc Totto chan bên cửa sổ hẳn đều thấy vậy)…. nhưng Kanae đưa ra một vấn đề hoàn toàn khác về giáo dục – ko chỉ đơn giản là giáo dục trong nhà trường mà còn trong mỗi gia đình và cả trong đời sống xã hội….những cách thức giao tiếp của ng lớn có thể tác động lớn đến suy nghĩ, hình thành nhân cách và ảnh hưởng đến quá trình trưởng thành của trẻ như thế nào….và như hiệu ứng domino, chỉ 1 sự nghiêng ngả cũng làm sụp đổ cả 1 chuỗi….những hậu quả khủng khiếp và lâu dài có khi chỉ xuất phát từ 1 vài lời ko kiềm chế của người lớn….những đứa trẻ lớn lên (hoặc mãi chẳng thể lớn lên) mãi mãi mang những vết sẹo tâm lý và tạo nên những tâm hồn méo mó….để rồi những cái chết cứ thế diễn ra, và đc mô tả nhẹ bẫng như ko – ko ghê rợn, ko máu me, thế nhưng có lẽ chính cái sự nhẹ bẫng trơn tuột đó khiến ng đọc ám ảnh và lạnh ng, bởi khi đó, ko chỉ ngta đã chết về thể xác, mà còn chết cả về linh hồn….cũng may, cái kết của Chuộc tội dù ko hẳn là có hậu, nhưng đủ để giải tỏa những căng thẳng của ng đọc, đủ để khiến họ thở phào 1 tiếng sau cả quá trình nghẹt thở theo những câu chuyện của Sae, Maki, Akiko, Yuka và cả Asako….

T đánh giá truyện của Kanae ko hẳn là trinh thám, ko hẳn là kinh dị, mà nó đúng hơn là tiểu thuyết tâm lý – bi kịch xã hội! Đọc truyện của Kanae luôn khó chịu, ám ảnh, nhiều lúc sợ ko dám đọc nữa, nhưng rồi vẫn phải đọc, vẫn phải đau cùng những nỗi đau ấy, để tự vấn mình, tự răn mình khi nuôi dạy và đối xử với con trẻ!

Đánh giá: 9/10

Nguyễn Thành Tiến

Chia sẻ:

• X
• Facebook

Thích Đang tải...

Có liên quan