Chụp X - Quang Kỹ Thuật Số Có Gì Khác X - Quang Cổ điển?

1. Chụp X-quang kỹ thuật số là gì?

Chụp X-quang kỹ thuật số có tiền thân là X-quang cổ điển. Kỹ thuật này ra đời nhằm khắc phục những nhược điểm của công nghệ chụp X-quang thời kỳ đầu.

Hình chụp X-quang phổi cổ điển và kỹ thuật số

X-quang cổ điển được phát minh bởi nhà khoa học Wilhelm Roentgen từ năm 1895. Ở thời kỳ đầu này, công nghệ chụp X-quang còn khá thô sơ và quy trình thực hiện cũng rất phức tạp.

Để có thể thu được hình ảnh chụp X-quang hoàn chỉnh và rõ nét, kỹ thuật chụp X-quang cổ điển phải được thực hiện trong phòng tối và tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về không gian, độ ẩm, ánh sáng, nhiệt độ,... đồng thời phải trang bị đầy đủ các công cụ như phim X-quang, đèn buồng tối, máy rửa phim,...

Do phim chụp rất nhạy cảm với các yếu tố bức xạ và ánh sáng, kết quả chẩn đoán có thể bị ảnh hưởng nếu để xảy ra bất cẩn nhỏ khiến phim chụp bị trắng hoặc đen quá. Như vậy, quá trình rửa phim đòi hỏi đội ngũ kỹ thuật viên phải có trình độ chuyên môn cao và sự cẩn thận, tỉ mỉ.

Trong quá trình chụp và rửa phim, việc thường xuyên tiếp xúc trực tiếp với các hóa chất độc hại có thể gây ảnh hưởng đến sức khỏe của con người. Bên cạnh đó, X-quang cổ điển cũng gây khó khăn cho các bác sĩ trong tiến trình điều trị bởi không lưu giữ được phim chụp.

Như vậy, nhằm khắc phục những nhược điểm và khó khăn của việc chụp X-quang cổ điển thì chụp X-quang kỹ thuật số đã ra đời.

2. So sánh chụp X-quang kỹ thuật số và X-quang thường quy

X-quang thường kỹ thuật số

X-quang thường quy

- Không yêu cầu có hóa chất hay điều kiện phòng tối nghiêm ngặt - Có thể sử dụng lại nhiều lần tấm tạo ảnh và bản cảm ứng - Cho hình ảnh chất lượng cao - Trên cùng 1 phim có thể khảo sát nhiều mô, cơ quan khác nhau - Dễ dàng lưu trữ, sao lục. Trao đổi qua mạng Internet nhanh chóng. - Có thể xem trực tiếp và chỉnh sửa trên màn hình monitor - Có thể phóng to, thu nhỏ vùng cần quan sát - Hình ảnh rất ít khi hư và hầu như không cần chụp lại - Chi phí đầu tư ban đầu cao

- Quy định phòng tối nghiêm ngặt - Chất lượng phim phụ thuộc vào nhiều yếu tố: nhiệt độ, phổ xạ, nồng độ hóa chất,... - Khó khăn khi lưu trữ, sao lục và chuyển gửi - Hình ảnh sau khi đã phổ xạ là cố định và không thể cải thiện chất lượng nên phải chụp lại nhiều lần gây tốn kém và nhiễm xạ. - Chi phí đầu tư ban đầu thấp

Chụp X-quang kỹ thuật số cho hình ảnh rõ nét, chất lượng cao

3. Một số loại máy chụp X-quang kỹ thuật số phổ biến

3.1. Sử dụng scanner (máy quét) hoặc máy chụp X-quang kỹ thuật số

Chụp lại hình ảnh từ 1 phim X-quang cổ điển bằng cách sử dụng máy quét (scanner) hoặc máy chụp kỹ thuật số. Mặc dù không thể cải thiện chất lượng hình ảnh bởi đây chỉ là hình ảnh sao chép nhưng kỹ thuật này vẫn hỗ trợ việc lưu trữ, sao lục, truy tìm hay truyền tải qua Internet được thuận tiện hơn.

3.2. Hệ thống bầu tăng quang và máy chụp kỹ thuật số (Intensifying Imager/ Charge Coupled Device Camera)

Hệ thống bao gồm 2 bộ phận là bầu tăng quang và đầu đèn X - quang. Hai bộ phận được thiết kế nối với nhau tạo thành hình cong giống như chữ C. Nó có thể cho ra ảnh video và ảnh chụp X-quang kỹ thuật số. Tuy nhiên, nhược điểm của hệ thống này là bị hạn chế về mặt kích thước do bầu tăng quang có đường kính nhỏ.

Các loại máy hệ thống này thường được sử dụng khi chụp các kỹ thuật liên quan đến đường tiêu hóa như bao tử, thực quản, chụp tử cung vòi trứng dạng HSG, đặc biệt là chụp mạch máu hoặc làm các thủ thuật can thiệp.

3.3. Hệ thống X-quang điện toán (Computed Radiography)

Đây là hệ thống nâng cấp số hóa của X-quang cổ điển và có nguyên lý hoạt động gần giống X-quang cổ điển. Tia X được chiếu qua cơ thể sẽ đi đến 1 tấm Cassette kỹ thuật số. Vai trò của Cassette tương tự như phim trong X-quang cổ điển, tuy nhiên điểm vượt trội của Cassette là có thể tiếp nhận dữ liệu từ tia X và chuyển đến máy điện toán để số hóa mọi hình ảnh thu được. Đồng thời, sau khi số hóa hoàn tất, tấm Cassette sẽ được xóa bởi nguồn ánh sáng trắng để trở lại như ban đầu và có thể tái sử dụng tiếp cho lần chụp sau.

Hình ảnh thu được từ hệ thống X-quang điện toán tương đối rõ nét và đã được lọc chỉ chứa xương hoặc chỉ chứa mô. Đặc biệt, sau khi xử lý ảnh xong có thể sử dụng máy in khô để in ra phim hoặc lưu trữ trên hệ thống nhằm phục vụ cho việc sao lục, truy tìm và truyền tải qua Internet một cách dễ dàng.

Hệ thống X-quang điện toán cho kết quả rõ nét

Tuy nhiên, hệ thống CR chỉ tương thích với một số loại máy tính chuyên dụng nên gây khó khăn và tốn kém cho việc lắp đặt, sử dụng.

3.4. Hệ thống X-quang trực tiếp (Direct Radiography)

Tương tự như nguyên tắc được sử dụng trong máy chụp ảnh kỹ thuật số, hệ thống X - quang trực tiếp cũng dùng bảng cảm ứng và hiển thị hình ảnh ngay sau khi chụp. Hệ thống X-quang trực tiếp chỉ sử dụng một tấm thu nhận ảnh duy nhất (được đặt trong phòng chụp) và kết nối trực tiếp với 1 máy tính (đặt bên ngoài phòng chụp). Chỉ khoảng 2 giây sau khi ấn công tắc chụp là kết quả chụp X-quang đã hiển thị trên màn hình máy tính.

Hình ảnh thu được có chất lượng cao và cực kỳ rõ nét, đồng thời có thể lưu trữ trong hồ sơ, sao lục hoặc truyền gửi qua mạng dễ dàng. Với hệ thống DR này, bác sĩ có thể chụp nhiều vị trí liên tục và sẽ thu được hình ảnh trong thời gian ngắn.

Ngoài ra, hệ thống này không cần sử dụng máy chuyên dụng mà có thể tích hợp được với mọi loại máy tính nên rất dễ dàng cho việc lắp đặt hay sử dụng.

Trên đây là một số loại máy chụp X-quang kỹ thuật số phổ biến và ưu nhược điểm của từng loại. Nếu có vấn đề cần tư vấn thêm, liên hệ MEDLATEC qua hotline 1900 56 56 56 để được hỗ trợ hoàn toàn miễn phí.