Chuyên đề 17: Nói Với Con

Trang chủ Tìm kiếm Trang chủ Tìm kiếm Chuyên đề 17: Nói với con pdf 14 369 KB 15 328 4.2 ( 15 lượt) Xem tài liệu Nhấn vào bên dưới để tải tài liệu Tải về Đang chuẩn bị: 60 Bắt đầu tải xuống Đang xem trước 10 trên tổng 14 trang, để tải xuống xem đầy đủ hãy nhấn vào bên trên Chủ đề liên quan Bài thơ Nói với con Chuyên đề 17 chuyên đề văn học Văn học lớp 9 Nhà thơ Hữu Thỉnh Dàn bài văn mẫu

Nội dung

CHUYÊN ĐỀ 17: “Nói với con” – Y Phương. Theo admin Học văn lớp 9 – CH - https://www.facebook.com/hocvanlop9 * Khái quát về tác giả, tác phẩm: - Y Phương là nhà thơ dân tộc Tày. Thơ ông thể hiện tâm hồn chân thật, mạnh mẽ và trong sáng, cách tư duy giàu hình ảnh của người miền núi. - Bài thơ “Nói với con” thể hiện tình cảm gia đình đầm ấm, yên vui, tình yêu quê hương tha thiết, sâu nặng, ngợi ca truyền thống cần cù, sức sống mạnh mẽ của quê hương và dân tộc. Đề bài: Cảm nhận bài thơ “Nói với con” của Y Phương. I.Mở bài: Quê hương là gì hở mẹ? Mà cô giáo dạy phải yêu Quê hương là gì hở mẹ? Mà ai đi xa cũng nhớ nhiều Nhà thơ Đỗ Trung Quân đã diễn tả tình yêu quê hương của mình bằng những vần thơ thật giản dị. Quả thật ai cũng có một quê hương nơi đón nhận tiếng khóc chào đời. Viết về quê hương, mỗi nhà thơ có một cách thể hiện khác nhau. Nếu như với Đỗ Trung Quân là “chiếc cầu tre nhỏ”, với Tế Hanh là “chiếc buồm vôi”, là “mùi nồng mặn quá” thì nhà thơ Y Phương lại biểu lộ tình yêu và niềm tự hào về quê hương qua lời tâm sự với con. Bài thơ “ Nói với con” được in trong “Thơ Việt Nam 1945 – 1985” là tiếng lòng của một tấm hồn chân thật, mạnh mẽ, trong sáng của người cha dành cho con. Qua đó, thể hiện tình yêu quê hương thắm thiết và diễn tả niềm tự hào về cội nguồn dân tộc. II. Thân bài. Những lời thơ giản dị nhưng có sức ám ảnh lạ thường trong tâm trí độc giả. Những điều người cha nói với con trong bài thơ phải chăng cũng chính là lời căn dặn yêu thương mà biết bao nhiêu người cha muốn con mình thấu hiểu ? Mỗi lần đọc bài thơ là một lần ta cúi đầu thành kính trở về với cội nguồn, với những gì thân thương nhất. Mượn lơì cha tâm tình với con,nhà thơ nhắc nhở về cội nguồn của mỗi con người, qua đó bộc lộ niềm tự hào về sức sống mạnh mẽ, bền bỉ và phẩm chất tốt đẹp của dân tộc mình, quê hương mình. 1. Cội nguồn sinh dưỡng của mỗi con người. - Đến với bài thơ, ta thấy điều đầu tiên Y Phương muốn nói với con chính là cội nguồn sinh dưỡng mỗi con người – tình yêu thương vô bờ bến mà cha mẹ dành cho con – tình gia đình: Chân phải bước tới cha Chân trái bước tới mẹ Một bước chạm tiếng nói Hai bước tới tiếng cười. + Nhịp thơ 2/3, cấu trúc đối xứng, nhiều từ được láy lại, tạo ra một âm điệu tươi vui, quấn quýt: “chân phải” – “chân trái”, rồi “một bước” – “hai bước”, rồi lại “tiếng nói” – “tiếng cười”…. + Bằng những hình ảnh cụ thể, giàu chất thơ kết hợp với nét độc đáo trong tư duy, cách diễn đạt của người miền núi, bốn câu thơ mở ra khung cảnh một gia đình ấm cúng, đầy ắp niềm vui, đầy ắp tiếng nói cười. + Lời thơ gợi vẽ ra trước mắt người đọc hình ảnh em bé đang chập chững tập đi, đang bi bô tập nói, lúc thì sa vào lòng mẹ, lúc thì níu lấy tay cha. + Ta có thể hình dung được gương mặt tràn ngập tình yêu thương, ánh mắt long lanh rạng rỡ cùng với vòng tay dang rộng của cha mẹ đưa ra đón đứa con vào lòng. + Từng câu, từng chữ đều toát lên niềm tự hào và hạnh phúc tràn đầy.Cả ngôi nhà như rung lên trong “tiếng nói”, “tiếng cười” của cha, của mẹ.Mỗi bước con đi, mỗi tiếng con cười đều được cha mẹ đón nhận, chăm chút mừng vui. Trong tình yêu thương, trong sự nâng niu của cha mẹ, con lớn khôn từng ngày. -> Tình cha mẹ - con cái thiêng liêng, sâu kín, mối dây ràng buộc, gắn kết gia đình bền chặt đã được hình thành từ những giây phút hạnh phúc bình dị, đáng nhớ ấy. Lời thơ ngay từ đầu đã chạm đến sợi dây tình cảm gia đình sâu kín của mỗi con người nên tạo được sự đồng cảm, rung động sâu sắc đến độc giả. - Cội nguồn sinh dưỡng của mỗi con người được Y Phương nói đến không chỉ là gia đình mà còn là quê hương, là thiên nhiên tươi đẹp và thấm đượm nghĩa tình. Như bầu sữa tinh thần thứ hai, quê hương với cuộc sống lao động, với thiên nhiên tươi đẹp, tình nghĩa đã nuôi dưỡng, sẻ chia giúp cho con trưởng thành. Đó là: Người đồng mình yêu lắm, con ơi! Đan lờ cài nan hoa Vách nhà ken câu hát. + Quê hương hiện ra qua hình ảnh của người đồ ng mình. Nói với con về những “người đồng mình”, nhà thơ như đang giới thiệu ân cần đây là những người bản mình, người vùng mình, người dân quê mình gần gũi, thân thương. -> Cách gọi như thế, cùng với hô ngữ “con ơi” khiến lời thơ trở nên tha thiết, trìu mến. + Người đồng mình là những con người đáng yêu, đáng quý: “Đan lờ cài nan hoa – Vách nhà ken câu hát”. Cuộc sống lao động cần cù và tươi vui của họ được gợi ra qua những hình ảnh thật đẹp! Những nan nứa, nan tre dưới bàn tay tài hoa của người quê mình đ ã trở thành “nan hoa”. Vách nhà không chỉ ken bằng tre, gỗ mà còn được ken bằng những câu hát si, hát lượn. + Các động từ “cài”, “ken” vừa miêu tả chính xác động tác khéo léo trong lao động vừa gợi sự gắn bó, quấn quýt của những con người quê hương trong c uộc sống lao động. -> Cái “yêu lắm” của “người đồng mình” là gì nếu không phải là cốt cách tài hoa, là tinh thần vui sống? Phải chăng, ẩn chứa bên trong cái dáng vẻ thô mộc là một tâm hồn phong phú, lãng mạn biết bao? + Quê hương với những con người tài hoa, tâm hồn lãng mạn, cũng là quê hương với thiên nhiên thơ mộng, nghĩa tình: Rừng cho hoa Con đường cho những tấm lòng. Nếu như hình dung về một vùng núi cụ thể, chắc hẳn mỗi người có thể gắn nó với những hình ảnh khác cách nói của Y Phương: là thác lũ, là bạt ngàn cây hay rộn rã tiếng chim thú hoặc cả những âm thanh “gió gào ngàn, giọng nguồn thét núi”, những bí mật của rừng thiêng….. Nhưng Y Phương chỉ chọn một hình ảnh thôi, hình ảnh “hoa” để nói về cảnh quan của rừng. Nhưng hình ảnh ấy có sức gợi rất lớn, gợi về những gì đẹp đẽ và tinh tuý nhất. Hoa trong “Nói với con” có thể là hoa thực - như một đặc điểm của rừng - và khi đặt trong mạch của bài thơ, hình ảnh này là một tín hiệu thẩm mĩ góp phần diễn đạt điều tác giả đang muốn khái quát: chính những gì đẹp đẽ của quê hương đã hun đúc nên tâm hồn cao đẹp của con người ở đó. Quê hương còn hiện diện trong những gì gần gũi, thân thương. Đó cũng chính là một nguồn mạch yêu thương vẫn tha thiết chảy trong tâm hồn mỗi người, bởi “con đường cho những tấm lòng”. Điệp từ “cho” mang nặng nghĩa tình. Thiên nhiên đem đến cho con người những thứ cần để lớn, giành tặng cho con người những gì đẹp đẽ nhất.Thiên nhiên đã che chở, nuôi dưỡng con người cả về tâm hồn và lối sống. -> Bằng cách nhân hoá “rừng” và “con đường” qua điệp từ “cho”, người đọc có thể nhận ra lối sống tình nghĩa của “người đồng mình”. Quê hương ấy chính là cái nôi để đưa con vào cuộc sống êm đềm. - Sung sướng ôm con thơ vào lòng, người cha nói với con về kỉ niệm có tính chất khởi đầu cho hạnh phúc gia đình: Cha mẹ mãi nhớ về ngày cưới Ngày đầu tiên đẹp nhất trên đời. => Mạch thơ có sự đan xen, mở rộng: từ tình cảm gia đình mà nói tới quê hương. => Đoạn thơ vừa là một lời tâm tình ấm áp, vừa là một lời dặn dò đầy tin cậy của người cha trao gửi tới con. => Bằng những hình ảnh thơ đẹp,giản dị bằng cách nói cụ thể, độc đáo mà gần gũi của người miền núi, người cha muốn nói với con rằng:vòng tay yêu thương của cha mẹ, gia đình, nghĩa tình sâu nặng của quê hương làng bản- đó là cái nôi đã nuôi con khôn lớn, là cội nguồn sinh dưỡng của con. Con hãy khắc ghi điều đó. 2. Đức tính tốt đẹp của người đồng mình. hocvanlop9 - Trong cái ngọt ngào của kỉ niệm về gia đình và quê hương, người cha đã tha thiết nói với con về những phẩm chất tốt đẹp của người đồng mình. a. Người đồng mình biết lo toan và giàu mơ ước ( Giàu ý chí, nghị lực ). - Người đồng mình không chỉ là những con người giản dị, tài hoa trong cuộc sống lao động mà còn là những con người biết lo toan và giàu mơ ước: Người đồng mình thương lắm con ơi! Cao đo nỗi buồn Xa nuôi chi lớn. + Nếu trên kia “ yêu lắm con ơi”– yêu cuộc sống vui tươi bình dị, yêu bản làng thơ mộng, yêu những tấm lòng chân thật nghĩa tình, thì đến đây người cha nói “thương lắm con ơi”– bởi sau từ “thương” đó là những những nỗi vất vả, gian khó của con người quê hương -> Người cha biểu lộ tình cảm yêu thương chân thành về gian truân, thử thách cùng ý chí mà người đồng mình đã trải qua. + Bằng cách tư duy độc đáo của người miền núi, Y Phương đã lấy cái cao vời vợi của trời để đo nỗi buồn, lấy cái xa của đất để đo ý chí con người. + Sắp xếp tính từ “cao”, “xa” trong sự tăng tiến, nhà thơ cho thấy khó khăn, thử thách càng lớn thì ý chí con người càng mạnh mẽ. => Có thể nói, cuộc sống của người đồng mình còn nhiều nỗi buồn, còn nhiều bộn bề thiếu thốn song họ sẽ vượt qua tất cả, bởi họ có ý chí và nghị lực, họ luôn tin tưởng vào tương lai tốt đẹp của dân tộc. b. Người đồng mình dù sống trong nghèo khổ, gian nan vẫn thủy chung gắn bó với quê hương, cội nguồn. Sống trên đá không chê đá gập gềnh Sống trong thung không chê thung nghèo đói Sống như sông như suối Lên thác xuống ghềnh Không lo cực nhọc + Phép liệt kê với những hỉnh ảnh ẩn dụ “đá gập gềnh”, “thung nghèo đói” -> gợi cuộc sống đói nghèo, khó khăn, cực nhọc. + Vận dụng thành ngữ dân gian “Lên thác xuống ghềnh”, ý thơ gợi bao nỗi vất vả, lam lũ. -> Những câu thơ dài ngắn, cùng những thanh trắc tạo ấn tượng về cuộc sống trắc trở, gian nan, đói nghèo của quê hương. + Điệp ngữ “sống”, “không chê” và điệp cấu trúc câu cùng hình ảnh đối xứng đã nhấn mạnh: người đồng mình có thể nghèo nàn, thiếu thốn về vật chất nhưng họ không thiếu ý chí và quyết tâm. hocvanlop9 Người đồng mình chấp nhận và thủy chung gắn bó cùng quê hương, dẫu quê hương có đói nghèo, vất vả. Và phải chăng, chính cuộc sống nhọc nhằn, đầy vất vả khổ đau ấy đã tôi luyện cho chí lớn để rồi tình yêu quê hương sẽ tạo nên sức mạnh giúp họ vượt qua tất cả. + Phép so sánh “Sống như sông như suối” gợi vẻ đẹp tâm hồn và ý chí của người đồng mình. Gian khó là thế, họ vẫn tràn đầy sinh lực, tâm hồn lãng mạn, khoáng đạt như hình ảnh đại ngàn của sông núi. Tình cảm của họ trong trẻo, dạt dào như dòng suối, con sống trước niềm tin yêu cuộc sống, tin yêu con người. c. Người đồng mình có ý thức tự lập, tự cường và tinh thần tự tôn dân tộc: - Phẩm chất của người của con người quê hương còn được người cha ca ngợi qua cách nói đối lập tương phản giữa hình thức bên ngoài và giá trị tinh thần bên trong, nhưng rất đúng với người miền núi: Người đồng mình thô sơ da thịt Chẳng mấy ai nhỏ bé đâu con + Lời thơ mộc mạc, giản dị nhưng chứa bao tâm tình. + Cụm từ “thô sơ da thịt” là cách nói bằng hình ảnh cụ thể của bà con dân tộc Tày, ngợi ca những con người mộc mạc, giản dị, chất phác, thật thà, chịu thương, chịu khó. + Cụm từ “chẳng nhỏ bé” khẳng định sự lớn lao của ý chí, của nghị lực, cốt cách và niềm tin. -> Sự tương phản này đã tôn lên tầm vóc của người đồng mình. Họ mộc mạc nhưng giàu chí khí, niềm tin. Họ có thể “thô sơ da thịt” nhưng không hề nhỏ bé về tâm hồn, về ý chí, về mong ước xây dựng quê hương: - Người đồng mình tự đục đá kê cao quê hương Còn quê hương thì làm phong tục. + Lối nói đậm ngôn ngữ dân tộc – độc đáo mà vẫn chứa đựng ý vị sâu xa. + Hình ảnh “Người đồng mình tự đục đá kê cao quê hương” vừa mang tính tả thực ( chỉ truyền thống làm nhà kê đá cho cao của người miền núi), vừa mang ý nghĩa ẩn dụ sâu sắc. + Người đồng mình bằng chính bàn tay và khối óc, bằng sức lao động đã xây dựng và làm đẹp giàu cho quê hương, xây dựng để nâng tầm quê hương. + Còn quê hương là điểm tựa tinh thần với phong tục tập quán nâng đỡ những con người có chí khí và niềm tin. -> Câu thơ đã khái quát về tinh thần tự tôn dân tộc, về ý thức bảo vệ nguồn cội, bảo tồn những truyền thống quê hương tốt đẹp của người đồng mình. - Khép lại đoạn thơ bằng âm hưởng của một lời nhắn nhủ trìu mến với biết bao niềm tin hi vọng của người cha đặt vào đứa con yêu: Con ơi tuy thô sơ da thịt Lên đường Không bao giờ nhỏ bé được Nghe con. + Ý thơ “Tuy thô sơ da thịt” và “không bao giờ nhỏ bé” được lặp lại với bốn câu thơ trước đó càng trở nên da diết, khắc sâu trong lòng con về những phẩm chất cao đẹp của “người đồng mình”. hocvanlop9 Nhưng hai tiếng “Lên đường” cho thấy người con đã lớn khôn và tạm biệt gia đình – quê hương để bước vào một trang đời mới. + Trong hành trang của người con mang theo khi “lên đường” có một thứ quí giá hơn mọi thứ trên đời, đó là ý chí, nghị lực, truyền thống quê hương. Lời dặn của cha thật mộc mạc, dễ hiểu, thấm thía, ẩn chứa niềm hi vọng lớn lao của cha, hi vọng đứa con sẽ tiếp tục vững bước trên đường đời, tiếp nối truyền thống và làm vẻ vang quê hương. + Hai tiếng “Nghe con” lắng đọng bao cảm xúc, ẩn chứa tình yêu thương vô bờ bến của cha dành cho con. Câu thơ còn gợi ra một cảnh tượng cảm động đang diễn ra lúc chia li: cha hiền từ âu yếm nhìn con, xoa đầu con và người con ngoan ngoãn cúi đầu lắng nghe lời cha dặn. => Ca ngợi những đức tính tốt đẹp của người đồng mình, cha mong con sống có tình nghĩa với quê hương, phải giữ đạo lí “Uống nước nhớ nguồn” của cha ông từ bao đời để lại. Hơn nữa, con phải biết chấp nhận gian khó và vươn lên bằng ý chí của mình. => Người cha muốn con hiểu và cảm thông với cuộc sống khó khăn của quê hương, tự hào về truyền thống quê hương, tự hào về dân tộc để vững bước trên con đường đời, để tự tin trong cuộc sống. => Người cha trong bài thơ của Y Phương đã vun đắp cho con một hành trang quí vào đời. Nếu mẹ là bông hoa cho con cài lên ngực thì cha là cánh chim cho con bay thật xa. Nếu mẹ cho con những lời ngọt ngào yêu thương vỗ về thì cha cho con tinh thần ý chí nghị lực, ước mơ khát vọng, lối sống cao đẹp. => Giọng thơ thiết tha, trìu mế n nhưng lại trang nghiêm. Các hình ảnh thơ cụ thể mà có tính khái quát, mộc mạc mà vẫn giàu chất thơ. => Đoạn thơ chứa chan ý nghĩa,mộc mạc, đằm thắm mà sâu sắc. Nó tựa như một khúc ca nhẹ nhàng mà âm vang. Lời thơ tâm tình của người cha sẽ là hành trang đi theo con suốt cuộc đời và có lẽ mãi mãi là bài học bổ ích cho các bạn trẻ - bài học về niề m tin, nghị lực,ý chí vươn lên. III. Kết bài: “Nói với con”, Y Phương không chỉ sắp xếp hành trang cho riêng đứa con yêu quí của mình, mà cũng là hành trang ông muốn trao gửi cho tất cả những ai đang bước đi trên đường đời. Đề bài: Cảm nhận khổ 2 bài thơ “Nói với con” của Y Phương. Theo cô Nguyễn Thị Kim Lan – Chuyên viên Sở GD&ĐT Hải Phòng Dàn bài đại cương 1.Mở bài: - Tác giả: Y Phương. - Tác phẩm “Nói với con” - Đoạn trích: Đoạn 2 2.Thân bài: * Khái quát: Dẫn dắt vào bài * Ba câu đầu: ý chí, nghị lực của người đồng mình Ý nghĩa của hình ảnh “cao” và “xa” Dàn bài chi tiết - Y Phương là nhà thơ dân tộc Tày. Thơ ông thể hiện tâm hồn chân thật, mạnh mẽ và trong sáng, cách tư duy giàu hình ảnh của người miền núi. - “Nói với con” là một trong những bài thơ tiêu biểu viết về tình cảm gia đình ấm cùng, ca ngợi truyền thống cần cù, sức sống mạnh mẽ của quê hương và dân tộc. - Đoạn hai của bài thơ (16 câu) thể hiện lòng tự hào về sức sống mạnh mẽ, bền bỉ, về truyền thống cao đẹp của quê hương và niềm mong ước con hãy kế tục xứng đáng truyền thống ấy. - Bài thơ không đưa ra những chân lý to tát mà là lời tâm sự chân thành của một người cha dành cho đứa con yêu quý, dạy con hãy biết yêu thương, quý trọng và phát huy truyền thống của quê hương. Qua đó tình cảm cha con hiện lên thật ấm áp và cao cả biết bao! - Đoạn đầu của bài thơ, tác giả giới thiệu cảnh gia đình, quê hương thật đầm ấm, yên vui mà từ đó người con được khôn lớn trưởng thành. Trong mạch nguồn tâm sự, người cha còn cho con hiểu thêm về truyền thống đáng tự hào của người đồng mình, của quê hương, của bản làng: Người đồng mình thương lắm con ơi Cao đo nỗi buồn Xa nuôi chí lớn - “Người đồng mình” là cách nói mộc mạc, mang tính địa phương của người Tày. + Đó là những người vùng mình, người miền quê mình. + Hay rộng hơn là những người sống cùng trên một đất nước, một dân tộc. - Ba tiếng “Người đồng mình” điệp đi điệp lại bốn lần trong bài thơ vừa làm cho âm điệu, nhạc thơ ngân vang, dào dạt, vừa làm cho người đọc vấn vương bâng khuâng nhớ về tuổi thơ, nhớ về giọng nói dịu hiền của mẹ, nhớ về đất mẹ linh thiêng. - Nhà thơ đã đưa vào thi phẩm cách đo đếm của người dân quê mình khiến cho lời thơ mang đậm phong vị dân tộc, giản dị mà sâu sắc: “Cao đo nỗi buồn – Xa nuôi chí lớn” + “Cao” và “xa” là những khoảng cách của đất trời. Con người muốn thử sức mình thường phải vượt qua những khoảng cách ấy. Đó là những trở ngại, những thách thức, khó khăn trong cuộc đời mà con người nếm trải, nó luôn luôn ngăn bước con người. + Tác giả lấy khoảng cách cụ thể (cao,xa) để đo những đại lượng vô hình (nỗi buồn,chí lớn) để khẳng định và ngợi ca đức tính cao đẹp của “người đồng mình”: họ sống thật sâu sắc và có ý chí mạnh mẽ; người đồng mình có một trái tim ấm áp và nghị lực phi Nhận xét đánh giá * Năm câu tiếp: vấn đề lẽ sống Ý nghĩa phép tu từ so sánh thường. => Hai câu thơ đăng đối như một câu tục ngữ ngắn gọn, đúc kết một thái độ, một cách ứng xử cao quí: người biết sống là người biết vượt qua nỗi buồn, biết vượt qua những gian nan, thử thách, bão giông…Không chỉ có vậy mà còn phải luôn luôn nuôi chí lớn. Nỗi buồn sẽ làm con người ta biết sống chịu đưng; ý chí làm con người ta luôn luôn nỗ lực phấn đấu đi lên. Con người không thể quyết định được hoàn cảnh của mình nhưng cần có nghị lực để vượt lên hoàn cảnh đó. => Người biết sống như thế chắc chắn sẽ thành công trên con đường đời, chắc chắn gặt hái được nhiều hoa thơm, quả ngọt… => Những câu thơ của Y Phương như gợi nhắc ta nhớ đến những câu tục ngữ của cha ông: + Có công mài sắt có ngày nên kim + Có chí thì nên. Hay những câu thơ của Hồ Chí Minh: Nghĩ mình trong bước gian truân Tai ương rèn luyện tinh thần thêm hăng (Tự khuyên mình) Sống ở trên đời người cũng vậy Gian nan rèn luyện mới thành công (Nghe tiếng giã gạo) - Rồi người cha muốn hướng người con đến vấn đề sâu xa hơn – vấn đề lẽ sống: Sống trên đá không chê đá gập gềnh Sống trong thung không chê thung nghèo đói Sống như sông như suối Lên thác xuống ghềnh Không lo cực nhọc - Những hình ảnh “đá gập ghềnh”, “thung nghèo đói” là những hình ảnh ẩn dụ chỉ những gian lao, vất vả mà người đồng mình đã phải gồng mình gánh chịu. Mặc dù “người đồng mình” chịu thương chịu khó, cần cù sáng tạo trong lao động nhưng cuộc đời vẫn chưa đủ đầy. Phải chẳng do đất bạc màu, sỏi đá khô cằn? Phải chăng do thiên tai rình rập? - Cho dù cuộc sống như vậy song người đồng mình vẫn không chê bai, không một lời than thở. Họ quả là những con người biết chịu đựng và suốt đời gắn bó thủy chung với nơi chôn nhau cắt rốn. Họ vượt lên hoàn cảnh, sống mạnh mẽ và tràn đầy sinh lực. Dường như cuộc sống càng khó khăn thì con người càng vươn lên không ngừng đấu tranh vượt qua nó. => Cụm từ “Không chê” được lặp lại hai lần nhằm khẳng định ý chí mạnh mẽ của con người. - Đặc biệt, câu thơ “Sống như sông như suối” có biện pháp tu từ so sánh càng làm ngời sáng đức tính cao đẹp của người miền núi. Đời người giống như dòng chảy của một con sông. Có đoạn ào ào Nhận xét đánh giá Đối chiếu so sánh * Bốn câu tiếp: Vẻ đẹp mộc mạc nhưng không hề nhỏ bé Ý nghĩa của cụm từ “thô sơ da thịt” thác đổ; có đoạn sục sôi lũ rừng; có đoạn êm ả của đồng bằng và cuối cùng là cái mênh mông vĩnh hằng của biển cả. Đó là cái qui luật muôn đời của tự nhiên. Con người hãy như con sống hãy biết chấp nhận tất cả các thác ghềnh đó. Có điều khi băng qua con thác cái ghềnh, con người phải biết rút ra những bài học quí báu. Nếu biết sống như thế thì dù có “Lên thác xuống ghềnh” cũng “Không lo cực nhọc”. Người đồng mình đã có một niềm tin vào ngày mai tươi sáng. Cực nhọc, đói nghèo dần sẽ được xua tan. Những đêm đen dần được tan biến…Đó là trọn vẹn một niềm tin chân thật và hết sức mãnh liệt. Niềm tin ấy mang tính thực tiễn và thấm nhuần tinh thần nhân văn trong lẽ sống của người lao động mới. => Như vậy núi cao, vực sâu, sông dài, thác hiểm…không chỉ là thước đo vật lí mà là thước đo của lòng dũng cảm, sự kiên trì của người đồng mình. Đó là điều cần thiết cho mỗi người khi bước chân vào đường đời lắm chông gai. => Nếu nhà thơ Tố Hữu đã viết về lẽ sống “cho” và “nhận” ở đời: “Sống là cho đâu chỉ nhận riêng mình”. Hay nhạc sĩ Trịnh Công Sơn qua ca từ đã đề cập đến lẽ sống yêu thương “Sống trong đời sống, cần có một tấm lòng” thì nhà thơ dân tộc Tày – Y Phương qua cách nói mộc mạc mà sâu sắc ý tình đã đem đến bài học: sống phải có ý chí, niềm tin. Lời thơ tuôn chảy như dòng sữa ngọt lịm, tràn vào cái bể khô của những kiếp nghèo người đồng mình, của người miền núi. => Phải có một tình yêu chân tình, thấm thía sâu sắc những ngọt bùi, đắng cay của người đồng mình, Y Phương mới có thể nói với con như vậy! - Người cha không chỉ đưa ra một lẽ sống mà còn chứng minh ý chí, nghị lực đã trở thành truyền thống của “người đồng mình”: Người đồng mình thô sơ da thịt Chẳng mấy ai nhỏ bé đâu con Người đồng mình tự đục đá kê cao quê hương Còn quê hương thì làm phong tục. - Nếu người Kinh dùng lối nói: “Ăn chắc mặc bền”, “Chém to kho mặn”, “Chân đất lưng trần” để ca ngợi bản chất mộc mạc, giản dị, chân thật… của những người dân quê sớm khuya vất vả thì Y Phương dùng cách nói cụ thể của bà con dân tộc Tày “thô sơ da thịt” để khẳng định phẩm chất này của “người đồng mình”. Họ hiền lành như hạt lúa, củ khoai nhưng “Chẳng mấy ai nhỏ bé”. Trong xã hội xưa, cũng như bao người dân quê khác, người đồng mình bị coi thường, khinh rẻ như con kiến, cọng rơm…thì bây giờ họ lại không tầm thường trước thiên hạ bởi họ có trái tim nhân hậu, giàu tình yêu thương, bởi họ luôn có ý chí vượt lê n gian khó, tự mình xây dựng quê hương đẹp giàu. Và tâm hồn của họ sáng trong, lãng mạn lạc quan trong cuộc sống. Sự đơn giản bề Ý nghĩa của cụm từ “tự đục đá kê cao quê hương” Quê hương nuôi dưỡng tâm hồn mỗi người Mối quan hệ giữa cá nhân và cộng đồng * Bốn câu kết: Con lên đường Ý thơ lặp lại trong bốn câu thơ trước Hàng trang vào đời của con Ý nghĩa của hai tiếng “Nghe con” Nhận xét, đánh giá ngoài như càng làm tăng thêm sức mạnh niềm tin, ý chí bên trong của mỗi con người. - Hình ảnh “Người đồng mình tự đục đá kê cao quê hương” vừa mang tính tả thực (chỉ truyền thống làm nhà kê đá cho cao của người miền núi), vừa mang ý nghĩa ẩn dụ sâu sắc. Người đồng mình đã tự tay xây dựng nên truyền thống quê hương đẹp giàu sánh tầm với các miền quê khác trên mảnh đất hình chữ S thân yêu. Câu thơ ngầm chứa niềm tự hào kiêu hãnh bởi họ vẫn giữ được bản sắc văn hóa dân tộc. - Và để đáp lại sự cống hiến của mỗi người, cuộc sống cộng đồng sẽ đem lại cho mỗi cá nhân bầu không khí nhân văn, phong tục. => Hai câu cuối thể hiện mối quan hệ đúng đắn giữa cá nhân với cộng đồng. Mỗi người, mỗi cuộc đời là một “mùa xuân nho nhỏ” tạo nên mùa xuân cộng đồng và chính cộng đồng sẽ là cái nôi nâng đỡ cho mùa xuân tâm hồn mỗi người. - Khép lại đoạn thơ bằng âm hưởng của một lời nhắn nhủ trìu mến với biết bao niềm tin hi vọng của người cha đặt vào đứa con yêu: Con ơi tuy thô sơ da thịt Lên đường Không bao giờ nhỏ bé được Nghe con. - Ý thơ “Tuy thô sơ da thịt” và “không bao giờ nhỏ bé” được lặp lại với bốn câu thơ trước đó càng trở nên da diết, khắc sâu trong lòng con về những phẩm chất cao đẹp của “người đồng mình”. Nhưng hai tiếng“Lên đường” cho thấy người con đã lớn khôn và tạm biệt gia đình – quê hương để bước vào một trang đời mới. - Trong hành trang của người con mang theo khi “lên đường”có một thứ quí giá hơn mọi thứ trên đời, đó là ý chí, nghị lực, truyền thống quê hương. Lời dặn của cha thật mộc mạc, dễ hiểu, thấm thía, ẩn chứa niềm hivọng lớn lao của cha, hi vọng đứa con sẽ tiếp tục vững bước trên đường đời,tiếp nối truyền thống và làm vẻ vang quê hương. - Hai tiếng “Nghe con” lắng đọng bao cảm xúc, ẩn chứa tình yêu thương vô bờ bến của cha dành cho con. Câu thơ còn gợi ra một cảnh tượng cảm động đang diễn ra lúc chia li: cha hiền từ âu yếm nhìn con, xoa đầu con và người con ngoan ngoãn cúi đầu lắng nghe lời cha dặn. => Ca ngợi những đức tính tốt đẹp của người đồng mình, cha mong con sống có tình nghĩa với quê hương, phải giữ đạo lí “Uống nước nhớ nguồn” của cha ông từ bao đời để lại. Hơn nữa, con phải biết chấp nhận gian khó và vươn lên bằng ý chí của mình. => Người cha muốn con hiểu và cảm thông với cuộc sống khó khăn của quê hương, tự hào về truyền thống quê hương, tự hào về dân tộc để vững bước trên con đường đời, để tự tin trong cuộc sống. => Người cha trong bài thơ của Y Phương đã vun đắp cho con một hành trang quí vào đời. Nếu mẹ là bông hoa cho con cài lên ngực thì cha là cánh chim cho con bay thật xa. Nếu mẹ cho con những lời ngọt ngào yêu thương vỗ về thì cha cho con tinh thần ý chí nghị lực, ước mơ khát vọng, lối sống cao đẹp. 3.Kết bài: - Nghệ thuật: giọng thơ, hình ảnh thơ - Nội dung: - Giọng thơ thiết tha, trìu mến nhưng lại trang nghiêm. Các hình ảnh thơ cụ thể mà có tính khái quát, mộc mạc mà vẫn giàu chất thơ. - Đoạn thơ chứa chan ý nghĩa,mộc mạc, đằm thắm mà sâu sắc. Nó tựa như một khúc ca nhẹ nhàng mà âm vang. Lời thơ tâm tình của người cha sẽ là hành trang đi theo con suốt cuộc đời và có lẽ mãi mãi là bài học bổ ích cho các bạn trẻ - bài học về niềm tin,nghị lực,ý chí vươn lên. Đề bài: Cảm nhận về vẻ đẹp của người đồng mình qua bài thơ “Nói với con”(Y Phương). Theo cô Hoàng Thị Vĩnh – GV trường THCS Đằng Hải – Hải Phòng. I. Mở bài: - Là nhà thơ dân tộc Tày, thơ Y Phương thể hiện tâm hồn chân thật, mạnh mẽ và trong sáng, cách tư duy giàu hình ảnh của con người miền núi. - Ra đời năm 1980, “Nói với con” là một trong những bài thơ hay nhất của ông. - Mượn lời tâm sự với con, Y Phương đã để lại trong lòng người đọc nhiều cảm nhận sâu sắc về những đức tính tốt đẹp của “người đồng mình” – của con người quê hương miền núi. II. Thân bài: 1. Khái quát ( Dẫn dắt vào bài): - Tiêu biểu cho phong cách sáng tác của Y Phương, bài thơ “Nói với con” gợi về cội nguồn sinh dưỡng của mỗi người – gia đình và quê hương – đó là nôi êm tổ ấm nuôi dưỡng, bồi đắp tâm hồn con – đó là cội nguồn của hạnh phúc. Để rồi từ trong những ngọt ngào của kỉ niệm quê hương, người cha nói với con những đức tính tốt đẹp của người đồng mình. 2. Phân tích, cảm nhận những vẻ đẹp ( đức tính tốt đẹp ) của người đồng mình: a. Người đồng mình đáng yêu bởi sự giản dị và tài hoa: - Trên quê hương thơ mộng nghĩa tình, người đồng mình hiện lên trong cuộc sống lao động cần cù mà tươi vui: "Người đồng mình yêu lắm, con ơi! Đan lờ cài nan hoa Vách nhà ken câu hát". + Giọng thơ vang lên đầy thiết tha và tự hào. “Người đồng mình” là người bản mình, This site is protected by reCAPTCHA and the Google Privacy Policy and Terms of Service apply.

Tìm kiếm

Chủ đề

Đơn xin việc Giải phẫu sinh lý Trắc nghiệm Sinh 12 Đề thi mẫu TOEIC Lý thuyết Dow Thực hành Excel Bài tiểu luận mẫu Đồ án tốt nghiệp Tài chính hành vi Hóa học 11 Atlat Địa lí Việt Nam Mẫu sơ yếu lý lịch adblock ​ Bạn đang sử dụng trình chặn quảng cáo?

Nếu không có thu nhập từ quảng cáo, chúng tôi không thể tiếp tục tài trợ cho việc tạo nội dung cho bạn.

Tôi hiểu và đã tắt chặn quảng cáo cho trang web này