Chuyện Kể Của Vị Thủ Lĩnh Diệt Phỉ 2 Lần được Gặp Bác Hồ - Dân Trí

Già Vừ Chồng Pao còn gọi là Vừ Lầu Pó, là người dân tộc Mông, sinh ngày 1/9/1930, tại bản Mường Ải, xã Tà Cạ, huyện Kỳ Sơn (Nghệ An). Già sinh ra và lớn lên ở nơi biên ải giáp ranh Việt Nam - Lào, là vùng “phên giậu” của Tổ quốc, quanh năm hạt gạo hạt bắp không đủ nuôi sống con người. 15 tuổi, Vừ Chồng Pao đã bộc lộ tố chất của một thủ lĩnh nơi đại ngàn.Năm thực dân Pháp cùng bọn thổ phỉ đánh mạnh ở vùng biên giới Kỳ Sơn, Vừ Chồng Pao cùng 2 người bạn đứng ra thành lập đội du kích, vũ khí ban đầu là súng kíp tự tạo, thuốc súng tự sáng chế.

Bác Hồ thăm bộ đội (ảnh minh họa)

“Năm 1950 từ giữ chức trưởng công an xã Na Ngoi, rồi đến Ủy viên BCH huyện Tương Dương đặc trách tại Kỳ Sơn, ngày 2/9/1954, già vinh dự thay mặt đồng bào các dân tộc thiểu số huyện nhà ra Hà Nội đón Bác Hồ về thủ đô. Nhắc đến Bác Hồ, ký ức vẫn còn gợi nhớ trong tâm trí già. Được gặp Bác Hồ và Thủ tướng Phạm Văn Đồng, nói chuyện suốt 2 tiếng. Cái đầu không nhớ hết, không hiểu hết. Chỉ in sâu một lời duy nhất: “Muốn thắng giặc, 54 dân tộc anh em phải đoàn kết. Như một bó đũa từng chiếc một thì nhỏ, nhưng kết lại thành một bó to, sẽ tạo thành một sức mạnh khổng lồ”. Cái lý đó đối với người Mông ta thật đơn giản và dễ hiểu. Cái dạ cũng sáng ra...” - già Vừ Chồng Pao nhớ lại.

Năm 1960, Kỳ Sơn tách huyện, cái khó khăn gian khổ của huyện non trẻ không kể hết. Bọn phỉ lại một lần nữa được đế quốc Mỹ xúi giục phía sau, hỗ trợ đánh vào biên giới các huyện Miền tây xứ Nghệ. Lúc này “tướng phỉ” Vàng Pao dụ dỗ, mua chuộc bà con. Nhiều bản gần như toàn bộ đi theo phỉ.

Lúc đó, với cương vị là Chủ tịch MTTQ huyện Kỳ Sơn, già Vừ Chồng Pao lại được ra Hà Nội dự lễ kỷ niệm quốc khánh, được gặp Bác Hồ và Tổng Bí thư Lê Duẩn. Tại buổi gặp, Bác đã nói để già Pao hiểu muốn diệt nạn nổi loạn, diệt phỉ thì phải hiểu kẻ thù thực sự của ta là đế quốc, chứ không phải là những người dân đi theo phỉ.

Hiểu lời dạy của Bác, khi về đến Kỳ Sơn, già đã tổ chức một cuộc họp suốt 3 ngày, truyền đạt lại lời dặn của Bác Hồ. Già phân công cán bộ đến tận các bản làng gặp mặt các già làng trưởng bản, vận động bà con các dân tộc đoàn kết, tập trung vào những gia đình có người theo phỉ.

Phong trào vào rừng gọi người thân trở về lan truyền rộng, những người theo phỉ đã lần lượt trở về làm ăn lương thiện. Đoàn kết chính là sức mạnh lòng dân, là chân lý vững chắc, già đã biết phát huy tinh thần ấy tạo thành sức mạnh rộng lớn, làm tan rã tổ chức phỉ Châu Phà.

Năm 1969, già được bầu làm Chủ tịch UBND huyện Kỳ Sơn, đại biểu Quốc hội khoá VIII. Trong thời gian 20 năm giữ cương vị Chủ tịch huyện Kỳ Sơn, mảnh đất “xung yếu”, “then khoá” chưa một ngày bình yên. Tàn quân phỉ liên tục quấy nhiễu nhưng già Vừ Chồng Pào chưa bao giờ chịu thua cuộc.

Từ đó cái tên Vừ Chồng Pao, thủ lĩnh diệt phỉ, đã lan truyền trong dân bản, tạo nỗi khiếp sợ cho bọn phỉ. Ký ức diệt phỉ của Vừ Chồng Pao được lan truyền cho đến tận hôm nay. Với những chiến công chói lọi đó, già Pao vinh dự được Tổng Bí thư Nông Đức Mạnh mời lên Hà Nội chơi.

Năm 2004, biết già mỗi lần về xuôi đi họp phải ngồi xe khách chen chúc, trong khi tuổi cao sức yếu, Tổng Bí thư tặng già chiếc xe con từ dự án xoá bỏ cây thuốc phiện. Nhưng già Pao nhường lại cho UBMTTQ huyện để cơ quan có xe đi phục vụ công tác, khi cần già lại nhờ lái xe chở đi.

Tổng Bí thư Nông Đức Mạnh tặng đồng hồ cho già Pao

Nay đã hơn 80 tuổi nhưng với niềm tin yêu của dân bản, của Đảng, già không cho phép mình được nghỉ ngơi. Già lại tiếp tục được bầu vào chức Phó Chủ tịch không chuyên trách UBMTTQ tỉnh đặc trách tại Kỳ Sơn.

Tháng 3/2010 vừa qua, có dịp trở lại Hà Nội, một lần nữa già vinh dự được gặp và nói chuyện thân tình với Tổng Bí thư Nông Đức Mạnh tại nhà riêng. Tổng Bí thư đã tháo chiếc đồng hồ từ tay mình trao tặng già. Món quà ấy già Pao xin nhận, lúc nào cũng giữ bên mình.

Vân Nga - Nguyễn Duy