Chuột Hải Ly – Wikipedia Tiếng Việt

Ngoại hình

Chuột hải ly có dáng vẻ trông giống một con hải ly[6] và đồng thời giống mấy con chuột, nhưng to lớn hơn nhiều, loại vật lạ trông giống như những con chuột cống loại to. Ở Trung Quốc từng bắt được sinh vật lạ cho là chuột khổng lồ dài gần 1m, sinh vật khổng lồ có chiều dài lên tới hơn 90 cm[7] Trung bình, chuột hải ly lớn nặng 8–10 kg/con, cá biệt có con nặng tới 15 kg[6] Khi còn nhỏ, mỗi con nặng khoảng 1,1-1,2 kg, khi chúng lớn phát triển lên trọng lượng sẽ gấp 10 lần nhanh chóng.[8] Con nào nhỏ nặng khoảng 2,5 kg, con lớn thì tới 3,5 kg, được hơn 10 ngày, cân thử mỗi con đã lên được vài trăm gram trọng lượng.[6]

Chân sau của chúng có màng như chân vịt. Chuột hải ly đứng trên hai chân sau có màng như chân vịt, hai chi trước nhặt cọng rau lên như kiểu thỏ, hoặc sóc, rồi nhai rau ráu[6] chúng có những đôi mắt màu da cam tò mò nhìn. Bộ lông của chúng rất quý, lông đuôi để làm chỉ tự tiêu trong y tế[8] bộ lông hải ly đã thuộc sờ vào mát rượi tay.[6] Thịt chuột hải ly tương đương với thịt thỏ, thịt nó cũng nhiều protein, nhiệt năng cao, ít mỡ, người Trung Quốc xếp vào một trong 4 tiên hương là loại thịt quý. Nội tạng để làm thuốc.[6]

Tập tính

Chuột hải ly thường sống từng cặp ở vùng nước ngọt nhưng cũng có những quần thể sống ở vùng nước lợ và nước mặn,[6] chúng là một loài chuột sông chuyên đào hang sinh sống dọc theo các mạch nước.[7][9][10] Hang của chúng sâu 15 m, rộng 0,7 m.[11]

Biên độ sinh thái của chúng rộng, thích ứng nhanh với những thay đổi của môi trường.[11] Chuột hải ly sống được trong điều kiện khí hậu Việt Nam. Chúng hiền hơn lợn chuồng,[6] hiền lành như thỏ. Dưới nước còn nhanh nhẹn, lên bờ thì chậm chạp lừ đừ, lặng lẽ, chẳng làm phiền. Muốn cầm chúng chỉ việc túm đuôi, xách ngược lên.[6]

Chuột hải ly thực tế còn mang các mầm bệnh như lao, lao tủy, lao da, ở Việt Nam trong 24 lô kiểm dịch có 16 lô dương tính (+) đối với vi khuẩn lepto gây bệnh sốt vàng da ở người, một xét nghiệm cho thấy kết quả là có 29/43 mẫu mang dương tính đối với vi khuẩn của bệnh Leptospirosis (bệnh gây sốt da vàng cho động vật và người). Khi mắc bệnh, những con chuột hải ly này trông vẫn khỏe mạnh nhưng nếu người hay vật nuôi khác tiếp xúc có thể lây bệnh.[12]

Tập tính ăn

Đây là loài đa thực, phổ thức ăn rộng, cạnh tranh thức ăn với các động vật địa phương. Chúng ăn thức ăn xanh, nhưng trong điều kiện Việt Nam thì sẽ ăn cây gì, rau gì là chính, đảm bảo cung cấp loại rau đó cho chúng như thế nào, thông thường là rau muống.[6] Khi nuôi chúng được cho ăn rau muống. Mỗi ngày, 20 con hải ly ăn hết 5.000 đồng rau muống, chia thành 3-4 bữa. Thức ăn thêm còn cả cám sống, nhưng món này không được chuộng bằng rau.[6] Nhìn chung, chuột hải ly ăn uống thì rất đơn giản, chẳng phải nấu nướng gì.[6] Khả năng cạnh tranh về nguồn thức ăn, nơi cư trú của chúng lớn.[11]

Sinh sản

Chúng sống thành đôi, một vợ một chồng, nhưng cũng có tư liệu lại nói một con đực lại có tới 3-4 con cái.[6] Chúng rất chung tình, buổi tối đôi nào ngủ với đôi nấy, không có ngủ lộn xộn. Đêm chúng lên hết bờ ngủ, nằm từng đôi một.[6] Chuột hải ly sinh sản rất nhanh cả bằng con đường vô tính và hữu tính. Khả năng phát tán nhanh.[11] Chúng thành thục sau 4 tháng tuổi, mỗi lứa đẻ từ 4-11 con[11] có thông tin khác cho rằng chuột Hải ly đẻ mỗi năm 2 lứa, mỗi lứa từ 4 tới sáu con.[6]