Chuyến Thăm Tạo Xung Lực Mới Cho Mối Quan Hệ Nghĩa Tình đặc Biệt ...

Tình đoàn kết mẫu mực trong quan hệ quốc tế

Nằm ở hai nửa Đông - Tây của địa cầu, mối quan hệ tốt đẹp giữa nhân dân hai nước đã được anh hùng dân tộc Cuba José Martí, Chủ tịch Hồ Chí Minh, Chủ tịch Fidel Castro gây dựng và được các thế hệ lãnh đạo Cuba, Việt Nam dày công vun đắp. Tổng Tư lệnh cách mạng Cuba Fidel Castro đã khẳng định, Việt Nam và Cuba tuy về mặt địa lý cách nhau nửa vòng trái đất, nhưng có rất nhiều điểm chung; đồng thời nhấn mạnh, tình hữu nghị anh em giữa hai nước đã được sinh ra và lớn lên trong tương đồng lịch sử của hai dân tộc cùng đấu tranh chống kẻ thù chung. Về phần mình, Chủ tịch Hồ Chí Minh cũng từng khẳng định: “Việt Nam và Cuba cách xa nhau hàng vạn dặm nhưng lòng dân hai nước gần gũi như anh em một nhà”(1).

Có thể khái quát chặng đường của mối quan hệ nghĩa tình, thủy chung Việt Nam - Cuba trong suốt hơn sáu thập niên qua kể từ khi hai nước chính thức thiết lập quan hệ ngoại giao (ngày 2-12-1960) theo 5 giai đoạn:

Giai đoạn 1960 - 1975, khi Việt Nam tiến hành cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước, đánh dấu sự giúp đỡ chí tình, chí nghĩa của Đảng, Nhà nước và nhân dân Cuba đối với Đảng, Nhà nước và nhân dân Việt Nam. Sự kiện minh chứng cho tình đoàn kết, sắt son của hai Đảng, hai nước trong giai đoạn này chính là chuyến thăm lịch sử của Chủ tịch Fidel Castro - vị lãnh tụ nước ngoài đầu tiên và duy nhất, bất chấp khói lửa của bom đạn chiến tranh, tới vùng “đất lửa” Quảng Trị vào tháng 9-1973. Chuyến thăm đã tiếp thêm ý chí, sức mạnh cho nhân dân Việt Nam nỗ lực, quyết tâm hoàn thành công cuộc đấu tranh giải phóng miền Nam, tiến tới thống nhất đất nước. Nhân dân Việt Nam không bao giờ quên những cán bộ, chuyên gia và công nhân Cuba đã đến Việt Nam trong những tháng năm khói lửa, ngày đêm lao động giúp Việt Nam xây dựng đường Trường Sơn, bệnh viện... Các công trình Cuba viện trợ không chỉ là những món quà quý giá về vật chất, mà còn thể hiện tình cảm đặc biệt của nhân dân Cuba trong hoàn cảnh nước bạn cũng gặp muôn vàn khó khăn và phải nhận viện trợ nước ngoài.

Giai đoạn 1975 - 1990, khi hai nước cùng tập trung cho công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội, Cuba tiếp tục giúp đỡ Việt Nam về khoa học - công nghệ; viện trợ xây dựng các cơ sở sản xuất, cung cấp các giống cây trồng và tham gia việc thẩm định nhiều công trình xây dựng, phát triển ở Việt Nam… Tại các diễn đàn quốc tế như Liên hợp quốc, Phong trào Không liên kết, Tổ chức đoàn kết nhân dân Á - Phi - Mỹ La-tinh (OSPAAAL), Cuba luôn lên tiếng ủng hộ và phát động phong trào đoàn kết, ủng hộ Việt Nam trong cuộc đấu tranh chính nghĩa chống đế quốc xâm lược. Cuba cũng đóng vai trò rất quan trọng trong việc vận động các nước Mỹ La-tinh ủng hộ Việt Nam gia nhập Liên hợp quốc tại khóa 32 Đại hội đồng Liên hợp quốc năm 1977. Tình đoàn kết và sự ủng hộ qu‎ý báu của những người đồng chí, anh em Cuba đã góp phần to lớn trong việc tăng cường thế và lực cho cách mạng Việt Nam; là nguồn cổ vũ, động viên mạnh mẽ cho nhân dân Việt Nam trong cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc và tái thiết đất nước.

Giai đoạn 1990 - 2011, khi Việt Nam tiến hành công cuộc đổi mới và Cuba bước vào “thời kỳ đặc biệt” với nhiều thách thức, khó khăn về kinh tế - xã hội. Trong giai đoạn này, Việt Nam luôn dành cho Cuba tình đoàn kết, hữu nghị và hợp tác anh em chân thành, gắn bó, coi việc đoàn kết, giúp đỡ Cuba là nghĩa vụ xuất phát từ lương tâm và tình cảm quốc tế trong sáng mang tính truyền thống của dân tộc; hết lòng chia sẻ với Cuba về kinh nghiệm đổi mới khi Cuba tiến hành đường lối “cập nhật hóa mô hình phát triển kinh tế - xã hội”; đồng thời, luôn bày tỏ lập trường nhất quán ủng hộ sự nghiệp chính nghĩa của Cuba trong cuộc đấu tranh đòi dỡ bỏ ngay và vô điều kiện lệnh cấm vận kinh tế, thương mại và tài chính phi lý chống Cuba.

Giai đoạn từ năm 2011 đến nay, trong bối cảnh tình hình quốc tế diễn biến phức tạp và khó lường, công cuộc đổi mới ở Việt Nam và quá trình “cập nhật hóa mô hình kinh tế” ở Cuba đã tạo tiền đề, tương tác và bổ sung lẫn nhau trên cả bình diện lý luận và thực tiễn xây dựng chủ nghĩa xã hội ở mỗi nước. Đó là tài sản vô giá để hai Đảng và nhân dân hai nước tiếp tục gìn giữ, vun đắp và không ngừng phát triển.

Hiện nay, Cuba tiếp tục là đối tác quan trọng và tin cậy của Việt Nam. Hai bên đã xây dựng mối quan hệ hữu nghị mật thiết và hợp tác sâu rộng giữa hai Đảng, Chính phủ, Quốc hội và ở tất cả các cấp độ từ trung ương đến địa phương, giữa các đoàn thể, tổ chức chính trị - xã hội. Hai nước cũng luôn phối hợp chặt chẽ với nhau tại các diễn đàn đa phương khu vực và quốc tế. Trên cương vị Chủ tịch Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) năm 2020, Việt Nam đã cùng với các nước thành viên ASEAN ủng hộ Cuba tham gia, ký kết Hiệp ước Thân thiện và hợp tác ở Đông Nam Á (TAC) vào ngày 10-11-2020... Trong bối cảnh dịch bệnh COVID-19 bùng phát, đã và đang có những tác động to lớn đến mọi mặt đời sống kinh tế - xã hội thế giới, lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Chính phủ, các tổ chức chính trị - xã hội, bộ, ngành và địa phương hai nước vẫn nỗ lực khắc phục khó khăn để gìn giữ, thúc đẩy và phát huy mối quan hệ hữu nghị truyền thống “vừa là đồng chí, vừa là anh em” Việt Nam - Cuba.