Chụp X Quang Sọ Có Phát Hiện U Não Không - Bệnh Viện Vinmec

Có nhiều loại u não khác nhau, trong đó chiếm trên dưới 50% các khối u trong sọ não là u trong mô não, số còn lại là các khối u bắt nguồn từ màng não, dây thần kinh sọ não, tuyến yên, các khối u di căn... Bằng cách thải bớt nước mà mô não chứa đựng nhiều hơn các mô khác, các khối u ở trong sọ não, đặc biệt là u của mô não thường có tiến triển chậm, não sẽ có thời gian; các triệu chứng lâm sàng cũng sẽ xuất hiện từ từ và diễn biến âm ỉ. Nếu trong trường hợp u não có tính thâm nhiễm và phát triển nhanh, bệnh cảnh lâm sàng sẽ nặng nề và diễn biến rõ rệt hơn, loại u não này thường gây chèn ép hệ tuần hoàn ở chung quanh, gây ra tình trạng phù não do cơ chế mạch máu.

Ngoài ra, vì hội chứng tăng áp lực trong sọ sẵn có hay tăng đột ngột, một số loại u có nang dịch ở bên trong, các mạch máu tăng sinh nhiều, dễ gây ra tình trạng chảy máu bên trong u, khiến cho bệnh lý có diễn biến giống một bệnh cấp tính. Thực tế hộp sọ có một khoảng dung tích kín được chia thành nhiều khoang, ngăn cách bởi các vách như liềm não, lều tiểu não; khối u sẽ xuất hiện khi áp lực trong các khoang không bằng nhau, dẫn đến kết quả là mô não bị đẩy từ khoang này sang khoang kia như trường hợp mô não ở bán cầu não có khối u bị đẩy lọt qua dưới liềm não sang phía đối diện, hồi hải mã thùy thái dương lọt qua bờ tự do của lều tiểu não, hạnh nhân tiểu não lọt vào lỗ chẩm nhằm mục đích căn bằng áp lực; đây là những hình thái “tụt não” với những hậu quả rất nghiêm trọng, đôi khi có thể dẫn thể dẫn đến tử vong.

U não thường biểu hiện 3 loại triệu chứng, bao gồm:

• Những dấu hiệu chung: Dấu hiệu điển hình là động kinh
• Áp lực trong sọ não tăng
• Những triệu chứng do tính chất mô học của khối và do vị trí của khối u

Khoảng 40% các trường hợp mắc u não xuất hiện các triệu chứng chung như động kinh và tăng áp lực trong sọ não. Dấu hiệu đầu tiên của triệu chứng chung chính là cơn động kinh. Đây là triệu chứng gợi ý ngay đến căn bệnh u não nhưng trên thực tế, hiện nay ở nước ta dấu hiệu của bệnh lý này chưa được phát hiện nhiều.

Tập hợp các dấu hiệu chứng tỏ xuất hiện một khối u có trong hộp sọ gây nhức đầu lan tỏa, càng về sau càng trở nên dữ dội và liên tục, bệnh nhân có thể bị nôn mửa một cách dễ dàng từ khi ngủ dậy, bị phù gai thị giác, trạng thái tâm thần chậm chạp được gọi là hội chứng tăng áp lực trong sọ não. Các dấu hiệu như dấu ấn ngón tay trên phim chụp chụp X-quang sọ não thông thường; trên phim chụp được có thể thấy lưng hố yên bị hao mòn, khuyết sọ hoặc xương sọ quá sản; có các đám ngấm vôi bất thường và hình tuyến tùng quả ngấm vôi lệch khỏi vị trí bình thường là những triệu chứng cận lâm sàng có thể gợi ý nghĩ đến u não. Ở nước ta, đây là những dấu hiệu có giá trị trong chẩn đoán u não nhưng ở các nước khác, hiện tượng ngấm vôi ít gặp hơn.

Các triệu chứng bệnh liên quan đến tính chất mô học của khối u cũng có những sự khác biệt nhất định. Khối u thâm nhiễm khiến bệnh cảnh tiến triển khá nhanh, đồng thời gây những rối loạn huyết động học tạo nên phù não mạch đối với những khối u ác tính thường có bệnh sử ngắn như u nguyên bào thần kinh. Ngược lại, bệnh thường tiến triển rất chậm trong nhiều năm, u có rất nhiều mạch máu tăng sinh đối với những khối u lành tính, đặc biệt là u màng não. Ở nước ta, rất nhiều trường hợp có khối u có thể đạt đến kích thước lớn không ngờ bởi phần lớn người bệnh được phát hiện và chẩn đoán muộn. Hai loại khối u não ác tính và lành tính thường xảy ra ở những bệnh nhân ở độ tuổi trưởng thành, một số ít xảy ra ở tuổi trung niên. Đa số khối u thường phát triển ở hố sau đối với trẻ em trước tuổi đi học. Các u sọ hầu thường là các khối u bẩm sinh, do đó khối u này thường gặp ở trẻ em.

Các triệu chứng có biểu hiện khác nhau do vị trí của khối u tạo nên. Do kích thước của thùy này lớn hơn so với các thùy khác do đó các khối u ở thùy trán tương đối khá phổ biến. Trên thực tế, có thể định hướng một chẩn đoán u não định khu nhờ tổng hợp các triệu chứng khu trú, có nghĩa là có thể dựa vào đó để xác định được vị trí của khối u trong hộp sọ và trong mô não.